بازیافت ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری
ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری با استفاده روز افزون از وسایل الکترونیکی در تمام کسب و کارها به شدت رو به افزایش است. ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری اغلب حاوی فلزاتی مانند سرب ، کادمیوم ، جیوه و طلا هستند که با بازیافت آنها می توان مقدار قابل توجهی از این فلزات را به چرخه تولید بازگرداند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.
زباله های الکترونیکی بطور کلی شامل تلویزیون، رادیو، کامپیوتر، مانیتور، موبایل و بسیاری دیگر از وسایل پیرامون ما هستند که پس از خراب شد می توان از قطعات سالم آنها استفاده کرد و نباید آنها را در محیط زیست رها کرد زیرا نشت ترکیبات شیمیایی بکار رفته در آنها به محیط زیست آسیب می رساند. دفن یا سوزاندن این ضایعات نیز به ترتیب سبب ورود فلزات سنگین به آب های زیرزمینی و گازهای سمی به محیط زیست می شود.
لازم به ذکر است که قیمت روز هر کیلو از این ضایعات تابعی از قیمت جهانی ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری و قیمت دلار در ایران است.
خرید و فروش ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری
ضایعات الکترونیکی بخش قابل توجهی از زباله ها را در کل دنیا به خود اختصاص می دهند و امحاء آنها کار دشواری است زیرا این قطعات بزرگ جای زیادی را اشغال می کنند و از طرفی سوزاندن آنها نیز به راحتی امکان پذیر نبوده و گازهای سمی تولید خواهد کرد.
عمر کوتاه این تجهیزات و تنوع طلبی مردم در استفاده از تجهیزات الکترونیکی جدید یکی از مهمترین دلایل افزایش ضایعات الکترونیکی و کامپیوتری است که به یک مشکل بزرگ در دنیا تبدیل شده است.
برای جلوگیری از تبدیل این وسایل به زباله اولین کاری که می توان کرد سعی بر تعمیر آنهاست تا از آلودگی محیط زیست جلوگیری شده و در هزینه های تولید صرفه جویی شود. خرید و فروش ضایعات الکترونیکی و کامپیوتری به همین دلیل در تمام دنیا رونق دارد و سعی بر این است که تا جای ممکن از این قطعات مجددا استفاده شود.
بر همین اساس خریدار ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری این وسیله ها را جمع آوری کرده و به مراکزی تحویل می دهد که می توانند آنها را بازیافت کنند. این مراکز در ایران در اکثر شهرها از جمله تهران ، مشهد ، اصفهان ، کرج ، تبریز ، ساری ، اراک و.. فعالیت می کنند و به اشکال مختلف می توانند ضایعات الکترونیکی را بازیافت کنند.
به گفته بسیاری از کارشناسان بازیافت بهترین راه برای کاهش زباله های الکترونیکی و کامپیوتری است چون به راحتی می توان یک کامپیوتر قدیمی را به طور کامل بازیافت کرد و قطعاتی مانند شیشهٔ مانیتور، پلاستیک کیس، مس موجود در منبع تغذیه، فلزات گران قیمت به کار رفته در مدارها، مودم یا منابع تغذیه را مجددا به چرخه تولید بازگرداند.
ضایعات الکتریکی ، الکترونیکی و کامپیوتری شامل چه ترکیباتی هستند؟
بردهای کامپیوتر، برد موبایل ، لوح های فشرده و قطعات الکترونیکی چون مودم، فلش، مانیتور بیشترین حجم ضایعات الکترونیکی را تشکیل می دهند. این قطعات قابل بازیافت هستند ولی در کشورهای غیر پیشرفته معمولا آنها را خرد کرده یا می سوزانند که باعث آلودگی هر چه بیشتر محیط زیست خواهد شد.
شایان ذکر است که در بردهای موبایل و کامپیوتری فلزاتی همچون طلا و مس وجود دارد که گفته می شود می توان ۱ تا ۲ گرم طلا را فقط از بردهای موبایل استخراج کرد که با توجه به مقدار این ضایعات در جهان می تواند مقدار قابل توجهی باشد.
لازم به ذکر است که بردهای مورد استفاده در پزشکی، نظامی یا هوا فضا معمولا نسبت به بردهای دیگر حاوی طلا و نقره بیشتری هستند. البته به عنوان یک قاعده کلی بردها و قطعات الکترونیکی قدیمی تر حاوی طلا ، مس و نقره بیشتری نسبت به انواع جدیدتر هستند.
طبق بررسی های صورت گرفته در ایران بیش از چهار میلیون کامپیوتر از دور خارج شده وجود دارد که از نظر ترکیبات بکار رفته هر کامپیوتر رومیزی حاوی ۳۲% پلاستیک، حدود ۷% سرب، ۴۱٪ آلومینیوم، ۰/۶۱٪ طلا، ۰/۲٪ آهن، ۰/۹۸۱٪ نقره و مقادیری فلزات سنگین و خطرناک مانند کادمیوم، جیوه و آرسنیک است.
بنابراین با بازیافت این تعداد کامپیوتر می توان از هدر رفتن درصد بالایی از ترکیبات مفید جلوگیری کرد که علاوه بر صرفه اقتصادی از خطرات زیست محیطی آنها نیز جلوگیری خواهد شد.
