قرص متادون چیست و از فواید و مضرات آن چه می دانید؟

متادون (Methadone) یک داروی ضد درد سنتتیک است که در دهه ۱۹۴۰ توسط دانشمندان در اروپا تولید شده است. در طی دهه ۱۹۵۰ ، متادون به عنوان داروی نگه دارنده یا جایگزین برای بیماران معتاد به مواد افیونی ، بیشتر به عنوان جایگزین هروئین تجویز می شد.

متادون بیش از چهل سال به عنوان درمان اصلی برای این بیماری باقی مانده است و امروز هزاران بیمار برای ترک اعتیاد یا یک جایگزین کمتر مضر از متادون استفاده می کنند.

با این وجود حدود پانزده سال پیش ، دانشمندان و پزشکان دریافتند که متادون به ویژه در کنترل درد سرطان موثر می باشد. این کشف با بررسی های بیشتر همراه شد و نشان داد متادون در سایر موارد درد مزمن (طولانی مدت) نیز بسیار موثرتر از دیگر داروها است. طی ده سال گذشته متخصصان درد دریافتند که در صورت استفاده از متادون درد بهتر  تحمل می شود و عوارض جانبی آن کمتر از بسیاری از داروهای ضد درد است. مطالعات فارماکوکینتیک اخیر و درک بهتر سایت گیرنده های NMDA باعث استفاده از متادون در بیمارستان های درمان سرطان ، کلینیک های درد و سایر بیمارستان ها شده است. در این مقاله از نشریه جهان شیمی فیزیک شما را با حقایق و خصوصیات اصلی متادون آشنا خواهیم کرد پس لطفا ما را همراهی کنید.

متادون چیست؟

متادون یک افیون مصنوعی با فرمول شیمیایی  C_۲۱H_۲۷NOاست که برای درد متوسط ​​تا شدید تجویز می شود. همچنین معمولاً برای درمان اعتیاد به مواد افیونی ، به ویژه اعتیاد به هروئین استفاده می شود . متادون بر روی همان گیرنده های مواد افیونی مورفین و هروئین اثر می گذارد تا شرایط بیماران را تثبیت کرده و علائم ترک اعتیاد را به حداقل برساند. انواع قرص متادون شامل قرص های ۵، ۲۰ و ۴۰ میلی گرمی است. این دارو به شکل محلول خوراکی ۲۵ میلی گرم در هر ۵ میلی لیتر و همچنین پودر و آمپول متادون موجود است.

هنگامی که تعیین دوز متادون به عنوان درمان نگهدارنده استفاده می شود معمولا باعث ایجاد سرخوشی ، آرام بخشی یا اثر ضد درد نمی شود. دوزها باید به صورت جداگانه بر اساس وزن بدن و تحمل مواد افیونی فرد تعیین شود. دوز نگهدارنده مناسب مقداری مناسب از متادون است که در آن ولع مصرف مواد افیونی متوقف شود بدون اینکه ایجاد اثرات سرخوشی یا آرام بخشی در فرد مصرف کننده بوجود آورد.

روش و مقدار مصرف قرص متادون

همه تولیدکنندگان تعداد کمی از مواد غیرفعال اضافی مانند منیزیم استئارات و سلولز را به متادون  اضافه می کنند. برخی از شرکت های آمریکایی که متادون تولید می کنند از طعم دهنده های گیلاس یا پرتقال استفاده می کنند. متادون به صورت خوراکی به اشکال مختلف توزیع می شود که شامل موارد زیر است:

قرص هایی هر کدام حاوی ۴۰ میلی گرم متادون است ، در آب حل می شود و سپس در دوز خوراکی تجویز می شود. ماده اصلی غیر فعال اولیه در فرم قرص ، دی اکسید سیلیکون کلوئیدی است. نوع پودری  آن نیز در آب حل می شود. متادون مایع را می توان با پمپ اندازه گیری خودکار استفاده کرد. دوزها را می توان به اندازه یک میلی گرم تنظیم کرد.

نظرات بیماران در مورد انواع متادون متفاوت است. برخی قرص سفید حل شونده را ترجیح می دهند ، برخی نارنجی و برخی دیگر شکل مایع آن را ترجیح می دهند. برای بیشتر افراد ، یک دوز متادون ۲۴ تا ۳۶ ساعت در بدن باقی می ماند.

قرص خوراکی متادون برای کنترل درد متوسط ​​تا شدید استفاده می شود. این ماده  تنها در مواردی تجویز می شود که سایر داروهای ضد درد کوتاه مدت یا غیر افیونی به درد شما نمی خورند یا شما  نمی توانید آنها را تحمل کنید.

