پرتقال تامسون چه خواص و فوایدی دارد؟

پرتقال تامسون یکی از انواع مرکبات است که از جهش ژنتیکی (Mutation) پرتقال واشنگتن ناول به دست می آید. این میوه به دلیل داشتن مقدار قابل توجهی فیبر، انواع ویتامین ها خصوصا ویتامین C، B و E، مواد معدنی نظیر آهن، سدیم، فسفر، پتاسیم و … است.

به دلیل داشتن مواد مغذی خواص درمانی بی نظیری دارد. مصرف این میوه به درمان مشکلات گوارشی، رفع یبوست، تقویت سیستم ایمنی بدن، زیبایی پوست و … کمک می کند.

از مهم ترین انواع پرتقال تامسون می توان به تامسون شمال و تامسون جنوب اشاره کرد. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به معرفی و بررسی این میوه، ارزش غذایی، خواص درمانی و … می پردازیم.

پرتقال تامسون چیست

پرتقال یکی از قدیمی ترین میوه های مورد استفاده بشر است که در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، کنفوسیوس از آن در کتابش نام برده است. تامسون از محبوب ترین انواع پرتقال است که از جهش ژنتیکی (Mutation) پرتقال واشنگتن ناول به دست آمده است.

این میوه که با نام نارنج شیرین و به دری با نام مالته شناخته می شود به شاخه گیاهان گلدار، رده دو لپه ای ها، راسته افراسانان، تیره سدابیان، سرده مرکبات و گونه پرتقال تعلق دارد.

درخت پرتقال همیشه سبز و پر برگ است که ارتفاع آن می تواند به ۱۰ متر هم برسد. گل های درخت که با نام شکوفه بهار نارنج شناخته می شود به رنگ سفید است. پوست میوه ی آن به رنگ نارنجی، کمی ناصاف است. طعم میوه بسته به انواع مختلف آن شیرین و ترش، درون آن به رنگ زرد یا قرمز و سرشار از ویتامین C است.

در حال حاضر بیش از ۲۰۰ نوع پرتقال در آمریکا کشت می شود. پرتقال اولیه کوچک، تلخ و پر از هسته بوده که در اثر تربیت مهندسی ژنتیک، انتخاب نوع بهتر و کود کافی، درشت تر و شیرین تر شده است.

تاریخچه پرتقال تامسون

این نوع پرتقال اولین بار در باغ شخصی به نام تامسون و در سال ۱۸۹۱ در ایالت کایفرنیا آمریکا کشف شد. این پرتقال به علت زودرس بودن نسبت به واشنگتن ناول، به طور گسترده ای در سراسر آمریکا و کشورهای دیگر کشت شد.

این میوه تا حدی کوچک تر از واشنگتن ناول است. به شکل مخروط، بدون تخم، دارای بافتی لطیف با آب متوسط، نافی کوچک، پوستی نازک با ضخامت متوسط و شفاف تر از پرتقال واشنگتن ناول است.

این نوع میوه نسبت به واشنگتن ناول نسبت به سرما و گرما مقاومت کمتری دارد. ولی نسبت به دیگر درختان مرکبات مقاومت خوبی در برابر تغیرات آب و هوایی ازخود نشان می دهد. زمان رسیدن این میوه، اواخر پاییز یا اوایل زمستان است.

کاربرد های پرتقال تامسون

• این میوه یکی از غنی ترین منابع ویتامین C است. اسانسی که از گل های آن گرفته می شود با نام روغن نرولی Neroli Oil معروف است. این روغن دارای عطری بسیار مطبوع بوده و بسیار گران است. از این رو، در صنعت عطر سازی کاربرد عمده ای دارد.
• از پوست این میوه به دلیل عطر و طعم ویژه ای که دارد به عنوان یک افزودنی به غذا مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته

ایران با تولید سالانه ۲ میلیون تن پرتقال صادراتی در جایگاه نهم صادرات پرتقال قرار دارد. این مقدار از تولیدات کشور هایی نظیر ترکیه بیشتر است. به همین دلیل توانسته لقب بهترین پرتقال صادراتی منطقه را از آن خود سازد. باغداران ایرانی سالانه حدود ۲ میلیون تن مرکبات تولید می کنند.

نحوه نگهداری پرتقال تامسون

این میوه را برای چند روز می توان در دمای اتاق و به دور از نور خورشید و گرما نگهداری کرد. بهتر است از نگهداری این میوه در کنار میوه سیب خودداری شود.

ارزش غذایی ۱۰۰ گرم پرتقال تامسون

هر ۱۰۰ گرم از پرتقال تامسون حاوی ۸۶ گرم آب، ۱ گرم پروتئین، ۰/۲ گرم نشاسته، ۱۲ گرم کلسیم،۴۰ میلی گرم فسفر، ۲۰ میلی گرم آهن، ۴ میلی گرم سدیم، ۱ میلی گرم پتاسیم، ۰/۲ میلی گرم چربی، ۲۵ میلی گرم مواد نشاسته، ۲۰ میلی گرم فسفر، ۰/۸ میلی گرم آهن، ۳ میلی گرم سدیم، ۲/۴ گرم فیبر، ۱۱/۷۵ گرم کربوهیدرات، ۱۱ میکروگرم ویتامین A ، ۱/۰ میلی گرم B_۱، ۰۴/۰ میلی گرم B_۲، ۴/۰ میلی گرم B_۳ یا نیاسین، ۲/۵۳ میلی گرم ویتامین C، ۱۸/۰ میلی گرم ویتامین E و دیگر ویتامین ها است.

فواید و خواص درمانی پرتقال تامسون

این میوه مغذی از خواص درمانی فراوانی برخوردار است که در این قسمت به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم.

سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند

این میوه به دلیل داشتن انواع ویتامین ها خصوصا ویتامین C از خاصیت آنتی اکسیدانی قوی برخوردار است. از این رو، فعالیت رادیکال های آزاد بدن را مهار کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. به همین دلیل برای مقابله با بیماری های عفونی بسیار مفید است.

به داشتن پوستی زیبا کمک می کند

وجود مقادیر قابل توجه از ویتامین های C، B و E به روند کلاژن سازی سلول های پوستی کمک می کند. از این رو مصرف آن روند پیری پوست را به تعویق انداخته و به داشتن پوستی جوان و زیبا کمک می کند.

مشکلات گوارشی را برطرف می کند

این میوه منبعی غنی از آب و فیبر است. به همین دلیل مصرف آن به بهبود عملکرد سیستم گوارش کمک می کند. مصرف این میوه مانع از یبوست شدن و به دفع راحت تر مدفوع کمک می کند.

میزان قند خون را افزایش نمی دهد

با وجود این که پرتقال تامسون قند دارد اما، مصرف آن سبب افزایش قند خون نمی شود. از این رو، بیماران مبتلا به دیابت با اندازه گیری و رعایت رژیم غذایی توصیه شده از طرف پزشک می توانند آن را مصرف کنند.

به کاهش وزن کمک می کند

ویتامین C موجود در این میوه به افزایش جذب آهن در رژیم غذایی کمک می کند. افرادی که از افزایش وزن رنج می برند می توانند این میوه را در برنامه غذایی خود قرار دهند. در این رژیم باید چند روز پرتقال مصرف کنند.

برای درمان چاقی و کاهش وزن، یک عدد پرتقال و ۳ عدد لیمو ترش را به برش های نازکی تبدیل کنید. سپس آن را مدت ۱۰ دقیقه در نیم لیتر آب بجوشانید. دو قاشق سوپ‌ خوری عسل را به آن اضافه کنید.

پس از این مرحله ۵ دقیقه آن را بجوشانید. سپس آن را از صافی عبور داده و اجازه دهید سرد شود. هر روز ۳ استکان کوچک از آن را میل کنید.

دیگر خواص درمانی پرتقال تامسون

• پیشگیری از سکته
• کنترل فشار خون
• پیشگیری از سرطان
• کمک به سلامتی قلب و عروق
• کنترل دیابت
• مراقبت‌های پوستی
• رژیم غذایی پرتقالی
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• کاهش روند پیری پوست
• سلامت لثه
• بهبود عملکرد دستگاه گوارش
• کاهش کلسترول خون

انواع پرتقال تامسون

از مهم ترین انواع این نوع پرتقال می توان به پرتقال شمال و پرتقال جنوب اشاره کرد. در ادامه به معرفی این میوه ها می پردازیم.

پرتقال تامسون شمال

پرتقال تامسون ناول همان پرتقال تامسون شمال است. خواستگاه این میوه همان طور که از نامش پیداست، شمال ایران است. پرتقال های مناطق شمالی، ترش تر و دارای اسیدیدته بیشتری است. در واقع به دلیل کم‌ بودن نور آفتاب، درخت قادر به ذخیره مواد قندی نیست.

تامسون شمال از پرتقال های درشت و مجلسی است که نسبت به گرما و حرارت زیاد حساس است. به همین دلیل است که در هوای گرم جنوب دوام نمی آورد. پرتقال تامسون شمال یکی از پرمصرف ترین انواع پرتقال در ایران است. انواع دیگر آن شامل پرتقال خونی شمال و پرتقال والنسیا است.

این پرتقال ها گوشتی بوده و پوست آن راحت گرفته می شود. به همین دلیل، عام پسند بوده، هم به صورت عمده صادر شده و هم به بازار داخلی عرضه می شود.این پرتقال یکی از مرغوب ترین و پرفروش ترین نوع پرتقال صادراتی است که به کشورهایی نظیر عراق، ارمنستان و روسیه صادر می شود.

پرتقال تامسون جنوب

پرتقال تامسون جنوب همان پرتقال واشنگتن ناول است. در شهرهای جنوبی کشور از جمله جیرفت کشت می شود. جدا شدن راحت پوست آن و کم‌ دانه بودنش، از دلایل استقبال بیشتر به این نوع پرتقال است.

قیمت پرتقال تامسون جنوب نسبت به هم نوع شمالی اش بیشتر است. این امر به دلیل کیفیت و طعم خوب آن است. این موضوع باعث بازار پسندی این میوه شده است.

مناطق جنوبی کشور، با وجود مشکل کم آبی، خاکی بسیار غنی داشته و برای کشت انواع متفاوتی از میوه ها، سبزیجات و صیفی جات بسیار مناسب است. استان های فارس، کرمان و هرمزگان به ترتیب بیشترین سطح زیر کشت پرتقال تامسون جنوب را دارا هستند.