آشنایی با خواص و فواید درمانی بامیه سبز و عوارض جانبی آن
بامیه سبز گیاهی است که به دلیل داشتن مواد مغذی و انواع ویتامین ها خاصیت ضد التهابی، ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی دارد. این گیاه خواص درمانی داشته و برای درمان دیابت، بیماری های قلبی، کبدی، گوارشی، پوست و … بسیار مفید است.
جالب است بدانیم که
این گیاه بومی مناطقی از قاره آسیا یا آفریقا است. مصریان در قرن ۱۲ یا ۱۳ میلادی آن را کشت می کردند. در ایران بامیه سبز اولین بار در شهر سرخس کشت شد. از معروف ترین غذا هایی که با آن تهیه می شود می توان به ترشی بامیه و خورشت بامیه اشاره کرد.
در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به معرفی و بررسی خواص درمانی و فواید بامیه سبز و عوارض جانبی آن می پردازیم.
مشخصات ظاهری بامیه سبز
بامیه سبز گیاهی گلدار است که به خانواده پنیرکیان تعلق دارد. این گیاه در مناطق گرمسیر به خوبی پرورش می یابد. در مناطق سردسیر رشد خیلی کمی داشته و محصول زیادی نیز تولید نمی کند.
این گیاه ساقه ای راست به ارتفاع تقریبا ۱ متر دارد. البته در برخی موارد و در شرایط مساعد ارتفاع آن به ۲ متر هم می رسد. میوه آن شبیه به هرم بوده و طول آن به طور متوسط بین ۲ تا ۴ سانتی متر است.
ارزش غذایی بامیه سبز
این گیاه حاوی مقدار قابل توجهی کالری، آب، پرتئی، کربوهیدرات، فیبر، قند و مقدار کمی چربی است.
ارزش غذایی نصف لیوان بامیه سبز پخته شده
این مقدار از بامیه سبز حاوی ۲۵ کالری، ۲ گرم فیبر، ۴۶۰ واحد ویتامین A، ۱۳۰ میلی گرم ویتامین C، ۵۰ میلی گرم کلسیم، ۲۵۶ میلی گرم پتاسیم و ۳۷ میکروگرم فولات است.
نحوه انتخاب بامیه سبز مرغوب
هنگام خرید این محصول گیاهی باید نکاتی را مورد توجه قرار دهیم تا بتوانیم محصولی مرغوب جهت استفاده تهیه کنیم. در ادامه به این نکات می پردازیم.
- صرفا بامیه هایی با پوسته سبز رنگ خریداری شود.
- از خرید بامیه کهنه و آبکی خودداری شود.
- به دنبال بامیه ترد و کوچک باشید زیرا، پوست تازه آن بوی خوب و طبیعی دارد.
- از خرید بامیه های بیش از حد رسیده، لکه دار و بسیار نرم نیز خودداری شود.
نحوه ذخیره و نگهداری بامیه سبز
پس از خرید این محصول گیاهی، زمانی که به خانه رسیدید مستقیما آن را داخل یخچال قرار دهید. این گیاه را می توان برای مدت زمان طولانی در فریزر ذخیره کرد.
قبل از پختن، آن را با آب شسته و مطمئن شوید که گرد و غبار آن گرفته شده است. پیش از اضافه کردن بامیه به غذا آن را قطعه قطعه کنید.
در صورت کباب کردن بامیه سبز، به سادگی موسیلژ آن را با استفاده از آب لیمو جدا کنید. این گیاه را می توان در سوپ به همراه گوشت، مرغ و ماهی پخت.
خواص و فواید بامیه سبز
در درمان چاقی بدن نقش دارد
پلی ساکارید های موجود در این گیاه، به تنظیم اختلالات سوخت و سازی و درمان چاقی کمک می کند. این چاقی اغلب در اثر رژیم غذایی با چربی بالا به وجود می آید.
ترکیبات موجود در بامیه سبز این کار را به کمک تنظیم گلوکز خون، وزن بدن و افزایش تحمل در برابر گلوکز و به طور کلی با کاهش مقدار کلسترول بد انجام می دهد.
