رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست و بازار کار آن
رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست از مجموعه رشته های مهندسی منابع طبیعی بوده و برای قبولی در آن باید در کنکور سراسری علوم تجربی شرکت نمایید. زمان تحصیلات در این رشته تحصیلی ۴ سال به طول می انجامد و طی آن واحد های درسی مختلفی گذرانده می شود. بازار کار و آینده شغلی آن در تمام مراکزی که به محیط زیست مرتبط است، قرار دارد و فارغ‌التحصیلان می توانند در مشاغل مختلفی کسب درآمد نمایند. به دلیل علاقه‌مندی بسیاری از داوطلبان کنکور سراسری تجربی به این رشته تحصیلی به معرفی رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست و بررسی میزان درآمد و آینده شغلی و گرایش ها و نحوه ادامه تحصیل و … این رشته تحصیلی پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
قبلاً هم در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی رشته های دانشگاهی دیگری همچون : علوم و مهندسی شیلات، زیست شناسی سلولی و مولکولی، زیست شناسی جانوری، تکنولوژی اتاق عمل، هوشبری، بهداشت عمومی و … پرداخته شده است.
معرفی رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست
این رشته دانشگاهی در مجموعه مهندسی منابع طبیعی قرار گرفته است. این رشته تحصیلی پیش تر به صورت رشته تحصیلی جدا ارائه نمی شد و مباحث مرتبط با محیط زیست در رشته های دیگر تدریس و آموخته می شد. با گسترش روزافزون این رشته و مشخص شدن اهمیت والای آن، علم محیط زیست هم در جهان و هم در کشور ما ایران گسترش یافت و در کشور ما ایران با عنوان مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست در دانشگاه های کشور ارائه شد و همچنان هم ارائه می شود.
همانطور که می دانید محیط زیست یکی از تأثیر گذارترین مسائل در سلامت و زندگی بشر می باشد بنابراین برای حفظ و استفاده ی درست از آن آن نیاز به نیروی متخصص می باشد. یک مهندس محیط زیست می تواند با شناخت عوامل تأثیر گذار بر محیط و ارائه راه حل های منطقی مسیر روشنی در پیشرفت این رشته و فوایدش ایجاد نماید.
رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست رشته ای است چند بخشی یا بین رشته ای که ترکیبی از دانش ریاضی، فیزیک، شیمی، بیولوژی، اکولوژی، آمار و جغرافیا می باشد. در واقع این رشته تحصیلی سعی می کند تا بین انسان یا محیط شهری و محیط هایی مانند : مراتع، جنگل ها، کوه ها و دریا ها و… ارتباط درستی ایجاد نماید و راه های حفظ محیط زیست در عین استفاده از آن را به جامعه بیاموزد. متخصصین این رشته برآنند تا اهداف انسانی به محیط زیست آسیب نرساند و این نعمت با ارزش برای آیندگان باقی بماند.
دروس لازم برای رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست ؟
برای اینکه بتوانید در این رشته تحصیلی شروع به تحصیل کنید اولین قدم ورود به رشته علوم تجربی و شرکت در آزمون سراسری این رشته می باشد. طول دوره کارشناسی این رشته سال بوده و برای قبولی در آن باید در دروس زیست و شیمی قوی باشید. ریاضی و فیزیک نیز از دروس پراهمیت دیگر هستند.
دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست ؟
این رشته تحصیلی در دوره کارشناسی واحد درسی دارد که برای گرفتن مدرک تحصیلی باید سپری گردد. این واحده شامل : ۲۰ واحد دروس عمومی، ۳۶ واحد دروس علوم پایه، ۳۵ واحد دروس اصلی، ۳۴ واحد دروس تخصصی و ۱۰ واحد دروس اختیاری می باشد.
دروس گفته شده به شرح زیر می باشند :
دورس پایه : ریاضی و فیزیک و شیمی عمومی، گیاه شناسی عمومی، شیمی آلی، اکولوژی، کارتوگرافی، رسم فنی، میکروبیولوژی، ژنتیک، زمین شناسی، جانور شناسی، آمار و احتمالات.
دروس اصلی : هوا و اقلیم شناسی، اقتصاد عمومی- خاک شناسی، حفاظت خاک، شناخت محیط زیست، گیاهان آبزی، هیدرولوژی، درختان و درختچه‌های ایران، شناسایی گیاهان مرتعی، مبانی سنجش از دور، سامانه اطلاعات جغرافیای، آشنایی با رایانه، جامعه شناسی، مساحی و نقشه برداری، عکس‌های هوایی.
دروس تخصصی اجباری : آلودگی هوا، آلودگی آب و خاک، بوم شناسی مهره داران، زیست شناسی و شناخت حیوانات شکاری، مبانی مدیریت حیات وحش، پارک داری، اکولوژی دریا ها، حقوق و مدیریت محیط زیست، فنون و مدیریت حیات وحش، انسان و محیط زیست، مناطق حفاظت شده پارک های ملی و جنگلی، طراحی و مهندسی پارک های ملی و جنگلی، زیست شناسی حفاظت، جلسه بحث، پروژه.
دروس تخصصی اختیاری : فیزیولوژی جانوری، محیط زیست و کشاورزی، جنگل داری، بهسازی طبیعت و حفظ محیط زیست، دوزیستان و خزندگان ایران، پرنده شناسی، بوم شناسی سیمای سرزمین، تاکسیدرمی، ماهی شناسی، آبزی پروری، جنگل شناسی عمومی، ترویج و آموزش منابع طبیعی، آبزیان، ژئومورفولوژی، جاده سازی، طرح آزمایش‌ها کشاورزی، مدیریت مواد زائد و جامد، لیمنولوژی عمومی، بوم شناسی تالاب ها، مرتع داری، فضای سبز شهری، اکوتوریسم، کارآفرینی عمومی.
مزایا رشته دانشگاهی علوم و مهندسی منابع طبیعی چیست ؟
یکی از مهم ترین اهداف این رشته تحصیلی پرورش افرادی است که در آن ها توانایی و مهارت لازم جهت طراحی پروژه ها مرتبط با محیط زیست و نظارت بر اجرای این پروژه ها را داشته باشند. این متخصصان قادر خواهند بود تا با انجام تحقیقات مسائل و مشکلات زیست محیطی کشور را حل نموده و به بهبود آن کمک نمایند. باشند. از مزایا آموزش متخصصان زیست محیطی می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- این متخصصان آلودگی منابع آب، خاک و هوا را شناسایی و کنترل می کنند.
- برای آب و فاضلاب شهری، روستایی و صنعتی تأسیساتی طراحی می کنند که منجر به آلودگی نشود.
- آلودگی های حاصل از مواد زائد جامد را شناسایی و کنترل می کنند.
- طرح های زیست محیطی را برنامه ریزی نموده و اجرای آن را مدیریت می کنند.
ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست ؟
ادامه تحصیل رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست هم در کشور ما ایران و هم در کشورهای خارجی امکان پذیر می باشد. امکان ادامه تحصیل در این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری فراهم شده است و علاقه‌مندان به این رشته تحصیلی می توانند به ادامه تحصیلات در این رشته بپردازند.
گرایش های رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست در کارشناسی ارشد و دکتری به صورت زیر می باشد :
- گرایش تنوع زیستی
- گرایش آلودگی های محیط زیست
- گرایش آمایش محیط زیست
بازار کار رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست ؟
آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست تا حد زیادی به میزان مهارت در این رشته تحصیلی بستگی خواهد داشت. همانطور که می دانید در جامعه امروزی برای اینکه بتوانید به شغل و درآمد مناسبی برسید تنها داشتن یک مدرک دانشگاهی کافی نیست و علاوه بر آن باید تخصص و مهارت کافی در آن شغل را نیز داشته باشید. برای داشتن شغل مناسب باید علاوه بر دروس دانشگاهی که آموخته اید باید به یادگیری و تسلط بر نرم افزار‌های مرتبط به این رشته مانند GIS و RS نیز بپردازید تا بتوانید از رقیبان خود پیشی گرفته و به آینده شغلی مناسبی دست پیدا کنید.
اگر در این رشته ادامه تحصیل داده و گرایش آلودگی را انتخاب نمودید باید به کار با انواع دستگاه های آزمایشگاهی تسلط داشته باشید و دوره های آن را گذرانده باشید. در واقع برای اشتغال در این رشته علاوه بر تحصیلات دانشگاهی باید مهارت کسب نمایید تا بتوانید جایگاه مناسبی برای خود ایجاد نمایید. دامنه بازار کار این گرایش مختلف بوده و امکان اشتغال برای فارغ التحصیلان این رشته در حوزه های مختلف وجود دارد که البته برای ورود به هر حوزه، مهارت های ویژه همان شغل باید کسب شود.
