نرم کن پارچه و پنبه چیست؟ مزایا و معایب و کاربردهای آن
نرم کن پارچه و پنبه، ماده ای است که حس لطافت و نرمی پارچه و پنبه را بهبود می بخشد و به بهبود بوی پارچه و پنبه نیز کمک می کند. این نرم کن ها در اشکال مختلف موجود هستند اما همه آنها از یون های دارای بار مثبت تشکیل شده اند که به پارچه و پنبه می چسبند.
یونهای مثبت به یونهای منفی موجود در انتهای پارچه میچسبند و باعث میشوند که پارچه و پنبه درهنگام لمس نرم تر به نظر برسند. نرم کن های پارچه و پنبه عمدتاً از سورفکتانت کاتیونی ساخته میشوند، ماده ای که در بین متخصصان نساجی به دلیل قدرت پرداخت و نگهداری معتبر است. مواد دیگری که در فهرست ترکیبات نرم کن ها قرار می گیرند، امولسیفایرها و عطرها هستند. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در رابطه با نرم کن پارچه و پنبه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
تاریخچه کاربرد نرم کن پارچه و پنبه
منشاء نرمکن های پارچه و پنبه به اوایل قرن بیستم بازمیگردد، پس از اینکه صنعت نساجی تصمیم گرفت به چالشی که در فرآیند رنگ آمیزی پارچه و پنبه به وجود آمد، بپردازد. روش های رنگ آمیزی باعث میشود که مواد به طور ناخوشایندی خشن شوند و این محصولات برای از بین بردن این حس ناخوشایند و خشن ساخته شد.
نرم کنهای پارچه و پنبه تمام لباس ها را در هنگام شستشو نرم می کنند. نوع متفاوتی از روایت تاریخی نشان می دهد که نرم کن های پارچه و پنبه پس از استفاده انبوه از شوینده های مصنوعی معرفی شدند. برخلاف دستور العملهای ساخت صابون که سرشار از محصولات روغنی بودند، شوینده های مصنوعی حاوی مواد شیمیایی قدرتمندی بودند که باعث می شد پارچه ها احساس خشنی پیدا کنند. به همین دلیل کارشناسان پارچه تصمیم گرفتند با استفاده از نرم کن پارچه و پنبه به این موضوع رسیدگی کنند و آن را حل کنند.
مواد تشکیل دهنده نرم کن پارچه و پنبه
نرم کن ها حاوی مواد شیمیایی و افزودنی هایی هستند که پارچه را نرم و بدون استاتیک می کند. آمونیوم کلرید (DHTDMAC) یک ماده چرب است که در اکثر نرم کن ها استفاده می شود. این ماده تحت نوع خاصی از مواد به نام ترکیبات آمونیوم چهارتایی (کوات) قرار می گیرد و برای مبارزه با چسبندگی استاتیک استفاده می شود.
چسبندگی استاتیک توسط الیافی ایجاد می شود که بار منفی دارند. بار مثبت موادی مانند DHTDMAC با این بار منفی مقابله می کند و استاتیک را نفی می کند. عنصر چربی این ماده شیمیایی به پارچه نرمی و احساس لغزندگی می دهد که برخی افراد این احساس را به لباس های نرم نشده ترجیح می دهند.
دیگر مواد تشکیل دهنده این محصولات امولسیفایرها هستند. اکثر برندها یک، دو یا ترکیبی از چندین نوع امولسیفایر مختلف دارند که شامل پلیمرهای امولسیونی، ماکرو امولسیفایرها و میکرو امولسیفایرها می شود. ماکرو امولسیفایرها را می توان با یک لوسیون که حاوی ترکیبی از روغن و آب است مقایسه کرد.
پلیمرهای امولسیونی از قطره های ریز سیلیکون استفاده می کنند و میکرو امولسیفایرها دارای ذرات ریز روغن هستند که در واقع به جای اینکه صرفاً روی پارچه رسوب کنند، در بافت پارچه نفوذ می کنند. امولسیفایرها می توانند کاتیونی (با بار مثبت) یا غیر یونی (بدون بار) باشند. ترکیبی از هر دوی اینها اغلب در نرم کن ها گنجانده شده است.
بسیاری از فرمول های جدیدتر نرم کن های پارچه و پنبه از پلی دی متیل سیلوکسان ها (PDMS) استفاده می کنند که مشتقات سیلیکونی هستند. آنها به پارچه ها نرمی می بخشند و با لغزنده کردن پارچه اتوکشی را آسان تر می کنند. از آنجایی که بیشتر مواد تشکیل دهنده این محصولات به دلیل امولسیفایرها در آب محلول نیستند، مواد دیگری باید به چرخه شستشوی نهایی اضافه شود تا بیشترین تاثیر را داشته باشد.
انواع نرم کن پارچه و پنبه
سه نوع اصلی نرم کن پارچه و پنبه وجود دارد که عبارتند از: مایع، ورق خشک کن و توپ خشک کن. هر نوع از این نرم کن ها مزایا و معایبی دارد و هر کدام برای اقلام خاص لباس بهترین کارایی را دارند.
نرم کن مایع پارچه برای از بین بردن بو و نرم کردن لباس ها بهترین انتخاب است زیرا می تواند کشش، محو شدن و تیرگی را کاهش دهد و از سوی دیگر، قیمت بالاتری نسبت به ورق و توپ خشک کن دارد. این ماده از روغن های سیلیکونی ساخته شده است که می تواند حوله ها را کمتر تحت تاثیر قرار دهد. ورق های خشک کن راحت تر و کم هزینه تر از نرم کن های مایع هستند. با این حال، آنها تمایل دارند پرز و تیرگی بیشتری روی لباس بجای بگذارند. توپ های خشک کن کم هزینه ترین و سازگارترین گزینه ها با محیط زیست هستند، اما پارچه را خوشبو نمی کند یا به لباس های شسته شده عطری اضافه نمی کنند.
نرم کن پارچه و پنبه مایع
مایعات محبوب ترین نوع نرم کن ها هستند. برخلاف ورق های خشک کن و توپ های خشک کن، نرم کن های پارچه مایع در طول چرخه شستشو استفاده می شوند. اگر ماشین لباسشویی مدل قدیمی دارید، باید نرم کن را در طول شستشوی نهایی اضافه کنید. با این حال، ماشینهای جدیدتر دارای محفظه های ویژه ای هستند که به شما امکان می دهد نرم کننده را در ابتدای چرخه شستشو اضافه کنید. در سال های اخیر، نرم کن های مایع تخصصی برای رفع نیازهای خریداران مختلف ساخته شده است. در زیر به جزئیات بعضی از این محصولات می پردازیم:
ترکیب شوینده/نرم کننده
شوینده مایع همه کاره + نرم کننده پارچه به کاربران این امکان را می دهد که بدون نیاز به نگه داشتن دو بطری حجیم در دست، شوینده و نرم کن را به طور همزمان در ماشین لباسشویی بریزند. این محصول شامل نرم کن کمتری در هر بار نسبت به مواد شوینده و نرم کن جداگانه است، بنابراین لباس های شسته شده ممکن است به همان اندازه نرم نشوند. شما میتوانید این محصولات همه کاره را بخرید که در انواع معطر یا بدون عطر، مناسب برای پوست های حساس و سازگار با محیط زیست موجود هستند.
واشر سازگار HE
برخی از نرم کن های پارچه مایع را می توان در واشرهای با راندمان بالا (HE) با بارگیری از جلو استفاده کرد. نرم کن پارچه HE بسیار ارزان تر از نرم کننده های سنتی است و تنها یک قاشق چای خوری از آن می تواند کل لباس را نرم کند. بنابراین یک بطری نرم کننده HE بسیار بیشتر از یک بطری نرم کننده سنتی دوام می آورد. نرم کن های HE در مدل های معطر، بدون عطر، سازگار با پوست حساس و سازگار با محیط زیست موجود هستند.
نرم کن مایع معطر، بدون بو و برای پوست حساس
اکثر نرم کن های مایع رایحه ملایمی دارند که به لباس ها اجازه می دهد با بوی تازگی و تمیزی از خشک کن بیرون بیایند. با این حال، اخیرا تولیدکنندگان شروع به تولید محصولاتی کرده اند که با رایحه های تسکین دهنده مانند اسطوخودوس و وانیل، بوی مرکبات انرژی بخش، نارگیل و آلوئه ورا طبیعی ترکیب شده اند.
برخی افراد نرم کن های بدون عطر را ترجیح می دهند زیرا پوست حساسی دارند یا ترجیح می دهند از مواد شیمیایی موجود در محصولات معطر استفاده نکنند. نرم کن های بدون عطر به اندازه انواع معطر در نرم کردن و محافظت از لباس ها و کاهش چین و چروک و استاتیک موثر هستند.
