ویتامین M (استیگماسترول) چیست؟ ویتامین ام و فواید آن در بدنسازی و پرورش اندام

ویتامین M ویتامینی است که وظیفه بازگشت دادن میزان چربی خون به مقدار طبیعی را بر عهده دارد. با این که ویتامین M وظیفه مهمی بر عهده دارد ولی در درمان ها نمی تواند خیلی مورد استفاده قرار بگیرد. اطلاعاتی درباره این ویتامین بدون این که مطالعات دقیق و کاملی از آن انجام شده باشد، نوشته شده است. این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک ما را با ویتامین M و برخی از کاربردهای درمانی آن آشنا می کند.

ویتامین چیست؟

کلمه ویتامین برگرفته از واژه ی ویتا به معنای زندگی است. ویتامین به نوعی ترکیب طبیعی که برای ادامه حیات انواع جانداران نیار است، می گویند. ویتامین به عنوان ماده ای مغذی و ضروری، در بدن به اندازه کافی تولید نشده و یا اصلا ساخته نمی شوند. به همین دلیل عدم تولید ویتامین ها در بدن، با مصرف غذاهای مختلف، می توان به تامین ویتامین های بدن پرداخت. این که چه موجوداتی به چه میزان ویتامین نیاز دارند متفاوت است.

به عنوان مثال ویتامین C یکی از انواع ویتامین های مورد نیاز بدن انسان است در صورتی که سگ ها به این ویتامین نیازی ندارند. زیرا این ویتامین در بدن سگ ها تولید می شود ولی بدن انسان ها توانایی ساخت آن را ندارد. هر کدام از ویتامین ها در بدن دارای وظایف متعددی هستند. کمبود هر کدام از انواع ویتامین ها می تواند باعث بروز مشکلات زیادی در افراد شود.

انواع ویتامین ها

ویتامین ها به دو دسته ویتامین های محلول در چربی و محلول در آب تقسیم می شوند.

ویتامین های محلول در چربی

ذخیره ویتامین های محلول در چربی در بافت چربی و یا کبد در بدن بوده و این ذخیره سازی در مقایسه با ویتامین های محلول در آب، راحت تر صورت می گیرد. به طوری که بعد از ذخیره سازی، احتمال ماندگاری آن تا چند روز و یا حتی تا چند ماه وجود دارد. جذب ویتامین های محلول در چربی در دستگاه گوارش به وسیله چربی و یا لیپید صورت می گیرد. ویتامین های A، D، E و k از انواع ویتامین های محلول در چربی هستند.

ویتامین های محلول در آب

از خواص ویتامین های محلول در آب، عدم ذخیره سازی آن ها در بدن است. چون این ویتامین ها نمی توانند در بدن مدت زمان زیادی باقی بمانند و از راه ادرار دفع می شوند. در نتیجه باید خیلی زود جایگزین شوند. ویتامین C یا اسید آسکوربیک و همه انواع ویتامین های B در دسته ویتامین های محلول در آب قرار می گیرند. در این جا به توضیح مختصری درباره انواع ویتامین ها می پردازیم.

ویتامین M یا استیگماسترول چیست؟

یکی از انواع ویتامین ها، M است که به آن استیگماسترول نیز می گویند. این ویتامین مشتقی از سیتوسترول ها بوده و یک ویتامین ضد چین و چروک محسوب می شود. یکی از اشتباهاتی که در مدت زمان طولانی درباره ویتامین M می شد، اشتباه گرفتن آن با ویتامین B_۹ و L_۱ بود، زیرا تشابه زیادی بین این ویتامین و ویتامین های مذکور بود. به گفته اندیکس مرک، ویتامین مورد بحث در آب توانایی حل شدن را نداشته ولی در حلال های شیمیایی که به طور معمول به کار برده می شوند، می تواند حل شود. استخراج ویتامین M از مخلوط فیتوسترول سویا و باقلای کالا بار صورت می گیرد.

استیگماسترول خالص

در بسیاری از چربی های گیاهی می توان ترکیب شیمیایی را یافت که استیگماسترول نامیده می شود. این پودر را حتی می توان در حیواناتی یافت که آن را از طریق رژیم غذایی خود وارد بدن می کنند. به عنوان مثال در محصولاتی که از حیوانات به دست می آید مانند شیر، استیگماسترول را می توان یافت. وجود این ماده در گیاهان نقشی تنظیمی است. در صنایع داروسازی، این ماده توسط انسان ها به کار برده می شود. استیگماسترول را می توان گیاه مریم نخودی با استفاده از خالص سازی با کمک ستون کروماتوگرافی به دست آورد. بعد از استخراج نیز با کمک روش های طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته، طیف سنجی جرمی و طیف سنجی مادون قرمز شناسایی می شود.

کاربرد استیگماسترول

در مواقعی که بدن دچار کم آبی شده و روده با خشک شدن دچار یبوست شده است، استیگماسترول می تواند به عنوان یک درمان کننده به کار برده شود. در درمان آپاندیسیت، ورم لوزه، برونشیت، ورم ملتحمه، عفونت ادراری و ادم در نفریت حاد از این پودر سفید رنگ استفاده می کنند.

این ماده جهت درمان بیماری های پوستی مانند اگزما  به کار می رود. زیرا تحریک غده های گوارشی و ترشح بزاق  به کمک تاراکساسین تلخ آن صورت می گیرد. یکی از کاربردهای استیگماسترول در تولید هورمون مهم پروژسترون در بدن است. این هورمون نقش مهمی در بیوسنتز آندروژن ها دارد.

