عوارض قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی سمی

ترکیبات شیمیایی سمی زیادی در محیط و به خصوص محل کار برخی افراد وجود دارند و می توانند اثرات سوئی بر سلامت آنها داشته باشند. ترکیبات زیادی در محل کار استفاده می شود که می تواند خطرناک باشد. با این حال ، برای اینکه آنها روی سلامتی شما تأثیر بگذارند ، باید با بدن شما در تماس باشند یا جذب بدن شوند. هنگام ارزیابی اثرات بالقوه سلامتی ناشی از کار با یک ماده خاص ، لازم است تفاوت بین “سمیت” و “خطر” را درک کنید. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می شود.

سمیت توانایی یک ماده برای ایجاد اثر ناخواسته است وقتی که ماده شیمیایی در یک مکان خاص در بدن به غلظت کافی رسیده باشد. هرچه ماده سمی تر باشد ، میزان جذب آن قبل از ایجاد اثرات مضر کمتر است. هرچه سمیت کمتر باشد ، مقدار بیشتری برای جذب شدن ضروری است.

به طور کلی ، سمیت یک ترکیب شیمیایی از طریق آزمایش روی حیوانات (اغلب موش ها) تعیین می شود و از نظر مقدار مواد لازم برای مرگ در ۵۰٪ از حیوانات مورد آزمایش اندازه گیری می شود. این مقادیر LD50 (دوز کشنده) یا LC50 (غلظت کشنده) نامیده می شوند و معمولاً به ترتیب از نظر وزن مواد به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یا غلظت مواد موجود در هوا در هر بازه زمانی تعیین شده مشخص می شود.

خطر احتمال وقوع این غلظت در بدن است. سمیت خاصیت ذاتی مواد است. اگر ماده ای به درستی کنترل شود و جذب بدن نشود ، ممکن است بسیار سمی باشد ، اما خطرناک نیست. از طرف دیگر ، ممکن است ماده ای سمیت بسیار کمی داشته باشد ، اما بسیار خطرناک باشد.

قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی سمی

قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی سمی مانند آفت کش ها ، هیدروکربن های معطر چند حلقه ای (PAHs) ، بی فنیل های پلی کلرینه (PCB) و اسیدهای پرفلوئورواکتانوئیک (PFOA) تهدیدی برای سلامت جامعه جهانی است و با بیماری های مختلفی در ارتباط است  که می تواند منجر به تأثیرات قابل توجهی در فعالیت های اجتماعی شود.

افراد می توانند به طور همزمان و / یا به طور متوالی در معرض مخلوطی از سموم شیمیایی از طریق چندین مسیر قرار بگیرند. قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی با ایجاد اختلال در سیستم غدد درون ریز ، تخریب DNA ، آسیب رساندن به بافت ها و روشن یا خاموش کردن ژن ها می تواند سرطان های مختلفی را تحریک کند. علاوه بر این ، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک محیطی و شغلی بار جهانی بیماری را افزایش می دهد و هر ساله باعث تقریباً ۵ میلیون مرگ و ۹۰ میلیون معلولیت می شود.

راههای قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی سمی

سه راه اصلی ورود مواد شیمیایی به بدن وجود دارد: بلع ، جذب پوستی یا چشم ، استنشاق و تزریق.

بلع – این بدان معنی است که مواد را از طریق دهان به بدن منتقل می کنید. مصرف مواد سمی ممکن است در نتیجه غذا خوردن در یک محل کار آلوده رخ دهد.

جذب – موادی که با چشم و پوست تماس دارند ممکن است جذب بدن شوند یا اثرات موضعی ایجاد کنند. برای اکثر ترکیبات آلی  سهم جذب پوست در اثر قرار گرفتن در معرض کل نباید فراموش شود.

استنشاق – این بدان معنی است که ماده شیمیایی با تنفس به بدن وارد می شود. در ریه ها ، رگ های خونی بسیار ریزی در تماس مداوم با هوای تنفسی ما هستند. در نتیجه ، آلودگی های موجود در هوا می توانند به راحتی از طریق این بافت جذب شوند. در محیط شغلی ، این راه به طور کلی مهمترین مسیر ورود ترکیب شیمیایی است.

