همورئید یا بواسیر چیست و چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؟
همورئید (Hemorrhoids) یا بواسیر در اثر رگ های متورم و بزرگ شده ( که به آن واریس گفته می شود) در اطراف قسمت خارجی مقعد یا در انتهای راست روده ایجاد می شود. راست روده آخرین قسمت روده است که به مقعد منتهی می شود ، مقعد دهانه ای در انتهای روده است که مواد زائد بدن پس از هضم و جذب به شکل مدفوع از بدن خارج می شود.
همه افراد در این قسمت از بدن بافت بواسیری دارند که از عروق خونی ، بافت همبند و مقداری عضله تشکیل شده است و این “بالشتک ها – cushions ” همیشه بزرگ یا متسع نمی شوند اما با افزایش سن ، این پدیده شایع تر می شود و باعث ایجاد بواسیر در افراد مسن می شود ، که به آن شمع (piles) نیز می گویند.
همورئید می تواند به علت های مختلفی ایجاد شود ، معمولاً با فشار آوردن برای دفع مدفوع هنگام یبوست، بلند کردن اجسام سنگین ، همراه با سایر فعالیت هایی که ممکن است باعث خستگی بیش از حد شود ، نیز ممکن است باعث ایجاد شود. همچنین افزایش فشار در دوران بارداری و اضافه وزن از دیگر عوامل موثر در این ایجاد این بیماری می باشد.
بواسیر در صورت عود ممکن است بسیار دردناک و به خصوص آزار دهنده باشد ، اما خطرناک و عامل تهدید کننده برای زندگی نخواهد بود و علائم این بیماری معمولاً طی چند روز برطرف می شوند. روش های موثر برای درمان این بیماری وجود دارد ، همچنین گزینه هایی برای کاهش ابتلا به این بیماری در دسترس می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه در ادامه مقاله با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.
انواع همورئید
همورئید به دو صورت داخلی و خارجی وجود دارد که توضیحات بیشتر در زیر ارائه شده است:
همورئید داخلی (Internal hemorrhoids ):
این همورئید در داخل راست روده (بخشی از روده بزرگ که به مقعد منتهی می شود) ایجاد می شود و معمولاً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نخواهد بود. همورئید داخلی به طور کلی صدمه ای نمی زند ، اما اغلب آنها بدون درد خونریزی می کنند.
در برخی موارد ، بواسیر داخلی ممکن است از طریق مقعد بیرون زده و دیده شود که به عنوان پرولاپس شناخته می شود. وقتی این اتفاق می افتد ، آنها معمولاً خود به خود در داخل رکتوم جمع می شوند یا می توانند به عقب رانده شوند.
همورئید خارجی ( External Hemorrhoids ) :
این نوع همورئید در زیر پوست اطراف قسمت خارجی مقعد ایجاد می شود و ناراحت کننده ترین نوع این بیماری می باشد و می توانند خارش دار یا دردناک باشند و ممکن است احساس توده در شخص بیمار ایجاد کند . وقتی لخته خون در یک بواسیر خارجی ایجاد می شود ، به عنوان همورئید ترومبوز ( thrombosed hemorrhoid ) شناخته می شود ، که می تواند منجر به درد شدید و مداوم شود. گاهی اوقات لخته ها به خودی خود از بین میروند ، اما در صورت از بین نرفتن این مشکل ، پزشک می تواند لخته ها را با استفاده از جراحی برطرف کند ، این روش اگر در طی ۷۲ ساعت پس از تشکیل لخته انجام شود ، بسیار کارآمد خواهد بود .
علائم و نشانه های همورئید
دیدن خون در کاسه توالت پس از اجابت مزاج بدون شک نگران کننده است ، اما این یکی از علائم اصلی بواسیر می باشد. علائم دیگر این بیماری عبارتند از:
- پس از دفع مدفوع ، خون قرمز روشن بر روی دستمال توالت یا مدفوع وجود دارد
- خارش در ناحیه مقعد
- درد در ناحیه مقعد ، به خصوص هنگام نشستن
- درد هنگام حرکات روده ای
- یک یا چند توده سخت و دردناک در اطراف مقعد
اگر هر یک از علائم این بیماری را تجربه کردید ، از کشیدگی بیش از حد ، مالش یا تمیز کردن اطراف مقعد خودداری کنید ، زیرا باعث تحریک و خارش بیشتر این ناحیه می شود و حتی ممکن است منجر به خونریزی شود. علاوه بر این ، سعی کنید به جای پاک کردن ، محل را خشک کنید.
