خواص گیاه جنتیانا چیست؟ روش مصرف گیاهی جنتیانا (ژانسیان،کوشاد)
گیاه جنتایانا با نام انگلیسی Gentian یکی از گیاهان دارویی پرخاصیت است. این گیاه برای درمان بیماری های مختلف مخصوصا بیماری های گوارشی کاربرد زیادی دارد.
مهم ترین قسمت مورد استفاده این گیاه ریشه آن می باشد . مخصوصا اگر از ریشه های سه ساله آن استفاده شود ، اثر بخشی بیشتری دارد. جنتیانا را می توان به شکل های دم کرده، جوشانده و تنتور استفاده کرد.
معرفی گیاه جنتیانا
گیاه جنتیانا با نا م علمی Gentiana Lutea از راسته گلسپاسیسانان است. جنتیانا گیاهی بوته ای و علفی است که در کوه ها و مناطق مرطوب در فصل بهار به صورت خودرو می روید. گیاه جنتیانا گیاهی بزرگ است و دارای ۴۰۰ گونه است. ارتفاع این گیاه یک متر است و ساقه گیاه استوانه ای و سبز رنگی دارد و برگ های آن سبز رنگ و متقابل و نوک تیز و مثلثی است و دارای دمبرگی کوتاه که به وسیله آن به ساقه متصل شده است. گل های جنتیانا زرد رنگ است. برخی گونه های آن به رنگ آبی مایل به خاکستری است. ریشه آن ضخیم، گوشتی و به رنگ زرد تیره یا قهوه ای مایل به قرمز است و دارای طعمی تلخ و بوی نامطبوع است.
جدول مشخصات
نام گیاه دارویی | گیاه جنتیانا |
نام انگیسی گیاه دارویی | Gentiana Lutea |
نامهای رایج گیاه دارویی | جنتیانـا ژانسيان، ژانسيانا، جنتيانه، كوشاد |
محل رویش | در اغلب مناطق کوهستانی کشورهای اروپایی و آسیایی به صورت خودرو انتشار دارد. |
طبع گیاه دارویی | طبع گرم و خشک |
اثرگذاری گیاه دارویی | تقویت کننده و درمان کننده مشکلات دستگاه گوارشی، برای کاهش آرتریت و روماتیسم |
روش مصرف گیاه دارویی | خوراکی ، ضماد |
عوارض گیاه دارویی | افراد مبتلا به فشار خون بالا می بایست از مصرف این گیاه خودداری نمایند .اگر دچار اختلالات دستگاه گوارشی مانند (زخم روده، زخم معده و اثنی عشر) می باشید از مصرف این گیاه اجتناب کنید . |
تاریخچه گیاه جنتیانا
تاریخ استفاده از این گیاه به زمان پادشاهی رومی به نام جنتیوس در سال های ۱۸۰-۱۶۷ قبل از میلاد حکومت باز می گردد ، برای اولین بیماری پادشاه روم جنتیوس به وسیله این گیاه شفا بخش درمان یافت و از آن زمان به بعد نام آن را جنتیانا گذاشتند. محمد بن زکریای رازی پزشک مشهور ایرانی نیز در علم طب برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می کرد.
طبع گیاه جنتیانا
طبع گیاه جنتیانا گرم و خشک بوده و طعم جنتیانا تلخ و بوی آن نامطبوع است.
نام ها ی دیگر
نام های دیگر : جنتیانـا ژانسيان، ژانسيانا، جنتيانه، كوشاد
عربی : كف الذئب، دواء الخيه، قبطي الملکمی
محل رویش گیاه جنتیانا
در اغلب مناطق کوهستانی کشورهای اروپایی و آسیایی به صورت خودرو انتشار دارد.
ترکیبات گیاه جنتیانا، جانسیان، کوشاد
کوشاد حامل یک ماده شیمیایی به نام amarogentin است که می تواند بسیار ترش باشد. اگر این ماده را با ۵۰۰۰ عنصر آب مخلوط کنیم، طعم ترش آن را تجربه خواهیم کرد. سایر مواد این گیاه به شرح زیر است: جنتوپیکرین، جنتوپیکروزید، جنتمارین، جتیزین، اسید جنتیک و جنتونوزید. کوشاد علاوه بر این مقداری تانن، روغنهای حیاتی، پکتین و ورزش دارد.
فواید گیاه جنتیانا
- تحریک و افزایش اشتها
- باعث افزایش گلبول های قرمز و سفید خون می شود، بنابراین برای مقابله با کم خونی و بیماری های عفونی استفاده می شود.
- اثر ضد التهابی و ضد تورم دارد و برای کاهش آرتریت و روماتیسم استفاده می شود.
- تب بر است.
- برای درمان بیماری مالاریا استفاده می شود.
- بهبود دهنده نقرس
- حرارت و رطوبت بدن را از بین می برد
- فشار خون را کاهش می دهد.
- باعث مشکلات کبدی می شود.
- تقویت کننده معده و بدن.
- اختلالات قاعدگی را درمان می کند.
- گرفتگی روده ها را باز می کند.
- ادرار آور است.
- رفع لکه های پوستی
- عصاره این گیاه تسکین دهنده درد است.
- خون را تصفیه می کند.
عوارض استفاده از جنتیانا، جانسیان، کوشاد
مصرف این گیا ه به ر وش صحیح و در دوز مناسب عوارض جانبی جدی به همراه ندارد. ولی در صورت مصرف بیش از اندازه باعث تحریک معده می شود و باعث استفراغ و حالت تهوع می شود.
ممنوعیت مصرف گیاه جنتیانا
- مصرف این گیاه در زمان بارداری و دوران شیردهی ممنوع می باشد.
- افرادی که دارای فشار خون بالا هستند نباید از این گیاه مصرف کنند.
- افرادی که مبتلا به مشکلات دستگاه گوارشی مانند (زخم روده، زخم معده و اثنی عشر) می باشید از مصرف این گیاه اجتناب کنید .
- اگر داروی خاصی مصرف می کنید برای جلوگیری از بروز هر گونه تداخل دارویی با پزشکتان مشورت نمایید.
روش مصرف گیاه جنتیانا، جانسیان، کوشاد
۲۰ گرم ریشه جنتیانا خرد شده را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت ۲۰ دقیقه کمی بجوشانید سپس آن را از صافی عبور دهید. از این جوشانده یک فنجان قبل از هر وعده غذایی مصرف کنید.
دم کرده: پنج گرم ریشه گل سپاسی یا جنتیانا را در لیوان آب جوش بریزید و بگذارید چند ساعت بماند. سپس آن را صاف کرده و استفاده کنید.
تنتور: این تنتور را می توان از عطاری ها یا برخی داروخانه خریداری کنید. ۱۰-۱۵ قطره را از آن با آب ۳ بار در روز مصرف کنید.
ضماد: عصاره و یا پودر جنتیانا به صورت ضماد جهت تسکین دردهای مفصلی استفاده می شود.