نرم کن های مایع برای افرادی که پوست حساسی دارند عاری از رنگ، عطر، فتالات و سایر مواد شیمیایی بالقوه تحریک کننده هستند. نرم کن مایع ضد حساسیت، اثر تحریک کنندگی مواد شوینده لباس را بر روی پوست های حساس کاهش می دهد. این محصولات تقریبا همیشه بدون بو، بی رنگ و اغلب رقیق تر از سایر نرم کن های پارچه مایع هستند.
ورق های خشک کن نرم کننده پارچه
ورق های خشک کن مستطیل های نازکی از الیاف بافته شده با اسیدهای استئاریک، عطرها و سایر مواد شیمیایی هستند که استفاده از آنها بسیار راحت است. برای استفاده باید ورق بالایی را جدا کرده و همراه با لباس های خود در خشک کن بیندازید. ورق های خشک کن بهترین گزینه برای کاهش استاتیک در لباس هستند. آنها نسبت به نرم کن های مایع قیمت کمتری دارند، اما لباس ها را نرم نمی کنند.
مواد شیمیایی روی ورق های خشک کن به مرور زمان در فیلتر پرز شما جمع می شود و کارایی فیلتر را کاهش می دهند. ورق های خشک کن نیز در انواع معطر و بدون بو و برای پوست های حساس و همچنین سازگار با محیط زیست در بازار موجود هستند. ورق های خشک کن حاوی رایحه حاوی عطرهای مختلف و محرک های شیمیایی هستند. بنابراین برای شستن ملحفه های افرادی که پوست حساسی دارند مناسب نیستند.
توپ های خشک کن
برخلاف نرم کنهای مایع و ورقه های خشک کن، توپهای خشک کن به سادگی با چرخش در داخل خشک کن با لباس های شما کار خود را انجام می دهند. حرکت جهشی آنها تکه های لباس ها را بلند کرده و جدا می کند. این کار استاتیک را از بین می برد. مزیت دیگر این توپ ها این است که زمان اضافه برای خشک شدن لباس ها به خصوص برای پارچه های سنگین تر مانند حوله را کاهش می دهند. توپ های خشک کن بدون افزودنی شیمیایی، ساخته شده از پشم گوسفند خالص و قابل استفاده مجدد برای صدها بار شستشو، بهترین نرم کن سازگار با محیط زیست و ارزان قیمت است.
مکانیسم اثر نرم کن پارچه و پنبه
در مورد نحوه عملکرد نرم کن باید بگوییم که همانطور که لباس ها در مرحله شستشو قرار می گیرند، این محصولات (اعم از نرمکن های مایع و یا ورقه های خشک کننده) لایه نازکی از مواد شیمیایی را اضافه می کنند که برای لطیف شدن لباس های شما طراحی شده اند و به آنها کمک می کنند نرم و لطیف شوند.
علاوه بر نرم کردن لباس ها و ملحفه ها، نرم کن ها همچنین می تواند به کاهش یا از بین بردن چین و چروک ها، کاهش استاتیک و جلوگیری از اصطکاک پوستی کمک کند. بعلاوه، اشکال خاص آنها (مایع و پودر) می توانند لباس و ملحفه های شسته شده شما را از کشش و صدمه دیدن تار و پود پارچه در هنگام شستشو محافظت کنند و به لباس های شما بوی تازگی و تمیزی ببخشند.
مزایای استفاده از نرم کن پارچه و پنبه
مزایای نرم کن های پارچه و پنبه از طریق آزمایش های علمی و توسط مصرف کنندگان آزمایش شده است. شما می توانید فورا پس از استفاده از محصول متوجه برخی از مزایای آن شوید، اما برخی از آنها نیاز به مشاهده دقیق و مقایسه با لباس های شسته شده و بدون نرم کننده پارچه دارند.
ایجاد حس نرمی و ابریشمی
شکی نیست که لباس های شسته شده به وسیله نرم کننده ها، نرم و ابریشمی می شوند. آنها حاوی مواد شیمیایی روان کننده هستند که پارچه ها را پوشش می دهد و باعث می شود لمس و پوشیدن آنها راحت تر باشد .در هر صورت، به این موضوع دقت کنید که همه پارچه ها به این حس لطافت که ناشی از استفاده از نرمکن ها است نیازی ندارند. این حس نرمی و لطافت خوب است اما ممکن است از مزایای عملکرد برخی لباس ها و پارچه ها جلوگیری کند.
کاهش چسبندگی و استاتیک
چسبندگی استاتیک و ترک خوردگی چالش های رایج الیاف مصنوعی است. با این حال، اگر بتوانید مقدار کمی نرم کن پارچه و پنبه را به ماشین لباسشویی خود در هنگام شستشوی این نوع الیاف اضافه کنید، مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اثر روان کنندگی نرم کن ها به پارچه ها اجازه می دهد تا رطوبت کافی را برای جلوگیری از چسبیدن استاتیک هنگام ساییدگی پارچه حفظ کنند.
کاهش چین و چروک
چین و چروک مشکلی است که بعد از شستن لباس های تولید شده از الیاف طبیعی با آن مواجه خواهید شد. البته این مشکل فقط برای الیاف طبیعی نیست، این چالش با برخی از الیاف ترکیبی و مصنوعی نیز رخ می دهد. چه عاشق اتو کردن باشید و چه از اتو کردن متنفر باشید، گاهی اوقات دوست دارید لباس های خود را بدون استفاده از اتو بپوشید.
ساده ترین راه برای انجام این کار استفاده از نرم کن پارچه و پنبه است که شامل اجزایی است که به طور قابل توجهی به بهبود چین و چروک اکثر لباس ها کمک می کند و حتی می تواند آنها را کاهش دهد.
بهبود ثبات ابعاد پارچه
احتمالاً با لباس هایی برخورد کرده اید که پس از شستن کاملا از فرم و اندازه خارج می شوند. یک نرم کن خوب ممکن است مشکل را به طور کامل حل نکند، اما می تواند کمک خوبی باشد. زیرا پارچه را تثبیت می کند و منجر به کاهش انقباض آن می شود.
ایجاد طراوت و تازگی
نرم کن های پارچه و پنبه حاوی عطرهایی هستند که لباس های شما را طراوت می بخشد و بوی خوبی برای مدت طولانی ایجاد می کند. با اکثر برندهای نرم کن پارجه و پنبه، می توانید نوع عطر دلخواه خود را انتخاب کنید.
کاهش پرز کردن پارچه
نرم کن ها میتوانند به کاهش حجم گلوله هایی که پس از شستن پارچه های بافتنی در پرزگیر جمع می شوند، کمک کنند. نرم کن ها سطح صافی را روی پارچه ها ایجاد می کنند که از ایجاد پرز جلوگیری می کند.
معایب نرم کن پارچه و پنبه
با وجود مزایای متعدد، نرم کن ها معایبی دارند که ممکن است در صورت تصمیم به استفاده از آنها در روتین لباسشویی خود دوست داشته باشید از آنها با خبر شوید.
آسیب به لباس ها و حوله های شما
نرم کن پارچه و پنبه اساسا یک پوشش نازک و مومی مانند روی لباس های شما ایجاد می کند که برای دوام در فرآیند شستشو باید در برابر آب مقاوم باشد. این روکش ضد آب باعث می شود لباس های شما نرم تر به نظر برسند اما توانایی آنها را در جذب مناسب آب و مواد شوینده لباس کاهش می دهد.
این بدان معناست که لباس های شما به خوبی شستشو نمی شوند و بیشتر در معرض بوی بد قرار میگیرند. همچنین می تواند به مرور زمان قدرت جذب حوله های شما را نیز کاهش دهد. مواد طبیعی مانند پنبه، کنف و بامبو معمولا به خودی خود عرق سبک را جذب می کنند. اما به محض اینکه نرم کن پارچه به این الیاف اضافه شود، قدرت جذب آن از بین می رود. وقتی روی لباس های مصنوعی حاوی الاستین و نایلون استفاده می شود موجب می شود بقایایی باقی بماند که آن را کدر کرده و باکتری های ایجاد کننده بو را جذب کنند.
وگان نیستند
به طور عجیبی، برخی از نرم کن ها برای طرفداران محیط زیست و طرفداران گیاهخواری مناسب نیستند. زیرا یکی از مواد استفاده شده در برخی از این نرم کن ها دی متیل آمونیوم کلرید دی هیدروژنه (به عبارت دیگر چربی حیوانی ) است. این چربی از بافت چربی اطراف کلیه های گاو و گوسفند استخراج می شود که می تواند حس لطافت پارچه ها را در هنگام لمس افزایش دهد.