ویژگی های مثبت و فواید قرص متادون چیست؟

 لیپوفیلیک

متادون به شدت لیپوفیلیک است یعنی در مقایسه با سایر مواد مخدر وقتی در تماس با سایر چربی ها قرار می گیرد ، به راحتی حل می شود. این ویژگی در مقایسه با سایر مواد مخدر منجر به جذب بهتر و یبوست کمتر می شود. به عنوان مثال ، متادون ۸۰٪ در دستگاه GI جذب می شود – این تقریباً سه برابر سایر مواد افیونی است. این ویژگی لیپوفیلی همچنین جذب بهتر را در سایر مسیرها – زیر زبانی ، مقعدی و غیره تضمین می کند (با این حال ، به دلیل تحریک بافت باید از تزریق زیر جلدی خودداری شود).

متابولیت های غیرفعال

این ترکیب توسط کبد به متابولیت های غیرفعال متابولیزه می شود که از طریق کلیه ها و روده ها دفع می شوند. بنابراین ، برای بیماران با نارسایی کلیه نیازی به تنظیم دوباره نیست و مسمومیت عصبی (سردرگمی ، توهم ، هذیان ، میوکلونوس و تشنج) کمتری نسبت به سایر موارد مخدر دارد.

آنتاگونیست گیرنده NMDA

آنتاگونیست های گیرنده NMDA بدون وارد شدن به پیچیدگی های رشته های درد در نخاع ، در کاهش درد نوروپاتیک موثر هستند و تحمل کمتری دارند . هایپر آنالژزی (افزایش پاسخ به محرکی که به طور معمول دردناک است) و آلودینیا (درد ناشی از محرکی که معمولاً درد ایجاد نمی کند) در بیماران با دوزهای بسیار زیاد مواد افیونی شایع است.

فارماکودینامیک

متادون با یک مرحله توزیع سریع و گسترده (۲-۳ ساعت) فعال می شود  که پس از آن مرحله حذف آهسته انجام می گیرد. در مرحله توزیع اولیه ، متادون اثر ضد درد فوری ایجاد می کند – شبیه سایر مواد مخدر. اما مرحله حذف کند آن باعث می شود که مدت زمان بیشتری در بدن باقی بماند. نیمه عمر متادون ۱۹۰ ساعت یا حدود ۸ روز است. شما می توانید این مدت را با نیمه عمر مورفین یعنی ۲ ساعت مقایسه کنید. این نیمه عمر طولانی می تواند منجر به تجمع دارو و مصرف بیش از حد آن شود.

خصوصیات منفی متادون

به دلیل خواص منحصر به فردی که در بالا ذکر شد ، متادون بسیار مورد استفاده قرار می گیرد به همین دلیل تداخل دارویی بیشتری دارد و تنوع بیشتری در بین افراد وجود دارد. به دلیل این چالش ها ، متادون معمولاً به عنوان یک مخدر خط دوم یا حتی سوم استفاده می شود. همه اینها باعث می شود که پزشکان قبل از تجویز متادون از فواید و مضرات آن آگاه باشند.

لازم به ذکر است این ترکیب به دلیل کاربرد تاریخی که در مدیریت اعتیاد به مواد افیونی دارد در ذهن بسیاری از بیماران و خانواده ها بار منفی به وجود آورده است. در رابطه با این سوال که قرص متادون سفید بهتر است یا قهوه ای باید بدانید که بسته به تعیین دوز متادون هریک منافع و مضرات خاصی دارند ولی قیمت متادون قهوه ای که معمولا دوز آن ۴۰ میلی گرم است بالاتر می باشد.

متادون چه تفاوتی با هروئین و سایر مواد افیونی دارد؟

متادون ماندگاری بیشتری در بدن  دارد و بدن آن را متفاوت از هروئین یا مورفین متابولیزه می کند. هنگامی که شخصی متادون را به طور منظم مصرف می کند این ماده در بدن  جمع شده و ذخیره می شود ، بنابراین در صورت استفاده برای درمان نگهدارنده ، شاید بیشتر در بدن باقی بماند. اکثر افراد دریافتند که به محض اینکه دوز متادون مناسب برای آنها تثبیت شد ، یک دوز خوراکی آنها را حداقل به مدت ۲۴ ساعت کامل نگه می دارد. برای برخی ، این اثر بیشتر طول می کشد و برای بعضی دیگر از افراد مدت زمان کمتری طول می کشد.

ایجاد ثبات در متادون خوراکی راحت تر است. بیشتر افرادی که متادون را با دوز مناسب و پایدار دریافت می کنند هیچ حس قابل توجهی از سرخوشی تجربه نمی کنند. با این حال ، برخی از بیماران ممکن است چند ساعت پس از درمان حالت های موقتی یا ملایم را احساس کنند. دیگران ممکن است قبل از مصرف داروهای روزانه کمی احساس سرخوشی کنند ، اما بعد از تثبیت ، بیشتر آنها اثر دوز مناسب متادون را بسیار کم احساس می کنند و یا هیچ اثری در آنها نخواهد داشت.

وابستگی به مواد مخدر

هزاران سال است که از مواد افیونی استفاده می شود و از مدت ها قبل مشخص شده است که بسیاری از افرادی که به مواد افیونی وابسته شده اند برای پایان دادن به آن دچار مشکل شدید می شوند. رنج ناشی از بیماری ترک اعتیاد تنها بخشی از مشکلات اساسی است. دشواری واقعی همیشه کنار گذاشتن داروها پس از پایان دوره ترک  اعتیاد است همانطور که در مورد افرادی که قادر به ترک سیگار نیستند ، دشوار است.

دلایل آن شامل افسردگی طولانی مدت ، کمبود انرژی ، ولع مصرف مواد مخدر و حملات ناگهانی در بیماران در حال ترک است. برخی از افراد دریافتند که این مشکلات با گذشت زمان کاهش می یابد و در نهایت بطور کلی از بین می رود – اما بعضی دیگر همچنان  از این علائم به طور نامحدود رنج می برند و در نهایت بسیاری از آنها به استفاده منظم از مواد افیونی برمی گردند.

دلیل این که افراد به استفاده از مواد برمی گردند اغلب هیچ ارتباطی با عدم  اراده یا سایر مشکلات شخصیتی ندارد. در عوض ، به نظر می رسد افرادی که سابقه طولانی درمورد مشکلات افیونی دارند ، تغییراتی در بخشی از مغز خود تجربه کرده اند که به فرد اجازه می دهد احساس و عملکرد طبیعی داشته باشد. این قسمت از مغز مواد افیونی طبیعی خود را ساخته و استفاده می کند. معروف ترین این مواد افیونی طبیعی مواد شیمیایی شناخته شده به عنوان اندورفین است.

بهتر است بدانید: کلمه اندورفین در لغت به معنای “مرفین درون زا” است. در واقع ، این ماده شیمیایی از نظر عملکرد با مرفین یا هروئین یکسان است. ما هنوز همه کارهایی که این مواد افیونی طبیعی در بدن انجام می دهند را درک نمی کنیم ، اما شواهد نشان می دهد که آنها در کنترل درد ، یادگیری ، تنظیم دمای بدن و بسیاری از عملکردهای دیگر نقش دارند.

این احتمال وجود دارد که افرادی که به مواد افیونی وابستگی پیدا می کنند دارای یک سیستم اندورفین جدید شده باشند که آنها را به ویژه آسیب پذیر کند. اعتیاد همچنین ممکن است مربوط به تغییراتی در مغز باشد که ناشی از استفاده بیش از حد هروئین یا سایر مواد مخدر باشد. یا ممکن است نتیجه یک رابطه پیچیده بین ژنتیک و محیط باشد.

ما هنوز دقیقاً نمی دانیم که این سو عملکرد چگونه اتفاق می افتد و یا حتی آیا همه افرادی که احساس می کنند قادر به قطع مصرف مواد افیونی نیستند دچار این آسیب هستند یا خیر. با این وجود ، میزان فزاینده ای از شواهد نشان می دهد که بسیاری از افرادی که  ترک مواد افیونی را  مشکل می دانند ، تغییرات جسمی را تجربه کرده اند – که احتمالاً دائمی خواهد بود.

هنوز هیچ آزمایشی انجام نشده است که بتواند تعیین کند که شخص ممکن است چه مقدار به سیستم افیونی طبیعی خود آسیب رسانده  و یا اینکه دور بودن از مواد مخدر برای شخص چقدر سخت است. تمام آنچه که ما در حال حاضر به طور قطعی می دانیم برگشت به استفاده مجدد از مواد مخدر است  که  یک ویژگی اصلی وابستگی به مواد افیونی است. متادون درمانی برای رفع مشکل وابستگی به مواد افیونی نیست بلکه یک روش درمانی است و فقط زمانی موثر است که فرد به مصرف مناسب آن ادامه دهد.

مکانیسم اثر متادون در بدن

همانطور که گفتیم متادون روی گیرنده های درد در بدن اثر گذاشته و میزان درد را کاهش می دهد. این ترکیب همچنین می تواند جایگزین ماده مخدری شود که شما به آن اعتیاد دارید تا کمک کند علائم شدید ترک را تجربه نکنید.

