تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک چیست؟

اسید سیتریک و اسید آسکوربیک دو ترکیب هستند که کاربرد های زیادی در صنایع مختلف دارند. دانستن تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک برای استفاده های مختلف از آن ها ضروری است. برخی از ترکیبات بسیار به یکدیگر شبیه اند درست مانند اسید سیتریک و اسید آسکوربیک. برای اینکه بتوانیم خواص و کاربرد اسید سیتریک و اسید آسکوربیک را تشخیص دهیم باید از تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک آگاهی یابیم. در ادامه این مقاله به بررسی خواص و کاربرد هریک پرداخته و تفاوت در کاربردشان را مشخص می کنیم. علاوه بر خواص و کاربرد، تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در قیمت و نحوه خرید و فروش نیز مشاهده می شود. همچنین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در بدن نیز تاثیرات مختلفی را بر جای می گذارند. در ادامه با بررسی تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک همراه ما باشید.

نشریه علمی جهان شیمی فیزیک، پیش تر به بررسی مکانیسم و خواص اسید آسکوربیک و ویتامین های دیگری مانند ویتامین D، ویتامین B12، ویتامین A و همین طور ترکیبات اسیدی دیگر پرداخته است. در ادامه با بررسی تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک همراه ما باشید.

اسید سیتریک چیست

سیتریک اسید ماده ای است که اولین بار از عصاره لیمو به دست آمده است. اسید سیتریک ترکیبی با خواص آنتی اکسیدانی است. اما بر خلاف اسید آسکوربیک ماده ای ضروری در سلامت بدن محسوب نمی شود. اسید سیتریک یک ویتامین نبوده و تنها اسیدیته را در بدن تنظیم می کند. این ماده طعمی ترش همراه با خواص اسیدی داراست. بنابراین از کاربرد اسید سیتریک به عنوان طعم دهنده قوی بهره می برند. استفاده از اسید سیتریک به عنوان عاملی برای مبارزه با ویروس ها و باکتری ها به حساب می آید. کاربرد اسید سیتریک در تثبیت دارو ها نیز به چشم می خورد. پس از اکتشاف این ماده مشخص شد که منشأ به وجود آمدن اسید سیتریک قارچ آسپرژیلوس نیگر بوده که در زمان تغدیه از مواد قندی اسید سیتریک تولید می کند.

کاربرد اسید سیتریک

• به عنوان یک افزودنی غذایی به کار می رود.
• می تواند در انواع نوشیدنی ها استفاده شود.
• به عنوان یک عامل کیلیت به کار می رود.
• در مواد تشکیل دهنده برخی از مواد آرایشی دیده می شود.
• به عنوان مواد ضدعفونی کننده به کار می رود.

اسید آسکوربیک چیست

اسید اسکوربیک یک ویتامین است و درواقع با نام ویتامین سی شناخته می شود. رشد و تکامل و ترمیم بافت های بدن به این ویتامین ضروری وابسته است. بسیاری از فرآیند هایی که در بدن رخ می دهد کلاژن سازی، جذب نمودن آهن، تقویت سیستم ایمنی بدن، ترمیم زخم ها و استحکام استخوان و دندان نقش دارد. اسید اسکوربیک یک آنتی اکسیدان ها بوده و قادر است آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و مواد شیمیایی سمی و آلاینده ها را خنثی نماید. تجمع رادیکال های آزاد در بدن باعث بروز بیماری هایی مانند سرطان، بیماری های قلبی و آرتروز خواهد شد. با حذف این ترکیبات توسط اسید آسکوربیک ایمنی و سلامت بدن افزایش خواهد یافت.

به گفته متخصصین حوزه سلامت اسید اسکوربیک از ایمن ترین و موثرترین مواد مغذی شناخته شده است. البته در مقدار مصرف آن باید جانب احتیاط را رعایت نمود. حداکثر مقداری که می تواند در روز برای بزرگسالان مصرف شود ۲۰۰۰ میلی گرم در روز است. اسید اسکوربیک هم در غذا و هم به صورت قرص و تزریقی وجود داشته و به راحتی در بدن جذب می شود. جذب آهن همراه با مصرف اسید آسکوربیک افزایش می یابد؛ به همین دلیل است که بیشتر مکمل های آهن حاوی ویتامین سی نیز هستند. کمبود شدید ویتامین سی در بزرگسالان می تواند به بیماری اسکوربوت منجر شود.

تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در سلامتی

اسید سیتریک هم به صورت طبیعی وجود داشته و هم به صورت مصنوعی تولید می شود. البته اسید سیتریک های صنعتی نیز به تایید سازمان بهداشت جهانی هم رسیده اند. اما توجه شود که تایید این سازمان تضمین صد در صدی ایمنی نخواهد بود. در این زمینه گزارشاتی مبنی بر واکنش های آلرژیک و برخی بیماری ها داده شده است. البته واکنش های آلرژیک و بیماری ها در اثر مصرف اسید سیتریک طبیعی گزارش نشده و مضرات اسید سیتریک مصنوعی نیز به اثبات علمی نرسیده است. اما این بیماری ها یا تاثیرات منفی بر سلامتی انسان در اسید آسکوربیک دیده نشده است. بنابراین یک تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک آثار و نشانه های مختلف بر سلامتی بدن است.

تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در ساختار

اسید سیتریک و اسید آسکوربیک از اسید های آلی طبیعی و ضعیف هستند. این اسید ها را می توان  در برگ های تازه، انواع میوه، سبزیجات و بخصوص مرکبات یافت. هر دو این اسید ها دارای خواص تغذیه ای بوده و می توانند در مواد غذایی به عنوان نگهدارنده مورد استفاده قرار گیرند. این دو ماده با وجود شباهت های گفته شده، تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند. از تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک می توان به تفاوت در طعم این دو اسید اشاره نمود.

از طرفی تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در حلالیت و ساختارشان نیز نهفته است. اسید آسکوربیک یک ویتامین محلول در آب بوده و دارای فرمول شیمیایی به صورت C_۶H_۸O_۶ است. اما اسید سیتریک به عنوان ویتامین شناخته نشده و علاوه بر آن در ساختار خود یک اتم اکسیژن بیشتر از اسید آسکوربیک داراست. درواقع فرمول شیمیایی اسید سیتریک به صورت C_۶H_۸O_۷ است.

تفاوت اسید سیتریک و اسید آسکوربیک به عنوان نگهدارنده

اسید سیتریک و آسکوربیک هر دو دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. بنابراین از این دو ماده در فرآیند تولید و ذخیره سازی مواد غذایی استفاده می شود. این ترکیبات علاوه بر از بین بردن اکسیژن به حفظ تنوع و طعم غذا منجر می شوند.

تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در نحوه کاربردشان نهفته است. ماده نگهدارنده محبوب در بین تولید کنندگان مواد غذایی درواقع اسید سیتریک است. تمایل به استفاده از اسید سیتریک در صنایع غذایی قیمت ارزان تر آن است. قیمت ترکیبات مورد استفاده در صنایع غذایی بویژه زمانی اهمیت می یابد که مقادیر تجاری بزرگ مورد نیاز باشد.

از تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک این است که اسید سیتریک pH  غذاها را کاهش داده و بنابراین از رشد میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها جلوگیری به عمل می آورد.

لازم به ذکر است که اسید آسکوربیک به عنوان نگهدارنده استفاده کمتری دارد، اما از آن برای حفاظت از رنگ طبیعی میوه و سبزیجات و نگهداری از گوشت های برش خورده و… استفاده می شود.

تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک را می توان در این دانست که اسید سیتریک را می توان به عنوان تمیز کننده نیز به کار برد. اما اسید آسکوربیک چنین کاربردی ندارد.

تفاوت اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در طعم

در پردازش مواد غذایی از اسید سیتریک و اسید آسکوربیک استفاده می شود. تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در عطر و طعم باعث شده است تا کاربردهای متفاوتی از آن ها دیده شود. ویتامین سی عطر و طعمی تلخ  داشته و در مقابل اسید سیتریک دارای طعمی ترش است. بنابراین در صنایع غذایی ترجیح داده می شود تا در نوشیدنی ها ، انواع دسر و حتی دارو از اسید سیتریک استفاده شود.

