قهوه بدون کافئین یا دی کف چیست؟ از چه خواص و فوایدی برخوردار است؟

قهوه بدون کافئین یا دی کف به قهوه ای گفته می شود که حداقل ۹۷ درصد کافئین آن استخراج شده باشد. طعم این نوع قهوه نسبت به قهوه های معمولی تلخی کمتری داشته و عطر ملایم تری دارد. مصرف قهوه بدون کافئین مناسب افرادی است که به دلیل مشکلات مختلف تمایل به کاهش مصرف کافئین دارند.

روش های مختلفی برای تهیه این نوع قهوه وجود دارد. از مهم ترین و معروف ترین این روش ها می توان به فرایند  Swiss water اشاره کرد. مصرف قهوه دی کف به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی، در کاهش چین و چروک پوست، بهبود عملکرد کبد، رفع مشکلات گوارشی، جلوگیری از آلزایمر، پارکینسون و … موثر است.

در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به معرفی و بررسی خواص، فواید، روش تولید و عوارض قهوه بدون کافئین یا دی کف می پردازیم.

قهوه بدون کافئین یا دی کف چیست؟

اگر حداقل ۹۷٪ کافئین موجود در دانه های قهوه از آن خارج شده و سپس آسیاب و دم شود، قهوه بدون کافئین یا دی کف (Decaf Coffee)  به دست می آید. مصرف این نوع قهوه به افرادی توصیه می شود که بنا به دلایلی، به دنبال محدود و کم کردن میزان مصرف کافئین خود هستند.

روش تهیه قهوه بدون کافئین یا دی کف

روش های مختلفی برای خارج کردن کافئین از دانه های قهوه وجود دارد. اکثر این روش ها شامل آب‌، حلال‌های آلی و یا دی اکسید کربن هستند. دانه های قهوه در ماده حلال شستشو داده می شود تا کافئین آن استخراج شود. سپس ماده حلال از دانه های قهوه زدوده می شود.

علاوه بر این موارد، کافئین با استفاده از دی اکسید کربن و یا فیلتر زغال سنگ هم زدوده می شود. فرایند Swiss water یکی از معروف ترین این روش ها است.

دانه های قهوه را باید پیش از بو دادن و آسیاب کردن به قهوه دی کف یا بدون کافئین تبدیل کرد. ارزش غذایی قهوه بدون کافئین جدا از مقدار کافئین آن، تقریبا برابر با قهوه معمولی است.

بسته به روش مورد استفاده برای تهیه این نوع قهوه ممکن است طعم و بو کمی ملایم شده و رنگ نوشیدنی تغییر کند. این امر مصرف قهوه را برای افرادی که نسبت به طعم تلخ و بوی قهوه معمولی حساس هستند، دلپذیر می کند.

خواص و فواید قهوه دی کف

این نوع قهوه مانند قهوه معمولی از خواص درمانی فراوانی برخوردار است. در این قسمت به مهم ترین خواص و فواید قهوه دی کف می پردازیم.

مانع از چین و چروک پوست می شود

همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره شد این نوع قهوه منبعی غنی از ترکیبات آنتی اکسیدان است. این ترکیبات فعالیت رادیکال های آزاد را مهار می کنند. از این رو، مصرف روزانه قهوه دی کف در زمان های مناسب، به داشتن پوستی زیبا و بدون چروک کمک می کند.

سرشار از آنتی‌اکسیدان و مواد مغذی است

قهوه دی کف به دلیل داشتن مقدار اندک کافئین مضر نیست. در واقع قهوه دی کف یا بدون کافئین را می توان بزرگ ترین منبع آنتی اکسیدان ها در رژیم غذایی  دانست.

این نوع قهوه معمولا حاوی مقادیر مشابهی از آنتی اکسیدان‌ قهوه کافئین دار است. هر چند ممکن است مقدار آنتی اکسیدان آن تا ۱۵٪ کمتر هم باشد. به احتمال زیاد، این اختلاف ناشی از هدر رفتن مقدار اندکی آنتی اکسیدان در طی فرآیند استخراج کافئین است.

از آنتی اکسیدان های اصلی در این نوع قهوه می توان اسید های هیدروسینامیک و پلی فنول ها را نام برد. آنتی اکسیدان ها در خنثی کردن ترکیبات واکنشی به نام رادیکال های آزاد نقش موثری دارند. این امر، آسیب اکسیداتیو را کاهش می دهد.

از این رو، مصرف آن به پیشگیری از بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی، سرطان و دیابت نوع ۲ کمک می کند. علاوه بر آنتی اکسیدان، نوشیدنی قهوه دی کف حاوی مقادیر جزئی از برخی مواد مغذی است.