متادون یک داروی مخدر طولانی مدت است که برای جایگزینی مخدرهای کوتاه مدتی که ممکن است شخصی به آن اعتیاد پیدا کند مانند هروئین ، اکسی کدون ، فنتانیل یا هیدرومورفون استفاده می شود. طولانی مدت به این معنی است که دارو برای مدت زمان طولانی تری در بدن عمل می کند. اثرات متادون ۲۴ تا ۳۶ ساعت طول می کشد. در مقابل ، شخصی که از مواد مخدر کوتاه اثر برای جلوگیری از ترک مواد مخدر استفاده می کند ، باید سه تا چهار بار در روز مصرف داشته باشد.

متادون هنگامی که در دوز مناسب مصرف شود ، از بروز علائم ترک مواد جلوگیری کرده و ولع مصرف مواد مخدر را کاهش می دهد بدون اینکه باعث احساس خواب آلودگی در فرد شود. این ماده  آسیب های مرتبط با سو مصرف مواد افیونی را کاهش می دهد و به افرادی که به مواد افیونی اعتیاد دارند فرصتی برای ایجاد ثبات در زندگی می دهد.

این دارو یک نگهدارنده برای درمان طولانی مدت است. طول دوره درمان از یک یا دو سال تا ۲۰ سال یا بیشتر متغیر است. با این حال ، اگر فردی که متادون مصرف می کند و پزشک وی با پایان دادن به درمان موافقت کند ، دوز متادون به تدریج طی هفته ها یا ماه ها کاهش می یابد .

تاثیر دوز نگهدارنده متادون

۱.بیمار را از مصرف دوباره باز می دارد

دوز اولیه استاندارد همانطور که در حال حاضر توصیه می شود ، ۳۰ تا ۴۰ میلی گرم در روز است. پس از چندین روز ، ارائه دهندگان دوز بیمار را در صورت لزوم تنظیم می کنند.

۲.بیمار را از اشتیاق به مصرف مواد افیونی خیابانی باز می دارد

داشتن ولع معنایی فراتر از داشتن تمایل به مصرف کردن است. این بدان معناست که چنان شدید به مواد افیونی احتیاج دارید که افراد ممکن است خواب هایی در مورد استفاده از مواد مخدر داشته باشند و یا کارهایی انجام دهند که به طور معمول برای تهیه دارو انجام نمی دادند. متادون نمی تواند میل عاطفی فرد برای مصرف کردن را کنترل کند ، اما دوز مناسب متادون می تواند از نیاز شدید جسمی به استفاده از مواد مخدر خیابانی جلوگیری کند.

۳.مسدود کردن اثرات مخدرهای خیابانی

اگر دوز دارو به اندازه کافی زیاد باشد ، متادون باعث می شود بیمار در صورت مصرف مجدد مواد افیونی تأثیر زیادی از دوزهای معمول مواد مخدر تجربه نکند. این نتیجه را اغلب اثر “محاصره” می نامند. اگر تحمل مواد افیونی در فرد با درمان متادون به اندازه کافی بالا رود ، مقدار زیادی هروئین برای غلبه بر آن مورد نیاز است.

 دوران بعد از استفاده متادون

برخی از بیماران از رژیم نگهداری خسته می شوند  که این امر به استفاده نامحدود از دارو نیاز دارد. این مسئله به ویژه در مورد بیماران تحت نگهداری متادون بیشتر صدق می کند زیرا در ایالات متحده  این افراد برای دریافت داروهای خود مجبور به مراجعه مکرر به یک کلینیک هستند. با این حال ، بیماران پس از دستیابی به یک ثبات – با یک سیستم پشتیبانی خوب – می توانند دوز متادون خود را به تدریج کاهش دهند و درمان خود را پایان دهند.

عوارض متادون

این دارو می تواند عوارض جانبی خفیف یا جدی ایجاد کند. لیست زیر شامل برخی از عوارض جانبی اصلی است که ممکن است هنگام مصرف متادون رخ دهد. این لیست شامل تمام عوارض جانبی احتمالی نیست.

• یبوست
• حالت تهوع
• خواب آلودگی
• استفراغ
• خستگی
• سردرد
• سرگیجه
• دل درد

اگر این عوارض خفیف باشد ، ممکن است طی چند روز یا دو هفته از بین بروند. اگر شدت آنها بیشتر است یا از بین نمی روند ، باید به پزشک مراجعه نمود. افراد حتی پس از ترک مصرف متادون نیز دچار عوارض ترک متادون خواهند شد و در این زمینه باید با پزشک خود مشورت کنند.

