انواع نمک های موجود در بازار کدام است؟ کدام یک سالم تر است؟

انواع نمک به عنوان طعم دهنده اصلی مواد غذایی، وجود دارد. نمک های مختلف در اندازه های ریز و درشت و تکه های نامنظم و در رنگ های مختلف سیاه و سفید، کریستالی، قرمز پرنگ، صورتی و خاکستری وجود دارد.

انواع نمک عطر و طعم دلپذیری به غذا بخشیده، پنج طعم اساسی شوری، شیرینی، تلخی، ترشی و اومامی را تقویت می کند. این ماده مولکول های مواد غذایی را در هوا آزاد کرده، عطر و طعمی دلچسب به غذا می دهد. به همین دلیل، بخشی جدایی ناپذیر از طعم است.

این چاشنی در انواع مختلف نمک معمولی، دریا، طبیعی، مالدون، سلتیک، هیمالیا، کوشر و … وجود دارد. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به بررسی انواع نمک، ویژگی ها و کاربرد های هر یک می پردازیم.

انواع نمک

از معروف ترین و شناخته شده ترین انواع نمک های موجود می توان به نمک معمولی، نمک سفره، دریا، دریایی مالدون، دریایی دودی مالدون، دریایی سلتیک، هیمالیا، کوشر، معدنی، آبی، ورقه ای، نمک پادشاهان، نمک سیاه، سیاه گدازه، دودی، ورقه ای، قرمز هاوایی و ترشی اشاره کرد. در ادامه به بررسی هر یک از آن ها می پردازیم.

نمک معمولی چیست

رایج ترین نوع نمک است که از رسوبات نمکی زیر زمین استخراج می شود. این نوع نمک به طور کامل تصفیه شده و سپس مورد استفاده قرار می گیرد. دانه های بسیار ریزی داشته و به دلیل تصفیه ی کامل، مواد معدنی آن به طور کامل از بین می رود.

علاوه بر این، به آن ماده ی ضد چسبندگی اضافه می کنند تا از گلوله شدن آن جلوگیری کنند. در اکثر کشور ها برای کاهش کمبود ید، این ماده را به نمک می افزایند.

نمک طبیعی (نمک سفره ) چیست

نمک سفره، محبوب ترین و ارزان ترین نمک موجود در بازار است. این نمک، نمکی تصفیه شده است که معمولا از ذخایر نمک زیرزمینی استخراج می شود. کلرید سدیم از عناصر اصلی این نوع نمک است.

برای از بین بردن مواد معدنی این نوع نمک، آن را پردازش کرده و برای جلوگیری از گلوله شدن آن از مواد افزودنی استفاده می کنند. به بیشتر نمک های خوراکی ید افزوده می شود. زیرا، برای عملکرد تیروئید ضروری است. با این وجود، افرادی که به مشکلات تیروئید مبتلا هستند، ید اضافه شده در نمک خوراکی، مضرات مواد افزودنی و فرآوری آن را جبران نمی کند.

بیشتر افراد بزرگسال که هیچ گونه بیماری ندارند، ید روزانه خود را از طریق غذاهای رایج مانند لبنیات، غذاهای دریایی و تخم مرغ دریافت می کنند. نمک طبیعی دانه و بافتی مشابه نمک کوشر دارد. دلایل زیادی وجود دارد که سبب می شود از آن کمی بیشتر از نمک کوشر یا دریا استفاده شود.

نمک دریا چیست

اغلب نمک های دریایی بر اثر تبخیر آب دریا تولید می شوند. با این وجود، برخی از آن ها این فرآیند را طی نمی کنند. نمک های دریایی با کیفیت در یک فرآیند تبخیر طولانی (حدودا پنج سال)، تولید می شوند. این در حالی است که نمک های تصفیه شده دریایی ارزان تر و از طریق فرآیند سریع تبخیر، تولید می شوند. با این وجود نمی توان آن را بی کیفیت تلقی کرد.

این نوع نمک دارای ترکیباتی مانند کلرید، سدیم، ید، فلوئور و دیگر مواد افزودنی است. کلرید و سدیم از ترکیبات اصلی این نمک ها هستند. به همین دلیل، رنگ متمایل به خاکستری دارند.

نمک دریای با کیفیت بالا و نمک تصفیه شده دریایی، کاربردهای متفاوتی در آشپزخانه دارند. استفاده از آن ها به غذاها طعمی قوی تر از نمک معمولی و طبیعی می دهند. این نوع نمک بسیار سالم تر و گران تر از نمک های طبیعی است.

نمک دریایی مالدون چیست

نمک های دریایی مالدون یکی از مقرون به صرفه ترین و در عین حال با کیفیت ترین نمک های دریایی موجود در بازار است. این نوع نمک به دلیل نداشتن هیچ گونه افزودنی، دانه های ترد و مزه خوبی دارد. از این نوع نمک بیشتر در حین پخت و پز استفاده می شود تا در طی فرآیند پخت، در غذا حل شود.

