عود وانیل چیست؟ از فواید آن برای سلامتی چه می دانید؟

عود وانیل به دلیل عطر شیرین و آرام بخشش بسیارمحبوبیت دارد. عود از مخلوط کردن یک ماده قابل سوختن با یک گیاه یا ماده معطر مانند پوست درختان، گلها و گیاهان ساخته می شود و در بسیاری از کشورها از قدیم الایام در مراسم مذهبی برای دور کردن ارواح شیطانی و بدی ها سوزانده می شود.

البته امروزه هم در بسیاری از کشورها در انجام آئین خاص از عود وانیل استفاده می کنند و البته در مراکز و سالن های بهداشتی برای مدیتیشن و ماساژ نیز از انواع عودها با رایحه های مختلف استفاده می شود. عودها به شکل های مختلفی مانند پودری و میله ای و مارپیچی و مخروطی ساخته می شوند تا استفاده از آنها راحت تر باشد. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

وانیل چیست

وانیل میوه گیاهی از نوع ارکیده است که به شکل غلاف قهوه ای تیره بلند رشد می کند. ارکیده های وانیلی در آب و هوای گرمسیری از جمله مکزیک، تاهیتی، ریونیون، موریس، کومورو، اندونزی، اوگاندا و تونگو رشد می کنند. سه چهارم عرضه عود جهان از ماداگاسکار تامین می شود. از وانیل برای افزودن طعم به سس ها، شربت، بستنی، نوشیدنی ها و انواع دسرها استفاده می شود.

دانه های وانیلی دارای شدید ترین طعم و عطر وانیلی هستند ولی به راحتی پیدا نمی شوند. به طور کلی، وانیل را می توان به عنوان یک افزودنی با طعمی شیرین، غنی و گرم یا دودی توصیف کرد.

وانیلین چیست

وانیلین نام یک ترکیب آلی طبیعی است که به طعم دانه های وانیل کمک می کند. بیشترین زمانی که ازاصطلاح وانیلین استفاده می شود، مربوط به نسخه مصنوعی ترکیبات طعم دهنده است. تولید کنندگان وانیل دریافتند که می توانند با سنتز ترکیب وانیلین در آزمایشگاه، نسخه ای مصنوعی از طعم وانیل ایجاد کنند.

تاریخچه استفاده از وانیل

استفاده از وانیل به مردم مکزیک شرقی در قرن پانزدهم باز می گردد. فاتح اسپانیایی هرنان کورتز با معرفی وانیل به اروپاییان در دهه ۱۵۲۰ مشهور شد.ارکیده های وانیلی فقط در بخش کوچکی از جهان (مناطق گرمسیری) می توانند رشد کنند و تا قرن نوزدهم، مکزیک تولید کننده اصلی وانیل بود. اکنون ارکیده های وانیلی در مکزیک، رئونیون، جزایر اندونزی و ماداگاسکار رشد می کنند.

وانیل دومین ادویه گران قیمت جهان (پس از زعفران) است زیرا در تعداد محدودی از مناطق می تواند رشد کند باعث می شود که تقاضا بیشتر از عرضه باشد و هر مرحله از فرآیند برداشت زمان بر است و با دست انجام می شود.

انواع وانیل

سه نوع اصلی از وانیل در سراسر جهان وجود دارد آنها عبارتند از:

وانیل ماداگاسکار (همچنین بوربون نامیده می شود)

این جزیره هفتاد و پنج درصد وانیل جهان را تولید می کنند. طعم این وانیل این منطقه خامه ای و غنی است.

وانیل مکزیکی

یافتن وانیل مکزیکی بسیار سخت است، رنگ این وانیل تیره ‌تر، صاف ‌تر و پررنگ ‌تر از وانیل ماداگاسکار است. همچنین حاوی ته رنگ های دودی است.

وانیل تاهیتی

وانیل تاهیتی حاوی وانیلین کمتری است و عطر و طعم گلی بیشتری دارد.

علاوه بر این گونه های اصلی وانیل، سه گونه کمتر رایج وانیل هندی قوی، وانیل اندونزیایی ملایم و وانیل خاکی تونگا نیز وجود دارد.