درآمد رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست ؟
درآمد رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست تا حد زیادی به محل اشتغال وابسته است. اینکه مهندس این رشته در مراکز دولتی شاغل شود یا مراکز خصوصی حقوق های متفاوتی دریافت خواهد نمود. عامل تأثیر گذار دیگر در میزان درآمد می تواند مهارت و تجربه کاری باشد. هرچه مهارت و تجربه شخص بیشتر باشد به مراتب می تواند درخواست حقوق بیشتری نموده و درآمد بیشتر را کسب نماید. مشاغلی که یک مهندس این رشته می تواند بر عهده بگیرد به شرح زیر می باشد :
مهندس محیط زیست، متخصص کیفیت هوا، پژوهشگر محیط زیست، تکنسین محیط زیست و … .
مراکزی که فارغ التحصیلان این رشته تحصیلی می توانند در آن ها شروع به کار نمایند :
شهرداری ها، آژانس های دولتی، صنایع شیمیایی، شرکت ها و ادارات آب و فاضلاب، صنایع سوخت و انرژی و تولیدات آن ها، مراکز مشاوره محیط زیست، مراکز بررسی آلودگی هوا، ادارات جهاد کشاورزی، آموزش و پرورش، اداره راه و ترابری، شرکت نفت، شرکت فولاد و … .
توانایی ها و مهارت های رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست چیست؟
همانطور که می دانید بوم شناسی یعنی باید به دل طبیعت وارد و از نزدیک با قوانین حاکم بر طبیعت آشنا شد. با ورود به طبیعت است که می توان معضلات و مشکلات زیست محیطی را شناخت و سپس راه حلی برای رفعشان پیدا نمود. کسی که این رشته تحصیلی را انتخاب می کند باید به طبیعت علاقه داشته و صبر و حوصله و تلاش زیادی داشته باشد تا بتواند به خوبی با آن آشنا شده و به رمز و راز آن پی ببرد. درواقع عشق به طبیعت لازمه ورود به این رشته تحصیلی بوده و بدون آن نمی توان سختی های این رشته را تحمل نمود.
فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی علوم و مهندسی محیط زیست گاهی برای کسب مهارت هفته ها در صحرا ها، جنگل ها، دشت ها و تالاب سفر می کنند تا بتوانند رفتار یک حیوان یا جانور را بررسی نمایند. آن‌ها ممکن است هفته ها در جنگل ها و دشت ها به دنبال یک گونه جانوری یا گیاهی خاصی بگردند و در گپی این پژوهش ممکن است دچار مشکلاتی نیز شوند. شرایط نامساعد جوی، نیش حشرات مثل ساس، کنه، عقرب، مار و … چندی از این مشکلات هستند.
نکته
هوش و خلاقیت از دیگر توانایی های لازم برای این رشته تحصیلی بشمار می آید. با هوش و خلاقیت است که می توان مشکلات محیط زیست را به خوبی متوجه شد و به درستی راه حلی برای مشکل پیدا نمود.
درواقع مشکلات زیست محیطی منتظر نمی شوند تا حل شوند، ممکن است یک مشکل زیستی کوچک بر اثر سهل انگاری به یک مشکل بزرگ و فاجعه تبدیل گردد.
دانشجوی محیط زیست باید در زمینه های مختلف : صنعت، فرهنگ، سیاست و اقتصاد اطلاعات عمومی خوب داشته و بتواند در مورد مسائل ابراز عقیده نماید. درواقع این رشته تحصیلی به دانشجویانی که دروس را حفظ می کنند نیاز نداشته و دانشجویانی می خواهد که ذهن فعالی داشته باشند و برای مشکلات زیست محیطی پروژه و طرح ارائه داده و بتوانند طرح های خود را به مرحله مدیریت و اجرایی برسانند.
سخن آخر
انتخاب هر رشته تحصیلی می تواند در آینده شخص چه از لحاظ آینده شغلی و چه ازلحاظ درآمدی تأثیرات بسزایی داشته باشد. در واقع در انتخاب رشته تحصیلی علاوه بر اینکه باید به میزان علاقه‌تان توجه کنید به آینده شغلی آن نیز توجه کنید. بی شک شما نمی خواهید در رشته ای درس بخوانید که در آینده هیچ بازار کار مناسبی نداشته باشد. از طرفی ممکن است رشته ای را انتخاب کنید که آینده شغلی و علاقه به آن وجود دارد اما شما ممکن است در آن رشته استعداد و ابتکاری نداشته باشید. یک انتخاب رشته غلط حتماً در شما پشیمانی ایجاد خواهد نمود. بنابراین برای انتخاب رشته دانشگاهی مناسب خود حتماً ابتدا تحقیق نموده و با مشاوران تحصیلی مشورت نمایید.