برای محیط زیست مضر است
نرم کن های پارچه و پنبه اغلب حاوی مواد شیمیایی مبتنی بر نفت هستند که به راحتی قابل تجزیه زیستی نیستند و می توانند برای آبزیان مضر باشند. ناگفته نماند، یک مطالعه توسط دانشگاه واشنگتن نشان داد که برخی از مواد شیمیایی موجود در نرم کن های پارچه احتمالا برای انسان سرطان زا، مسمومیت زا و آلرژن هستند که می توانند در ایجاد اگزما نقش داشته باشند.
مضر برای ماشین لباسشویی و سیستم لوله کشی
از آنجایی که بسیاری از نرم کن های پارچه و پنبه مبتنی بر نفت و حاوی چربی حیوانی هستند، در طولانی مدت می توانند ماشین لباسشویی و لوله های شما را مسدود کنند (مخصوصا اگر درب آن از جلو باشد). همچنین می توانند رشد کپک را نیز در ماشین لباسشویی شما افزایش دهند.
جایگزین های نرم کن پارچه و پنبه
اگر می خواهید از کاربرد نرم کننده برای لباس هایتان صرف نظر کنید ولی شما هنوز لباس نرم می خواهید زیرا استاتیک لباس ها برای شما بسیار آزاردهنده است، خوشبختانه چند راه حل وجود دارد:
سرکه سفید
سرکه سفید می تواند جایگزینی عالی برای نرم کن های پارچه و پنبه باشد. در حالی که باعث ایجاد استاتیک نمی شود، می تواند به نرم کردن تمامی لباس های شما حتی لباس های تمرینات شما کمک کند. نگران نباشید، لباس های شما بعد از شستشو بوی سرکه نمی دهد. فقط کافیست به سادگی یک درپوش از سرکه سفید را در طول شستشو اضافه کنید. بهتر است بدانید که سرکه را با سفید کننده مخلوط نکنید، زیرا می تواند گاز سمی ایجاد کند.
جوش شیرین
جوش شیرین می تواند به نرم شدن لباس شما کمک کند. فقط کافی است نصف فنجان جوش شیرین را در هنگام شستشو به ماشین لباسشویی اضافه کنید و بگذارید با مواد درون لباسشویی شسته شود. هیچ گاه جوش شیرین را با سرکه اضافه نکنید، زیرا می تواند باعث انفجار کف شود.
فویل آلومینیوم
برای کمک به خلاص شدن از شر چسبندگی استاتیک، یک گلوله فویل آلومینیومی را بپیچید و همراه با لباس های خود در خشک کن قرار دهید. فویل آلومینیومی چیزی است که احتمالا در حال حاضر در دست دارید و می توانید از همان توپ فویل برای بارها شستشو استفاده کنید.
ایمنی نرم کن پارچه و پنبه
برای شما
مطالعات نشان داده اند که نرمکن های مایع در واقع می توانند پارچه و پنبه را قابل اشتعال تر کنند، چیزی که هیچ کس نمی خواهد. یکی از بزرگترین مشکلات نرم کن ها این است که آنها دارای رایحه هستند و مواد تشکیل دهنده عطر فاش نمی شوند، بنابراین ما نمی دانیم دقیقا چه چیزی در محصول وجود دارد بنابراین این پتانسیل وجود دارد که حاوی مواد سمی باشند. همچنین یک ماده اصلی که اغلب در نرم کن های پارچه و پنبه وجود دارد، ترکیبات آمونیوم کواترنر( QACs یا quats) است که برای جلوگیری از ایجاد استاتیک استفاده می شود و می تواند در طولانی مدت باعث تحریک پوست و مشکلات تنفسی شود.
برای محیط زیست
ترکیبات آمونیوم کواترنر به راحتی تجزیه نمی شوند، به ویژه در آب و می توانند برای موجودات آبزی سمی باشند. بدیهی است که بسیار نگران کننده باشد زیرا به عنوان یک محصول لباسشویی آنها مستقیما وارد سیستم های آب ما می شوند. نرمکن های پارچه و پنبه همچنین می توانند حاوی مواد مشتق شده از نفت یا روغن نخل باشند که ممکن است وگان نباشند.