به طور کلی، یک فنجان قهوه بدون کافئین یا دی کف حاوی ۲.۴٪ از مقدار توصیه شده روزانه منیزیم، ۴.۸٪ پتاسیم و ۲.۵٪ نیاسین یا ویتامین B_۳ است. ممکن است این مقدار چندان مغذی به نظر نرسد اما، اگر روزانه ۲ تا ۳ فنجان قهوه یا بیشتر مصرف شود به سرعت به این مقادیر اضافه می شود.

خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کا هش می دهد

نوشیدن قهوه دی کف یا بدون کافئین، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش می دهد. بررسی ها نشان می دهد مصرف روزانه هر فنجان قهوه ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۷٪ کاهش دهد. این امر نشان می دهد که عناصری غیر از کافئین ممکن است مسئول اثرات محافظتی قهوه برای بدن باشند.

موجب بهبود عملکرد کبد می شود

تاثیر قهوه های دی کف بر عملکرد کبد به اندازه تاثیر قهوه معمولی مورد مطالعه قرار نگرفته است. با این حال یک مطالعه بزرگ میدانی نشان می دهد، قهوه دی کف با کاهش سطح آنزیم کبد ارتباط دارد. این امر نشان دهنده اثر محافظتی قهوه بدون کافئین است.

خطر سکته مغزی و قلبی را کاهش می دهد

نوشیدن قهوه دی کف یا بدون کافئین، خطر مرگ زودرس و همچنین مرگ ناشی از سکته مغزی و یا بیماری های قلبی را کاهش می دهد.

مانع از ابتلا به آلزایمر و پارکینسون می شود

هر دو نوع قهوه معمولی و دی کف بر کاهش آثار روانی ناشی از بالا رفتن سن تاثیرات مثبتی دارند. بررسی های انجام شده روی سلول های انسانی نشان می دهد، قهوه های بدون کافئین یا دی کف ممکن است از سلول های عصبی در مغز محافظت کنند. این امر می تواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری های عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کند.

در پیشگیری از بیماری های گوارشی موثر است

یکی دیگر از فواید نوشیدن قهوه دی کف، کاهش علائم سوزش سر دل و کاهش خطر ابتلا به سرطان رکتال است. علاوه بر این، مطالعات انجام گرفته نشان می دهد، قهوه بدون کافئین باعث کاهش معنی دار رفلاکس اسید معده نسبت به قهوه معمولی می‌شود.

نوشیدن دو یا چند فنجان قهوه دی کف در طول روز موجب کاهش حداقل ۴۸٪ خطر ابتلا به سرطان رکتوم می شود. نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد این موضوع ممکن است ناشی از اسید کلروژنیک موجود در قهوه باشد.

مقدار کافئین موجود در قهوه بدون کافئین یا دی کف

قهوه دی کف به طور کامل بدون کافئین نیست. در واقع این نوع قهوه حاوی مقادیر مختلفی از کافئین است. معمولا این مقدار را حدود ۳ میلی گرم در هر فنجان می دانند.

نتایج یک مطالعه صورت گرفته روی قهوه دی کف نشان می دهد که هر فنجان (۶ اونس یا ۱۸۰ میلی لیتر) نوشیدنی قهوه بدون کافئین حاوی ۷ میلی گرم کافئین است.

از طرف دیگر، یک فنجان قهوه معمولی متنسب با نوع قهوه، روش تهیه و اندازه فنجان، حاوی حدود ۷۰ تا ۱۴۰ میلی گرم کافئین است. بنابراین، اگر قهوه به طور کامل هم بدون کافئین نباشد، مقدار کافئین آن معمولا بسیار ناچیز است.

قهوه‌ دی کف بهتر است یا قهوه‌ معمولی

همه قهوه ی معمولی را به دلیل داشتن اثرات تحریک کننده ای که دارد می شناسند. قهوه معمولی میزان هوشیاری را افزایش داده و احساس خستگی را به پایین ترین سطح می رساند.

این تاثیرات به طور مستقیم با کافئینی که به طور طبیعی در قهوه یافت می شود ارتباط دارد. از آن جایی ک قهوه دی کف مقدار زیادی از کافئین خود را طی فرآیند کافئین زدایی از دست می دهد به مقدار کمتری از این خواص برخوردار است. با این وجود، مصرف کننده متناسب با انتظاری که از مصرف قهوه دارد نوع دی کف و یا معمولی آن را انتخاب می کند.

