سوربیتول و متابولیسم آن در بدن چیست؟

استفاده از شیرین کننده ها از گذشته تا اکنون مورد استفاده قرار گرفته است. شیرین کننده هایی که در صنایع غذایی استفاده می شوند انواع مختلفی دارند. یکی از شیرین کننده های پرمصرف در صنایع غذایی الکل قندها هستند. سوربیتول نوعی الکل قند است که مصارف زیادی در صنایع دارویی و غذایی دارد. فواید سوربیتول در متابولیسم بدن موجب شده تا کاربردی گسترده داشته باشد. از ارتباط مطلوب سوربیتول و متابولیسم بدن می توان در تهیه دارو برای رفع یبوست بهره برد. علاوه بر آن جذب سوربیتول و متابولیسم بدن منجر شده تا بیماران دیابتی نیز بتوانند از این ماده استفاده کنند. قیمت سوربیتول با توجه به انواع مختلفش در بازار متفاوت بوده و مقادیر مختلفی را شامل می شود. خرید و فروش سوربیتول در بازار جهانی صورت گرفته و به روش های مختلف می توان آن را تهیه و مصرف نمود.

نشریه علمی جهان شیمی فیزیک قبلا به بررسی سوربیتول، سوربیتول ساشه و… پرداخته است. در این مقاله به بررسی سوربیتول و متابولیسم بدن می پردازیم. زیرا جذب سوربیتول و متابولیسم بدن موضوع جذابی در زمینه قندها بشمار می آید.  با ما همراه باشید.

سوربیتول چیست

سوربیتول در واقع نوعی کربوهیدرات است که با نام الکل قندی نیز شناخته می شود. از خواص سوربیتول در بدن این است که علاوه بر داشتن یک سوم کالری کمتر نسبت به قند در حدود ۶۰ درصد از آن شیرین تر نیز است. سوربیتول را می توان به طور طبیعی در انواع میوه مانند توت یافت.

 

 

سوربیتول به صورت تجاری و مصنوعی نیز تولید شده و از شیرین کننده های پرمصرف غذایی و دارویی بشمار می آید. ایمنی سوربیتول توسط مقامات بهداشت جهانی به تأیید رسیده است. البته به دلیل ارتباط جذب سوربیتول و متابولیسم بدن اگر به مقدار زیاد مصرف شود، می تواند باعث بروز بیماری ها و مشکلات گوارشی گردد.

سوربیتول از ترکیبات محلول در آب بوده و به دلیل خواص مطلوب سوربیتول و متابولیسم بدن می تواند برای تهیه شیرینی جهت بافت بهتر و نگهداری رطوبت به کار رود. این استفاده منجر به کاهش کالری شیرینی خواهد شد. ایمنی سوربیتول و متابولیسم بدن توسط سازمان بهداشت جهانی تایید شده و در صنایع غذایی و دارویی مصرف می گردد. از طرفی فواید جذب سوربیتول و متابولیسم بدن در افراد دیابتی آن را به یک قند مناسب جهت استفاده در این افراد مبدل ساخته است. سوربیتول و متابولیسم بدن در تجزیه و جذب آن، این ماده را به یک شیرین کننده مطلوب با کالری کم مبدل نموده است. گلوسیتول و سوربیلاکس نام های دیگر این شیرین کننده الکلی هستند.

سوربیتول و متابولیسم بدن

به دلیل خواص سوربیتول و متابولیسم بدن این ماده در روده کوچک به مقدار کمی جذب می شود. درواقع متابولیسم بدن به گونه ای است که بیشتر سوربیتول را به روده بزرگ می فرستد. سوربیتول توسط باکتری های مفید روده به صورت گازها و اسیدهای چرب تخریب می شود که می تواند انرژی کمتری تولید کند. این ترکیب ۲.۶ کیلو کالری در گرم انرژی فراهم کرده و از محلول آن می توان به عنوان ملین در بیماران مبتلا به یبوست استفاده نمود. نحوه جذب سوربیتول و متابولیسم بدن موجب کاربرد های فراوان این ماده شده است.

چگونگی جذب سوربیتول و متابولیسم بدن

سوربیتول از شیرین کننده هایی است که آن را در مواد غذایی می توان با برچسب بدون قند یافت. این شیرین کننده رطوبت را حفظ کرده و بهبود دهنده بافت مواد غذایی است. علاوه بر آن طعم شیرین و دلپذیری هم دارد. در ادامه به بررسی سوربیتول و متابولیسم بدن موجودات زنده می پردازیم.

سوربیتول توسط آنزیمی به نام سوربیتول دهیدروژناز تجزیه گشته و تبدیل به فروکتوز می گردد. سپس با انجام فرآیندی در کبد، فروکتوز به گلوکز، گلیکوژن، لاکتات و دی اکسید کربن تبدیل می گردد. گلوکز ساده ترین منبع انرژی در بدن و گلیکوژن نیز از اشکال ذخیره گلوکز در بدن است و در کبد و عضلات یافته می شود. ترکیبات لاکتات و دی اکسید کربن نیز از راه ادرار و تنفس می توانند از بدن دفع شوند.  بنابراین به دلیل تجزیه مطلوب سوربیتول و متابولیسم بدن هیچ ماده خطرناکی شکل نگرفته و همین مسئله باعث استفاده گسترده این قند الکلی در صنایع غذایی و دارویی می گردد.

مزایا جذب سوربیتول در متابولیسم بدن

• از مزایای آن می توان به شیرینیش اشاره نمود. این ماده ۶۰ درصد ساکاروز شیرینی دارد.
• سوربیتول قابلیت ترکیب با سدیم ساخارین یا آسپارتام را داراست.
• این الکل قند توسط مخمرها تخمیر نگشته و در برابر حرارت ثبات دارد.
• به دلیل خواص سوربیتول و متابولیسمش در دستگاه گوارش جذب ضعیفی دارد.
• از دیگر مزایای سوربیتول جاذب رطوبت بودن ان است.
• جذب سوربیتول و متابولیسم آن به گونه ای است که در روده کوچک جذب کمی داشته و بیشتر آن به روده بزرگ فرستاده می شود.
• ارتباط سوربیتول و متابولیسم بدن به شکلی است که توسط باکتری های مفید روده تخریب شده و انرژی کمی فراهم می کند.
• این ماده به دلیل متابولیسم مطلوب در بدن در فرآورده های رژیمی مانند انواع آب‌ نبات بدون شکر و آدامس کاربرد دارد.
• از فواید مهم ارتباط این ماده و متابوایسم بدن این است که تجزیه آن به دلیل ترکیب شیمیایی ویژه اش در بدن بدون حضور انسولین صورت می گیرد. بنابراین قندی مناسب برای دیابتی هاست.
• در تولید فراورده های دارویی و لوازم آرایشی و بهداشتی نیز به فراوانی از آن استفاده می شود.

ارتباط سوربیتول و متابولیسم بدن در لاغری

الکل های شیرین مانند سوربیتول در برخی از افراد می توانند بسیار مفید واقع شوند. این ماده ممکن است به دلیل میزان کالری تولیدی کمتر در بدن موجب کاهش وزن در افراد چاق گردد. این محصولات در رژیم های لاغری  مختلفی به کار می روند. البته توجه شود که تنها با مصرف سوربیتول نمی توان لاغر شد. بلکه داشتن یک رژیم غذایی مناسب و ورزش به همراه مصرف سوربیتول می تواند کمک کننده باشد. در مورد مصرف یا عدم مصرف این ماده باید با پزشک مشورت نمود.

سوربیتول و چاقی

سوربیتول در بسیاری از مواد غذایی به عنوان جایگزینی برای قند مورد استفاده قرار می گیرند. این ماده ۶۰% شیرینی ساکارز را و یک سوم کمتر از آن کالری دارد. بنابراین افراد دارای اضافه وزن ممکن است که از آن برای کاهش وزن استفاده کنند. اما توجه شود که این افراد هنوز هم در معرض ریسک چاقی قرار دارند. درواقع اگر این ماده در مقادیر زیاد مصرف شود، می تواند باعث به وجود آمدن آثار ناخوشایندی و اثرات سو شود.

مصرف سوربیتول و متابولیسم بدن در کنترل دیابت

شاخص قند پایینی که در سوربیتول وجود دارد منجر شده است تا از آن بتوان برای افراد دیابتی استفاده نمود. نحوه مکانیسم بدن در رابطه با مصرف سوربیتول منجر شده است تا استقبال زیادی از آن شود.

ارتباط سوربیتول و متابولیسم بدن در سلامت دهان

الکل های قندی مانند سوربیتول برای سلامت دهان مفیدند. این قندها مانند زایلیتول و اریترول از رشد باکتری های دهان جلوگیری به عمل می آورند. بنابراین از پوسیدگی دندان ها نیز جلوگیری می گردند. البته میزان مقاومت سوربیتول در برابر رشد باکتری ها به اندازه سایر الکل قندها نیست. اما میزان پوسیدگی دندان را به نسبت مصرف شکر کاهش می دهد. بنابراین سوربیتول و سایر الکل قند ها از مواد مفید برای سلامتی دهان و دندان طبقه بندی می شوند.

ارتباط سوربیتول و مکانیسم بدن در درمان یبوست

سوربیتول یک جاذب رطوبت است. بنابراین می تواند با رساندن آب به روده ها، به عنوان یک ملین عمل کرده و به درمان یبوست کمک کند. بدین منظور بسیاری از شرکت های دارویی سوربیتول ساشه را تولید و به بازار عرضه کرده اند. این ماده را به راحتی می توان تهیه نمود.

سوربیتول برای پوست

حفظ رطوبت یکی از خواص بسیار مفید این الکل قند است. بنابراین از آن در تولید مواد آرایشی و بهداشتی و مراقبتی بهره برده می شود. سوربیتول در این محصولات حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی پوست را بر عهده دارد. کاربرد این ماده را می توان در ساخت مرطوب کننده ها، انواع صابون حمام، انواع شوینده ها و پاک کننده ها به عنوان جاذب رطوبت  مشاهده کرد. جاذب رطوبت به ماده ای گفته می شود که قابلیت جذب رطوبت از محیط های مختلف را داشته باشد. این ترکیبات در ساختار خود چند گروه آب گریز دارند.

سوربیتول و متابولیسم بدن در کاهش قند خون

ماده سوربیتول نیز به فرم کربوهیدراتی حاوی کالری است. اما کالری آن از شکر کمتر است و به نوع دیگری نیز متابولیز می شود. این ماده به آرامی و به صورت ناقص توسط روده کوچک جذب می گردد و بقیه به روده بزرگ فرستاده می شود. بازده متابولیسمی این ماده در روده بزرگ پایین تر بوده و مقدار کالری کمتری آزاد می کند. این ارتباط سوربیتول و متابولیسم بدن ترشح انسولین را کاهش داده و باعث کاهش سطح گلوکز خون می گردد.

کاربرد دارویی سوربیتول و ارتباط آن با متابولیسم بدن

در انواع سوسپانسیون، امولسیون‌ و کرم‌ ها از این ماده به عنوان اثر تثبیت کنندگی استفاده می کنند. در واقع سوربیتول قادر است در محصولات این چنینی جذب و از دست دادن آب را کنترل نماید. از طرفی این ترکیب فاسد نشده و می تواند در تولید شربت‌های دارویی استفاده گردد.

این الکل قند دارای خاصیت شکل پذیری بوده و در تولید کپسول‌ های ژلاتینی مورد استفاده های فراوانی قرار می‌ گیرد.

برای تولید قرص سوربیتول پودر آن را فشرده کرده و به شکل قرص درمی آورند. این قرص ها در آب حلالیت سریعی دارند. جذب رطوبت سوربیتول بالا بوده و قرص‌ها باید در شرایط نسبتا خشک نگهداری شوند.

به کارگیری در خمیردندان و انواع روغن‌های مو و پوست نیز از دیگر کاربرد های دارویی سوربیتول است. سوربیتول نقش مناسبی در خمیردندان و روغن‌های مو و پوست ایفا می ‌کند. زیرا هم جاذب رطوبت است و هم فاسد نمی شود. برای تولید خمیردندان‌ از خاصیت عدم فساد و طعم  شیرین آن استفاده می شود. سوربیتول را در بیشتر روغن‌ های مو و مواد چرب دیگر می توان یافت.

از خواص پایدارکنندگی این ماده نیز در امولوسیون ‌ها و سوسپانسیون‌ ها استفاده می شود.

عوارض شایع سوربیتول و ارتباط آن با متابولیسم بدن

این ماده اگر به اندازه مصرف شود عوارض چندانی را در پی نخواهد داشت. اما به دلیل جذب سوربیتول و متابولیسم ویژه اش در بدن گاهی ممکن است عوارضی در برخی افراد دیده شود. در ادامه این مقاله به برخی از عوارض مصرف سوربیتول اشاره شده است.

• تحریک شدن مقعد
• اسهال
• نفخ
• دل پیچه

قیمت سوربیتول

همان طور که پیش تر هم اشاره شد انواع مختلفی از سوربیتول در بازار خرید و فروش عرضه می شود. سوربیتول های تولید شده توسط شرکت های تجاری مختلف از لحاظ قیمت و کیفیت بسیار متفاوتند. هرچه خلوص و کیفیت محصول بیشتر باشد به نسبت قیمت بالاتری هم در بازار خواهد داشت. قیمت سوربیتول تا حد زیادی به قیمت ارز نیز وابسته است زیرا برخی از سوربیتول موجود در کشور وارداتی بوده و بنابراین قیمت های بالاتری هم دارند.

خرید و فروش سوربیتول

خرید و فروش سوربیتول در بازار جهانی بسیار صورت می پذیرد. به دلیل کاربرد های دارویی و غذایی این ماده استفاده های فراوانی از سوربیتول می شود. برای خرید سوربیتول می توان به روش های مختلفی اقدام نمود. فروش سوربیتول از طریق فروشگاه های اینترنتی نیز صورت می پذیرد.

سخن آخر

در این مقاله به خواص سوربیتول و ارتباط سوربیتول و متابولیسم بدن پرداختیم. سوربیتول شیرین کننده ای مفید بوده که متابولیسمی ویژه در بدن دارد. این متابولیسم ویژه سوربیتول منجر شده تا بتواند در بدن عملکرد مفیدی داشته باشد. البته توجه شود که در مصرف این ماده نباید زیاده روی گردد. زیرا ممکن است باعث بروز عوارض گوارشی در فرد مصرف کننده گردد. نشریه علمی جهان شیمی فیزیک همواره سعی دارد تا با طرح مطالب به روز و جذاب علمی اطلاعات علمی خواننده را افزایش دهد. با ما همراه باشید.