گرانولا چیست؟ روش تهیه آن چگونه است؟

گرانولا یک ماده ی مغذی است که در قرن ۱۹ میلادی توسط دکتر جیمز کالب جکسون (James Caleb Jackson) و در آمریکا ابداع شد. او این ماده ی غذایی را به عنوان اولین صبحانه ی آماده ی تجاری بر پایه ی غلات کامل به بازار عرضه کرد. این خوراکی سال ها بعد، در دهه ی ۶۰ میلادی با اضافه شدن میوه و مغز آجیل دوباره معروف شد.

گرانولا به دلیل مواد اولیه ی مغذی ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. به همین دلیل، بسیار سیر کننده است و سریع آماده می شود. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به بررسی خواص و طرز تهیه ی این ماده ی غذایی می پردازیم.

گرانولا چیست

گرانولا (Granola) یک صبحانه یا میان وعده ی بسیار مغذی و لذیذ است. این ماده ی غذایی از جو پوست‌کنده، مغز دانه ها، عسل یا شیرین‌کننده های دیگر مانند شکر قهوه‌ای، گاهی اوقات برنج پوست‌کنده، میوه‌های خشک‌شده، مانند کشمش و خرما، شکلات و بذر کتان تشکیل شده است.

فرایند پخت گرانولا تا زمانی ادامه دارد که به خوبی ترد، تست و قهوه‌ای طلایی شود. در طول این فرایند نیز مدام هم زده می شود تا قوام غلات صبحانه حفظ شود.

معمولا این ماده ی غذایی همراه با ماست، عسل، میوه‌های تازه مانند موز، توت فرنگی و یا زغال‌ اخته، شیر و دیگر غلات مصرف می شود. گرانولا، به عنوان یک توپینگ برای شیرینی های مختلف، دسر و یا بستنی عمل می کند.

این ماده ی غذایی به دلیل آن که مغذی، سبک وزن، پرکالری، و دارای ذخیره سازی آسان است در بین افرادی که در حال انجام پیاده روی، کمپینگ و … هستند، محبوبیت بالایی دارد.

به عنوان یک میان وعده، اغلب آن را با عسل یا شربت ذرت ترکیب و تغلیظ کرده و به شکل یک نوار در می آورند. این کار حمل آن را برای ناهار بسته بندی شده، پیاده روی و یا دیگر فعالیت هایی که در فضای باز انجام می شود، آسان می کند.

نکته

این خوراکی خوشمزه دارای انواع مختلفی مانند نوع دارچینی و تنقلاتی، رژیمی، عسلی و شیرینی، کنجدی و … است. به همین دلیل، ذائقه های مختلف افراد را پوشش می دهد.

مهم ترین ترکیبات موجود در گرانولا

این ماده ی غذایی دارای مقدار زیادی از کلسیم، پتاسیم، سدیم، منیزیم، فسفر، منگنز، آهن، انواع ویتامین ها، مواد قندی سالم، کربوهیدرات ها، فیبر و … است.

خواص درمانی گرانولا

این ماده ی غذایی مفید به دلیل داشتن ترکیبات مغذی از خواص درمانی فراوانی برخوردار است. در این قسمت به مهم ترین خواص درمانی آن می پردازیم.

• وجود ماده ی معدنی پتاسیم در این خوراکی، سبب کاهش فشار خون می شود. به همین دلیل به افرادی که دارای فشار خون بالا هستند توصیه می شود در وعده های مختلف غذایی خود از آن استفاده کنند.
• فیبر موجود در این ماده ی غذایی سبب لاغری، کاهش وزن و احساس سیری بلند مدت، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، بهبود عملکرد کبد و کلیه ها، جلوگیری از یبوست، بهبود عملکرد قلب و روند اکسیژن رسانی و … می شود.

گرانولا ساده صبحانه

یک گرانولای بسیار ابتدایی برای صبحانه شامل اصول اولیه پخت جو با کمی شیرین کننده، چاشنی و چند افزودنی است. علاوه بر این که این ترکیب ساده را می توان با آجیل ها یا میوه های مختلف مخلوط کرد، با شیر یا ماست هم قابل سرو کردن است.

پایه اصلی تهیه ی گرانولا ساده صبحانه غله، شیرین کننده، روغن و نمک است. از این رو، برای تهیه این گرانولا باید حتما این چهار ترکیب را داشته و مواد افزودنی دیگر مانند میوه خشک، دانه ها و … را اضافه کرد.

این ترکیب باید حاوی حدود نیمی از شیرین کننده و نیمی از روغن باشد. شربت عسل و افرا دو مورد از بهترین شیرین کننده هایی هستند که می توان مورد استفاده قرار داد. زیرا، حالت مایع آن ها به خوبی هر نوع جو را پوشش داده و نرم می کند. اگر ترجیح می‌دهید شیرینی این ترکیب کمتر باشد، مواد شیرین‌کننده و روغن را نصف مقداری که گفته‌ شده است، مصرف کنید.

مواد لازم برای تهیه گرانولا ساده صبحانه

مواد لازم برای تهیه گرانولا ساده صبحانه به صورت زیر است.

• غله: ۳ پیمانه
• شیرین کننده: ۱/۲ تا ۳/۴ پیمانه
• روغن: ۱/۴ تا ۱/۲ پیمانه
• نمک: به مقدار لازم

طرز تهیه گرانولا ساده صبحانه

برای پخت این گرانولا، همه غلات مانند جو پرک، جو ساده و … را در یک کاسه بزرگ بریزید. شیرین کننده، شربت و روغن را به آن اضافه کرده و مخلوط را به‌خوبی هم بزنید.

مخلوط به دست آمده را روی سینی بزرگ فر پهن کرده و به مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه داخل فر بگذارید. بهتر است دمای فر روی ۳۰۰ درجه سانتی گراد تنظیم شده و هر ۱۵ دقیقه مواد به خوبی همزده شود.

سخت ترین قسمت پخت گرانولا این است که بدانید چه زمانی به آخرین مرحله پخت رسیده است. استفاده از دمای پایین فر موجب خشک شدن گرانولا بدون پخت بیش از حد می شود. البته باید به خاطر داشته باشید که گرانولا بلافاصله بعد از خروج از فر خشک نمی شود. در واقع این ماده ی غذایی با سرد شدن خشک می شود. از این رو، پس از بیرون آوردن گرانولا از فر، کمی فرصت دهید تا نم اولیه آن گرفته شود.

گرانولا سیب و انگور

روش های مختلفی برای تهیه گرانولا سیب و انگور وجود دارد. در این قسمت به دو روش رایج تهیه ی این ماده غذایی اشاره می کنیم.

مواد لازم برای تهیه گرانولا سیب و انگور

مواد لازم برای تهیه گرانولا سیب و انگور به صورت زیر است.

• جو دوسر پرک: ۳ قاشق غذا خوری
• عسل: ۱ قاشق غذا خوری
• شکر قهوه ای: ۲ قاشق غذا خوری
• شیر: ۱/۴ پیمانه
• دارچین: ۱ قاشق چای خوری
• انگور، سیب سبز، گردو: به مقدار لازم

طرز تهیه گرانولا سیب و انگور

روش اول

برای تهیه گرانولا سیب و انگور ابتدا در یک لیوان جو دوسر پرک ریخته و به آن عسل اضافه کنید. کمی از عسل را برای مرحله ی آخر نگه دارید. سپس شکر قهوه ای را به ترکیب اضافه کرده و روی آن شیر بریزید.

سپس دارچین را به مواد اضافه کرده و با انگور، سیب سبز و گردو، گرانولای خود را تزیین کنید. در نهایت کمی عسل روی گرانولای خود بریزید. در این مرحله گرانولا سیب و انگور آماده سرو است.

