دیابت بارداری چیست و چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؟
دیابت بارداری (Gestational diabetes) نوعی دیابت است که برای اولین بار در دوران بارداری اتفاق می افتد. این بیماری در یک خانم باردار ایجاد می شود که قبل از بارداری ، بیماری دیابت را نداشته است و این وضعیت سالانه تا ۱۰٪ از حاملگی ها در ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می دهد.
مانند سایر اشکال بیماری دیابت ، پزشکان دقیقاً نمی دانند که چرا این اتفاق می افتد و زنانی که به این بیماری مبتلا می شوند هنوز می توانند در بدن خود انسولین تولید کنند ، هورمونی که به سلول های شما کمک می کند از قند برای تولید انرژی استفاده کنند. با این حال ، تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث مقاومت سلول های بدن در برابر انسولین می شود و سلول ها نمی توانند به طور موثری به قند خون دسترسی داشته باشند و نتیجه آن بالا رفتن سطح طبیعی قند خون (گلوکز) در بدن خواهد بود .
زنانی که قبل از بارداری دارای اضافه وزن هستند ، بیشتر در معرض دیابت در بارداری قرار می گیرند ، همچنین ژن ها و سایر عوامل خطر نیز در ایجاد این بیماری احتمالاً نقش خواهند داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه در ادامه مقاله با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.
دیابت بارداری چیست؟
به طور معمول دیابت بارداری هیچ گونه علائمی ندارد و در صورت بروز این بیماری ، علائم آن خفیف می باشد . علائم این بیماری همچنین می تواند شبیه علائمی باشد که ممکن است قبلاً آنها را تجربه کرده باشید ، مانند افزایش ادرار . در نتیجه ، پزشکان وضعیت را در نقاط خاصی از بارداری بررسی می کنند.
بسیاری از خانم ها می توانند با برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی مناسب دیابت بارداری را کنترل کنند . پزشک از شما می خواهد که مرتباً سطح قند خون خود را بررسی کنید و اگر این راهکارها قند خون شما را به میزان مطمئنی کاهش نمی دهد ، ممکن است لازم باشد از انسولین استفاده کنید.
بدون درمان مناسب ، دیابت حاملگی می تواند مشکلاتی را برای شما و کودک شما ایجاد کند و این بیماری می تواند زایمان را دشوارتر کند و کودک شما را بلافاصله پس از تولد در معرض خطر عوارض این بیماری قرار دهد . اگرچه دیابت حاملگی معمولاً پس از زایمان برطرف می شود ، اما ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در مراحل بعدی زندگی قرار دهد.
علائم دیابت بارداری چیست؟
در بیشتر موارد ، دیابت حاملگی علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند و وقتی علائم این بیماری بروز می کند ، بسیار شبیه علائم بارداری خواهد بود و این امر تشخیص این بیماری را بسیار دشوار می کند. علائم احتمالی این بیماری شامل افزایش ادرار ، افزایش تشنگی ، حالت تهوع و خستگی می باشد .
پزشکان به جای تکیه بر علائم این بیماری ، می توانند دیابت بارداری را به روش دیگری تشخیص دهند. اگر به طور متوسط در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری هستید ، بین هفته های ۲۴ تا ۲۸ بارداری آزمایش غربالگری را انجام خواهید داد . این آزمایش معمولا زمانی انجام می شود که این بیماری ایجاد شده است ، با این حال ، اگر شما بیش از حد در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید ، پزشک ممکن است آزمایش های غربالگری را زودتر برای شما تجویز کند. انجام مراقبت های پزشکی منظم قبل از تولد به پزشک این امکان را می دهد تا مشکلاتی مانند دیابت را قبل از جدی شدن پیدا و درمان کند.
چه عواملی باعث ایجاد بیماری دیابت بارداری می شوند؟
پزشکان می دانند که چگونه دیابت بارداری ایجاد می شود ، اما آنها به طور کامل دلیل وقوع این بیماری را درک نمی کنند. هورمون های بارداری و سایر تغییرات در این دوران ، مانند افزایش وزن در تولید انسولین در بدن تداخل ایجاد می کند . شما برای کنترل سطح قند خون و کمک به سلولهای خود برای استفاده از قند خون به انسولین خارجی نیاز خواهید داشت .
در دیابت حاملگی ، سلول های بدن شما قادر به استفاده از انسولین به همان روشی نیستند که قبلا بوده اند و این مقاومت به انسولین خواهد بود و منجر به افزایش سطح قند خون می شود زیرا سلول های شما به طور معمول از قند برای سوخت و ساز در بدن استفاده نمی کنند. همه خانم ها در اواخر بارداری دچار درجه ای از مقاومت به انسولین خواهند شد و اکثر آنها می توانند انسولین کافی برای غلبه بر این مقاومت تولید کنند ، دیابت بارداری در زنانی ایجاد می شود که نمی توانند این مقدار انسولین اضافی را در بدن خود تولید کنند .
ریسک فاکتورهای بیماری دیابت بارداری چیست؟
مشخص نیست که چرا برخی از زنان به دیابت بارداری مبتلا می شوند و برخی دیگر به این بیماری مبتلا نمی شوند. عوامل مختلفی وجود دارد که می تواند زنان را در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت حاملگی قرار دهد. عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند عبارتند از :
- سن بارداری بالاتر از ۲۵ سال
- چاقی یا اضافه وزن بیش از حد در دوران بارداری
- داشتن سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲
- ابتلا به دیابت بارداری در حاملگی قبلی یا داشتن کودک بالای وزن ۹ پوند در بارداری قبلی
- داشتن فشار خون بالا یا ابتلا به بیماری PCOS ( سندرم تخمدان پلی کیستیک )
چگونه می توان خطر ابتلا به بیماری دیابت بارداری را کاهش داد؟
شما می توانید خطر ابتلا به این بیماری را با انجام موارد زیر کاهش دهید :
داشتن یک رژیم غذایی سالم قبل و حین بارداری : به بهانه بارداری از خوردن غذاهای پرکالری با فواید کم غذایی خودداری کنید.