مشخصات رایحه وانیل

اسانس وانیل معمولا با استفاده از آب، اتانول، پروپیلن گلیکول، امولسیفایرها و طعم‌ها و رنگ‌های شیمیایی تولید می‌شود ،مهمترین اجزای اسانس وانیل، وانیلین و پیپرونال هستند.عصاره وانیل به علت تفاوت در فرآیند تولید کمتر پردازش می شود و طعم وانیلی قوی تر و خالص تری دارد.

گیاه وانیل دارای صدها گونه متفاوت است اما فقط دو محصول تولید شده از این گیاه به دلیل طعم و بوی آن دارای تولید گسترده می باشد، وانیل پلین فلیا و وانیل تاتیینیس آن دو محصول هستند. وانیلی که در تمام کشورها استفاده می شود، وانیل بوربن است که دارای عطر و طعمی زیاد است.

این نوع از وانیل برای تولید وانیل طبیعی به شکل کریستال تولید می شود و پس از فرایند خشک کردن مورد استفاده قرار می گیرد. این وانیل در جزیره ای در اقیانوس هند که بزرگترین تولید کننده وانیل جهان است تولید می شود. متأسفانه، به دلیل هزینه ‌های سنگین رایحه وانیل کاملا طبیعی، بسیاری از مردم هرگز نمی‌ توانند عطر آن را تجربه کنند و بفهمند که عطر وانیل ارگانیک واقعی چقدر می‌تواند لوکس و لطیف باشد.

فرایند تولید رایحه و اسانس وانیل

وانیل از گل گیاه وانیل که رنگ زرد زیبایی دارد بدست می آید. این گلها حدود نه ماه برروی شاخه ها باقی می مانند و پس از چیدن حدود شش ماه طول می کشد تا این گل ها کاملا خشک شوند. غلاف های نارس وانیل وقتی به طول ۸تا ۱۰ سانتی متر می رسند زرد می شوند.

غلاف های بالغ و رسیده سبز تیره و آماده چیدن هستند. این غلاف ها حاوی دانه های وانیل هستند که در بسیاری از دستورها هنگام خشک شدن از آنها استفاده می شود. سپس آنها را در آب جوش ریخته و برای چند هفته در آفتاب خشک می کنند تا قهوه ای تیره و چروکیده شوند.

غلاف های بلانچ شده و خشک شده به دانه های وانیلی گفته می شود که برای تهیه عصاره وانیل با خیساندن آن در الکل اتیلیک استفاده می شود، این فرآیند در واقع تخمیر عصاره وانیل است. سپس جوهر کریستالی سفید معروف به وانیلین از برخی لوبیاهای با کیفیت بهتر استخراج می شود. این اسانس به عنوان طعم وانیل شناخته می شود.

عصاره وانیل دارای عطر و طعم شیرین و غنی است که به بسیاری از غذاها طعم می بخشد. طعم دهنده های مصنوعی وانیل که در بازار وجود دارند از محصولات جانبی خمیر چوب وانیل ساخته شده اند و رایحه ای مشابه عصاره وانیل خالص دارند.

وانیل در بازار به صورت دانه های وانیل خشک، پودر، خمیر دانه وانیل، روغن وانیل، شربت وانیل و شکر وانیل موجود است. برچسب خالص، سازمان غذا و دارو بیان می کند که عصاره وانیل باید حاوی ۱۳.۳۵ گرم دانه وانیل در هر گالن مایع و ۳۵٪ الکل باشد و همچنین می تواند حاوی موادی مانند شکر، شربت ذرت یا دکستروز نیز باشد. عصاره های خالص وانیل تمایل به حذف شربت ذرت و استفاده از مواد اولیه درجه یک دارند اما قیمت آن بسیار بیشتر است.

ماندگاری عصاره وانیل چقدر است

عصاره وانیل ماندگاری طولانی دارد و طعم آن تنها با ماندگاری طولانی‌ تری بهتر می‌شود. اگر در یک مکان تاریک و خنک نگهداری شود، می‌ تواند برای مدت نامحدودی دوام بیاورد، اگرچه بهتر است ظرف پنج سال از آن استفاده کنید.

عود وانیل چیست

عود وانیل از مخلوط کردن یک گیاه قابل سوختن و عطر وانیل تشکیل شده است. از قدیم در ایران برای خوشبو کردن فضای اتاق و ضدعفونی کردن هوا از عود وانیل استفاده می شده است. عودها به چندین شکل تولید می شوند. عودهای دست ساز وانیل قیمت بالایی دارند، عودهایی که بر پایه وانیل طبیعی ساخته شده اند و عودهایی که بر پایه اسانس وانیل و به صورت صنعتی تولید شده اند برخی از انواع عود وانیل هستند.

