معرفی و بررسی انواع هیدروکسید سدیم به همراه روش های تولید
هیدروکسید سدیم با فرمول شیمیایی NaOH ترکیبی معدنی است که به صورت جامد، سفید رنگ و پرک مانند دیده می شود. این ترکیب به راحتی می تواند رطوبت و کربن دی اکسید موجود در هوا را جذب کند.
به همین دلیل، باید هنگام حمل و نقل تحت پوشش های حفاظتی باشد. این ماده دارای اثر خورندگی بوده و در تماس با پوست باعث سوختگی می شود. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به بررسی انواع، روش تولید و قیمت هیدروکسید سدیم می پردازیم.
دیگر نام های هیدروکسید سدیم
این ترکیب با نام های سود پرک، سود سوزآور، سود کاستیک، کاستیک سودا، Sodium Hydroxide ، Lye ، Caustic Soda نیز شناخته می شود.
معرفی انواع سدیم هیدروکسید
سود مایع
در اثر انحلال سدیم هیدروکسید جامد در آب تولید شده ومعمولا با درصد خلوص ۵۰ درصد مورد استفاده قرار می گیرد.
سود پرک یا کاستیک سودا
مادهای جامد و سفید رنگ با دمای ذوب ۱۳۸۸ درجه سانتیگراد و چگالی ۲/۱۳ گرم بر سانتی متر مکعب است. این ماده معمولا با خلوص ۹۸ یا ۹۹ درصد مورد استفاده قرار می گیرد.
این محصول با استفاده از سود مایع تولیدی پتروشیمی ها طی فرآیند غلیظ سازی و تبخیر تولید می شود. ابتدا سود مایع ۵۰% توسط تانکرهای مخصوص به کارخانه های تولید کننده سود سوز آور منتقل میشود.
پس از آن سود مایع طی فرآیند تولید در خطوط تغلیظ، ضمن تبخیر آب موجود در آن و طی مراحل، به سود پرک جامد با خلوص ۹۹-۹۸% تبدیل می شود. میزان خلوص محصول بر قیمت هیدروکسید سدیم موثر است.
پس از پروسه تولید سود پرک، با انتقال به دستگاه های خنک کننده، تبدیل به پولک سفید یا سود پرک جامد می شود. سود پرک تولیدی در کیسه های دوجداره بسته بندی می شود. این ماده برای تولید به شرایط خاصی نیاز دارد. هر کارخانه ای قابلیت تولید کردن این ماده را ندارد. تولید بیشتر سدیم هیدروکسید مایع در کارخانه های پتروشیمی انجام می گیرد.
سود گرانول
این ترکیب با حالت فیزیکی جامد، رنگ سفید و شبیه گلوله های کوچک برف است که در تولید آن از دقت و ظرافت بیشتری برخوردار است. زیرا این ماده معمولا در صنایع داروسازی و نساجی که دارای کاربردهای حساس تری است، مورد استفاده قرار می گیرد.
سدیم هیدروکسید پودری
این نوع محصول داری دانه هایی نسبتا ریز است.
روش های تولید هیدروکسید سدیم
روش الکترولیز محلول سدیم کلرید
الکترولیز محلول کلرید سدیم در ظروف الکترولیتی صورت می گیرد. به عنوان مثال در فرایند پیل جیوه، جریانی از جیوه به عنوان کاتد مورد استفاده قرار می گیرد. ملغمه سدیم حاصل با آب ترکیب شده و هیدروکسید سدیم تولید می کند.
در فرآیندی دیگر به نام پیل دیافراگم، الکترولیت از آند به کاتد حرکت کرده و دیافراگم، فرآورده های آند و کاتد را از هم جدا می کند. در هر دو فرآیند علاوه بر سدیم هیدروکسید، گاز کلر و گاز هیدروژن نیز تولید می شود.
فرآیند سودا – آهک
قدیمی ترین فرآیند جهت تولید سود کاستیک فرایند سودا-آهک است که در آن، سودا در واکنش با کربنات سدیم به کاستیک سودا تبدیل می شود.
Ca(OH)۲ + Na۲CO۳ –> CaCO۳ + ۲NaOH
هیدروکسید سدیم چه کاربردهایی دارد
هیدروکسید سدیم یک ماده قلیایی قوی در صنعت شیمیایی است که تقریبا در تولید تمامی انواع مواد شیمیایی به نحوی کاربرد دارد. از کاربردهای سود سوزآور می توان به تولید انواع مواد شیمیایی، خمیر کاغذ، کاغذ و کارتن، مواد شوینده و صابون سازی و صنایع نفت و گاز اشاره کرد.
از دیگر کاربرد های این ترکیب خنثی سازی اسید، تولید چربی گیرها، صنایع چرم و نساجی، ابریشم مصنوعی، صنایع غذایی، صنایع فلزات، صنایع نظامی، صنعت پلیمر و آبکاری است.
قیمت خرید و فروش هیدروکسید سدیم
با توجه به کاربرد های گسترده ای که این ماده دارد شرکت های بسیاری اقدام به فروش این محصول می کنند. قیمت هیدروکسید سدیم با توجه به تعرفه های بازار تعیین می شود.
کیمیا تهران اسید یکی از تولید کننده های هیدروکسید سدیم است که این محصول را در کیسه های ۲۵ کیلوگرمی و با قیمت مناسب عرضه می کند. سود سوزآور تولیدی در گرید صنعتی دارای خلوص ۹۹ درصد است.