رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟ بازار کار و درآمد آن
رشته دانشگاهی زمین شناسی از مجموعه رشته های زیر گروه ۳ علوم تجربی بوده و برای ورود به آن باید در آزمون علوم تجربی شرکت نموده و موفق به کسب رتبه قبولی شوید. معرفی رشته دانشگاهی زمین شناسی به عنوان رشته ای است که شناخت زمین را برای دانش آموختگانش میسر می کند. آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی زمین شناسی را می توان در جاهایی که به هر طریقی به زمین مرتبط می شوند مانند : صنعت و معدن جستجو کرد. در ادامه مقاله به بررسی این رشته و بازارکار، گرایش ها و ادامه تحصیل و دانشگاه ها و درآمد رشته دانشگاهی زمین شناسی پی پردازیم. اگر شما هم به این رشته تحصیلی علاقه‌مند هستید با ما همراه باشید.
قبلاً هم در نشریه علمی جهان شیمی‌فیزیک به بررسی رشته های دانشگاهی دیگری مانند : زیست شناسی جانوری، زیست شناسی سلولی و مولکولی، شیمی محض، علوم و مهندسی جنگل، علوم و مهندسی محیط زیست، علوم و مهندسی شیلات و … پرداخته شده است.
معرفی رشته دانشگاهی زمین شناسی
زمین شناسی حوزه ای از علم است که در زمینه شکل و ابعاد زمین، وضعیت زمین در فضا، تاریخ زمین شناسی، مشخصات فیزیکی و شیمیایی زمین و مواد تشکیل دهنده آن به مطالعه می پردازد. رشته دانشگاهی زمین شناسی با علوم دیگری نیز ارتباط نزدیکی دارد. مانند : شیمی، زیست شناسی، جغرافیا، هواشناسی، آب و خاک.
رشته دانشگاهی زمین شناسی ساختار، تحولات و حرکات زمین و منابع طبیعی آن را به طور علمی و حرفه ای مطالعه می نماید. زمین شناسان از روش های مختلفی برای تحقیق و پژوهش برای پی بردن به فرآیندهای داخلی و خارجی شکل دهنده ی زمین در تاریخ استفاده می کنند؛ مانند حفاری، نقشه برداری، لرزه نگاری، تصاویر ماهواره ای و هوایی و اندازه گیری های الکترومغناطیسی.
توجه
رشته دانشگاهی زمین شناسی در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار دارد. در کشورهای پیشرفته ی دنیا نتایج کار زمین شناسان به بخش های مختلف اقتصاد، صنعتی، کشاورزی و … ارائه می شود و این نتایج می تواند در سایر بخش ها نیز کمک کننده بوده و پیشرفت ایجاد نماید.
کشور ما ایران نیز منابع معدنی بیشماری در اختیار دارد که می تواند در راستای بهبود اقتصاد پیشرفت به کار گرفته شود. منابعی نظیر : مواد سوختی و معادن فلزی و غیرفلزی گران‌بها. کشور ما ایران بر روی منطقه‌ای فعال از نظر زمینشناسی قرار گرفته است که باعث وقوع زلزله، تغییر ساختار زمین، کوه‌زایی و … می شود. بنابراین با استفاده از فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی زمین شناسی می توان از علمشان استفاده نمود و جلوی حوادث تلخ را گرفت. برای مثال با شناخت محل هایی که روی گسل قرار دارند، توسط زمین شناسان، می توان از ساخت و ساز در آن ها جلوگیری نمود.
وظایف رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
متخصصان این رشته تحصیلی توانایی ها و وظایفی را بر عهده دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است :
- فعالیت های آتشفشانی و زمین لرزه را بررسی می کنند تا با کمک سیستم های هشدار دهنده بتوانند به مردم نزدیک به مکان های فعال کمک نمایند.
- برنامه هایی برای اکتشاف منابع آبی جدید طرح ریزی می کنند.
- محل منابع انرژی و معادن معدنی مانند نفت و گاز را شناسایی می‌کنند.
- برای دفن زباله‌های هسته‌ای محلی مناسب پیدا و معرفی می‌کنند.
