اسانس توتی فروتی چیست و چه کاربرد هایی دارد؟

اسانس توتی فروتی از جمله اسانس های خوراکی است که در دسته ترکیبات استخراج شده از گیاهان قرار دارد. این اسانس از طریق تقطیر و یا روش های مکانیکی مانند پرس سرد و به صورت مایع و یا پودر تولید می شود.

پس از استخراج این اسانس، آن را با یک روغن حامل ترکیب کرده و محصول نهایی را با نام طعم دهنده توتی فروتی آماده می کنند. این اسانس در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی و … کاربرد دارد.

تاکنون در نشریه علمی جهان شیمی به معرفی و بررسی اسانس رازیانه، اسانس لاوندر، اسانس نسترن، اسانس برنج، اسانس آویشن، اسانس گردو و … پرداخته شده است. در این مقاله به بررسی اسانس توتی فروتی، طرز تهیه، کاربرد و … می پردازیم.

تعریف اسانس

اسانس مایعی آب گریز و غلیظ است که دارای ترکیبات شیمیایی فرار بوده و از گیاهان استخراج می شود. اسانس ها به عنوان روغن های اساسی، روغن های اثیری، اترولئوم و یا به عنوان روغن های گیاهی که از آن ها به دست آمده اند نیز شناخته می شوند. دلیل شناختن اسانس به عنوان روغن اساسی این است که حاوی ذات و یا عطر گیاه بوده و رایحه مخصوص گیاهی که از آن استخراج می شود را دارد.

البته اصطلاح ضروری نیز مورد استفاده قرار می گیرد که به معنای بسیار مهم و یا قابل استفاده برای بدن انسان نیست، بلکه مانند اصطلاحات اسید آمینه ضروری و یا اسید چرب ضروری، صرفا یک اصطلاح است که به آن ها گفته می شود.

اسانس ها معمولا توسط فرایند تقطیر که اغلب با استفاده از بخار انجام می شود، استخراج می شود. فرایند های مختلف دیگر برای گرفتن اسانس شامل استخراج حلال، استخراج مطلق روغن و پرس سرد است.

از اسانس ها در عطر ها، لوازم آرایشی، صابون ها و دیگر محصولات آرایشی و بهداشتی، طعم غذا و نوشیدنی ها، افزودن رایحه به بخور و پاک کننده های خانگی استفاده می شود.

اسانس ها را نباید با عطرها، رایحه ها و … اشتباه گرفت. زیرا عطر ها و رایحه ها معمولا حاوی اجزای شیمیایی خالص هستند، در حالی که روغن های اساسی از گیاهان به دست می آیند.

انواع اسانس

به طور کلی اسانس ها به دو نوع خوراکی و غیر خوراکی تقسیم می شوند. در ادامه به معرفی و بررسی اسانس های خوراکی می پردازیم.

معرفی اسانس خوراکی

اسانس های خوراکی، اسانس های میوه، اسانس های صنعتی و اسانس های شیمیایی به صورت پودر، مایع و اسانس روغنی استفاده می شوند.

از اسانس های خوراکی می توان در تهیه ی پیراشکی، ژله، پاستیل، نوشیدنی ها، بستنی، شکلات، روغن، انواع نان و محصولات با طعم های مختلف استفاده کرد.

انواع اسانس های خوراکی

به طور کلی، این نوع اسانس ها در سه نوع وجود دارد.

• اسانس محلول در آب
•  اسانس محلول در روغن
• اسانس محلول در الکل

امروزه شکل و نوع اسانس با گذشته متفاوت بوده و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. به طور کلی اسانس های خوراکی در ۳ نوع اسانس محلول در آب، محلول در روغن و محلول در الکل وجود دارند.

اسانس محلول در آب به طور گسترده ای به صورت مایع در صنایع مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. اسانس های روغنی نیز یکی از پر کاربرد ترین اسانس ها هستند. این اسانس های روغنی در محصولات مربوط به دندان ها و لوازم آرایشی کاربرد فراوانی دارد.

خواص و کاربرد های اسانس های خوراکی

اسانس های خوراکی کاربرد گسترده ای در صنایع دارند. از جمله خواص این اسانس ها می توان به خاصیت ضدعفونی کنندگی، ضد تشنج، ضد التهاب و تورم، خلط آور، ضد قارچ و ضد باکتری، مسکن دندان، محرک، ضد خارش، محرک گوارشی و ضد رماتیسم اشاره کرد.

با وجود این که مضرات اسانس خوراکی نیز قابل توجه است اما عطر قوی آن سبب افزایش کاربرد آن شده است. این نوع  از اسانس ها، علاوه بر ایجاد تنوع نقش مهمی در انتخاب و پذیرش محصول نهایی دارند. معمولا برای ایجاد، اصلاح، تشدید طعم دهنده ها و پنهان کردن طعم های ناخواسته به انواع مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند.

اسانس توتی فروتی

اسانس توتی فروتی در دسته ترکیبات استخراج شده از گیاهان قرار دارد. این اسانس خوراکی به صورت مایع و پودر تولید می شود. معمولا نوع مایع طعم دهنده توتی فروتی از طریق تقطیر و یا روش های مکانیکی مانند پرس سرد به دست می آید.

