کاربرد انواع دترجنت چیست؟ قیمت خرید و فروش آن
پاکیزگی و نظافت در هر سطحی بسیار مورد توجه قرار دارد. نظافت هم می تواند در بخش خانگی و هم در بخش صنعتی مورد توجه باشد. دترجنت ها یا شوینده های صنعتی از ترکیباتی هستند که برای ایجاد پاکیزگی به کار می روند. خواص دترجنت ها موجب می شود تا هرگونه آلودگی و چربی را از سطوح بزدایند. انواع دترجنت های مختلف در بازار عرضه و مورد استفاده قرار می گیرند. صنایع با توجه به نیاز خود می توانند از خواص و فواید دترجنت استفاده کنند. قیمت دترجنت در بازار خرید و فروش مواد شیمیایی متنوع بوده و به برند تجاری محصول وابسته است. خرید و فروش دترجنت در انواع مختلف در بازار های جهانی بسیار صورت می پذیرد. نگهداری دترجنت باید به درستی صورت گرفته و باید در حین مصرف دترجنت جوانب احتیاط رعایت شود.
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک قبلا هم به بررسی بسیاری از ترکیبات شیمیایی نظیر قرص کلر، کلسیم سولفونات، بایوساید و… پرداخته است. در ادامه این مقاله به بررسی کاربرد دترجنت و معرفی انواع آن می پردازیم. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.
معنی دترجنت
دترجنت به عنوان یک ماده تمیز کننده، سورفاکتانت و یا مخلوطی از چند سورفاکتانت است که در محلول ها خواص پاک کنندگی مطلوبی دارد. این ترکیبات در گروه آلکیل بنزن سولفونات ها جای گرفته اند و از ترکیبات شبیه صابون بوده که در آب به سختی حل می شوند. این ترکیبات ذرات چربی و چرک را از روی انواع سطوح از بین می برند. مانند انواع پارچه‌ها و یا اجسام دیگر. دترجنت ها را می توان در انواع اسیدی، قلیایی و حلال ها تهیه نمود. مولکول دترجنت موجب نزدیک شدن آب به ذرات چربی شده و موجب حل شدن آن ها می شود. مولکول دترجنت دو سر دارد. یک سر همان سر قطبی و آب دوست است و سر دیگر آن همان سر چربی دوست یا آب گریز است. مولکول های شوینده درواقع در جهت کاهش کشش سطح آب عمل می کنند.
دلیل استفاده از دترجنت ها این است که آب به علت داشتن کشش سطحی بالا، به تنهایی نمی تواند عامل پاک کننده مطلوبی به حساب آید. با افزودن دترجنت به آب، کشش سطحی آب کاهش یافته و آب می تواند به درون آلودگی نفوذ کند. در نهایت تماس بین آب و آلودگی سطح افزایش یافته و بنابراین آلودگی را راحت تر می توان از سطح حذف نمود. در ادامه این مقاله به کاربرد دترجنت و انواع آن می پردازیم. با ما در این مقاله همراه باشید.
انواع دترجنت و ساختار شیمیایی دتر جنت ها
ساختار شیمیایی دترجنت ها تعیین کننده انواع آن هاست. یعنی دترجنت ها بر اساس ساختاری که دارند در انواع زیر طبقه بندی شده اند.
- دترجنت آنیونی
- انواع دترجنت کاتیونی
- دتر جنت آمفوتریک
- انواع دترجنت غیر یونی
- دترجت های اسیدی و قلیایی
دترجنت های آنیونی
دترجنت های آنیونی انواعی از دترجنت ها هستند. این ترکیبات دترجنت یا سورفاکتانت هایی با بار الکتریکی منفی هستند. در دترجنت های آنیونی، بخش آب گریز در این ترکیبات لیپوفیلیک و بخش آب دوست نیز سولفونات است. دترجنت آنیونی به صورت یافته می شود.
- گروه آکلیل های خطی
- گروه آکلیل های منشعب
البته لازم به ذکر است که این به دلیل زیست تخریب پذیری ضعیف این گروه ها از زنجیره صنعت حذف شده اند. انواع دترجنت های آنیونی وجود دارند. آمونیوم لوریل سولفات، سدیم لوریل سدیم، سدیم لوریل سارکوزینات و… از آن جمله اند.
دترجنت های کاتیونی
دتر جنت‌های کاتیونی از کاربرد کمتری نسبت به دترجنت های آنیونی برخوردارند. خواص دترجنت‌های کاتیونی ضعیف تر بوده و باعث تحریک پوست و چشم می گردد. بعلاوه این دترجنت ها قیمت بالایی داشته و خاصیت ضد باکتریایی زیادی هم دارند. در این نوع جز آب دوست دارای بار مثبت است.