- تأثیر و ایمنی ایجاد یک سد یا تونل در یک پروژه عمرانی را ارزیابی می‌کنند.
- مهارت‌های زمینشناسی مورد نیاز یک زمین شناس را فرا می گیرند.
- مهارت و توانایی بالا در دروسی مانند : ریاضی، فیزیک و شیمی.
- علاقه به طبیعت و علوم پایه دارند.
- تحمل شرایط سخت کاری
- مشاهده دقیق و یادداشت برداری
- به دلیل پژوهشی و تحقیقاتی بودن کار زمین شناسی نظم و ترتیب در انجام کارها جایگاه ویژه‌ای دارد.
- استقامت بدنی مناسب
- توانایی انجام کار هم به صورت فردی و هم به‌صورت گروهی
- توانایی استفاده از نرم‌افزارهای مرتبط با این رشته
آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی زمین شناس در کشور ما ایران خیلی مناسب نیست. اما در ادامه به فرصت‌های شغلی که یک زمین‌شناس می‌تواند در آنجا مشغول به کار شود اشاره‌کرده‌ایم.
- وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت
- وزارت خانه نفت
- وزارت نیرو
- وزارت راه
- جهاد کشاورزی
- علوم، تحقیقات و فناوری
- وزارت آموزش و پرورش
- شرکت ها و مؤسساتی مانند ذوب‌آهن
- سازمان زمینشناسی و زلزله کشور
- موسسه ژئوفیزیک
- شرکت‌هایی با فعالیت‌های سد سازی، آب‌یابی، راه‌سازی و حفر تونل
- شرکت های اکتشافات آب و نفت و معادن
- مراکز تهیه نقشه‌های زمین شناسی و معدنی
- آزمایشگاه های سنگ شناسی و زمین شناسی
در صورت داشتن علاقه و سرمایه فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی زمین شناسی می توانند شرکت های شخصی و خصوصی خود را در این حوزه راه اندازی کنند. با تأسیس این شرکت های کوچک می‌توانند به‌عنوان پیمانکار با وزارتخانه‌ها و سازمان های مختلف همکاری کنند و با ایجاد تعهد کاری پروژه های زیادی را بدست آورده و بازار کار و آینده شغلی خوبی به دست آورند.
درآمد رشته دانشگاهی زمین شناسی چگونه است ؟
درآمد رشته دانشگاهی زمین شناسی بیش از هر چیز دیگری به محل اشتغال بستگی خواهد داشت. زمین شناسانی که در سازمان های دولتی استخدام می شوند، مطابق با قانون کشور حقوق می گیرند. حقوق و درآمد فارغ التحصیلان این رشته که در مراکز خصوصی مشغول به کارند متفاوت بوده و می تواند از کم تا زیاد باشد. میزان درآمد رشته دانشگاهی زمین شناسی در مشاغل خصوصی تا حد زیادی به میزان مهارت و تخصص فرد و نوع قرارداد صورت گرفته با کارفرما وابسته می باشد.
متخصصین این رشته می توانند عناوین شغلی مختلفی را نیز کسب کنند. برخی از عناوین شغلی زمین شناسان کارشناس ژئوفیزیک، کارشناس کنترل کیفی، بازرس فنی، مدیر پروژه و … می باشد که زمین شناس در هر یک از این عناوین شغلی می تواند شروع به کار نماید.
میزان درآمد متخصصان این رشته تحصیلی در کشور های خارجی بسیار بیشتر از ایران است. زیرا کشورهای پیشرفته به این رشته و شغل اهمیت بیشتری می دهند و می دانند که استفاده از علوم زمین شناسی به پیشرفت کشورشان کمک خواهد کرد. بیشترین درآمد رشته دانشگاهی زمین شناسی در کشور هایی مانند : امریکا، استرالیا و انگلستان قرار دارد.
دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
برای دریافت درک کارشناسی در این رشته تحصیلی باید ۱۳۲ واحد درسی را بگذراند. برخی از این دروس در ادامه آورده شده است.