عودهای صنعتی فقط برای خوشبوکردن استفاده می شوند و چون در ترکیبات آنها گوگرد وجود دارد مناسب فضای بسته نیستند. عودهای پایه طبیعی و دست ساز به دلیل اینکه از ریشه و گل و ساقه گیاهان ساخته شده اند علاوه بر عطر ویژه خواص ضدعفونی نیز دارند.

رایحه درمانی با عود وانیل

ترکیبات موجود درعود وانیل فرد را شاداب می سازد و سطح انرژی مثبت او را بالا می برد، رایحه درمانی به وسیله عود یکی از بی خطرترین، کم هزینه ترین و اثر بخش ترین راه های درمانی است.

برای انجام آروماتراپی یا رایحه درمانی در خانه به راحتی می توان از سوزاندن عودها استفاده کرد. عود وانیل از طریق بینی وارد مغز و ناحیه هیپوتالاموس شده و با تحریک اعصاب بویایی که مسئول احساسات، تنفس، ضربان قلب، غدد درون ریز، حافظه و یادگیری است تاثیر مثبتی بر روحیات و خلق و خو می گذارد و همچنین با ارسال پیام هایی به مغز باعث دریافت واکنش های مثبت می شود.

بوی خوش عود وانیل به شما آرامش می بخشد، و ذهن را از انرژی های منفی پاك می كند. سوزاندن عود وانیل یکی از راه های درمانی برای جلوگیری از استرس، ایجاد آرامش و تمدد اعصاب، افزایش سلامتی و بسیاری از بیماری های دیگر است. عصاره معطر موجود درعود به دلیل ساختار تشکیل دهنده شان که معمولا شامل آلدئیدها، کتون ها و استرها است نقش به سزایی در سلامت جسم و ذهن دارند.

خواص عود وانیل

رایحه ها می توانند برای تحریک پاسخ های خاص استفاده شوند. برای مثال برای تشویق آرامش، کمک به خواب، افزایش تمرکز، تحریک خلاقیت، افزایش انگیزه و افزایش میل جنسی بسیار مفید هستند. در اینجا چندین فواید استفاده از عود وانیل آورده شده است:

افزایش میل جنسی

عود وانیل در واقع جذاب ترین عطر برای مردان است و با افزایش سطح برانگیختگی و افزایش میل جنسی ارتباط دارد. دلیل آن این است که هیپوتالاموس را تحت تاثیر قرار می دهد، ناحیه ای از مغز که تولید و ترشح هورمون هایی را کنترل می کند که همه چیز را از خواب، اشتها و خلق و خو گرفته تا میل جنسی تنظیم می کند.

کمک به کاهش استرس

وقتی عصبانی یا ناراحت هستیم، مغزمان هورمون های استرس را ترشح می کند. این هورمون ها باعث التهاب و آزاد شدن پروتئین های التهابی به نام سیتوکین ها می شود. این پروتئین‌ها می‌ توانند عملکرد شناختی را تا حد زیادی مختل کنند.

این یکی از دلایل اصلی است که افراد تحت استرس می توانند عملکرد بدتری نسبت به حالت عادی داشته باشند. خوردن و بوییدن وانیل از نظر علمی ثابت شده است که به طور طبیعی هورمون های استرس را کاهش می دهد و همچنین سیستم عصبی را تسکین می دهد و باعث ترشح سروتونین می شود. مطالعه ‌ای نشان داد بیمارانی که تحت MRI قرار می گرفتند و هوای معطر ازعود وانیل را تنفس می کردند، ۶۳ درصد کمتر از افرادی که هوای عادی را تنفس کردند، اضطراب داشتند.

کمک به خلاقیت و تمرکز

قرار گرفتن در محیطی که در فضای آن عود وانیل پخش شده است با افزایش خلاقیت مرتبط است. اساس این کار شبیه گوش دادن به موسیقی است که به ایجاد الهام و انگیزه کمک می کند.عود همچنین یک محرک برای حافظه عاطفی است که می تواند به تحریک افکار و خلاقیت کمک کند. مشخص شده است که سوزاندن ملایم عود وانیل و شمع ها خلاقیت و تمرکز طبیعی شما را تا حد زیادی افزایش می دهند.

