اسانس گندم چیست؟ از خواص، فواید و کاربرد های آن چه می دانیم؟

اسانس گندم، شیره یا عصاره ی گیاه گندم است که در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی کاربرد فراوانی دارد. این اسانس خواص درمانی فراوانی دارد که از آن جمله می توان به تقویت سیستم ایمنی، رفع مشکلات گوارش و … اشاره کرد.

تاکنون در نشریه علمی جهان شیمی به بررسی اسانس هایی نظیر اسانس رازیانه، اسانس لاوندر، اسانس نسترن، اسانس برنج، اسانس آویشن، اسانس گردو، اسانس توتی فروتی، اسانس خیار، اسانس سیب ترش و … پرداخته شده است. در این مقاله به بررسی اسانس گندم، خواص، کاربرد، قیمت خرید و فروش و … می پردازیم.

مشخصات گیاه گندم

گندم با نام علمی Triticum از مهم ترین غلات است. این گیاه گلدار تک لپه ای و یک ساله به تیره گندمیان و خانواده گرامینه ها تعلق دارد. این گیاه در دو گونه ی وحشی و اهلی وجود دارد.

گل آذین گندم سنبله ای شکل بوده و از هر گره آن یک برگ به وجود می آید. سنبلچه گندم از دو گلوم و سه گلچه تشکیل شده است. گاهی تعداد گلچه‌ها به ۹ عدد هم می رسد.

دانه گندم بین دو پوشش قاشق مانند به نام های پوشک بیرونی یا لما و پوشک درونی یا پالئا قرار گرفته است. برگ های گندم مانند برگ های دیگر غلات به جز ذرت و ارزن، نازک و کم عرض بوده و زبانه های کوچکی دارند.

این گیاه منبع مهمی از کربوهیدرات است. به همین دلیل مصرف آن به طور کامل باعث دریافت مواد مغذی مختلف و فیبر غذایی می شود. از آن جایی که گندم قوت غالب اکثر مردم جهان است بیشترین مساحت زیر کشت محصولات غذایی را به خود اختصاص داده است.به طوری که تجارت جهانی آن به تنهایی از مجموع تمام محصولات کشاورزی دیگر بیشتر است.

در سال ۲۰۱۶ تولید جهانی گندم ۷۴۹ میلیون تن بوده و پس از ذرت بیشترین غله ی تولید شده در جهان بود. تقاضای جهانی گندم به دلیل داشتن پروتئینی به نام گلوتن که موجب چسبندگی خمیر آن شده و ساخت محصولات فرآوری شده را تسهیل می کند، در حال افزایش است.

انواع گندم بر اساس ژنتیک

این گیاه از لحاظ گیاه شناسی یکی از گونه های تریتیکوم (Triticum) است که به سه گروه متمایز تقسیم می شود. هر گروه تعداد مشخصی کروموزم دارد که تمام خصوصیات ژنتیکی خانواده را با خود به همراه دارند.

ژن شناسی گندم از دیگر محصولات دشوارتر است. زیرا، برخی از گونه های گندم دیپلوئید بوده و دو رشته کروموزوم دارند. این در حالی است که بسیاری از گونه های دیگر گندم پلی پلوئید بوده و چهار (تتراپلوئید) یا شش (هگزاپلوئید) رشته کروموزوم دارند. بنابراین، انواع گندم بر اساس ژنتیک را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد.

• دیپلوئیدها که تنها در مناطق جنگلی و بیابانی کشت می شوند. گندم های تک دانه زراعی نیز در این گروه قرار می گیرند.
• تتراپلوئیدها که به حالت وحشی و خودرو هستند. گندم های امر (emer) و دوروم (durum) زراعی در این گروه قرار دارند.
• هگزاپلوئیدها که شامل گندم مخصوص نان می شوند.

انواع گندم بر اساس نوع کشت

گندم ها از لحاظ نوع کشت معمولا به دو دسته کلی گندم بهاره و گندم پاییزه تقسیم می شوند. دانه های این دو نوع گندم از نظر رنگ، بافت، شکل و … با یکدیگر تفاوت دارند. علاوه بر این، شرایط رشد و نمو آن ها نیز متفاوت است.

این دو نوع گندم در دو زمان مختلف در سال کشت می شوند. دانه گندم، شیاری دارد که در طول دانه قرار می گیرد. عمق این شیار در گندم های پاییزه زیاد و در گندم های بهاره کم است. دو طرف این شیار در گندم های بهاره گرد و در گندم های پاییزه زاویه دار است.

گندم بهاره چیست

همان طور که از نام آن پیداست در اوایل بهار کشت می شود. پس از جوانه زدن، گیاه جوان در بهار و اوایل تابستان رشد می کند. محصول آن را تا اواخر تابستان قابل برداشت است. گندم بهاره را معمولا در مناطقی که گندم پاییزه نمی تواند در برابر سرمای سخت زمستانی آن مقاومت کند کشت می کنند. میزان محصول دهی گندم پاییزه از گندم بهاره بیشتر است.

معمولا پس از تهیه بذر و زمانی که دمای خاک به یک درجه سانتیگراد بالای صفر رسید، گندم بهاره را کشت می کنند. اگر شرایط آب و هوایی مناسب باشد می توان گندم را زودتر کاشت تا دوره رشد آن طولانی تر شده و میزان محصول دهی آن بیشتر شود.

گندم پاییزه چیست

این نوع گندم در نیم کره شمالی و در فصل پاییز، هنگامی که دمای خاک از ۱۳ درجه سانتیگراد کمتر است کشت می شود. ابتدا بذر گندم پاییزه جوانه می زند. در فصل زمستان، گیاه به صورت گیاه جوان کوچکی باقی مانده و با آغاز فصل بهار، دوباره رشد و نمو خود را آغاز می کند.

معمولا در یکی از ماه های خرداد، تیر و یا مرداد، دانه رسیده و آماده برداشت می شود. گندم های پاییزه نسبت به گندم های بهاره ریشه های عمیق تر و پرپشت تری دارند. به طوری که تا ۲۰۰ سانتیمتر در خاک نفوذ می کنند. این امر به دلیل آن است که گندم های پاییزه فصل رشد طولانی تری دارند.

گندم پاییزه برای رسیدن به مرحله گلدهی، باید به مدت طولانی در معرض هوای سرد قرار گیرد. اگر گندم پاییزه در فصل بهار کاشته شود، چون دوره سرما را پشت سر نمی گذارد، نمی تواند گل آذین خوبی تشکیل دهد.

اسانس خوراکی چیست

اسانس خوراکی یکی از انواع اسانس است که بوی قوی داشته و با نام های عطر مایه یا اسانس روغنی نیز شناخته می شود. عنوان اسانس تنها برای روغن های تقطیر شده و یا استخراج شده به کار می رود.

از اسانس خوراکی به عنوان عطر و رایحه ی انواع محصولات در صنایع مختلف به ویژگی صنایع غذایی استفاده می شود. این اسانس ها عطر و طعم واقعی و متنوع میوه ها مانند موز، بهارنارنج، سیب و …، مغزها نظیر بادام، گردو و … و دانه هایی مانند قهوه، هل و… را به همراه دارند.

به طور کلی از انواع گیاهان، میوه ها و خشکبار اسانس استخراج می شود. از دیگر موارد مصرف اسانس خوراکی مایع می توان به استفاده ی آن ها در تهیه ی انواع نوشیدنی، بیسکوییت، تافی ها، بستنی، شکلات، روغن، انواع نان و پیراشکی، انواع ژله، پشمک، پاستیل و دیگر محصولات طعم دار اشاره کرد.

اسانس گندم چیست

اسانس گندم همان شیره یا عصاره ی گیاه گندم است. این اسانس منبعی غنی از انواع مواد مغذی و ویتامین ها است. به همین دلیل در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی کاربرد فراوانی دارد. علاوه بر این موارد، اسانس گندم خواص درمانی داشته و برای رفع بیماری های جسمی مورد استفاده قرار می گیرد.