سلامت قلب را تضمین می کند
فولات موجود در بامیه سبز می تواند با افزایش نیتریک اکسید از قلب محافظت کرده و با رادیکال های اکسایشی مقابله کند .اسید فولیک سبب کاهش هموسیستئین خون می شود. این ترکیب رگ های خونی را مسدود می کند. پتاسیم موجود در این گیاه به از بین بردن کلسترول و بهبود عملکرد مویرگ های قلب کمک کرده و ماهیچه های داخل آن را نرم می کند.
به درمان ضعف و بی حالی کمک می کند
این گیاه مقدار زیادی پلی ساکارید دارد که جزء قندهای سالم محسوب می شود. پلی ساکارید مقدار گلیکوژن موجود در کبد را افزایش داده و به ذخیره انرژی کمک می کند. تحقیقات نشان می دهد افزایش مصرف بامیه سبز تاثیر ضد ضعف روی بدن انسان دارد.
در محافظت از کبد موثر است
عصاره این گیاه به وسیله کاهش دادن آسیب هایی که توسط مواد شیمیایی به وجود می آورد تاثیر محافظت کننده روی کبد دارد. افزایش مصرف آن به دلیل محتوای بالای آنتی اکسیدانی، می تواند به کاهش التهاب و حتی کاهش نکروز کبدی کمک کند.
در بهبود عملکرد سیستم گوارش نقش دارد
مقادیر بالای فیبر موجود در بامیه سبز غذای خوبی را برای باکتری های داخل روده فراهم می کند. مقدار باکتری مفید در روده بزرگ می تواند رشد باکتری های آسیب رسان را مهار کند.
علاوه بر این خاصیت ملینی داشته، روده بزرگ را نرم و لزج می کند. این امر به رفع یبوست کمک می کند. در طب سنتی هند، از این گیاه برای التیام زخم های گوارشی استفاده می شود.
فیبر و دیگر مواد مغذی موجود در آن به خنثی سازی اسید قوی معده کمک می کند. مصرف این گیاه PH شیره گوارشی را قلیایی نموده و یک پوشش محافظ موقت برای سیستم گوارشی فراهم می کند.
از سندرم روده تحریک پذیر جلوگیری می کند
سندرم روده تحریک پذیر اختلالی است که روده بزرگ را تحت تاثیر قرار داده و سبب گرفتگی، نفخ، اسهال و درد شکمی می شود. فیبر و موسیلژ موجود در این گیاه حرکات روده بزرگ را گسترش داده و مانع از بروز این بیماری می شود.
در مبارزه با افسردگی موثر است
به افرادی که احساس کوفتگی، افسردگی یا ضعف دارند توصیه می شود خوردن بامیه سبز را امتحان کنند. منیزیم موجود در این گیاه می تواند اعصاب را التیام داده و حس بهتری به بدن و ذهن دهد. در یک بار مصرف ۱۰۰ گرم بامیه سبز، حدود ۵۷ میلی گرم منیزیم به بدن می رسد. این مقدار عاملی مهم در مبارزه با افسردگی است.
احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش می دهد
بر اساس تحقیقات انجام شده مصرف این گیاه ریسک ابتلا به آلزایمر و دیگر بیماری های عصبی را کاهش می دهد. مصرف منظم این گیاه آسیب های وارد شده به مغز را ترمیم می کند.
عفونت ریه را درمان می کند
این گیاه سرشار از فیتوشیمی یا مواد مغذی است که خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارد. این مواد به جلوگیری از التهاب و عفونت مخصوصا در ریه کمک می کند.
در درمان گلو درد موثر است
گلو درد در شرایطی به وجود می آید که گلو به علت عفونت، نمی تواند عمل بلع را به خوبی انجام دهد. این حالت از علائم اولیه سرماخوردگی است. اثر ضد ویروسی و ضد باکتریایی این گیاه گلو درد را کاهش می دهد. نوشیدن آب بامیه سبز می تواند راه حل موثری در التیام گلو درد باشد.
به درمان آسم کمک می کند
ویتامین C موجود در بامیه سبز یک درمان موثر برای درمان آسم محسوب می شود. این ویتامین می تواند با مبارزه با التهاب، علائم حملات آسمی را کاهش دهد. از این رو، یکی از بهترین درمان های خانگی برای رفع آسم است. به همین دلیل، اضافه کردن این گیاه به رژیم غذایی افراد مبتلا به آسم توصیه می شود.
