اسانس میخک چیست؟ خواص و کاربرد های آن کدام است؟
اسانس میخک از تقطیر جوانه های گیاه میخک به دست می آید. این اسانس به دلیل ترکیبات و عطر ویژه ای که دارد، به طور گسترده در بخش غذا و دارو مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده از این اسانس به دلیل داشتن خصوصیات ضد عفونی کنندگی، برای تسکین درد دندان، روماتیسم و زخم دهان مفید است. علاوه بر این، برای سیستم گوارش مفید بوده و به درمان اسپاسم، نفخ، اسهال و استفراغ کمک می کند. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به بررسی خواص و فواید اسانس میخک، کاربرد ها و عوارض جانبی آن می پردازیم.
اسانس میخک چیست
اسانس میخک با نام انگلیسی Clove essential oilاز جوانه های گیاه میخک و به روش های تقطیر با بخار آب و SCFE تهیه شده و دارای رایحه ای بسیار تند و قوی است. شکل ظاهری این اسانس شفاف بوده و حالتی روان دارد. در برخی مواقع نیز ممکن است رنگ اسانس کمی به زردی گراید.
نکته مهمی که در زمینه نگهداری این اسانس وجود دارد این است که در صورت قرار گیری در معرض هوا، رنگ آن قهوه ای می شود. این اسانس به دلیل داشتن بوی قوی، باید به صورت رقیق شده مورد استفاده قرار گیرد. از مهم ترین ترکیب شیمیایی موجود در این اسانس می توان به اوژنول اشاره کرد.
مشخصات ظاهری گیاه میخک
گیاه میخک با نام علمی Syzygium aromaticum و نام انگلیسی Clove ، درختی از خانواده Myrtaceae است. ارتفاع این درخت همیشه سبز و همیشه بهار از حدود ۸ تا ۱۲ متر متغیر است.
برگ های درخت میخک به رنگ سبز، ساده و شبیه به برگ درختان انبه یا چیکو است. این گیاه به وسیله ی بذرهایی که در مناطق سایه کاشته می شوند، تکثیر می یابند.
گلدهی درخت میخک از سال پنجم رشد آن شروع می شود. یک درخت بالغ ممکن است سالانه تا ۳۴ کیلوگرم غنچه معطر تولید کند. این غنچه ها دوبار در سال، در اواخر تابستان و سپس در زمستان با دست چیده و در آفتاب خشک می شوند.
گل ها و غنچه های میخک ظاهری شبیه به میخ های کوچک دارند. طول هر غنچه میخک از ۱۳ تا ۱۹ میلی متر متفاوت است. این درخت بومی مناطق استوایی جنوب شرق آسیا به خصوص جزایر مولوکاس یا جزایر ادویه اندونزی است.
قیمت خرید و فروش اسانس میخک
به دلیل کاربرد ها و خواص درمانی بسیاری که این اسانس دارد شرکت های بسیاری اقدام به عرضه ی آن به بازار می کنند. این اسانس نسبت به ساید اسانس ها از قیمت خرید و فروش مناسبی برخوردار است. برای خرید این اسانس می توان از طریق نمایندگی های فروش، سایت های فروش آنلاین، عطاری ها و فروشگاه های زنجیره ای اقدام کرد.
آشنایی با کاربرد های اسانس میخک
از پودر میخک به عنوان ادویه در پخت و پز استفاده می شود. این ادویه عموما با ادویه های دیگر نظیر دارچین، فلفل و زرد چوبه ترکیب می شود. اسانس میخک در بخش صنایع غذایی و نوشیدنی، طب سنتی، صنایع دارویی، صنایع تولید کننده مواد شوینده نظیر صابون، شامپو، ادکلن، عطر، اسپری و… کاربرد فراوانی دارد.
بهترین ترکیب های گیاهی با اسانس میخک
چوب صندل، رزماری، ریحان، اسطوخودوس، نعناع فلفلی، دارچین، بنزوئین، گریپ فروت، سیتروئنلا، زنجبیل، پرتقال، لیمو، گل رز، مریم گلی و سایر روغن های ادویه از بهترین ترکیبات گیاهی هستند که می توان از آن ها به همراه اسانس میخک استفاده کرد.
خواص درمانی گیاه و اسانس میخک
به تقویت قوای جنسی مردان کمک می کند
از اختلالات شایع در قدرت جنسی مردان، اختلال در نعوظ و کمبود میل جنسی است. یکی از خواص میخک، کمک به افزایش میل جنسی و افزایش نعوظ است. در اصل این مشکل به علت اختلال در هورمون مردانه یا تستسترون به وجود می آید. گل میخک تاثیر فوقالعاده ای در تنظیم سطح این هورمون مردانه داشته و به تقویت اسپرم ها نیز کمک می کند.