منابع ویتامین M و کاربردهای آن

از جمله منابع مواد غذایی که دارای ویتامین M یا استیگماسترول هستند می توان به سبزیجاتی چون کرفس، کلم پیچ، برگ های چغندر، شلغم، ملاس نیشکر و همچنین لبنیاتی چون خامه اشاره کرد.

اگر بدن دچار کمبود ویتامین M شود، بروز مشکلاتی چون سلولیت های تورمی بعد از فلبیت، کم شدن قدرت عضلانی، دردهای عصبی که در ناحیه سر و شانه احساس می شود، سیاتیک ها، کندی رشد، ارتروز قسمت مفاصل ران ها، زیاد شدن میزان چربی خون، اسکلرودرمی و اسپوندیلوز این فقر را نشان خواهد داد.

ویتامین A و منابع آن

در منابعی چون هویج، گوشت، جگر، کره، حبوبات، پنیر، کدو، اسفناج، روغن جگر ماهی، تخم مرغ، خربزه، موز، خرما، گیلاس و نان به طور فراوان می توان ویتامین A یافت. وجود این ویتامین در سلامتی افراد بسیار مهم است. دید بهتر، کمک به سلامت قلب و عروق، بهبود سیستم تنفسی و عصبی، از بین بردن زخم های پوستی، بهبود عملکرد دستگاه گوارشی، از بین برنده زگیل ها و رفع عفونت ها توسط این ویتامین در بدن صورت می گیرد. بهترین مقدار مصرف ویتامین A، روزانه ۰,۷ میلی گرم است.

ویتامین K و منابع آن

منابع غذایی چون چای سبز، کاهو، شلغم، پنیر، زرده تخم مرغ، جعفری، گشنیز، شیر، پونه کوهی، شاهی، اسفناج، خردل، زردچوبه، فلفل قرمز، پیازچه، جگر و … سرشار از ویتامین K هستند. وجود این ویتامین مانع تشکیل سنگ کلیه شده، پیشگیری کننده سرطان، آرتروز، اختلالات استخوانی و دیابت بوده و در انعقاد خون موثر است. مقدار روزانه مصرف این ویتامین، ۱۰۰ میکروگرم است.

ویتامین C و منابع آن

اسید آسکوربیک یا ویتامین C از انواع ویتامین های محلول در آب بوده و در تولید کلاژن و تشکیل استخوان موثر است. این ویتامین در انواع میوه جات و سبزیجات یافت می شود. ویتامین C به جذب آهن در بدن کمک کرده و به عنوان یک آنتی اکسیدان در بدن رفتار می کند. رگ های خونی و سیستم ایمنی با کمک این ویتامین تقویت می شود.

انواع ویتامین های B و منابع آن

یکی از ویتامین های محلول در آب ویتامین B_۱ است دارای انواع مختلفی است. ویتامین B_۱ یکی از آن هاست که به تولید آنزیم ها برای تجزیه قند خون و همچنین تبدیل مواد غذایی به انرژی مورد نیاز بدن کمک می کند. ویتامین B_۲ نوع دیگری است که به تکامل سلول های بدن، متابولیسم غذا و همچنین تبدیل آن ها به انرژی در بدن کمک می کند. نوع دیگری از این ویتامین ها، ویتامین B_۳ است که در رشد و بهتر عمل کردن سلول های بدن موثر است.

ویتامین B_۵ نوع دیگری است که در ساخت و تجزیه چربی ها و همچنین تولید انرژی و هورمون ها موثر است. B_۶ ویتامین موثر در تشکیل گلبول های قرمز بوده و به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می کند. این ویتامین به رشد مغز در دوران بارداری و نوزادی کمک می کند. توانا کردن بدن برای متابولیزه کردن پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها توسط ویتامین های B_۷ در بدن صورت می گیرد. وجود ویتامین B_۹ در بدن برای ساخت مواد ژنتیکی، DNA و RNA لازم و ضروری است.

سیستم عصبی در بدن به وجود نوعی از ویتامین B به نام B_۱۲ نیاز دارد. این ویتامین علاوه بر کمک به ساخت DNA و مواد ژنتیکی به سلامت خون و سلول های عصبی بدن کمک می کنند.

ویتامین D و منابع آن

ویتامینی در بدن که باعث جذب کلسیم شده و از پوکی استخوان جلوگیری می کند، ویتامین D است. ماهیچه ها برای حرکت و سیستم عصبی برای انتقال پیام میان مغز و قسمت های مختلف بدن به ویتامین D نیاز دارد. ویتامین D برای سیستم ایمنی بدن نیاز است تا بتواند از بدن در برابر انواع ویروس ها و باکتری ها محافظت کند. کره، ماهی، زرده تخم مرغ، آفتاب، روغن کبد ماهی و انواع میوه ها سرشار از ویتامین D هستند.

ویتامین E و منابع آن

مهمترین خاصیت ویتامین E داشتن خاصیت آنتی اکسیدانی برای جلوگیری از استرس اکسیداتیو است. ویتامین مذکور که به گشاد شدن رگ های خونی و افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن کمک می کند در مواد غذایی چون تخمه آفتابگردان، کیوی، ماهی قزل آلا، روغن زیتون، کدو و میگو یافت می شود.