نمک دریایی دودی مالدون چیست

نمک دریایی دودی مالدون، یکی دیگر از گزینه های عالی و در عین حال مقرون به صرفه است. این نمک، تصفیه شده و از کیفیت بالایی برخوردار است. این نوع نمک، دارای رنگ کاراملی و طعم دودی است. از این رو، بدون غلبه بر طعم غذا چاشنی آن خواهد شد.

این نوع نمک مانند همه نمک های دریایی خالص و طبیعی است و هیچ گونه مواد افزودنی ندارد. پیشنهاد می شود گوشت ها و ماهی های کبابی با نمک دودی دریایی میل شود.

نمک دریایی سلتیک چیست

تمام انواع نمک های دریایی، دانه های بزرگی ندارند. به عنوان نمونه، دانه های نمک دریایی سلتیک بسیار ریز است. به این ترتیب، می توان هنگام پخت و پز مانند نمک کوشر، از آن استفاده کرد. این نوع نمک صرف نظر از عطر و طعم خوب، سرشار از مواد معدنی ضروری مورد نیاز بدن است. از این رو، غذا را غنی و سلامتی فرد را تضمین می کند.

انواع نمک هیمالیا چیست

در سال های اخیر مصرف نمک هیمالیا در میان افراد بسیاری رواج یافته است. این نمک به رنگ صورتی و از بلور های سنگی در نزدیکی هیمالیا و معمولا پاکستان استخراج و تولید می شود. نمک هیمالیا از انواع کمیاب نمک ها است.

انواع نمک برای عملکردهای بدن بسیار عالی است. نمک هیمالیا مانند نمک دریایی با کیفیت، حاوی مواد معدنی مهم نظیر پتاسیم، منگنز، آهن و روی است که بدن برای عملکرد بهتر به آن ها نیاز دارد.

این نوع نمک به دلیل ناخالصی های معدنی، رنگ صورتی دارد. از آن می توان به روش های مختلف در آشپزخانه استفاده کرد. از دانه های ریزتر این نوع نمک می توان مانند نمک کوشر یا نمک دریا در آشپزی استفاده کرد. این در حالی است که دانه های بزرگتر را می توان آسیاب یا در تزیینات به کار برد.

نمک های درشت هیمالیا نسبت به نمک کوشر یا دریا طعم لطیف تری دارند. بنابراین پاشیدن آن روی غذای آماده یا حتی میوه ها، تاثیر زیادی بر مزه آن ها ندارد.

همان طور که گفته شد، این نوع نمک استخراج می شود. از این رو، ممکن است مقداری رسوب یا سنگ ریزه در مخلوط آن وجود داشته باشد. به همین دلیل توصیه می شود قبل از استفاده برای آشپزی، حتما آن ها را جدا کرده و نمک را آسیاب کنید.

نمک کوشر چیست

نمک کوشر نمکی است که مناسب پخت و پز است. به همین دلیل می توان گفت قابلیت استفاده در هر دستور غذایی را دارد. علاوه بر این، دارای قیمت ارزان و فاقد مواد افزودنی است.

نمک معدنی چیست

این نوع نمک از لایه های بالایی معادن نمک دریا به دست می آید. برای جمع آوری آن از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه از تکنیک های سنتی و استثنایی استفاده می کنند. به دلیل طعم خاص و مطبوعی که دارد در دستورالعمل غذاهای لذیذ مورد استفاده قرار می گیرد.

یک فرضیه اشتباه درباره آن وجود دارد و آن این است که مصرف این نوع نمک باعث جذب و حفظ آب نخواهد شد. اگر با نمک های دیگر مقایسه شود، متوجه خواهید شد که میزان سدیم آن ۱۵% و سدیم کلرید آن ۹۲/۹% کمتر است. از این رو، در مقایسه با طعم و مزه، نسبت ضعیف تری دارد. زیرا به راحتی در دهان حل می شود.

نمک آبی چیست

این نمک بی نظیر که از دریاچه نمک در ایران استخراج می شود، منبعی غنی از مواد معدنی، با طعمی کمی شیرین است. رنگ آبی این نوع نمک به دلیل فشرده سازی ساختار نمک به طور طبیعی است که در طی سال ها ایجاد می شود.

نمک پادشاهان و کوینز (FLEUR DE SEL) چیست

این نوع نمک که با عنوان گل نمکی شناخته می شود، یک نمک دریایی گران بها است که با فرایندی بسیار پیچیده تولید می شود. این فرایند شامل جمع آوری لایه نازک نمکی است که عمدتا به سطح استخرهای کم عمق دریا در طول ساحل فرانسه و اغلب در منطقه بریتانی تولید می شود.