برای رحم و تخمدان مفید است
مصرف گیاه و اسانس میخک سبب تقویت رحم شده و به بهبود عملکرد تخمدان ها برای باروری تخمک کمک می کند. یکی از رایج ترین علل ناباروری سرد شدن مزاج رحم است. این گیاه در طب سنتی دارای مزاج گرم بوده و مصرف آن میتواند مزاج رحم را به تعادل برساند.
در رفع مشکلات مو نقش دارد
مصرف گیاه و اسانس میخک در رفع مشکلات مو مثر است. از آن جمله می توا به موارد زیر اشاره کرد.
- مالیدن اسانس میخک به پوست سر سبب بهبود گردش خون شده و رشد موها را تقویت می کند.
- استفاده از چای میخک بعد از رنگ کردن موها سبب طراوت مو می شود. برای این منظور باید از چای میخک سرد شده به عنوان شامپو استفاده کرد.
- استفاده از ترکیب میخک و روغن زیتون، اثر فوقالعادهای بر نرم کردن موها دارد.
- مصرف گلبرگ و یا اسانس میخک موجب افزایش حجم موها می شود.
به درمان سرماخوردگی کمک می کند
این گیاه حاوی ترکیباتی نظیر ائوژنول و گلیک اسید است. این ترکیبات خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی دارند. مصرف این گیاه نه تنها باعث تسکین گلو درد شده بلکه درد حاصل از سرفه مداوم را هم تسکین می دهد.
میخک خلط آور طبیعی بوده و مجرای تنفسی را پاک می کند. خواص آنتی اکسیدانی و ضد ویروسی آن سبب تقویت سیستم ایمنی و پاکسازی سموم و عفونت از بدن می شود. مصرف دمنوش میخک می تواند دیگر علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی و سرفه را تا حد زیادی کاهش دهد.
جویدن میخک در رفع شکلات دهان و دندان موثر است
- دلیل ایجاد بوی بد دهان، وجود یک باکتری غیر هوازی موجود بر سطح زبان است. از فواید جویدن میخک از بین بردن بوی بد دهان است. این گیاه دارای خواص ضد قارچ، ضد میکروبی و ضد باکتریایی بوده و سبب از بین رفتن باکتری ها و میکروب های بد دهان می شود.
- اصطلاح کرم خوردگی یکی دیگر از مشکلات رایج دندان ها است که موضوعی ناخوشایند بوده و باعث ایجاد درد در دندان ها می شود. با جویدن میخک می توان مانع از کرم خوردگی دندان ها شد.
- از دیگر فواید جویدن میخک، سفید کردن دندان ها است. برای این منظور، گیاه را پودر کرده و آن را به خمیر دندان اضافه کنید. روزانه دندان های خود را ده الی پانزده دقیقه با این پودر شست و شو دهید.
گیاه و اسانس میخک برای پوست بسیار مفید است
- این گیاه خاصیت ضد باکتریایی دارد. در نتیجه ماسک های گیاهی آن می تواند با از بین بردن جوش، زخم و عفونت موجب درخشندگی و زیبایی پوست شود.
- استفاده مرتب و روزانه از اسانس میخک، به بهبود زخم های پوستی کمک می کند.
- این گیاه خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارد که برای سلامت پوست صورت و بدن مفید است. اسانس میخک منبعی غنی از مواد معدنی نظیر پتاسیم، سدیم، آهن، فسفر و ویتامین های A و C است.
- خاصیت ضد باکتریایی میخک سبب می شود که برای درمان آکنه بسیار مفید باشد. برای این منظور کافی است این اسانس را به صورت موضعی مصرف کنید. مصرف این اسانس برای درمان جوش های سر سیاه، جوش های سر سفید، زخم و پوسته شدن (از علائم آکنه) بسیار مفید است.
- آنتی اکسیدان موجود در این گیاه به جوان سازی پوست کمک می کند. ترکیبات موجود در این گیاه و اسانس آن رادیکال های آزادی را که موجب آسیب به پوست و ایجاد چین و چروک زودرس می شود را خنثی می کند.
خواص درمانی بی نظیر گل میخک
- رفع درد دندان و گوش
- تقویت مغز و حافظه با استفاده از دم کرده گل میخک
- جلوگیری و حتی درمان سرطان
- درمان سردرد و ضعف اعصاب
- مفید برای رفع تنگی نفس
- تقویت کننده کبد، کلیه و معده
- اشتهاآور و تب بر
- مفید برای گردش خون و قلب
عوارض مصرف اسانس میخک
با وجود خواص و فواید بی نظیری که مصرف این اسانس به همراه دارد اما، استفاده ی آن همواره باید با مشورت افراد متخصص همراه باشد. زیرا مصرف آن بدون آگاهی از شرایط جسمی می تواند عوارضی به دنبال داشته باشد. در این قسمت به عوارض احتمالی مصرف این گیاه اشاره می کنیم.
- مصرف اسانس میخک در بعضی افراد سبب بروز حساسیت می شود. به همین دلیل، توصیه می شود به صورت رقیق شده استفاده شود.
- باید از مصرف این گیاه و اسانس آن در دوران بارداری خودداری کرد.