رشته دانشگاهی زیست فناوری چیست ؟ آینده شغلی و درآمد آن
رشته دانشگاهی زیست فناوری یکی از رشته های دانشگاهی بوده که به منظور بهبود کیفیت زندگی انسان تأسیس شده و در زمینه های علمی مختلف فعالیت دارد. برای ورود به رشته دانشگاهی زیست فناوری یا بیوتکنولوژی باید در آزمون سراسری علوم تجربی شرکت نموده و موفق به کسب رتبه قبولی رشته دانشگاهی زیست فناوری شوید. آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی زیست فناوری می تواند در پژوهشکده ها و دانشگاه ها و سایر مکان های تحقیقاتی پیش بینی شود چراکه بیشترین کار این رشته تحقیق و پژوهش برای بهبود زندگی می باشد.
در ادامه این مقاله به دلیل علاقه‌مندی بسیاری از افراد به این رشته، به بررسی و میزان درآمد، آینده شغلی و بازار کار و معرفی رشته دانشگاهی زیست فناوری می پردازیم. پیش تر هم در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی برخی دیگر از رشته های دانشگاهی پرداخته شده است. مانند : رشته دانشگاهی رادیولوژی، علوم و مهندسی صنایع غذایی، علوم تغذیه، بهداشت عمومی و … . با ما همراه باشید.
معرفی رشته دانشگاهی زیست فناوری
رشته دانشگاهی زیست فناوری یکی از پرطرفدارترین رشته های تحصیلی بوده و بین مهندسی و پزشکی ارتباطی مفید برقرار می نماید و ترکیبی است از زیست و تکنولوژی. در واقع این رشته به مطالعه و تحقیق در فرآورده های گیاهی و جانوری پرداخته تا محصولاتی زیستی با کیفیت تری تولید و به مقیاس تجاری برسد. از نتایج تحقیقات و پژوهش های این رشته، تولید محصولات دامی و گیاهی باکیفیت خواهد بود. همچنین رشته دانشگاهی زیست فناوری در علوم پزشکی نیز به بهبود و پیشرفت بسیاری از دارو ها و واکسن ها کمک می نماید. این رشته به قدری در تمام بخش های زندگی از بهداشت و تغذیه گرفته تا محیط زیست تأثیر گذار بوده است که قرن حاضر را قرن بیوتکنولوژی می دانند.
مدت زمان تحصیل در کارشناسی رشته دانشگاهی زیست فناوری چقدر است ؟
برای تحصیل رشته دانشگاهی زیست فناوری می توان از طریق دانشگاه آزاد و سراسری اقدام نمود. دوره کارشناسی این رشته ۴ سال به طول می انجاد و در این دوره گرایش خاصی نخواهد داشت و به همین صورت رشته زیست فناوری شناخته می شود. دانشجویان دوره کارشناسی این رشته موظف به گذراندن ۱۳۲ واحد درسی می باشند که شامل واحد های عملی و تئوری متفاوتی می باشد. برای ادامه تحصیل در این رشته باید به‌خوبی در دوره کارشناسی درس خوانده، چرا که برای ورود به کارشناسی ارشد نیاز به معدل بالای ۱۵، مدرک زبان و آشنایی با برنامه نویسی کامپیوتری می باشد.
این رشته دکتری تخصصی پیوسته نیز داشته و دوره تحصیل در آن ۷ ساله می باشد که در داخل ایران تنها در دانشگاه تهران امکان تحصیل در آن وجود دارد.
ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی زیست فناوری چگونه است ؟
ادامه تحصیل در این رشته هم در مقطع کارشناسی ارشد و هم در مقطع دکتری در کشور ما ایران فراهم شده است. این رشته دانشگاهی گرایش های مختلفی داشته و متقاضیان می توانند بنا بر علاقه و استعداد و بازار کار، اقدام به انتخاب رشته و شرکت در آزمون در یکی از این گرایش ها کنند. هر یک از دانشجویان در این رشته موظف‌اند تا ۴۸ واحد درسی را بگذرانند و موفق به کسب معدل بلای ۱۶ شوند تا بتوانند در امتحان جامع برای ورود به دکتری پذیرفته شوند. گرایش ها به شرح زیر می باشند :
- بیوتکنولوژی گیاهی … کشاورزی، بیوتکنولوژی حیوانی… دام و طیور، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی دارویی، بیوتکنولوژی صنعت و محیط زیست، بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی دریا، بیوتکنولوژی نفت.