قیمت خرید و فروش اسانس گندم

با توجه به کاربرد های فراوانی که این اسانس دارد شرکت های مختلفی اقدام به تهیه و فروش این محصول نمودند. به عنوان مثال شرکت نیکو شیمی این اسانس را از کشورهای پیشرفته ای مانند آلمان و فرانسه که در زمینه ی صنعت غذا و دارو حرف اول را می زنند به داخل کشور وارد می کند.

اسانس گندم نسبت به سایر اسانس ها از قیمت خرید و فروش مناسبی برخوردار است. این اسانس را می توان در بسته بندی های ۱، ۲، ۵، ۱۰ و ۲۰ کیلوگرمی از فروشگاه های اینترنتی معتبر خریداری کرد. هنگام خرید باید توجه کرد اسانس مورد خریداری دارای مجوز های لازم از سازمان غذا و دارو باشد.

اسانس گندم چه کاربرد هایی دارد

همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره شد از این اسانس در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی – بهداشتی کاربرد فراوانی دارد. از جمله این کاربرد ها می توان به تولید آبجو، نوشیدنی، قنادی و … اشاره کرد.

خواص درمانی اسانس گندم

استفاده منظم از اسانس گندم گردش خون را بهبود بخشیده و به نوبه خود باعث درخشندگی و سلامت پوست می شود. بسیاری از بیماری های پوستی نظیر پسوریازیس و اگزما را می توان با استفاده از این اسانس به راحتی درمان کرد. علاوه بر این، در بهبود سوختگی و بثورات نیز بسیار خوب عمل می کند.

در صنعت ماءالشعیر سازی، تولید نان و صنعت شکلات سازی اسانس گندم جایگزین شیرین کننده های مضر می کنند. در صنعت بیسکوییت سازی و توید کیک و کلوچه، در تولید نوشابه های رژیمی و انرژی زا، در تهیه ی نوشیدنی های بر پایه ی لبنیات و در صنعت دارو سازی به عنوان دارو یا طعم دهنده کاربرد فراوانی دارد.

خواص و کاربرد های گندم

• از جوانه و سبوس گندم برای تولید گندم تصفیه شده که برای تولید نان و سایر محصولات به کار می رود، استفاده می شود. جوانه گندم به صورت مایع یا کپسول به بازار عرضه می شود.
• این ماده ی خوراکی را می توان برای پخت گوشت، طعم دادن به پای میوه و غلات صبحانه یا سالم تر کردن ماست استفاده کرد. جوانه گندم نه تنها سبب خوشمزه تر شدن غذای می‌شود بلکه به عنوان یک مکمل نیز عمل می کند.
• عصاره مالت یکی از ترکیبات غذایی است که طی فرآیندی به نام مالتینگ یا فرآیند جوانه زنی جو از این غله به دست می آید. این عصاره سرشار از ویتامین های گروه B بوده و جایگزینی مناسب برای بسیاری از مکمل های دارویی است.
• این ترکیب غذایی برای رژیم غذایی افراد مبتلا به چاقی و همچنین رژیم افراد لاغر که قصد افزایش وزن دارند، بسیار مناسب است. افراد چاق باید قبل از غذا و افراد لاغر بعد از غذا از این ماده استفاده کنند. درمان یبوست و تقویت قوای بدنی به خصوص در کودکان و کهنسالان، از جمله فواید عصاره مالت محسوب می شوند.
• از اسیدهای چرب ضروری موجود در روغن جوانه گندم، می توان به اسید لینولئیک، اسید پالمتیک و اسیدهای چرب استئاریک اشاره کرد که در تقویت سیستم عصبی و سیستم ایمنی بدن مؤثر هستند. این ترکیبات به رشد سلول های سالم، بازسازی و ترمیم آن ها کمک می کنند. این روغن های ضروری ترکیباتی هستند که توسط بدن ساخته نمی شوند.