کمک به لاغری و کاهش وزن

استشمام عود وانیل می تواند باعث کاهش اشتها شود و در کنارحس مطلوبی که از استشمام عود ایجاد می شود سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد. احساس سیری باعث می شود کالری مصرفی روزانه کمتر شود و از این طریق می تواند به کاهش وزن و لاغری کمک کند.

درمان کم خوابی و بی خوابی

وانیل گیاهی است که استشمام بوی آن می تواند به حل مشکل کم خوابی کمک کند وهمچنین می تواند باعث شود که یک خواب سرشار از آرامش را تجربه کنید، عطر مطبوع وانیل سیستم گردش خون و تنفس شما را به حالت طبیعی برمی گرداند که اصلی ترین فاکتور در داشتن یک خواب باکیفیت است.

استشمام رایحه وانیل با اثرگذاری بر روی سیستم عصبی بدن موجب آزاد شدن هورمون هایی می شود که یکی از مهمترین درمان های خواب های آشفته و نامنظم هستند.

تسکین دهنده درد

استشمام عود وانیل می تواند باعث به وجود آمدن احساس آرامش و آسودگی شود. افرادی که از دردهای مزمن مفصل، آرتروز و کمردرد به علت کارهای روزانه رنج می برند، می توانند آروماتراپی با رایحه وانیل را تجربه کنند.

این درمان به سیستم گردش خون و تنفس کمک می کند که به عملکرد طبیعی خود بازگشته و انواع تنش ها را در بدن شما کاهش می دهد. یکی از قدیمی ترین کاربردهای رایحه درمانی به وسیله عود وانیل در کاهش التهاب های به وجود آمده از انواع آلرژی ها و تب است.

آنتی اکسیدان قوی

رادیکال های آزاد با برهم ریختن ساختار و چرخه حیاتی اندام های اصلی بدن، باعث به وجود آمدن بسیاری از بیماری ها و عفونت ها می شوند. همین موضوع یکی از اصلی ترین دلایل انواع سرطان ها است. رایحه عود وانیل با خواص آنتی اکسیدان خود، به مقابله با این رادیکال های آزاد می پردازد و باعث از بین رفتن آنها و تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.

ایمنی و عوارض عود وانیل

• برای سوزاندن عود حتما از یک ظرف یا یک پایه برای نگه داشتن و ریختن خاکستر آن استفاده کنید.
• عود در حال دود کردن و سوختن را به حال خود نگذارید زیرا ممکن است باعث آتش سوزی شود.
• از پایه و ظرفی استفاده کنید که نسوز باشد و همچنین در مقابل گرما دارای مقاومت کافی باشد.
• دود عود از ترکیبات مختلفی تشکیل شده است که می تواند در طولانی مدت بر دستگاه تنفس تاثیر منفی بگذارد.
• دود عود برای افراد مبتلا به آسم بسیار خطرناک است زیرا با تحریک دستگاه تنفس علاوه بر سرفه های شدید می تواند باعث ایجاد خس خس سینه شود.

عودها همچنین حاوی ترکیبات طبیعی و غیرطبیعی هستند و زمانی که می سوزند این ترکیبات آزاد می شوند و از طریق استنشاق وارد ریه و دستگاه تنفس می شوند. طبق تحقیقات ترکیبات سمی مانند هیدروکربن های آروماتیک، بنزن و کربونیل موجود در دود عود می تواند باعث ایجاد سرطان شود.

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود عودها می تواند موجب ایجاد التهاب مزمن در بدن شود و این التهاب روی سوخت و ساز بدن و همچنین بر روی قلب و عروق اثرات منفی دارد و مشکلاتی مثل استرس اکسیداتیو را ایجاد می کند.

بنابراین بهتر است از سوزاندن عود در مکان های سربسته خودداری کنید زیرا استنشاق مستقیم آن تاثیرات مضر دود را افزایش می دهد و باعث ایجاد خطرات احتمالی مانند سرطان، آسم و درماتیت تماسی می شود.

قیمت عود وانیلی

قیمت عود وانیل بر اساس برند آن متفاوت است و شما به راحتی می توانید از فروشگاه های مختلف و حتی به صورت اینترنتی انواع عودها از جمله عود هل، عود وانیل توت فرنگی و عود وانیل پرتقال را تهیه کرده و از رایحه آنها لذت ببرید.