دروس اختصاصی: بلورشناسی هندسی، بلورشناسی نوری، زمین شناسی فیزیکی، زمین شناسی تاریخی، زمین شناسی ساختمانی، رسوب شناسی، سنگ شناسی آذرین، سنگ شناسی رسوبی، سنگ شناسی دگرگونی، رسوب شناسی، کانی‌شناسی، پترولوژی، فتوژئولوژی، زبان تخصصی زمین شناسی، زمین شناسی اقتصادی، زمین شناسی مهندسی، زمین شناسی زیست محیطی، هیدروژئولوژی، فسیل شناسی ماکرو، فسیل شناسی میکرو، چینه شناسی، زمین شناسی ایران، زمین شناسی نفت، ژئوشیمی، ژئوفیزیک، نقشه برداری، عملیات صحرایی.
دروس اختیاری: ترمودینامیک، آتش‌فشان شناسی، زمین آمار، مکانیک خاک، مکانیک سنگ، هیدروژئوشیمی، تحلیل حوضه ها، تخمین و ارزیابی ذخایر معدنی، چینه شناسی ایران، چینه شناسی سکانسی، دیرینه شناسی گیاهی، زمین شناسی تحت الارضی، ژئوشیمی ایزوتوپ های پایدار، ژئوکرونولوژی، اصول اکتشافات ژئوفیزیکی، بیواستراتیگرافی، پالینولوژی، رادیوکریستالوگرافی، زمین شناسی دریائی، ژئو شیمی آلی، فسیل شناسی بی‌مهرگان، ماگماتیسم و تکتونیک صفحه‌ای، محیط‌های رسوبی، کانسارهای رسوبی، کامپیوتر در زمین شناسی و … .
دانشگاه های رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
برخی از دانشگاه هایی که در این رشته دانشجو جذب می کنند :
- دانشگاه ارومیه
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه بیرجند
- دانشگاه بین‌المللی امام خمینی
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تهران
- دانشگاه خوارزمی تهران
- دانشگاه زنجان
- دانشگاه سیستان و بلوچستان
- دانشگاه صنعتی شاهرود
- دانشگاه شهید باهنر
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه شهید چمران
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه فردوسی
- دانشگاه کردستان
- دانشگاه گلستان
- دانشگاه یزد
چه دروسی برای قبولی رشته دانشگاهی زیست شناسی لازم است ؟
برای اینکه بتوانید به رشته زمین شناسی وارد شوید باید در دروسی مانند زمین شناسی، شیمی، ریاضی و فیزیک قوی باشید. البته که درس زمین شناسی بسیار مهم و بیشترین ضریب را برای قبولی در آزمون سراسری خواهد داشت. این درس ضریبی برابر با ۴ داراست. درس مهم بعدی ریاضی با ضریب ۳ می باشد. زیست شناسی و فیزیک و شیمی نیز از ضریب کمتر و برابر با ۲ برخوردار می باشند.
گرایش های رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
علاقه‌مندان به این رشته تحصیلی می‌توانند آن را در مقاطع علمی کارشناسی ارشد و دکتری در داخل و خارج از ایران ادامه دهند. برخی از گرایش‌های این رشته در ادامه آورده شده است.
زمین شناسی مهندسی
زمین شناسی مهندسی به بررسی تأثیر محیط زمین شناسی بر سازه های مهندسی پرداخته و راه‌حل‌های مناسبی را جهت کاهش خطرات احتمالی یا برطرف نمودن آن ارائه می‌کند. به طور کل تأثیر محیط زمینشناسی اطراف بر سازه مهندسی یا پروژه عمرانی توسط زمین شناسی مهندسی مطالعه و تعیین می شود.
سنگ شناسی رسوبی_ رسوب شناسی
سنگ های رسوبی از انباشته شدن ذرات ناشی از خرد شدن انواع سنگ های دیگر بوجود می آیند. یکی از مهمترین خواص سنگ های رسوبی، لایه بندی رسوبات تشکیل دهنده آن است. مهمترین کاربرد گرایش رسوب شناسی در ارتباط با اکتشاف منابع طبیعی از قبیل نفت و گاز می‌باشد.
زمین شناسی اقتصادی
شاخه‌ای از علم زمین شناسی، زمین شناسی اقتصادی است. این رشته به مطالعه تشکیل مواد معدنی و ریخت شناسی آن ها، بافت و ساختارشان، توجیه فنی و اقتصادی آن‌ها، تقسیم‌بندی ژنتیکی مواد معدنی و… می‌پردازد.
زمین شناسی ساختمانی
پوسته زمین در طول تاریخ زمین شناسی ثابت نبوده و همواره در برابر عوامل داخلی و خارجی در آن تغییراتی ایجاد شده است. شاهد این ادعا وجود چین خوردگی هایی است که در کوه‌ها دیده می شود. به‌طور کلی گرایش زمین شناسی ساختمانی درباره سنگ های تشکیل دهنده پوسته زمین، چگونگی تشکیل و ارتباط آن‌ها با عوامل داخلی زمین مطالعه و تحقیق می کند.
زمین شناسی نفت
زمین شناسی نفت از مهم ترین و آشناترین گرایش های این رشته می باشد. این گرایش به بررسی عوامل و شرایط مرتبط با تشکیل ذخایر هیدروکربنی می پردازد. در واقع اولین قدم برای اکتشاف ذخایر، همان بررسی های زمین شناسی هستند که توسط زمین شناسانی با گرایش نفت صورت می پذیرد. این گرایش از آن جهت پر اهمیت است که جایگاه نفت و گاز در زمین شناسی ایران و بسیاری از کشور های دیگر و عوامل مؤثر در آن بسیار با ارزش و پراهمیت است.
گرایش آب شناسی
بحث در باره آب‌های زیرزمینی مربوط به این گرایش می شود. امروزه مشکل آب در کشورهای زیادی از جمله ایران وجود داشته و استفاده از این گرایش می تواند در مدیریت منابع آب زیر زمینی بسیار بکار آید. هیدرولوژی در واقع علم مطالعه آب در کره زمین است و در مورد پیدایش آب، چرخش و توزیع آن در طبیعت، خواص فیزیکی و شیمیایی آن، واکنش‌ها و ارتباط با موجودات زنده مطالعه می کند. در واقع این گرایش مطالعه داستان آب بر روی کره زمین است.
زمین شناسی زیست محیطی، چینه و فسیل شناسی و سنگ شناسی از دیگر گرایش های رشته دانشگاهی زمین شناسی در کارشناسی ارشد و دکتری می باشند.
معایب رشته دانشگاهی زمین شناسی چیست ؟
- بازار کار رشته دانشگاهی زمین شناسی نامناسب است، به خصوص در شهرهای کوچک.
- بسیاری از دروس رشته زمین شناسی برای محیط کار، کاربردی نیست.
- اهمیت این شغل در کشور ما ایران هنوز توسط مسئولان درک نشده است.
- این شغل به عنوان شغلی فنی و عملی شناخته نشده و جذب فارغ التحصیلان آن در پروژه های عمرانی و عملیاتی بسیار کم می باشد.
- شغل زمین شناسی هنوز به خوبی در بین مردم شناخته شده نمی باشد.
سخن آخر
برای اینکه بتوانید یک رشته دانشگاهی مناسب را انتخاب کنید ابتدا باید علایق و استعدادهای تحصیلی خود را بشناسید. گام بعدی برای انتخاب رشته دانشگاهی آینده شغلی و بازار کار می باشد. رشته تحصیلی را انتخاب کنید که بازار کار و درآمد خوبی در آینده داشته باشد مگر آنکه نخواهید بعد از فراغت از تحصیل وارد بازار کار شوید. نکته بعدی برای انتخاب رشته در نظر گرفتن روحیات خودتان است. اگر روحیه حساسی دارید نمی توانید شغل‌هایی مانند پزشکی و پرستاری را انتخاب کنید. بنابراین قبل از انتخاب رشته تحصیلی حتماً تحقیق نموده و سپس اقدام به تحصیل در آن نمایید.