بیوتکنولوژی گیاهی … کشاورزی : این گرایش از زیست فناوری به تحقیق بر روی تولید بذر و نهال مقاوم در شرایط نامناسب محیطی پرداخته و منجر به ایجاد گیاهانی مقاوم و پرمحصول خواهد شد. پیدا کردن نقشه ژنی گیاهی، کشت بافت های گیاهی، مهندسی ژنتیک گیاهی، تحقیق بر روی امراض و حشرات و آفات متداول، تولید کود های زیستی، تولید آنزیم هایی که منشأ گیاهی دارند و تولید هورمون‌ها با منشأ گیاهی از وظایف زیست فناوری گیاهی می باشد. دروسی که دانشجویان این گرایش موظف به گذراندن آن می باشند : سیتوژنتیک کلاسیک و نوین، اصول اصلاح نباتات، ژنتیک پیشرفته، اصلاح نباتات پیشرفته، ژنتیک مولکولی گیاهی، آفات و بیماری های گیاهی، روش های نوین انتقال ژن به گیاهان، کشت بافت گیاهی و کاربرد های آن، تعیین نقشه ژنی گیاهی، آفات و بیماری های گیاهی و … .
ویژگی های فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی زیست فناوری چیست ؟
رشته دانشگاهی زیست فناوری رشته ای است که همواره ستون آن تحقیق و پژوهش و ابداع روش های نوین در بهبود زندگی بوده است. داشتن بهره هوشی بالا و قدرت در تفکیک و حل مسئله در پذیرش این رشته دانشگاهی به قدری مؤثر است که نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته دانشگاهی به پذیرفتگان المپیادهای علمی تعلق می گیرد. بازار کار رشته دانشگاهی زیست فناوری در مراکز پژوهشی و بیوتکنولوژی بوده و برای داشتن آینده شغلی رشته دانشگاهی زیست فناوری باید دارای مهارت‌هایی بود. مهارت های کارشناسان این رشته می تواند به شرح زیر باشد :
- قدرت تجزیه و تحلیل و حل نمودن مسائل پیچیده
- روحیه کار گروهی و مهارت های ارتباطی مناسب برای ایجاد ارتباط
- یک ذهن محقق و کنجکاو
- توجه فراوان به جزئیات
- خلاق و مبتکر بودن
بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی زیست فناوری چیست ؟
بازار کار رشته دانشگاهی زیست فناوری به دلیل اینکه یک رشته تحصیلی تقریباً جدید است مناسب پیش بینی می شود. بیشتر بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی زیست فناوری موجود در کشور ما ایران برای فارغ التحصیلان این رشته تنها در مراکز تحقیقاتی وجود دارد.
یکی از مراکزی که فارغ التحصیلان رشته زیست فناوری با گرایش بیوتکنولوژی میکروبی می توانند در آن اشتغال پیدا کنند محل بررسی و تحقیق آب های شور کشور است، که چون در آب شور امکان رشد موجودات مشکل است و این محققان می کوشند تا محیط مناسبی برای رشد موجودات دریایی با استفاده از تکنیک های رشته بیوتکنولوژی فراهم نمایند.
بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی زیست فناوری به دلیل گستردگی مطالعات این رشته می تواند در مراکز آزمایشگاهی خصوصی و یا دولتی وجود داشته باشد. این رشته دامنه شغلی گسترده ای داشته و امروزه به دلیل پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی احتیاج به این رشته بیشتر و بیشتر خواهد شد. فرصت های شغلی رشته دانشگاهی زیست فناوری می تواند در صنعت ، محیط زیست، پزشکی، تغذیه و … وجود داشته باشد.
این فارغ التحصیلان همچنین می توانند در مکان هایی مانند : سازمان ها و دانشگاه ها و پژوهشکده ها به عنوان دانشمند، بیوشیمیست، بیوفیزیک دان و … فعالیت داشته باشند.
درآمد رشته دانشگاهی زیست فناوری چقدر است ؟
درآمد رشته دانشگاهی زیست فناوری بسیار بستگی به محل اشتغال دارد. فرصت های شغلی که برای فارغ التحصیلان این رشته به وجود می آید بسته به اینکه تا چه حد مهم باشند و یا طول بکشند روی درآمد تأثیر خواهند داشت. هرچه پروژه های تحقیقاتی سنگین تر و نیازمند به کار و وقت بیشتری داشته باشند درآمد و حقوق درآمد رشته دانشگاهی زیست فناوری بیشتر خواهد بود.
چه دانشگاه هایی در رشته دانشگاهی زیست فناوری برترند ؟
از مهم ترین دانشگاه های جهان که در زمینه های رشته دانشگاهی زیست فناوری بسیار پیشرو هستند می توان به دانشگاه های زیر اشاره نمود :
- دانشگاه هاروارد
- دانشگاه آکسفورد
- دانشگاه کمبریج
- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی
- موسسه فناوری ماساچوست
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی
- موسسسه فناوری فدرال سوئیس
متخصصین رشته دانشگاهی زیست فناوری چه می کنند ؟
بیوتکنولوژیست ها ویژگی های شیمیایی و ژنتیکی سلول ها، بافت ها و ارگانیسم ها را مطالعه نموده و کاربرد های عملی آن ها را شناسایی می کنند.
بیوتکنولوژیست ها می توانند در زمینه مواد غذایی و کشاورزی به تحقیق پرداخته و برای بهبود تغذیه و ماندگاری غذا آنزیم ها و مواد نگهدارنده ای را طراحی کرده و به صنایع غذایی معرفی نمایند.
اصلاح ژنتیکی یا دست‌کاری ژنتیکی برای افزایش محصولات کشاورزی یکی دیگر از کارهایی است که زیست فناوران انجام می دهند که البته این مورد با نقدهایی روبه‌روست و در کشورهای پیشرفته هنوز محصولات دست‌کاری ژنتیکی شده برای عموم مصرف نمی شوند.
بیوتکنولوژیست های زیست محیطی قادرند تا گیاهان را به سوخت زیستی تبدیل نموده و به حفاظت از محیط زیست کمک نمایند.
متخصصین زیست فناور پزشکی قادرند تا بر روی داروهای جدید و درمان های پزشکی تحقیقات نموده و روش های نوین و مناسب تر برای درمان بیماری ها معرفی نمایند.
وظایف رشته دانشگاهی زیست فناوری چیست ؟
- انجام تحقیقات علمی و ارسال آن برای استفاده در صنعت
- برسی تاثیرات مواد شیمیایی بر زندگی روزمره انسان و محیط
- پیشنهاد‌هایی برای توسعه پروژه های در حال انجام
- نظارت و راهنمایی در پروژه های پیچیده
- مراقبت از تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی
- طراحی پروژه های تحقیقاتی و اجرای مطالعات پژوهشی
- معرفی روش های تحقیق جدید
- آموزش و همکاری با تکنسین های آزمایشگاه در زمینه تحقیقات و انجام پروژه
- مهارت در تنظیم تجهیزات آزمایشگاهی و نظارت بر نحوه انجام آزمایش ها
- تجزیه و تحلیل نتایج تحقیقات
- در نهایت توضیح و تفسیر چگونگی استفاده از تحقیق برای بهبود زندگی
مزایا و معایب رشته دانشگاهی زیست فناوری چیست ؟
مزایا :
- از مزایا رشته دانشگاهی زیست فناوری نوین بودن آن در ایران و جهان و پیشرفت آن است.
- به دلیل استقبال این رشته در کشورهای پیشرفته خارجی می توان به راحتی مهاجرت نموده و شغل مطلوبی دست یافت.
- این رشته چون پژوهشی است، در هر پژوهش نکته علمی جدیدی کشف شده و این بر جذابیت این رشته می افزاید.
- درآمد رشته دانشگاهی زیست فناوری با توجه به پیشرفت آن در جهان در حال افزایش است.
معایب :
- برای اینکه در کشور ما ایران درآمد مطلوبی از این شغل در آینده کسب نمایید باید این رشته را تا مقطع دکتری ادامه دهید.
- بازار کار رشته دانشگاهی زیست فناوری هنوز در کشور های جهان سوم مانند کشور ما ایران از امنیت و آینده شغلی مناسب برخوردار نیست.
سخن آخر
همواره توجه داشته باشید که برای انتخاب یک رشته برای ادامه تحصیل تنها علاقه کافی نیست و باید در آن رشته استعداد و توانایی لازم را داشته باشید. از دیگر موارد مهم در انتخاب رشته توجه به آینده شغلی آن رشته است زیرا هدف از ادامه تحصیل در یک رشته کمک به یافتن شغل مناسب با درآمد قابل قبول است. بنابراین در تأثیر گذارترین انتخاب زندگی باید دقت کافی به عمل آورده شود تا در آینده منجر به پشیمانی نگردد.