آمار سوء مصرف متادون

تعداد مرگ و میر ناشی از مسمومیت ناشی از متادون از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۶ از ۷۹۰ نفر به ۵۴۲۰ مورد افزایش یافته است (فرض می شود این امر به افزایش استفاده از دارو به عنوان داروی مسکن مربوط باشد). در سال ۲۰۰۸ ، ۷۵۰۰۰۰ نسخه متادون برای تسکین درد نوشته شده است.

بین سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ ، تعداد افرادی که برای سو استفاده از “سایر مواد افیونی” (از جمله متادون) تحت درمان قرار گرفتند از ۲۸،۲۳۵ به ۳۶،۲۶۵ نفر رسید. متادون در یک سوم مرگ و میرهای ناشی از مصرف بیش از حد مسکن درد نقش دارد.

عوارض مصرف بیش از حد متادون

متادون به عنوان یک مخدر قدرتمند می تواند باعث مصرف بیش از حد شود. مصرف بیش از حد دوز مواد مخدر در صورتی اتفاق می افتد که کسی مقدار زیادی از دارو را مصرف کند . مصرف بیش از حد این مواد یک وضعیت خطرناک است که نیاز به مراقبت های ویژه پزشکی دارد ، بنابراین شناخت علائم از اهمیت زیادی برخوردار است. علائم مصرف بیش از حد متادون شامل موارد زیر است:

• مردمک چشم منقبض شده
• تغییر رنگ در ناخن ها و نوک انگشتان
• سرگیجه
• فشار خون
• از دست دادن هوشیاری
• تهوع و استفراغ
• کاهش تنفس (در موارد شدید ، به طور بالقوه کشنده)

چگونگی غلبه بر اعتیاد به متادون

ترک این دارو مانند هر ماده مخدر دیگری بسیار چالش برانگیز است. حتی اگر به دلیل اعتیاد آور بودن به اندازه هروئین معروف نیست ، ترک متادون می تواند منجر به ایجاد علائم ترک شود که به سختی می توان آنها را از بین برد. خوشبختانه ، مراکز ترک در سراسر جهان وجود دارد و افراد می توانند برای ترک اعتیاد از آنها کمک بگیرند و یکبار برای همیشه بر اعتیاد غلبه کنند.

بهترین زمان مصرف متادون

متادون یک آگونیست مواد افیونی طولانی اثر است که برای مدیریت درد و معمولاً برای درمان اختلالات مصرف مواد افیونی (OUDs) استفاده می شود. این دارو به طور منظم در سم زدایی پزشکی برای مدیریت ترک مواد افیونی و به عنوان یک درمان نگهدارنده برای OUD استفاده می شود. متادون میل به مواد افیونی و ترک را کاهش می دهد، اثرات مواد افیونی غیرقانونی را کاهش می دهد و به افراد کمک می کند تا از اعتیاد به مواد افیونی دست یابند و بهبودی خود را حفظ کنند.

متادون سابقه ۵۰ ساله دارد و امروزه مطالعه شده ترین داروی اختلال مصرف مواد افیونی (OUD) است. داروهای OUD مانند متادون مصرف غیرقانونی مواد افیونی را کاهش می دهند، افراد را در درمان نگه می دارند و خطر مرگ ناشی از مصرف بیش از حد مواد افیونی را بهتر از درمان با دارونما یا بدون دارو کاهش می دهند. در واقع، متادون در فهرست داروهای ضروری شناخته شده توسط بهداشت جهانی قرار دارد.

مصرف متادون را طبق دستور پزشک در ساعت مشخصی از شبانه روز مصرف کنید تا بهترین نتیجه را از مصرف آن کسب کنید. از آنجایی که متادون یک ماده افیونی است، می تواند در افرادی که قبلاً به مواد افیونی وابسته نیستند ایجاد سرخوشی کند و به عنوان یک داروی برنامه دوم، پتانسیل وابستگی و اعتیاد را دارد. با این حال، متادون اثرات متفاوتی بر روی افرادی که تحمل بالایی به مواد افیونی دارند در مقایسه با کسانی که به آنها وابسته نیستند، ایجاد می کند. هنگامی که برای درمان اعتیاد استفاده می شود و در دوزهای تجویز شده مصرف می شود علائم ترک و هوس را به حداقل می رساند. علاوه بر این، داده ها نشان می دهد که اکثر موارد سوء استفاده متادون شامل تهیه دارو از یک منبع غیرمجاز به منظور کنترل علائم ترک و هوس است. به این معنا که انحراف متادون معمولاً به دلیل میل به بالا نیست.