تزریق – این راه به معنای ورود مواد بیولوژیکی یا شیمیایی به بدن است مثلا ممکن است پوست به طور تصادفی با یک جسم تیز (به عنوان مثال سوزن آلوده) سوراخ شود.

انواع عوارض جانبی حاصل از ترکیبات شیمیایی سمی

وقتی ماده سمی با بدن در تماس قرار گرفت  ممکن است اثرات حاد (فوری) یا مزمن (طولانی مدت) داشته باشد. مثلا ریختن اسید بر روی دست شما آسیب فوری می رساند ، یعنی سوختگی روی پوست. قرار گرفتن در معرض آزبست یا دود تنباکو ممکن است پس از گذشت بیست سال منجر به سرطان ریه شود (این یک اثر طولانی مدت است).

قرار گرفتن در معرض – مزمن در مقابل حاد

قرار گرفتن در معرض ترکیبات شیمیایی سمی می تواند به عنوان مزمن یا حاد طبقه بندی شود. در مواجهه های مزمن ، دوز با برخی از فرکانس ها (معمولاً روزانه یا هفتگی) در طی یک دوره زمانی ارائه می شود. در مواجهه حاد ، دوز ماده شیمیایی طی یک تصادف منتقل می شود و جذب سریع است. معمولاً مواجهه مزمن در غلظت کم و مواجهه حاد در غلظت زیاد اتفاق می افتد.

برخی از مواد فقط در صورت حاد شدن باعث آسیب می شوند و در طولانی مدت هیچ تأثیری ندارند. مواد دیگر ممکن است در کوتاه مدت تاثیری نداشته باشند ، اما ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض طولانی مشکلاتی را ایجاد کنند.

نوع عوارض ترکیبات شیمیایی سمی به چه چیزی بستگی دارد؟

خطرات بهداشتی مواد شیمیایی به عوامل مختلفی بستگی دارد ، از جمله:

• نوع ماده شیمیایی
• مقداری که در معرض آن هستید
• چه زمانی و چه مدت در معرض قرار می گیرید
• چگونه در معرض قرار می گیرید (از طریق غذا ، آب ، هوا ، محصولات)
• سن و وضعیت عمومی سلامتی شما

برخی از افراد ممکن است نسبت به دیگران نسبت به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی حساس باشند. گروه هایی که ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار داشته باشند شامل کودکان ، زنان باردار ، سالمندان ، افرادی که از قبل شرایط سلامتی دارند و افراد بومی هستند.

عوارض بالقوه  ترکیبات شیمیایی سمی

تصادفات یا استفاده نادرست از محصولات شیمیایی خانگی ممکن است باعث اثرات فوری سلامتی مانند تحریک پوست یا چشم یا سوختگی یا مسمومیت شود. این ترکیبات همچنین می توانند اثرات شیمیایی طولانی مدتی بر سلامتی داشته باشند که معمولاً در نتیجه قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی برای مدت طولانی است. بسته به نوع ماده شیمیایی ، این اثرات طولانی مدت سلامتی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسیب اندام ها
• تضعیف سیستم ایمنی بدن
• ایجاد آلرژی یا آسم
• مشکلات تولید مثل و نقص مادرزادی
• تأثیرات بر رشد ذهنی ، فکری یا جسمی کودکان
• سرطان

روش های کاهش خطر ترکیبات شیمیایی سمی

می توانید برای محافظت از خود و خانواده تان در برابر خطرات شیمیایی اقداماتی انجام دهید:

هنگام استفاده از محصولات شیمیایی خانگی ، همه دستورالعمل ها را بخوانید و دنبال کنید. اگر چیزی از روی برچسب نمی فهمید ، با سازنده تماس بگیرید.

پنجره ها را باز کنید تا تهویه را در حین و بعد از استفاده از برخی محصولات شیمیایی خانگی تأمین کنید ، زیرا برخی از این مواد شیمیایی در هوای داخل خانه آزاد می شوند. با این وجود ، در دوره هایی که آلودگی هوای خارج بالاست باید تدابیر لازم را برای کاهش ورود هوا به خانه مانند بستن پنجره ها و روشن کردن تهویه هوا انجام دهید. کلیه محصولات شیمیایی خانگی را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید.