خواص درمانی سپندان چیست و چه فوایدی برای بدن دارد؟
شاهی یا تره تیزک یا تره تندک نوعی سبزی است که خام خورده می شود و گاهی هم پخته می شود. دانه آن را سپندان می نامند. در زبان مازندرانی به آن ترتیزک گفته می شود. شاهی گیاهی یک ساله است که در طب قدیم ایران به نام هی جرجیزبستانی و رشاد نیز معروف است. این نوع سبزی دارای مقادیر زیادی ویتامین c است و از گذشته ها ی دور تا به الان برای درمان سرماخوردگی مورد استفاده قرار می گیرد. برگ های آن سبز روشن، گل های آن کوچک و سفید یا قرمز ارغوانی است، عطرآن ملایم است که به طور گروهی در انتهای شاخه ظاهر می شود. میوه بیضوی آن، تقریباً ۵۰ میلی متر طول و چهار میلی متر عرض دارد.
تخم تره یا شاهی حامل یک آلکالوئید به نام اسنپئیک اسید و اتر کولین و یک روغن ضروری است که استروژن در داخل بدن تولید می کند. اگر یک تخم تره یا شاهی را در آب خیس کنید، لعاب ایجاد خواهد کرد که می تواند به جای صمغ عربی و کتیرا مورد استفاده قرار گیرد.
تره یا شاهی یک گیاه یک ساله است که ارتفاع آن ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر و به عنوان طعم دهنده برای وعده های غذایی و دم کرده ها استفاده می شود. برگ ها، گیاهان، میوه ها و دانه های تره یا شاهی از ضروری ترین بخش های این گیاه بهاری هستند و به عنوان گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گیرند.
خواص تخم سپندان
بذر یا تخم شاهی به سپندان معروف است، سپندان کوچک و قرمزرنگ است. بذر شاهی سرشار از اسید اسکوربیک، اسید آکوئیک، اسید فولیک، اسید آراشیدیک، اسید لینولئیک، بتاکاروتن و آهن هستند.
معده و دستگاه گوارش: تخم سپندان هضم غذا را بهبود می بخشند و برای درمان یبوست، علاوه بر هموروئید یا هموروئید مفید هستند. مقداری تخم شاهی یا سپندان را درون لیوانی از آب گرم بریزید و هر روز صبح مصرف کنید.
قاعدگی: شاهی شامل مواد فیتوشیمیایی هایی است که به عنوان استروژن عمل می کنند و در نتیجه می توانند برای تنظیم قاعدگی و درمان بی نظمی های قاعدگی مورد استفاده قرار گیرند.
سرطان ها: بذر حاوی آنتی اکسیدان ها از جمله ویتامین های A و E است که سلول ها را از آسیب رادیکال آزاد محافظت می کند و برای پیشگیری و درمان انواع مختلف سرطان مفید است.
آسم: دانه شاهی عملکرد ریه را در افراد مبتلا به آلرژی بهبود می بخشد و درمان آلرژی کمک می کند.
فشار خون:بذر شاهی دارای خواص دیورتیک است و می تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند.
طبع سبزی شاهی
طبع سبزی شاهی گرم و خشک است. سبزی شاهی منبع بسیار خوبی از آهن، فولات، ویتامین A، فیبر، کلسیم، ویتامین C، فیبر و پروتئین است. برگ های شاهی به صورت خام برای تهیه سالاد و سس برای سالاد، ساندویچ و همچنین ترکیب با سبزیجات استفاده می شوند. همچنین می توان از سبزی شاهی برای تهیه سوپ، ماکارونی و لازانیا و پاستا استفاده کرد. شاهی گیاهی یک ساله است که می تواند تا ۳۰ سانتی متر رشد کند.
این سبزی در خاک مرطوب و زیر نور خورشید به خوبی رشد می کند، اما اگر دیگر به اندازه کافی نور به سبزی شاهی نرسد، ساقه ها بیش از حد رشد می کنند و سبزها دیگر مطلوب و با کیفیت نخواهد بود. همچنین فراموش نکنید که سبزی شاهی برای رشد به آب زیادی نیاز دارد.
عوارض و مضرات سبزی شاهی
سبزی شاهی حاوی گیتروژن هایی است که جذب ید را کاهش می دهد و ممکن است گواتر و کم کاری تیروئید را تشدید کند.
مصرف بیش از حد شاهی می تواند باعث مشکلات گوارشی در انسان شود.
برای مطالعه:
خواص گلابی جنگلی چیست؟ فواید، ارزش غذایی، کاربرد و مضرات آن
آشنایی با پرتقال تو سرخ/ پرتقال خونی و خواص آن
خواص لیمو عمانی چیست؟ کاریرد، مضرات و طرز تهیه آن
آشنایی با طبع و خواص میوه بکرایی یا بکرین
آشنایی کامل با میوه بالنگ و خواص آن
