خواص درمانی سیب زمینی کدام است؟ روش انتخاب و نگهداری آن چگونه است؟

سیب زمینی از جمله سبزیجات مفیدی است که در طبخ اغلب غذا ها مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده غذایی سرشار از فیبر، کربوهیدرات، کالری، ویتامین B_۶ و ویتامین C است. به همین دلیل، مصرف آن در کاهش بیماری های قلبی، جلوگیری از سرطان، کاهش وزن، درمان مشکلات پوست و مو موثر است.

بررسی های انجام شده نشان می دهد چین بزرگترین تولید کننده سیب زمینی در جهان است. مصرف آن در جهان از ۳۰ میلیون تن در دهه ۱۹۶۰ به ۱۶۵ میلیون تن در سال ۲۰۰۰ افزایش یافت. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی به بررسی خواص درمانی، روش انتخاب، نگهداری و عوارض احتمالی آن می پردازیم.

خواص درمانی سیب زمینی

این ماده ی غذایی که غنی از فیبر و مواد معدنی مانند پتاسیم است خواص درمانی فراوانی دارد. در این قسمت به مهم ترین آن ها می پردازیم.

فشار خون را کاهش می دهد

پوست سیب زمینی سرشار از پتاسیم و مواد معدنی است. مقدار بالای پتاسیم در خون موجب می شود کلیه ها، آب بیشتری داشته باشند. این امر به کاهش فشار خون کمک می کند.

بر اساس تحقیقات خوردن بخشی از آن و دو بار در روز به کاهش فشار خون کمک می کند. یافته ها نشان می دهد ای ماده غذایی حاوی مواد شیمیایی گیاهی ویژه ای است که مشابه آن در داروهای فشار خون یافت می شوند.

توجه به این نکته که این خاصیت به روشی که آماده می شود نیز بستگی دارد. سالم ترین راه برای خوردن آن این است که آن ها را در مایکروویو و بدون روغن، چربی و … طبخ کرد.

به بهبود سلامت قلب کمک می کند

این ماده غذایی کلسترول نداشته و حاوی فیبر، پتاسیم، ویتامین C و B_۶  است. فیبر موجود در سبزیجات به کاهش کلسترول اضافی خون کمک می کند. مصرف ۴/۰۹۶میلی گرم پتاسیم در روز می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را تا ۴۹ درصد کاهش دهد.

در جلوگیری از سرطان نقش دارد

مطالعات نشان می دهد که خوردن این ماده غذایی یه صورت پخته یا حتی آب پز باعث بروز سرطان نمی شود، مگر این که آن ها را سرخ کرده بخورید. سیب زمینی سرخ شده منجر به تولید یک ماده شیمیایی به نام آکریلامید می شود که در بروز سرطان نقش دارد.

این ویژگی به مقدار ویتامین C موجود در آن بستگی دارد. ۵۰ میلی گرم ویتامین C معادل دو سیب زمینی است که می تواند خطر سرطان معده را تا ۸ درصد کاهش دهد.

سیب زمینی های ارغوانی خطر ابتلا به سرطان روده را کاهش می دهند. عصاره سیب زمینی پخته شده مانع گسترش سلول های بنیادی سرطان روده بزرگ شده و حتی آن ها را در برخی موارد کاملا نابود می کند.

موجب بهبود سلامت مغز می شود

اسید آلفا لیپوئیک موجود در این ماده غذایی به سلامت مغز کمک می کند. این اسید به بهبود حافظه در بیماری آلزایمر و حتی کاهش شناختی در برخی بیماران کمک می کند.

علاوه بر این، به درمان افسردگی نیز کمک می کند. به این صورت که بر انتقال دهنده های عصبی مغز که مسئول مدیریت مسائل روحی هستند تاثیر می گذارند.

مصرف یک سیب زمینی ساده قبل از رفتن به رختخواب احساسات و حالات فرد را منظم می کند. ویتامین C موجود در آن به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و به جلوگیری از آسیب سلولی به ویژه در مغز کمک می کند.

به تقویت استخوان ها کمک می کند

منیزیم و پتاسیم موجود در آن می تواند به سلامت استخوان کمک کند. این دو ماده معدنی در جلوگیری از پوکی استخوان در مردان و زنان نقش مهمی دارند.

التهاب را کاهش می دهد

سیب زمینی زرد و ارغوانی می تواند تورم را کاهش دهد. به این ترتیب می تواند از ورم مفاصل و روماتیسم محافظت کند. به همین دلیل گفته می شود که خاصیت ضد التهابی دارد.

در بهبود هضم و گوارش نقش دارد

کربوهیدرات موجود در آن، به عنوان سوخت واکنش های بدن، به انجام فرآیندهای مختلف کمک می کند. یکی از این واکنش ها هضم است. سیب زمینی به درمان اسهال کمک می کند. مصرف کالری و کربوهیدرات در طول اسهال، به احیای سریع سطح انرژی کمک کرده و روند بهبودی را تسریع می بخشد.

سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند

مطالعات نشان می دهد مصرف آن ممکن است لکوسیت ها را کاهش دهد. این ماده به علت التهاب و یا زمانی که فرد بیمار است، در بدن تولید می شود. به این ترتیب، مصرف این ماده ی غذایی سیسم ایمنی را تقویت  از بروز بیماری های عفونی جلوگیری می کند.

مصرف سیب زمینی در کاهش وزن موثر است

مصرف آن مانع از دریافت مواد غذایی می شود. ماده ای به نام پروتئاز از سیب زمینی استخراج می شود که اثر بازدارندگی داشته و افزایش وزن را کاهش می دهد. از طرف دیگر، می تواند موجب افزایش وزن سالم شود. سبزیجات دارای کالری هستند. از این رو، مصرف آن ها در مقادیر نرمال منجر به افزایش وزن پایدار و سالم می شود.

مشکلات پوستی را درمان می کند

تیرگی های دور چشم را از بین می برد

با استفاده از آن می توان حلقه های تیره دور چشم را برطرف کرد. برای این کار، سیب زمینی خام را پوست کنده و آن را به تکه های بزرگ تقسیم کنید. سپس با پارچه ای تمیز آن ها را پوشانده و حدود ۲۰ دقیقه روی حلقه های تیره چشم قرار دهید. پس از آن چشمان خود را به آرامی با آب گرم شستشو دهید.

به درمان چین و چروک کمک می کند

وجود ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان در سبزیجات می تواند به کاهش علائم پیری کمک کند. مالیدن خمیر آن روی صورت،اثری شگفت انگیز دارد. برای این کار، آن را پوست گرفته و خمیر آن را روی پوست بمالید. پس از گذشت ۲۰ دقیقه با آب سرد به خوبی بشویید.

در درمان آفتاب سوختگی نقش دارد

برای رفع این مشکل، تکه های سیب زمینی سرد را روی قسمت های آسیب دیده پوست قرار دهید. پس از گذشت حدود ۲۰ دقیقه آن ها را بردارید. علاوه بر این، می توان از عصاره آن در موضع مورد نظر استفاده کرد. انجام این کار حس خنکی ایجاد کرده و حتی برنزه شدن پوست را از بین می برد.

خشکی پوست را برطرف می کند

برای درمان خشکی پوست از یک سیب زمینی و نصف قاشق چای خوری کشک استفاده کنید. آن را با کشک مخلوط کرده و خمیر حاصل را به مدت ۲۰ دقیقه روی صورت قرار دهید. سپس پوست را با آب ولرم شستشو دهید. استفاده از این ماسک سبب رطوبت پوست شده و مشکل خشکی را برطرف می کند.

سیب زمینی فواید بسیاری برای مو دارد

مانع از سفیدی زودرس مو می شود

برای جلوگیری از سفیدی زودرس مو، پوست های سیب زمینی را در یک ظرف آب بجوشانید. سطح آب باید به اندازه ای باشد که روی پوست را بپوشاند. پس از جوش آمدن آب، آن را از صافی عبور دهید. بعد از شامپو زدن، از این آب برای شستشوی مو استفاده کنید. این کار می تواند رنگ طبیعی مو ها را ترمیم کند.

برای جلوگیری از ریزش مو مفید است

ترکیب سیب زمینی و عسل به عنوان ماسک می تواند به جلوگیری از ریزش مو کمک کند. برای این کار، پوست آن را جدا کرده و عصاره آن را استخراج کنید.۲  قاشق سوپ خوری عصاره سیب زمینی را با ۲ قاشق سوپ خوری آلوئه ورا و ۱ قاشق سوپ خوری عسل مخلوط کنید.

این مخلوط را روی ریشه مو قرار داده و پوست سر را ماساژ دهید. پس از آن موها را با کلاه دوش پوشانده و اجازه دهید چند ساعت بماند. سپس موها را با شامپو ملایم بشویید. برای نتیجه بهتر می توانید از این ماسک ۲ بار در هفته استفاده کنید.

روش انتخاب سیب زمینی سالم

• در هنگام خرید، سیب زمینی هایی که پوست صاف و سفت دارند را انتخاب کنید.
• از سیب زمینی که پوست چروک، پژمرده و همراه با ریشه دارند اجتناب کنید.
• از سیب زمینی های سبز رنگ اجتناب کنید. نه تنها طعم نامطلوب دارند بلکه برای سلامتی نیز مضر است.
• همچنین از سیب زمینی جوانه زده هم اجتناب کنید چون آنها پیر هستند.
• سیب زمینی های تازه را باید آب پز کرد. زیرا پوست نازک تری دارند.

روش صحیح نگهداری سیب زمینی

• باید در مکانی خنک، تاریک، خشک و شرایط تهویه مناسب در دمای ۴۰ درجه فارنهایت نگهداری شود. دمای اتاق یا حتی دمای بالاتر، موجب جوانه زدن آن ها می شود.
• همچنین می توان از آن در یک کمد یا زیرزمین تاریک نگهداری کرد.
• نباید در معرض نور خورشید قرار گیرند. زیرا نور باعث تشکیل مواد سمی می شود.
• از نگهداری آن ها در یخچال جلوگیری شود. این کار باعث می شود نشاسته آن ها تبدیل به شکر شده و طعم شیرینی به آن می دهد.
• سیب زمینی باید در یک تکه پارچه ای یا کیف کاغذی نگهداری شود.
• نباید در نزدیکی پیاز نگهداری شوند. زیرا، گازهایی منتشر می کنند که موجب خراب شدن هر دو سبزیجات می شود.
• سیب زمینی تازه زودتر خراب می شود و می تواند تا یک هفته بماند.
• سیب زمینی پخته را می توان چند روز در یخچال نگهداری کرد. اما توصیه می شود آن ها را فریز نکنید چون آن ها پس از گرم کردن آبکی می شوند.
• نزدیک به ۸۰ درصد سیب زمینی آب است که از نشاسته جدا می شود و غذا را هنگام گرم کردن آبکی می کند.

دیگر مصارف سیب زمینی

• می توان از آن برای پاک کردن لکه ها روی دست ها استفاده کرد. مالیدن یک سیب زمینی روی صورت می تواند کمک کند تا به سرعت آن را تمیز کرد.
• از آن برای از بین بردن لکه های ظروف نقره استفاده می شود. برای این کار سیب زمینی را بجوشانید. سپس آن ها را برای استفاده بیشتر کنار گذاشته و ظروف نقره را در آب جوشیده قرار دهید. اجازه دهید یک ساعت بماند و سپس آن ها را به طور عادی بشویید.
• کفش های کهنه را با استفاده از آن تمیز کنید. قبل از این که کفش را واکس بزنید سیب زمینی را نصف کرده و روی آن قرار دهید. این کار به درخشش بهتر کفش ها کمک می کند.

روش استفاده از سیب زمینی در رژیم غذایی

بیشتر مواد مغذی سیب زمینی در پوست آن نهفته است. از این رو، منطقی است آن را با پوستش مصرف کرد. می توان با اضافه کردن آن ها به سالاد و یا استفاده از آن ب شکل خرد شده، به عنوان یک غذای جانبی برای صبحانه، از فواید آن بهره مند شد.

عوارض مصرف سیب زمینی

با وجود اینکه سیب زمینی سرشار از مقادیر قابل توجهی فیبر و مواد غذایی مانند ویتامین C و پتاسیم است موجب عوارض جانبی در برخی افراد می شود. در این قسمت به مهم ترین عوارض این ماده ی غذایی اشاره می کنیم.

سبب افزایش قند خون می شود

سیب زمینی، به خصوص به شکل پوست کنده، مقدار بالایی گلایسمیک دارد. این ترکیب می تواند به شدت قند خون را تحت تاثیر قرار دهد. پس از مصرف یک وعده گلایسمیک بالا، قند خون و انسولین افزایش می یابد. به همین دلیل، خوردن آن به مقدار زیاد و یا به خودی خود ریسک عدم تعادل خون، عدم تعادل اشتها، دیابت نوع ۲ و مشکلات دیابت را افزایش می دهد.

چیپس و سیب زمینی سرخ کرده مقدار گلایسمیک بالایی دارد. توصیه می شود برای محافظت در برابر عدم تعادل در سطح قند خون، آن را با پوست و غذاهایی با گلایسمیک کم، مانند غلات سبوس دار و یا شیر کم چرب، مصرف کرد.

زیاده روی در مصرف آن سبب افزایش وزن می شود

اگر سیب زمینی سطح قند خون را خنثی کند، می تواند گرسنگی را بین وعده های غذایی افزایش دهد. این امر می تواند منجر به پرخوری و افزایش وزن شود.

ترکیب آن با کره، پنیر، و خامه ترش، مقدار قابل توجهی چربی و کالری به رژیم غذایی اضافه می کند. این کار موجب افزایش وزن می شود. سیب زمینی سرخ کرده و چیپس غنی از چربی و کالری بوده و در افزایش وزن نقش دارند.

گاز معده را تحریک می کند

مصرف همه مواد غذایی حاوی نشاسته به جز برنج، در هنگام هضم گاز معده را تحریک می کند. غذاها به گونه ای متفاوت علائم گازی را تحت تاثیر قرار می دهند. این ماده ی غذایی ممکن است موجب گاز و باد شکم شود.

ممکن است سبب التهاب و درد مفاصل شود

اگرچه ثابت نشده اما، برخی افراد بر این باورند که سبزیجاتی مانند گوجه فرنگی، فلفل و سیب زمینی سبب التهاب و درد مفاصل می شوند. در صورت نگهداری آن به طور نامناسب، این تاثیرات افزایش می یابد.

سبب بروز مسمومیت می شود

این ماده غذایی حاوی سمی به نام سولانین است. این سم در سیب زمینی های سبز می تواند به مقدار خطرناکی برسد. از این رو، سبب بروز سردرد، گرفتگی عضلات و اسهال می شود.