دترجنت‌های کاتیونی اغلب با درصد های خیلی کم در حالت دهنده های مو به کار می روند. دتر جنت‌های کاتیونی نیز مانند انواع آنیونی، یک جز آب دوست دارند و از ترکیبات آمونیوم ۴ ظرفتی به شمار می آیند. لازم به ذکر است که دترجنت های کاتیونی در صنعت کاربرد کمتری نسبت به انواع آنیونی دارند.
توجه شود که ترکیب دتر جنت‌های آنیونی و کاتیونی مجاز نبوده و موجب می شد تا خواص هر دو کاهش پیدا کند. در صورت اختلاط، خواص کف کنندگی دترجنت های آنیونی و فعالیت ضد باکتریایی دترجنت های کاتیونی از دست می رود.
دترجنت آمفوتریک
دترجنت های آمفوتریک انواع دیگری از این ترکیبات هستند. این ترکیبات هم خواص آنیونیک و هم خواص کاتیونیک دارند. تری متیل گلایسین ها، الکیل آمینواسیدها، ایمیدازولین ها و… .
فواید دترجنت آمفوتریک
- برای پوست و چشم آسیبی ایجاد نمی کنند.
- قدرت کف کنندگی و پاک کنندگی مطلوبی دارند.
- با افزایش ویسکوزیته موجب تغلیظ فرآورده می شوند.
- با دتر جنت‌های آنیونی هم سازگار بوده و می توانند با آن ها استفاده شوند.
کاربرد خواص دترجنت آمفوتریک امروزه در شامپو های بچه صورت می پذیرد. دترجنت های آمفوتریک در شامپو های بچه یا شامپو های طبی در حدود ۵ تا ۷ درصد همراه با یک دترجنت آنیونی کمکی استفاده می شوند. از این ترکیبات برای شامپوهای مخصوص موی چرب استفاده نمی شود. زیرا این ترکیبات نسبت به دترجنت های آنیون قدرت پاک کنندگی کمتری دارند.
دترجنت غیر یونی
دتر جنت غیر یونی یکی از انواع ویژه دترجنت‌هاست که از اهمیت بالایی برخوردار است. قدرت کف کنندگی این دتر جنت‌ها کم بوده و باعث می شود که این مواد کاربرد کمتری در صنعت داشته باشند. انواع دترجنت غیر یونی در مقابل سختی آب دریا، محلول های اسیدی و قلیایی بسیار مقاوم هستند. از مزایا دتر جنت غیر یونی این است که برای پوست بی ضرر بوده و البته دارای تاریخ مصرف نیز هستند. بعلاوه تحریک پوست و چشم را کاهش داده و موجب می شوند تا قدرت کف کنندگی دترجنت‌های دیگر، در صورت استفاده افزایش یابد. این ترکیبات معمولا می توانند با دتر جنت‌های آنیونی به کار روند.
کاربرد مخلوط دتر جنت‌های غیر یونی و کاتیونی و همین طور کاربرد مخلوط دتر جنت‌های آمفوتری و غیر یونی امکان پذیر است.
دترجنت اسیدی
شوینده های اسیدی از اسید به عنوان عامل اصلی پاک کنندگی استفاده می کنند. این ترکیبات قادرند رسوباتی مانند کلسیم و منیزیم را در خود حل کنند. اما به علت خوردگی بر روی برخی سطوح فلزی مانند آهن گالوانیزه یا آلومینیم نمی توان از این ترکیبات استفاده نمود. شوینده های اسیدی را می توان به دو گروه تقسیم نمود.
- اسیدهای آلی
- اسیدهای غیر آلی
همان طور که می دانید اسیدهای آلی از اسیدهای غیرآلی ضعیف تر هستند. بنابراین اثرات خوردگی فلزات از جانب آن ها کمتر خواهد بود. از این نوع شوینده ها می توان به عنوان خنثی کننده شوینده های قلیایی هم استفاده نمود.
دترجنت‌های قلیایی
مهم ترین نوع مواد شوینده صنعتی، دتر جنت‌های قلیایی هستند. این ترکیبات قادرند با چربی و روغن ترکیب شده و با تولید صابون پروتئین ها را حل کنند. با کاربرد روش مکانیکی می توان چربی و پروتئین را حل نمود. اما حذف مکانیکی چربی و پروتئین در برخی موارد مناسب نیست و می توان موجب آسیب رسیدن به سطوح مورد نظر گردد. بنابراین بهت است تا از محلول های شیمیایی استفاده شود. پس از جدا شدن روغن و چربی از روی سطوح توسط شوینده قلیایی بدون کف، این مواد به راحتی شستشه خواهند شد.