پس از استخراج مواد معطر، آن ها را با یک روغن حامل ترکیب کرده و محصول نهایی را با نام طعم دهنده توتی فروتی آماده و به مصرف می رسانند. امروزه تقریبا همه با فواید و خواص اسانس خوراکی توتی فروتی و نحوه استفاده آن آشنا بوده و از آن حمایت می کنند.

با وجود این که اثر بخشی برخی از اسانس ها تا حد زیادی مطالعه نشده است، برخی دیگر مانند توتی فروتی، خواص و فواید درمانی فراوانی دارند که در مطالعات انجام شده به اثبات رسیده است. با استفاده از طعم دهنده توتی فروتی در مواد غذایی می توان اضطراب را کاهش داده و کیفیت خواب را بهبود بخشید.

قیمت خرید و فروش اسانس توتی فروتی

با توجه به کاربرد های فراوانی که این اسانس در صنایع مختلف دارد، شرکت های مختلفی اقدام به تهیه و عرضه ی آن به بازار کردند. این اسانس به صورت پودر و یا مایع و به مقدار ۱۰۰ گرم به فروش می رسد.

این اسانس نسبت به سایر اسانس ها از قیمت خرید و فروش مناسبی برخوردار است. اسانس توتی فروتی را می توان از فروشگاه های اینترنتی معتبر نیز تهیه کرد.

اسانس توتی فروتی چه کاربرد هایی دارد

این اسانس یکی از موفق ترین رایحه ها در طعمه های کپور است که بسیار مورد توجه ماهیگیران قرار دارد. اسانس توتی فروتی در صنایع آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، مواد اولیه ادویه، سس، چاشنی، مواد اولیه بیسکوییت، کیک، کلوچه، شیرینی، شکلات، آبمیوه و اسانس، تولید دمنوش، مواد اولیه شوینده ها، مواد اولیه غذاهای آماده، مواد اولیه فرآورده های لبنی، مواد اولیه نوشیدنی و … کاربرد دارد.

روش تهیه ی اسانس توتی فروتی

با توجه به این که تهیه ی این اسانس کار چندان پیچیده ای نیست می توان آن را در منزل نیز تهیه کرد. در این قسمت به روش تهیه ی این اسانس می پردازیم.

مواد لازم

• میوه خرد شده یا ورقه شده: نیم کیلو
• شکر: چهار و نیم پیمانه
• پودر شیره ذرت: ۲ قاشق غذاخوری (پودر شیره ذرت در نصف پیمانه آب مخلوط شود)

روش تهیه

پوست، هسته و دانه انواع مختلف میوه ها را گرفته و ریز خرد کنید. می توان درشت هم خرد کرد ولی برای توتی فروتی یاید ریز خرد شود. داخل ظرفی کمی آب ریخته و هر نوع میوه را جداگانه روی حرارت بگذارید تا نرم شود. سپس آبکش کرده و کناری قرار دهید. یک پیمانه از آب ظرف را با نیمی از شکر و شیره ذرت مخلوط کنید. دوباره رو حرارت قرار دهید تا جوشیده و شکر حل شود.

در این مرحله شعله را خاموش کرده و شیره حاصل را روی میوه ها بریزید. اجازه دهید به مدت یک شب در این حالت بماند. فردای روز بعد میوه ها روا جدا کنید. شیره را داخل ظرفی ریخته و باقیمانده شکر را به آن اضافه کنید.

آن را روی حرارت قرا دهید تا کمی بجوشد. پس از حل شدن شکر، دوباره میوه ها را داخل آن ریخته و اجازه دهید به مدت یک شب در همان وضعیت باقی بماند.

فردا دوباره باقی شکر را اضافه کرده و این کار را تکرار کنید. اجازه دهید چند روز به همین حالت بماند. سپس مجددا میوه ها را از شیره جدا کرده و شیره را روی حرارت قرار دهید. پس از این که جوشید حرارت را کم کنید. میوه ها را داخل شیره ریخته و به مدت سه دقیقه با حرارت ملایم میوه ها را حرارت دهید.

این کار را یک بار دیگر نیز تکرار کنید. در این مرحله شیره مانند عسل غلیظ شده است. اجازه دهید میوه ها به مدت ۱۰ الی ۲۰ روز در آن باقی بماند. سپس میوه ها را از شیره بیرون بیاورید. میوه ها را در جای گرم قرار دهید تا کاملا خشک شده و حالت چسبندگی آن از بین برود.

دیگر روش تهیه توتی فروتی

در روشی دیگر می توان میوه ها را درون شکر دانه درشت غلتانده و سپس در جای خشک و تاریک قرار داد تا کاملا خشک شوند. بهتر است در ظرف در بسته، خشک و تاریک نگهداری شود. هر نوع میوه را جداگانه تهیه و شکری کنید. پودر شیره ذرت را برای جلوگیری از کریستالیزه شدن مواد به آن اضافه می کنند .