علل و عوامل خطر بیماری همورئید
تصور می شود چندین بیماری و عادت باعث بروز بیماری بواسیر می شود ، این عوامل عبارتند از :
- یبوست مزمن یا اسهال
- بیش از حد فشار وارد کردن به خود در هنگام دفع مدفوع
- مدت طولانی نشستن در توالت
خستگی بیش از حد ، یبوست و یکجا نشستن طولانی مدت می تواند بر جریان خون در این منطقه تأثیر بگذارد و باعث شود که خون با سرعت مورد انتظار درون رگ ها حرکت نکند و منجر به ایجاد این بیماری شود.
عواملی که خطر ابتلا به بیماری همورئید را افزایش می دهد ،عبارتند از :
- کمبود فیبر در رژیم غذایی
- چاقی : اضافه وزن می تواند به بافت بواسیر فشار وارد کند
- پیری : هر چه انسان پیرتر می شود ، بافت پیوندی در راست روده و مقعد ضعیف تر می شود و در نتیجه بواسیر برآمده ایجاد می شود.
- بارداری : با رشد جنین و فشار آوردن به شکم ، ممکن است رگ های راست روده و مقعد بزرگ تر شوند. این مشکل معمولاً پس از تولد برطرف خواهد شد
بیماری همورئید چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک از شما می خواهد علائم خود را توصیف کنید و شرح حال پزشکی شما را می گیرد. پزشک همچنین ممکن است خون را در مدفوع بررسی کند و وضعیت عضلات مقعد شما را بررسی کند و معاینه مقعدی را برای تشخیص بواسیر داخلی انجام دهد. این کار در مطب پزشک با انگشت روغن کاری شده (معاینه رکتوم تحتانی به نام معاینه دیجیتال رکتوم) و آندوسکوپی (یک لوله که چند اینچ درون مقعد قرار داده می شود ) انجام می شود تا به پزشک کمک کند تا در داخل حفره را به دقت بررسی کند . پزشک شما همچنین ممکن است آزمایشات دیگری را برای رد سایر دلایل خونریزی توصیه کند ، به خصوص اگر شما بیش از ۴۰ سال داشته باشید .
زمان لازم برای بهبود بیماری همورئید
اغلب می توانید این بیماری را در خانه بدون نیاز به پزشک درمان کنید و علائم این بیماری باید در عرض یک هفته کاهش یابد ، اما اگر این اتفاق نیفتد یا خونریزی مقعدی داشته باشید ، طبق گفته انستیتوی ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی ، باید به پزشک مراجعه کنید. خونریزی از راست روده احتمالاً می تواند نشانه ای از مشکلات دستگاه گوارش و بیماری های روده ای مانند کولیت اولسراتیو ، بیماری کرون یا سرطان مقعد یا روده بزرگ باشد ، بنابراین مهم است که به طور جدی درمان شود ، به خصوص اگر شما بیش از ۴۰ سال دارید .
گزینه های درمانی و دارویی برای درمان همورئید
خوشبختانه اکثر بواسیرها در منزل یا با اقدامات پزشکی ساده در مطب پزشک قابل درمان هستند ، این امر به نوع و شدت علائم شما بستگی دارد.