مزایای قهوه کافئین دار نسبت به قهوه دی کف

اغلب خواص و فواید قهوه ناشی از وجود کافئین در آن است. به همین دلیل قهوه کافئین دار نسبت به قهوه دی کف مزایایی دارد که در این قسمت به آن اشاره می کنیم.

• بهبود خلق و خو، کاهش زمان واکنش، افزایش حافظه و عملکرد ذهنی
• افزایش میزان متابولیک و چربی سوزی
• بهبود عملکرد ورزشی
• کاهش خطر ابتلا به افسردگی خفیف و افکار خودکشی در زنان
• کاهش خطر سیروز کبدی یا مرحله پایانی آسیب کبدی

تحقیقات انجام شده در مورد خواص و ویژگی های قهوه معمولی به مراتب گسترده تر از تحقیقات صورت گرفته در مورد قهوه دی کف است. با مطالعه نتایج این تحقیقات می توان بیشتر به خواص قهوه کافئین دار پی برد.

مصرف قهوه دی کف به چه کسانی توصیه می شود

افراد مختلف در مورد تحمل کافئین، تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. در مورد برخی از افراد، نوشیدن یک فنجان قهوه می تواند بیش از حد تحمل باشد. در حالی که، برخی دیگر ممکن است به راحتی شش فنجان قهوه و یا بیشتر مصرف کنند.

مصرف کافئین بیش از حد می تواند سیستم عصبی مرکزی را تحت الشعاع قرار دهد. این امر سبب بی قراری، اضطراب، مشکلات گوارشی، ورم مفاصل قلب و یا اختلال در خواب در افراد حساس می شود.

این امر موجب می شود افرادی که نسبت به کافئین بسیار حساس هستند بخواهند میزان مصرف قهوه معمولی خود را محدود کرده، یا آن را به چای و یا قهوه دی کف تغییر دهند.

افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند نیز ممکن است به رژیم های محدود کافئین نیاز داشته باشند. این موضوع شامل بیمارانی می شود که از دارو های تجویزی استفاده می کنند. این دارو ها می توانند با کافئین تداخل داشته باشند.

علاوه بر این، به خانم های باردار و شیرده نیز توصیه می شود میزان مصرف کافئین خود را محدود کنند. این توصیه در مورد کودکان، نوجوانان و افراد مبتلا به اضطراب یا دارای مشکل خواب هم کاربردی است. به همین دلیل توصیه می شود با مشورت با پزشک در مورد مصرف قهوه معمولی و جایگزینی آن با قهوه دی کف تصمیم گرفته شود.

قیمت خرید و فروش قهوه دی کف

با توجه به محبوبیت فراوانی که این نوع قهوه در بین مصرف کنندگان دارد، برند های مختلفی اقدام به تهیه و عرضه آن به بازار می کنند. از آن جایی که دانه های قهوه در داخل کشور تولید نمی شوند و محصولی وارداتی است لذا، قیمت خرید و فروش آن متناسب با قیمت ارز متغیر است.

قهوه دی کف اغلب به صورت بسته های ۱۰۰ گرمی و در ظروف شیشه ای و یا پاکت های ویژه به بازار عرضه می شود. این محصول را می توان به راحتی از فروشگاه ها به صورتی حضوری و یا آنلاین تهیه کرد. هنگام خرید آن باید توجه کرد محصول از استاندارد های لازم وزارت بهداشت برخوردار باشد.

عوارض جانبی مصرف قهوه دی کف

مصرف این قهوه با وجود خواص و فوایدی که دارد می تواند با عوارض و مشکلاتی نیز همراه باشد. در این قسمت به مهم ترین عوارض مصرف قهوه دی کف می پردازیم.

• ایجاد اختلال در تراکم استخوانی از عوارض ناشی از مصرف بیش از اندازه قهوه بدون کافئین یا دی کف است. هنگامی که سطح اسیدیته در بدن افزایش یابد، با ایجاد تعادل منفی کلسیم و مواد معدنی، فرد مستعد پوکی استخوان می شود.
• قهوه بدون کافئین می تواند سطح کلسترول بدن را افزایش داده و موجب بیماری روماتیسم مفصلی شود. نوشیدن چهار فنجان قهوه در روز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
• به علت استفاده از حلال های شیمیایی در حین تولید قهوه بدون کافئین یا دی کف، مصرف زیاد آن می تواند سبب بروز مشکلات تنفسی و حتی آسیب های عصبی شود.

البته لازم به ذکر است که بیشتر این موارد در اثر زیاده روی در مصرف قهوه ایجاد می شوند. اگر بتوانیم مصرف خود را کاهش و در بازه های زمانی مناسب تنظیم کنیم می توان تا حد زیادی از این عوارض جلوگیری کرد.