آیا اسید سیتریک را می توان جایگزین ویتامین سی نمود

تفاوت در ساختار شیمیایی اسید سیتریک و اسید آسکوربیک منجر شده تا خواص این دو ماده متفاوت باشد. اسید سیتریک را اغلب به عنوان یک طعم دهنده مصنوعی در نوشابه ها برای ایجاد طعم لیمو اضافه می کنند. اما این ترکیب به هیچ عنوان نمی تواند  جایگزینی برای ویتامین C باشد و خواص فوق العاده آن را برای بدن ندارد.

خطرات اسید سیتریک

تماس اسید سیتریک با پوست برای طولانی مدت می تواند باعث سوزش، تورم یا کهیر شود.

در صورت تماس با چشم باعث ایجاد سوزش خواهد شد.

نوشیدنی ها و آب نبات های حاوی اسید سیتریک می توانند به مینای دندان آسیب برسانند. همچنین این ماده می تواند منجر به زرد شدن دندان ها و افزایش احتمال حفره در دندان شود.

اسید سیتریک می تواند منجر به بروز علائم آلرژیک شود، اما این علائم اغلب در مصرف انواع مصنوعی دیده می شود. درواقع اسید سیتریک طبیعی موجود در میوه ها معمولا چنین علائمی را بروز نمی دهد. بنابراین در تولید و مصرف اسید سیتریک در صنایع غذایی توجه فراوانی نیاز است.

تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در قیمت

اسید سیتریک نسبت به ویتامین سی ارزان تر بوده و این قیمت پایین در حجم های بالا بیشتر به چشم می آید. بنابراین مصرف این ماده در صنایع غذایی نسبت به ویتامین سی طرفداران بیشتری دارد. قیمت اسید سیتریک به حجم خریداری شده و شرکت تولید کننده وابسته است. البته خلوص آن نیز بر قیمت تمام شده بسیار موثر خواهد بود. در بازار خرید و فروش مواد غذایی انواع مختلفی از این ماده در دسترس بوده و بنا بر احتیاج مصرف کننده قابل تهیه خواهد بود.

اسید آسکوربیک هم می تواند قیمت های مختلفی را در بر گیرد. این ماده کاربرد های دارویی داشته و با توجه به شرکت تولید کننده قیمت های مختلفی داراست. از طرفی مقدار زیادی از اسید آسکوربیک توسط کشور چین تولید می گردد. بنابراین محصولات وارداتی قیمت های فروش بالاتری خواهند داشت. برای آگاهی از تفاوت بین اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در قیمت می توانید به فروشگاه های اینترنتی مراجعه نمایید.

خرید و فروش اسید سیتریک و اسید آسکوربیک

خرید و فروش اسید سیتریک و اسید آسکوربیک در جهان به دلیل کاربرد گسترده در صنایع مختلف بسیار صورت می پذیرد. در کشور ما ایران نیز کاربرد این ترکیبات بسیار زیاد است و در صنایع مختلف از آن ها استفاده می شود. برای خرید و فروش اسید سیتریک و اسید آسکوربیک می توان به صورت حضوری و آنلاین اقدام به خرید نمود. فروش این ترکیبات امروزه توسط بسیاری از فروشگاه های اینترنتی نیز صورت می پذیرد. در خرید و فروش این ترکیبات دقت شود که تنها از منابع معتبر تهیه گردند. چون این ترکیبات می توانند در صنایع غذایی استفاده شوند حتما به تاریخ انقضای محصولات توجه شود.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی تفاوت های اسید سیتریک و اسید آسکوربیک پرداختیم. در ابتدا هر یک از این ترکیبات معرفی شده و سپس کاربرد و خواص هر یک را برشمردیم. این دو ترکیب با وجود ساختار های مشابه، تفاوت های مهمی با یکدیگر داشته و بنابراین کاربرد های مختلفی دارند. ساختار این دو ترکیب تنها در یک اکسیژن متفاوت بوده و اسید سیتریک یک اکسیژن بیشتر دارد. بنابراین در استفاده از ترکیبات مختلف باید بسیار دقت کرده و هر یک را در جایگاه مربوط به خود مصرف نمود. مصرف خوسرانه هیچ ترکیبی حتی اگر ویتامین باشد توصیه نمی گردد.