درمان های بواسیر در منزل :
پرهیز از ابتلا به یبوست در درمان این بیماری نقش اساسی دارد. رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی ، به ویژه مصرف فیبر بیشتر ، ممکن است به کاهش علائم این بیماری بسیار کمک کند. یک مکمل فیبر ، مانند پسیلیوم و نرم کننده های مدفوع ، مانند سیتروسل ( متیل سلولز ) ، می توانند از ابتلا به یبوست جلوگیری کنند ، اما باید در نظر داشته باشید که استفاده از داروهای ملین گاهی می توانند باعث اسهال شوند و علائم این بیماری را بدتر کنند . برای تسکین ناراحتی ناشی از علائم این بیماری ، می توانید کارهای مختلفی را به تنهایی در خانه انجام دهید ، برخی از این اقدامات عبارتند از :
- با استفاده از یک حمام کم عمق گرم که به طور خاص منطقه مورد نظر را هدف قرار می دهد استحمام کنید
- از کیسه یخ استفاده کنید
- در حین دفع از فشار آوردن بیش از حد به خود ، خودداری کنید
- مقعد خود را به درستی تمیز کنید و پس از هر بار اجابت مزاج آن را تمیز نگه دارید
- برای کاهش تورم و جلوگیری از بروز این بیماری ، روی سطوح بالشتی بنشینید تا روی سطوح سخت
- در صورت لزوم از مسکن های بدون نسخه ، مانند ایبوپروفن ، استامینوفن یا آسپرین استفاده کنید
کرم ها ، پمادها یا پد های بدون نسخه پزشک حاوی هیدروکورتیزون را امتحان کنید ، این داروها می توانند تورم ، درد و خارش را تسکین دهند. (محصولات دارای هیدروکورتیزون می توانند باعث نازک شدن پوست یا ضعیف شدن ناحیه مورد نظر شوند و نباید بیش از یک هفته از آنها استفاده کرد )
درمان همورئید در مطب پزشک
ممکن است برای بیماری بواسیری که با درمان های خانگی از بین نمی رود ، اقدامات پزشکی لازم باشد. بواسیرهای دردناک خارجی می توانند در طی مراجعه به مطب پزشک و در نتیجه یک بار بی حسی موضعی برداشته شوند .
برای بواسیر داخلی ، ممکن است چند روش در نظر گرفته شود ، بستن باند لاستیکی ، رایج ترین روش درمان این بیماری می باشد ، پزشک یک باند لاستیکی کوچک در اطراف قاعده بواسیر قرار می دهد و خون رسانی به بواسیر را قطع می کند. همورئید معمولاً در طی یک هفته کوچک شده و می افتد .
سایر اقدامات برای درمان این بیماری شامل اسکلروتراپی ( sclerotherapy ) است که در آن ماده شیمیایی تزریق شده در بواسیر باعث تشکیل بافت اسکار می شود و همورئید را کوچک می کند و روش انعقاد مادون قرمز که در آن اشعه شدید نور مادون قرمز باعث تشکیل بافت اسکار در این منطقه می شود و خون رسانی را قطع می کند و همورئید کوچک می شود .
اگر بواسیر خارجی بزرگی داشته باشید یا بواسیر داخلی که از مقعد بیرون آمده ، ممکن است یک عمل جراحی به نام هموروئیدکتومی (hemorrhoidectomy ) انجام شود ، اگرچه تعداد کمی از بیماران به این روش احتیاج دارند.
در طی هموروئیدکتومی ، همورئید و بافت اطراف آن از طریق یک برش کوچک برداشته می شود که معمولاً بعد از آن با بخیه بسته می شود . این روش در یک اتاق عمل با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می گیرد و این روش در ۹۵ درصد موارد موفقیت آمیز بوده است ، اگرچه بیماران ممکن است درد پس از عمل را تجربه کنند.
چگونه از ابتلا به بیماری همورئید جلوگیری کنیم؟
جلوگیری از مبتلا شدن به یبوست با نرم نگه داشتن مدفوع و انجام دفع راحت یکی از بهترین راه ها برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری می باشد. نکات زیر ممکن است به شما در جلوگیری از ابتلا به یبوست کمک کند :
در رژیم غذایی خود مقدار زیادی فیبر دریافت کنید
یک رژیم غذایی با فیبر بالا می تواند مدفوع را نرم و حجیم کند تا به راحتی دفع شود. طبق تحقیقات آکادمی تغذیه و رژیم غذایی ، مردان بالغ زیر ۵۰ سال باید حداقل ۳۸ گرم فیبر در روز و زنان بزرگسال زیر ۵۰ سال ۲۵ گرم فیبر در روز باید دریافت کنند . برای افراد بالای ۵۰ سال ، این توصیه کمی کمتر خواهد بود : ۳۰ گرم برای مردان و ۲۱ گرم برای زنان ، اما باید مراقب باشید که فیبر را به آرامی به رژیم خود اضافه کنید تا از ایجاد گاز زیاد یا ایجاد نفخ در شکم جلوگیری شود .
