معرفی پالایشگاه آبادان و تاریخچه جالب آن

پالایشگاه آبادان یا شرکت پالایش نفت آبادان اولین پالایشگاه نفتی است که در خاورمیانه احداث شده است و بزرگترین پالایشگاه ایران با ظرفیت پالایش ۴۰۰ هزار بشکه در روز است.  پالایشگاه آبادان در سال ۱۲۹۱ تاسیس شد و در حال حاضر نفت مورد نیاز آن توسط شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب و از میادین نفتی آغاجاری، دارخوین و اهواز تأمین می‌ شود.

لزوم تاسیس شرکت پالایش نفت آبادان پس از اکتشاف اولین چاه نفت در شهر مسجد سلیمان ایجاب شد و طراحی و ساخت این پالایشگاه در سال ۱۲۸۸ توسط شرکت نفت ایران و انگلیس آغاز و ۳ سال بعد در سال ۱۲۹۱ به بهره داری رسید.

انتخاب شهر آبادان برای تاسیس پالایشگاه آبادان به دلیل موقعیت بندرگاهی این شهر جهت صادرات نفت، نزدیکی به خلیج فارس و چاه‌های نفت کشور و دسترسی به آب‌های آزاد دنیا است که موقعیت منحصر به فردی به آن می دهد. در ادامه در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری ارائه می شود.

تاریخچه پالایشگاه آبادان

این پالایشگاه بعد از تاسیس در سالهای جنگ بین المللی اول جهت تولید سوخت بیشتر برای کشتی های جنگی توسعه بیشتری یافت . توسعه این پالایشگاه در سال ۱۳۱۲ شمسی (۱۹۳۲ میلادی) با لغو قرارداد ANGELO IRANIAN  سرعت گرفت و قرادادهای جدیدی به شرط تعلیم مهندسان ایرانی برای جایگزینی با خارجی ها منعقد شد و به همین منظور دانشکده نفت آبادان تاسیس شد . این دانشکده در سال ۱۳۱۹ شمسی افتتاح و آموزش مهندسین رشته های نفت در آن آغاز شد.

شرکت پالایش نفت آبادان در جنگ بین الملل دوم  با از دست رفتن پالایشگاه برمه  مورد توجه بیشتری قرار گرفت و تبدیل به بزرگترین پالایشگاه دنیا شد.این پالایشگاه در آن زمان به دلیل تامین بنزین هواپیمای جنگی متفقین و تولید ۲۵۰۰۰ بشکه نفت در روز شهرت جهانی یافت و سهم بسزایی در پیروزی متفقین در جنگ داشت.

در سال ۱۳۳۰ وقتی که صنعت نفت ملی شد با خروج خارجی ها از این پالایشگاه  تأمین فرآورده های نفتی برای مصارف داخلی ، نگهداری و محافظت صنعتی از این پالایشگاه به کارکنان متعهد ایرانی شاغل در آن زمان سپرده شد .

در سال ۱۳۳۳ شمسی (۱۹۵۴ میلادی) طبق قراردادی با کنسرسیوم بین المللی نفت تولیدات این پالایشگاه تا ۳۰۰۰۰۰ بشکه  در روز افزایش یافت و دستگاه های قدیمی با دستگاه های بزرگتر جایگزین و ظرفیت آنها اضافه شد.

با تصویب قانون حاکمیت ایران برمنابع نفتی در ۱۳۵۲ شمسی (۱۹۷۳) این پالایشگاه به صورت مستقیم تحت نظر شرکت ملی نفت ایران قرار گرفت و طرحی برای افزایش ظرفیت روزانه تولید آن به ۶۰۰۰۰۰ بشکه در روز ارائه و اجرا شد بدین ترتیب شرکت پالایش نفت آبادان در سال ۱۳۵۶ به بزرگترین پالایشگاه جهان تبدیل شد.

پالایشگاه آبادان در دوران جنگ

آبادان به دلیل نزدیکی به مرز عراق در طول جنگ بارها و بارها مورد حمله قرار گرفت و با بشکه‌های فلزی و ماسه از تأسیسات این پالایشگاه محافظت می شد و با تخلیه سریع مخازن نفتی از انفجار آنها جلوگیری به عمل می آمد.

پالایشگاه آبادان در طول جنگ متحمل  خسارات و صدمات بسیار شدیدی شد و بسیاری از واحدها و دستگاه‌های خود را از دست داد. اما مجددا پس از جنگ واحدهای آن ساخته و شروع به کار کردند.

پس از بازسازی این پالایشگاه در فروردین ۱۳۶۸ با ظرفیت ۱۳۵ هزار بشکه در روز شروع به کار کرد و در فروردین ۱۳۷۰ ظرفیت آن به ۲۵۰ هزار بشکه در روز رسید. پس از فازهای بعدی ساخت و ساز در سال ۱۳۷۳ ظرفیت تولید نفت این پالایشگاه به حدود ۳۸۰ هزار بشکه در روز رسید و در مرحله پایانی بازسازی ظرفیت آن به ۴۵۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت.

وضعیت فعلی پالایشگاه آبادان

پالایشگاه آبادان در حال حاضر همچنان با وجود پالایشگاه های دیگر در کشور به عنوان بزرگترین پالایشگاه ایران فعالیت می کند. فراورده‌های این پالایشگاه شامل گاز مایع، بنزین، نفت سفید، نفت گاز، سوخت جت، نفت کوره، روغن موتور پایه، قیر، حلال‌های نفتی، گوگرد، نفتا و گاز همراه هستند.

طرح های توسعه این پالایشگاه بزرگ همچنان ادامه دارد و با توجه به مسائل زیست محیطی از انواع مختلف فیلترها و اسکرابرها جهت جلوگیری از آلودگی هوا، تصفیه پساب صنعتی و سیستم مدار بسته خنک کننده استفاده می شود.

واحدهای جدید با بهره گیری از پیشرفت تکنولوژی ضایعات انرژی این پالایشگاه را به حداقل رسانده و با احداث واحد تصفیه پساب صنعتی مشکل آلودگی آب اروند رود نیز بطور کامل بر طرف خواهد شد.