انجام تمرینات بدنی منظم قبل و حین بارداری : با پزشک خود در مورد انواع ورزش هایی که برای شما بی خطر هستند صحبت کنید.
کاهش وزن قبل از اقدام به بارداری : سعی نکنید در دوران بارداری خود به خود لاغر شوید و اگر پزشک شما توصیه می کند لاغر شوید ، شما و کودک خود به نظارت پزشکی مکرر و دقیق نیاز خواهید داشت.
به توصیه های پزشک خود برای افزایش وزن در دوران بارداری پایبند باشید : پیروی از برنامه های غذایی و ورزشی سالم به شما کمک می کند تا به این هدف به درستی برسید.
پزشک در هنگام ویزیت های اولیه قبل از تولد ، عوامل خطر شما را ارزیابی می کند و این به شما کمک می کند تا مشخص شود چه زمانی باید آزمایش غربالگری دیابت بارداری را انجام دهید و اهداف افزایش وزن را برای بارداری تعیین کنید ، همچنین در هر ویزیت قبل از تولد آزمایش گلوکز ادرار خواهید داشت. وجود گلوکز یا قند در ادرار می تواند یک علامت خطر باشد و در صورت وجود گلوکز در ادرار ، پزشک احتمالاً آزمایش غربالگری را زودتر از حد معمول برای شما توصیه خواهد کرد .
چگونه بیماری دیابت بارداری درمان می شود؟
درمان این بیماری معمولاً شامل تغذیه سالم و فعالیت های بدنی منظم خواهد بود . تیم مراقبت های پزشکی با شما کار خواهند کرد تا درک کنید چه غذاهایی بخورید ، چه مقدار از آنها را بخورید و چه موقع آنها را بخورید. زمان وعده های غذایی و میان وعده ها می تواند به ثابت نگه داشتن سطح قند خون در شما بسیار کمک کند.
پزشک شما همچنین یک برنامه تمرینی را ارائه می دهد که برای شما و توانایی بدنی شما ایمن و مفید باشد. به طور کلی ، شما به مدت ۳۰ دقیقه در روز ، پنج روز در هفته به فعالیت بدنی نیاز خواهید داشت و اکثر زنانی که برای تغذیه سالم و فعالیت منظم اقداماتی را انجام می دهند قادرند قند خون خود را به خوبی کنترل کنند.
شما باید چندین بار در روز قند خون خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید قند خون شما در سطح سالمی می باشد . به طور کلی ، این بررسی شامل قبل و بعد از غذا و هنگام خواب خواهد بود . گاهی اوقات ، ممکن است لازم باشد قند خون خود را در طول شب نیز بررسی کنید و این اطلاعات را به پزشک خود منتقل کنید ، تا پزشک شما بتواند قند خون شما را بدرستی مورد بررسی قرار دهد .
در برخی موارد ، رژیم غذایی و ورزش برای کنترل دیابت بارداری کافی نخواهد بود . در این صورت مصرف انسولین ضروری خواهد بود ، زیرا استفاده از انسولین ایمن ترین گزینه درمانی برای شما و کودک شما می باشد .
عوارض احتمالی بیماری دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری کنترل نشده می تواند مشکلات بسیار جدی برای سلامتی شما و کودک شما ایجاد کند. گلوکز اضافی خون از جفت عبور کرده و انرژی بیشتری را برای رشد کودک شما فراهم می کند ، که گاهی اوقات بیش از حد خواهد بود . کودک شما با تولید انسولین اضافی به تمام گلوکز اضافی پاسخ خواهد داد و هر دوی این اثرات می توانند برای کودک بسیار آسیب رسان باشند.
خطرات سلامتی که این بیماری می تواند برای کودک شما ایجاد کند عبارتند از :
- افزایش اندازه کودک ، زایمان را دشوارتر می کند و احتمالاً منجر به آسیب دیدگی شانه ها هنگام تولد می شود
- داشتن قند خون بسیار پایین هنگام تولد و تا چند روز پس از تولد به دلیل تولید انسولین اضافی
- مشکلات تنفسی پس از تولد
- احتمال خطر مرگ
- احتمال افزایش چاقی و دیابت نوع ۲ در اواخر زندگی
خطرات سلامتی که این بیماری می تواند برای مادر ایجاد کند ، شامل موارد زیر است :
- افزایش خطر ابتلا به پره اکلامپسی که می تواند زندگی شما و کودک شما را تهدید کند
- افزایش خطر نیاز به زایمان به صورت سزارین به دلیل بزرگ بودن نوزاد
- افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده
دیابت حاملگی به طور معمول پس از زایمان از بین می رود و پزشک در طی ۱۲ هفته پس از زایمان باید قند خون شما را آزمایش کند. نتیجه بالا بودن قند خون پس از انجام آزمایش ممکن است به این معنی باشد که شما به دیابت نوع ۲ مبتلا شده اید که نیاز به مدیریت مداوم دارد و اگر آزمایش طبیعی باشد ، باید هر سه سال غربالگری دیابت را تکرار کنید تا کاملا مطمئن شوید .