روش دوم

در روشی دیگر برای تهیه گرانولا سیب و انگور، می‌توان تکه های خشک شده سیب و انگور را به پایه گرانولا اضافه کرد. در تهیه ی گرانولا سیب و انگور (کشمش) می توان از ترکیب سیب خشک، جو دوسر پرک، عسل، هل، تخمه ها، کنجد، مویز یا کشمش استفاده کرد. مانند گرانولا های دیگر، می‌توانید آن را با شیر یا ماست هم میل کنید.

این ماده ی غذایی از جمله میان وعده های بسیار کامل و رژیمی است که می‌تواند در وعده صبحانه هم مصرف شود. این نوع گرانولا علاوه بر تأمین پروتئین بدن، سطح قند خون و وضعیت سلامت قلب را هم بهبود می بخشد.

گرانولا خانگی

مواد لازم برای تهیه ی ۵۰۰ گرم گرانولا خانگی

• پرک جو دو سر: ۵/۲ پیمانه
• گردوی نیم کوب: ۵/۰ پیمانه
• بادام نیم کوب: ۵/۰ پیمانه
• پسته نیم کوب: ۵/۰ پیمانه
• تخم کدو: ۵/۰ پیمانه
• کشمش: ۴ قاشق غذا خوری
• نارگیل خشک: ۴ قاشق غذا خوری
• دارچین: ۱ قاشق غذاخوری
• عسل: دو سوم پیمانه
• روغن: یک سوم پیمانه

طرز تهیه ی گرانولا خانگی

ابتدا عسل را روی بخار کتری کمی گرم کنید تا روان شود. سپس روغن و دارچین را به آن اضافه و با هم ترکیب کنید. پس از این که ترکیب عسل، روغن و دارچین تبدیل به مایه ای یک دست شد، پرک جو دوسر را با آن مخلوط کنید.

بعد از این که جو دوسر خوب با مایه ی عسلی مخلوط شد، مغزها شامل گردو، پسته، بادام و تخم کدو را به آن اضافه کنید. انتخاب مغزها کاملا سلیقه ای است. می توان از فندق، بادام زمینی، تخم آفتابگردان یا هر مغز دیگری نیز استفاده کرد.

یک لایه کاغذ روغنی را کف سینی فر یا قالب مورد نظر قرار دهید و مواد را به ضخامت تقریبا ۲ سانتی متر در آن بریزید. مواد را به گونه ای در قالب بریزید که به صورت یکنواخت پخش شود. قالب را به مدت ۳۰ الی ۶۰ دقیقه، در طبقه ی وسط با دمای ۱۸۰ درجه ی سانتی گراد قرار دهید. در زمان پخت ۳ الی ۴ بار قالب را از فر خارج کرده و با استفاده از یک کاردک آن را زیر و رو کنید تا همه جای آن به صورت یکنواخت برشته شود.

رعایت نکات لازم برای پخت گرانولا

• برای پخت گرانولا بهتر است از قالب نازک استفاده نکنید تا گرانولا آهسته بپزد و طعم آن لذیذ تر شود.
• پس از خارج کردن قالب از فر، تا زمانی که گرانولا داغ و نرم است آن را از کاغذ روغنی جدا کنید. این ماده ی غذایی پس از خنک شدن سفت و ترد می شود. این ماده ی غذایی به دلیل عسلی که دارد به کاغذ روغنی می چسبد.
• بعد از خنک شدن گرانولا، کشمش و نارگیل خشک را به آن اضافه کنید. در این مرحله می توان از توت خشک، کرنبری، خرمای خشک خرد شده یا هر نوع میوه ی خشک دیگری هم استفاده کرد.

  

• گرانولا را در یک ظرف دردار قرار دهید تا کیفیت آن برای مدت طولانی تری حفظ شود.
• این ماده ی غذایی را می توان با ماست یا شیر در کنار میوه های تازه مانند موز و انبه سرو کرده و از خوردن آن لذت ببرید. علاوه بر این، گرانولا به صورت خشک یک غذای کم حجم و مغذی برای کوهنوردی و طبیعت گردی محسوب می شود.

روش نگهداری و سرو گرانولا خانگی

برای نگهداری گرانولا برای مدتی طولانی، پیش از انتقال به ظرف نگهداری، آن را به یک تابه منتقل کرده و جازه دهید تا کاملا خنک شود. در صورت نگهداری گرانولا در یک ظرف دربسته، می توان تا یک ماه آن را مصرف کرد.

پشنهاد می شود این ماده ی غذایی را مانند غلات با شیر و یا برای یک صبحانه ساده، مقوی و کامل با ماست میل کنید. البته می توان آن را به صورت مستقیم و بدون افزودن هیچ چیز دیگری مصرف کرد.

در صورت تمایل می توان طعم آن را با استفاده از شیرین کننده ها و چاشنی های مختلف تغییر داد. علاوه بر این، می توان آجیل یا میوه های دل خواه خود را به آن اضافه کرد.

چه کسانی بیشتر گرانولا مصرف می کنند

• این خوراکی، تقویت کننده، انرژی زا، کاهش دهنده وزن و … است. از این رو، می تواند مورد استفاده بسیاری از ورزشکاران رشته های مختلف، افراد در سنین مختلف و با شرایط متفاوت قرار گیرد.
• این ماده مغذی توسط تمام افراد، از خردسال تا سالمند مورد استفاده قرار می گیرد. در این میان، طیف وسیعی از ورزشکاران فعال در رشته های مختلف مانند دو میدانی، کوهنوردی و … از آن استفاده می کنند.
• گرانولا برای افرادی که مسافت های طولانی را می پیمایند و نمی توانند خوراکی های زیادی را با خود به همراه داشته و در عین حال نیاز به انرژی بالایی نیز دارند، بسیار مفید است.
• از آن جایی که درصد کربوهیدرات موجود در این خوراکی زیاد است، می تواند به خوبی سبب سوخت رسانی به ورزشکاران شود.

رعایت نکات لازم هنگام خرید گرانولا

امروزه از طریق سایت های مختلف اینترنتی، می توان کمیاب ترین محصولات مورد نیاز خود را با قیمت های مناسب تهیه کرد. ماده ی غذایی گرانولا نیز از این قاعده مستثنی نیست و در اکثر فروشگاه های بزرگ و کوچک مواد غذایی، موجود در شهرهای مختلف کشور یافت می شود.

در بیشتر موارد، این ماده ی غذایی به صورت تکه های شکلاتی و یا شیرینی های ریز به فروش می رسد. از این رو، تمام مردم می توانند به آسانی آن را تهیه کنند. گرانولا اغلب به صورت آماده، در بسته های مختلف و با اندازه های متفاوت به بازار عرضه می شود. هنگام خرید این محصول نکاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار داد.

• هنگام خرید این محصول از سایت ها و فروشگاه های اینترنتی و یا غیر اینترنتی ابتدا باید از سلامت آن مطمئن شد. برای این کار باید برچسب محصول را به دقت مطالعه کرد. باید مقدار مشخصی از کربوهیدرات، فیبر، املاح معدنی و دیگر ترکیبات در این ماده ی مغذی وجود داشته باشد.
• قند استفاده شده در تهیه ی این ماده غذایی باید از مواد طبیعی باشد. زیرا استفاده از قندهای غیر طبیعی، استفاده آن را برای بیماران دیابتی سخت کرده و عوارض بدی به همراه دارد.
• مصرف کنندگان باید میزان و نوع روغن استفاده شده در تهیه این ماده غذایی را مورد بررسی قرار دهند. زیرا، روغن ترانس و برخی از روغن های دیگر سبب بروز مشکلات جدی در بیماران قلبی می شود.

نکته

قیمت این ماده غذایی بسیار مقرون به صرفه است. افراد با خرید گرانولا می توانند از ارزش غذایی فوق العاده آن بهره مند شوند.