از بدن در برابر سرطان محافظت می کند
بامیه سبز یکی از گیاهانی است که بیشترین مقدار آنتی اکسیدان را دارد. این حجم از آنتی اکسیدان می تواند از بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کرده، تکثیر و گسترش سلول های سرطانی را مهار کند.
بامیه سبز به داشتن پوست زیبا کمک می کند
ویتامین A، C و دیگر مواد مغذی موجود در این گیاه، نقش مهمی در مبارزه با رادیکال های آزاد دارد. این رادیکال ها یکی از عوامل پیری پوست هستند. موسیلژ موجود در بامیه سبز می تواند به مرطوب سازی پوست کمک کند. علاوه بر این، خاصیت ضد باکتریایی داشته و رشد باکتری های مولد آکنه را کاهش می دهد. به این ترتیب التهاب پوست را کاهش می دهد.
ریسک ابتلا به آب مروارید را کاهش می دهد
بتاکاروتن و دیگر مواد موجود در بامیه سبز می تواند قدرت بینایی را تثبیت کند. این گیاه می تواند مانع به وجود آمدن آب مروارید شود. این مشکل معمولا در سنین پیری به وجود می آید.
پوسته بامیه حاوی مقدار زیادی ویتامین A و فلاونوئید مانند بتا کاروتن است. این ترکیبات به عنوان نوعی آنتی اکسیدان شناخته می شوند. بتاکاروتن در کنار زانتان و لوتئین ها، برای حفظ بینایی بسیار مهم هستند.
مانع از پوکی استخوان می شود
کلسیم و ویتامین K به تقویت و تراکم بافت های استخوانی کمک می کند. ویتامین K موجب می شود تا کلسیم به مقدار موثر جذب شود. این کار می تواند سلول های استخوان را تولید و ترشح کند. علاوه بر این، کلسیم یکی از مواد معدنی مهم برای تقویت تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان است.
در درمان بیماری های کلیه نقش دارد
بر اساس مطالعه ای که در سال ۲۰۰۵ انجام شد، بامیه سبز می تواند ریسک آسیب های کلیوی را کاهش دهد. این آسیب ها معمولا در افرادی رخ می دهد که از دیابت رنج می برند. از این رو، مصرف منظم ین گیاه به افراد مبتلا به دیابت کمک می کند تا کلیه سالمی داشته باشند.
سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
ویتامین C یکی از عوامل موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن است. این ویتامین به طور طبیعی در بسیاری از میوه ها و سبزیجات به خصوص بامیه سبز وجود دارد. این ویتامین مانند یک مکمل تولید گلبول های سفید خون را افزایش داده و آن ها را برای مقابله با آسیب ها و عفونت ها مقاوم می کند.
بامیه سبز برای بیماران دیابتی بسیار مفید است
این گیاه مانند کیوی برای بیمارانی که دردسر کنترل سطح گلوکز دارند مفید است. فیبر موجود در آن، نمایه گلایسمی پایینی به آن می دهد. به این معنی که به سرعت قند خون را بالا نمی برد. سرعت جذب قند را کاهش داده و میزان قند خون را حفظ می کند. از این رو، مصرف آن برای افراد مبتلا به دیابت مفید است.
عوارض جانبی مصرف بامیه سبز
با وجود خواص و فواید بی نظیری که مصرف این گیاه به همراه دارد اما، بهتر است استفاده ی آن با مشورت افراد متخصص همراه باشد. زیرا مصرف آن بدون آگاهی از شرایط جسمی می تواند خطراتی به دنبال داشته باشد. در این قسمت به عوارض احتمالی آن اشاره می کنیم.
- از آن جا که بامیه سبز می تواند سطح گلوکز را در افراد دیابتی کاهش دهد، مصرف آن به همراه داروی متفورمین توصیه نمی شود.
- این ماده غذایی حاوی ویتامین K است که انعقاد خون را افزایش می دهد. این گیاه به افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین مصرف می کنند توصیه نمی شود.
- این گیاه منبعی غنی از پتاسیم است که یکی از نکات مثبت آن به شمار می رود. پتاسیم بالا برای افرادی که به بیماری کلیوی مبتلا هستند می تواند مشکلاتی ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است این بیماران قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.
- یکی از مشکلات مصرف بامیه سبز برای بعضی افراد این است که باعث زیاد شدن تعریق در بدن می شود. به همین دلیل، افراد دارای حساسیت بهتر است در مصرف آن تعادل را رعایت کنند.