تعدادی روش آسان و سالم برای جذب فیبر بیشتر در رژیم غذایی وجود دارد ، مانند استفاده از غذاهای پر فیبر شامل میوه هایی مانند توت ، آووکادو و گلابی ، به ویژه هنگامی که با پوست آنها را می خورید . همچنین کلم بروکلی ، کنگر فرنگی و کلم بروکسل از جمله سبزیجاتی هستند که می توانند فیبر دریافتی شما را افزایش دهند . غلات کامل مانند برنج قهوه ای و آرد جو دوسر نیز منبع مهمی از فیبر هستند. حبوبات ، از جمله عدس ، لوبیاهای مختلف و نخود سبز ، راهی عالی برای دریافت فیبر هستند . آجیل و مغزها نیز میان وعده ای پر از فیبر را برای دستگاه گوارش ایجاد می کنند. اگر در رژیم غذایی منظم خود با دریافت فیبر کافی مشکل دارید ، یک مکمل فیبر را در نظر بگیرید.
اگر دچار یبوست مزمن هستید و مشکوک هستید که ممکن است در بروز بیماری بواسیر شما نقش داشته باشد ، از خوردن غذاهای زیاد که حاوی فیبر کمی هستند یا فاقد فیبر هستند مانند پنیر و غذاهای سریع و فرآوری شده خودداری کنید .
مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشید
توصیه ها برای مصرف آب روزانه متفاوت است و به فرد بستگی دارد ، اما موسسه پزشکی آکادمی های ملی میزان مصرف کافی را برای مردان ۲.۷ لیتر (۹۱ اونس) و برای زنان تقریبا ۳.۷ لیتر (۱۲۵ اونس) تعیین کرده است. این مقدار می تواند از طریق نوشیدنی ها و مواد غذایی حاصل شود ، اما نوشیدنی های حاوی کافئین و الکل می توانند از کمبود آب بدن استفاده کنند و نباید در رسیدن به این هدف حساب شوند.
به طور منظم ورزش کنید
ورزش ، به ویژه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط در روز می تواند به منظم ماندن حرکات روده ای در شما بسیار کمک کند. ورزش منظم همچنین ممکن است به شما در کاهش وزن کمک کند که ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد.
سایر نکات برای جلوگیری از ابتلا به بیماری بواسیر شامل موارد زیر است :
هنگام دفع بیش از حد به خود فشار وارد نکنید و نفس خود را حبس نکنید . فشار می تواند فشار مضاعفی به وریدها وارد کند و مستقیماً منجر به ایجاد بیماری همورئید شود.
به محض احساس تمایل به دستشویی بروید و اجازه دهید این تمایل به طور طبیعی فروکش کند. از نشستن طولانی مدت در توالت خودداری کنید ، نشستن بیش از حد به خصوص در توالت فرنگی باعث تنش در رگ ها می شود.
عوارض بیماری بواسیر
عوارض احتمالی این بیماری بسیار نادر می باشد اما ممکن است اتفاق بی افتد . عوارض احتمالی این بیماری شامل موارد زیر می باشد :
کم خونی (Anemia) :
خونریزی ناشی از بواسیر مزمن می تواند باعث کم خونی یا کمبود گلبول قرمز شود. سلول های قرمز خون اکسیژن را در بدن حمل می کنند ، بنابراین داشتن کم خونی می تواند احساس خستگی ، ضعف یا تنگی نفس را در شخص بیمار ایجاد کند.
همورئید استرانگولاسیون (Strangulated Hemorrhoid ) :
در شرایط نادر ، تورم ممکن است اکسیژن رسانی به بافت های بواسیر را که از بین رفته است قطع کند و باعث strangulated hemorrhoid شود. این می تواند به شدت دردناک و ناتوان کننده باشد و برای درمان آن ممکن است به جراحی نیاز باشد.
چه کسانی بیشتر به بیماری بواسیر مبتلا می شوند؟
بواسیر در زنان و مردان بسیار شایع است و شایع ترین زمان ابتلا به این بیماری در سنین ۴۵ تا ۶۵ سالگی است ، هموروئید در زنان باردار نیز بسیار شایع می باشد . در سن ۵۰ سالگی ، تقریباً نیمی از انسان ها علائم این بیماری مانند خارش ، خونریزی و درد رکتوم را تجربه خواهند کرد.