دتر جنت در فاضلاب
در میان آلاینده های مختلف، شوینده ها به عنوان آلاینده هایی با خطرات جدی برای اکوسیستم های طبیعی شناخته می شوند. سورفکتانت ها يا عوامل فعال سطحی، در واقع از انواع مواد شيميايی آلی هستند که در سطوح مختلف می توانند گسترش یابند. این ترکیبات با تغییر در خصوصيات آب آن را تغيير داده و با کاهش کشش سطحی آب، موجب تسریع عمل پاک کنندگی می شوند. سورفکتانت ها یکی از مهم ترين مواد شيميايی موجود در دتر جنت ها بوده و ۵ تا ۳۰% وزن آن ها را تشکيل می دهند. با تخليه مستقيم فاضلاب خام يا پساب ها، دتر جنت در فاضلاب به محيط وارد شده و در منابع آب و کيفيت آن ها تاثیرات منفی ایجاد می کند.
شوینده ها بر روی جانوران و گیاهان تأثیر نامطلوبی داشته و به طور مستقیم و غیر مستقیم بر اکوسیستم ها اثر دارند. برای حذف و کاهش این تاثیرات منفی نیاز به صرف هزينه های بالایی است. بنابراین بهتر است تا دتر جنت‌های موجود در فاضلاب جداسازی و حذف شوند.
کاربرد دترجنت
- برای نظافت و رفع چربی و کثیفی و آلودگی از سطوح مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
- می توان از آن ها برای نظافت منازل و مغازه ها، شستن ظروف و پارچه استفاده نمود.
- از این ترکیبات به عنوان مواد افزودنی سوخت نیز استفاده می شود.
- در کاربراتور ها و اجزای انژکتور و همین طور سوخت موتور های احتراق داخلی می توان از دتر جنت در سوخت ها استفاده نمود تا از رسوب گذاری جلوگیری شود.
فواید دترجنت در خمیر دندان
از این ترکیب به عنوان ماده کف کننده و پاک کننده در خمیر دندان استفاده می شود. این ترکیبات به خمیر دندان افزوده می شوند تا موجب امولسیون نمودن مواد چسبنده به دندان شده و به براق شدن دندان کمک نمایند. سدیم لوریل سولفات، منیزیم لوریل سولفات، سدیم مونو گلیسرول، سولفات و صابون از جمله معروف ترین ترکیبات به کار رفته هستند.
عوارض دتر جنت ها
محصولات شیمیایی با تمام فوایدی که دارند می توانند موجب بروز عوارضی نیز باشند. برای مثال استفاده از دتر جنت ها در شامپو ها ممکن است در پوست های حساس منجر به بروز واکنش های آلرژیک نظیر خارش کف سر شود. همچنین برخی از این ترکیبات ممکن است موجب ریزش مو شوند. بنابراین باید در مصرف این ترکیبات در محصولات این چنینی دقت بیشتری بعمل آورد.
قیمت دترجنت
همان طور که گفته شد دتر جنت ها انواع مختلفی دارند. بنابراین هرکدام از آن ها می تواند قیمت متفاوتی از دیگری داشته باشد. به طور کلی قیمت دتر جنت به کیفیت، شرکت تولید کننده و قدرت پاک کنندگی آن بستگی دارد. این نکته نیز باید در نظر گرفته شود که در رابطه با محصولات خارجی نرخ ارز نیز از عوامل تاثیر گذار دیگر بر قیمت کالا می باشد. محصولات وارداتی اغلب قیمت های بالاتری نسبت به انواع ایرانی دارند. این ترکیبات در وزن ها و قیمت های مختلف در بازار عرضه شده و قابل تهیه هستند.
خرید و فروش دترجنت
خرید و فروش دتر جنت در بازار جهانی بسیار صورت می پذیرد. زیرا این ماده از ترکیبات پرمصرف صنعتی بشمار می آید. بسیاری از صنایع به طور مستقیم یا غیر مستقیم از این مواد استفاده می کنند. با گسترش صنایع تقاضا برای این ترکیبات در بازار جهانی رو به افزایش است. بنابراین خرید و فروش دتر جنت‌ها نیز رو به افزایش خواهد بود. برای خرید این ترکیبات می توان به روش های مختلف اقدام به خرید نمود. فروش این محصولات امروزه از طریق فروشگاه های اینترنتی نیز صورت گرفته و به راحتی قابل تهیه است.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی کاربرد و خواص انواع دتر جنت ها پرداختیم. این ترکیبات انواع مختلفی داشته و هرکدام از آن ها با توجه به خواصی که دارند می توانند مورد استفاده قرار بگیرند. استفاده از این محصولات می تواند خطراتی را به محیط زیست تحمیل نماید. بنابراین در نحوه مصرف آن ها باید دقت نمود. قیمت این ترکیبات به انواع آن ها وابسته بوده و خرید و فروش آن ها به سادگی امکان پذیر است.
با ما در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک با موضوعات علمی و جذاب همراه باشید.