این کار فقط در روزهای آفتابی و خشک با وزش نسیم جزئی و تنها با ابزار های چوبی سنتی قابل صورت می گیرد. به دلیل کمبود و برداشت بیش از حد این نمک، گران ترین نمک از میان انواع نمک است. به همین دلیل، به آن لقب خاویار نمک داده می شود.

این نمک به رنگ خاکستری بوده و رطوبت را حفظ می کند. به افرادی که توانایی خرید و استفاده از این نمک را دارند توصیه می شود از آن در تهیه ی گوشت، غذا های دریایی، سبزیجات و حتی شیرینی هایی نظیر شکلات و کارامل استفاده کنند.

کالا نمک (نمک سیاه) چیست

کالا نمک یا نمک سیاه نوعی سنگ نمکی آتشفشانی است که به دلیل دارا بودن ترکیبات گوگردی طعمی شبیه به تخم مرغ به غذا می دهد. به همین دلیل، اغلب در غذا های گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد. می توان به جای استفاده از تخم مرغ در غذا از این نوع نمک استفاده کرد.

نمک ورقه ای چیست

نمکی است که از طریق تبخیر آب نمک به دست می آید. دارای ورقه های نازک و روشن است که مواد معدنی کمی دارد. به سرعت در غذا حل می شود. به همین دلیل از آن در پخت گوشت استفاده می شود.

نمک سیاه گدازه (نمک سیاه هاوایی) چیست

این نوع نمک به عنوان نمک گدازه سیاه شناخته می شود. نمکی دریایی است که از جزایر آتشفشانی هاوایی به دست می آید. به دلیل داشتن گوگرد فعال در ساختار خود، به رنگ سیاه دیده می شود.

نمک قرمز هاوایی چیست

این نمک که به نام نمک alaea نیز شناخته می شود از گل های آتشفشانی مایل به قرمز غنی از آهن به دست می آید. قرن هاست که این نوع نمک برای ضد عفونی کردن و پاکسازی ابزارآلات مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از آن در آشپزی نیز امکان پذیر است. زیرا عطر و طعمی جذاب به غذا می دهد.

نمک دودی چیست

این نمک به کمک دود چوب به صورت کاملا طبیعی دودی می شود. برای این کار معمولا چوب درخت حصیری، مسقیت، سیب، بلوط یا توسکا مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع نمک دودی، طعمی شدید و دودی به غذا می دهند. بسته به مدت زمان قرار گیری نمک در معرض دود چوب و نوع چوب، انواع متفاوتی از این نوع نمک وجود دارد. نمک دودی یکی از بهترین نوع نمک ها برای پخت گوشت های خوش طعم و سبزیجات دلچسب مانند سیب زمینی است.

نمک ترشی چیست

همان طور که از نامش مشخص است برای تهیه ی ترشی مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع نمک حاوی هیچ ید اضافه شده یا مواد معدنی که باعث تغییر رنگ نمک شوند نیست.

سالم ترین نوع نمک کدام است؟

انتخاب بهترین و سالم ترین نوع نمک، کار دشواری است. زیرا هر کدام از آن ها ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. با این وجود، نمک های فاقد مواد افزودنی از نمک های فرآوری شده سالم تر هستند.

از این رو، نمک سفره سالم ترین و بهترین انتخاب نیست. باید با توجه به اطلاعتی که در مورد هر کدام از نمک ها ارائه شد، نمک سالم تر را انتخاب کرد.

بر اساس اطلاعات موجود برخی معتقدند که نمک هیمالیا به دلیل داشتن مقدار زیادی مواد معدنی ضروری از جمله کلسیم، پتاسیم و منیزیم از سلامت بالایی برخوردار است. با این وجود، ممکن است سطح مواد معدنی موجود در این نمک به اندازه کافی نباشد. از این رو، تاثیرات جدی بر سلامت بدن بگذارد.

برخی از کارشناسان تغذیه، سلامت نمک دریا را تضمین می کنند. نمک دریایی طبیعی، دارای مواد معدنی ضروری است. از این رو، می تواند به بازیابی یا حفظ سطح الکترولیت در بدن و جلوگیری از کمبود آب بدن کمک کند.

توصیه های لازم برای مصرف انواع نمک

در مصرف انواع نمک که سدیم کلرید به عنوان عنصر اصلی آن است، زیاده روی نکنید. زیرا، مصرف بیش از حد نمک خطرناک است و باعث ایجاد بیماری های قلبی، عروقی، نارسایی کلیه، پوکی استخوان و … می شود.

سدیم کلرید را می توان از غذاهای مختلفی به دست آورد. علاوه بر این، ادویه جات و گیاهان معطر نیز می توانند جایگزین مناسبی برای نمک ها باشند.