سندرم روده تحریک پذیر چیست و چه علائمی دارد؟

خواندن این مطلب 6 دقیقه زمان میبرد

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نوعی اختلال گوارشی است که باعث ایجاد شکم درد ، نفخ ، گرفتگی عضلات ، یبوست و اسهال می شود. دو شکل از سندرم روده تحریک پذیر (IBS) شایع است ، یکی همراه با نفخ ، یبوست و پر شدن شکم و دیگری که در آن اسهال وجود دارد. اگرچه این بیماری تهدید کننده ای برای زندگی نخواهد بود ، اما علائم آن می تواند کیفیت زندگی را به شدت از بین ببرد و حتی ممکن است ناتوان کننده باشد.

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یکی از رایج ترین سندرم ها در ایالات متحده است که تا ۲۰٪ از جمعیت را درگیر می کند. این بیماری در زنان بیشتر از مردان شایع می باشد و معمولاً قبل از ۳۵ سالگی شروع می شود. هیچ اختلال آناتومیک یا علت خاصی خاصی با این بیماری مرتبط نبوده است و هیچ درمانی برای سندرم روده تحریک پذیر (IBS) وجود ندارد ، اما علائم آن با مصرف دارو ، رژیم غذایی خاص و تغییر سبک زندگی قابل کنترل خواهد بود . متأسفانه ، تا ۷۰ درصد افراد مبتلا به این بیماری ، اقدامات درمانی لازم را انجام نمی دهند .

افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) اغلب گزارش می کنند که مدیریت استرس و فعالیت هایی مانند یوگا و مدیتیشن می تواند تأثیر آرام بخشی و مثبتی بر وضعیت آنها داشته باشد. داروهایی که ممکن است برای بیماری IBS تجویز شود شامل داروهای ضد افسردگی ، ضد اسهال ، ضد اسپاسم برای کنترل اسپاسم در روده بزرگ و مکمل های فیبر غذایی خواهد بود . اصلاحات غذایی ، مانند محدود کردن مصرف لبنیات و گلوتن ، می تواند برای برخی از افراد بسیار مفید باشد. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

فهرست مطالب

علائم بیماری سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

این بیماری به خودی خود یک وضعیت اضطراری نیست ، اما اسهال مداوم ، یک علامت شایع این بیماری ، می تواند منجر به کم آبی جدی در بیمار شود. درصورت مشاهده علائم جدی این بیماری ، مانند درد شدید شکمی ، عدم توانایی در دفع گاز یا مدفوع ، استفراغ خون یا خون در مدفوع ، سریعاً به دنبال مراقبت های پزشکی برای خود یا دیگران باشید .

اگر تحت درمان سندرم روده تحریک پذیر هستید اما علائم خفیف آن عود می کند یا ادامه دارد ، باید برای جلوگیری از ابتلا به عوارض این بیماری به پزشک مراجعه کنید.

علائم بیماری IBS در درجه اول دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد و شامل درد شکم ، ناراحتی ، نفخ و پر بودن شکم خواهد بود . این بیماری می تواند همراه با یبوست و نفخ به عنوان علائم اصلی یا همراه با اسهال ، مدفوع آبکی و فوریتی باشد.

علائم شایع IBS همراه با یبوست :

درد یا گرفتگی شکم
تورم ، اتساع یا نفخ شکم
یبوست
گاز

علائم شایع IBS همراه با اسهال :

درد یا گرفتگی شکم
اسهال
مدفوع شل و آبکی
نیاز فوری به دفع مدفوع

علائم جدی سندرم روده تحریک پذیر

در برخی موارد ، بیماری سندرم روده تحریک پذیر همراه با اسهال مداوم می تواند باعث کم آبی شدید و گاهی منجر به ایجاد عوارض تهدید کننده برای زندگی شود . اگر شما یا کسی که با او در ارتباط هستید ، هریک از علائم زیر را مشاهده کردید ، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید . این علائم عبارتند از :

مدفوع خونی (ممکن است بافت آن قرمز یا سیاه رنگ داشته باشد)
عدم توانایی دفع مدفوع یا گاز
درد شدید شکمی
استفراغ خون

چه عواملی باعث بروز بیماری سندرم روده تحریک پذیر می شوند؟

علت دقیق ایجاد بیماری IBS هنوز مشخص نشده است ، اگرچه چندین نظریه در مورد این بیماری وجود دارد. یک نظریه این است که بیماری IBS ممکن است یک اختلال ایمنی در بدن می باشد ، یا به دلیل آنکه روده فرد بیمار در واکنش به استرس و باکتری ها بسیار حساس شده است . تصور می شود که غذاهای خاصی باعث شعله ور شدن علائم بیماری IBS می شوند ، از جمله محصولات لبنی و گلوتن که در گندم ، جو و چاودار وجود دارد.

لایه اپیتلیال ( epithelial layer ) یا پوشش داخلی روده بزرگ میزان مایعات در روده را کنترل می کند ، اما در بیماری IBS ، به نظر می رسد اختلال در عملکرد جذب مایعات وجود دارد و این می تواند منجر به تجمع مایع بیش از حد در روده بزرگ شود ، که باعث اسهال و مدفوع آبکی می شود و یا اگر پوشش روده بزرگ مایعات زیادی را از محتوای روده بزرگ جذب کند ، ممکن است مدفوع خشک شود و منجر به ایجاد بیماری یبوست در فرد بیمار شود.

مشخص شده است که باکتریهای خاص موجود در دستگاه روده با بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) ارتباط دارند. برخی از افراد به دنبال گاستروانتریت باکتریایی ، التهاب دستگاه گوارش (GI) ناشی از عفونت باکتریایی ، مبتلا به بیماری IBS شده اند .

نظریه دیگری درباره بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) به نقش بالقوه ماده سروتونین ( serotonin ) موجود در بدن اشاره دارد ، ماده شیمیایی که سیگنال های عصبی را از یک قسمت بدن به قسمت دیگر منتقل می کند. سطح بیش از حد سروتونین ممکن است منجر به کاهش حرکت روده و عملکرد حرکتی شود و علائم بیماری IBS را ایجاد کند.

عوامل خطر برای بیماری سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

تعدادی از عوامل خطر ابتلا به بیماری IBS را افزایش می دهند ، اما همه افرادی که دارای عوامل خطر هستند به بیماری IBS مبتلا نخواهند شد . عوامل خطر برای بیماری IBS عبارتند از:

افسردگی
احساس استرس
جنسیت زن
سابقه سوء استفاده جنسی یا خانگی در بزرگسالان
سابقه سوء استفاده جنسی در دوران کودکی
بلع برخی غذاها مانند لبنیات یا گلوتن
عفونت های گوارشی قدیمی مانند گاستروانتریت

بیماری سندرم روده تحریک پذیر چگونه درمان می شود؟

در حال حاضر ، هیچ درمانی برای بیماری IBS وجود ندارد و هدف از درمان این بیماری کاهش علائم آن ، رفع کمبودهای تغذیه ای و کاهش تعداد عود یا شعله ور شدن علائم این بیماری می باشد .

درمان دارویی برای بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) :

بسته به فرم بیماری IBS ، انواع مختلفی از داروها برای درمان علائم آن استفاده می شود :

داروی Alosetron که برای مدیریت علائم این بیماری، مانند اسهال ، درد و گرفتگی مصرف می شود
داروهای ضد افسردگی ( Antidepressants )
داروهای ضد اسپاسم ( Antispasmodics )
مکمل فیبر و ملین ها مانند پسیلیوم ( psyllium ) یا متیل سلولز ( methylcellulose )
شل کننده های عضلات روده

اصلاحات غذایی برای بهبود بیماری IBS :

علائم این بیماری ممکن است با اصلاح رژیم غذایی کاهش یابد ، این اصلاحات عبارتند از :

اجتناب از خوردن غذاهایی که باعث شعله ور شدن علائم این بیماری می شوند ، مانند لبنیات ، گلوتن موجود در گندم ، الکل یا کافئین
نوشیدن مایعات به خصوص آب
استفاده از رژیم غذایی با فیبر بالا

برای بهبود بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چه کارهای می توان انجام داد :

علاوه بر پیروی از برنامه درمانی که توسط پزشک برای شما طراحی شده است ، شما می توانید اقدامات خود مراقبتی را نیز برای بهبود بیماری IBS انجام دهید ، این اقدامات عبارتند از :

پیوستن به یک گروه پشتیبانی برای کمک به کنار آمدن با علائم این بیماری
اصلاح رژیم غذایی خود
تمرین تکنیک های اصلاح استرس ، مانند یوگا یا مدیتیشن

درمان های تکمیلی برای بهبود بیماری سندروم روده تحریک پذیر :

برخی از درمان های تکمیلی ممکن است در تلاش برای مقابله با علائم بیماری IBS به برخی از افراد کمک کند. این روشهای درمانی که بعضاً به عنوان درمان های جایگزین نیز شناخته می شوند ، همراه با درمان های پزشکی سنتی مورد استفاده قرار می گیرند. درمان های مکمل به معنای جایگزینی مراقبت های پزشکی سنتی نیستند. اگر از مکمل های غذایی یا داروهای بدون نسخه استفاده می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید زیرا ممکن است با درمان دارویی تجویز شده برای شما تداخل داشته باشد.

درمان های تکمیلی این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

طب سوزنی
ماساژ درمانی
استفاده از مکمل های غذایی تغذیه ای ، داروهای گیاهی ، نوشیدنی های گیاهی و محصولات مشابه
انجام تمرینات یوگا

عوارض احتمالی بیماری سندرم روده تحریک پذیر چیست؟

عوارض بیماری سندرم روده تحریک پذیر درمان نشده یا کنترل شده ضعیف می تواند بسیار جدی باشد ، اما با پیروی از برنامه درمانی که توسط پزشک برای شما طراحی شده است ، می توانید در به حداقل رساندن خطرات ابتلا به عوارض جدی این بیماری به خود بسیار کمک کنید. عوارض احتمالی این بیماری عبارتند از: