رنگ سوله چیست؟ خصوصیات، کاربرد و قیمت خرید و فروش

رنگ سوله که در دسته رنگ های صنعتی قرار می گیرد نوعی رنگ پوششی است که از سه لایه پرایمر، پوشش زیرین و پوشش پایانی  تشکیل شده است. این نوع رنگ به عنوان یک پوشش مقاوم و ضد خوردگی، اسکلت فلزی سوله را در برابر تابش نور آفتاب و باران محافظت می کند.

استفاده از رنگ سوله، ساده است و نیازی به مراحل آماده سازی پیش از رنگ ندارد. کیفیت این رنگ به میزان چسبندگی آن روی سطوح و مقاومت در برابر شرایط جوی بستگی دارد.

محققان همواره در پی یافتن روشی برای استفاده از لایه های کمتر رنگ با ضخامت بیشتر هستند، تا بدین وسیله علاوه بر مصرف کمتر در تامین نیرو و انرژی انسانی بتوانند مقدار هزینه ها را کاهش دهند.

رنگ سوله موجب می شود ساختار و اسکلت فلزی سوله علاوه بر تحمل وزن سازه و بار، بتواد برای مدت طولانی تری قدرت و استحکام خود را حفظ کند.

تا کنون در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به معرفی و بررسی رنگ های دیسپرس، پلی استر، ویترای، اپوکسی و رنگ دایرکت پرداخته شده است. در این مقاله به معرفی و بررسی رنگ سوله، ساختار، انواع، کاربرد و قیمت خرید و فروش آن می پردازیم.

رنگ سوله از چه ترکیبات و ساختاری برخوردار است؟

وجود پیگمنت های زینک کرومات، زینک فسفات، کرومات روی، پلی بورتان و رزین آلکید در این رنگ موجب می شود به عنوان یک پوشش عالی برای سازه های فولادی عمل کند.

علاوه بر این، رنگ سوله مانند دیگر رنگ های صنعتی از اجزایی مانند رنگدانه، مواد چسبنده یا بایندر و حلال تشکیل شده است. در این قسمت به معرفی هر یک از این اجزا می پردازیم:

رنگدانه (pigment) چیست

نوعی ترکیبات پودری آلی یا معدنی است که موجب تغییر رنگ یا نمای ظاهری، کدر شدن، حفظ انسجام لایه یا فیلم های رنگ سوله می شود. علاوه بر این، وجود رنگدانه در جلوگیری از خوردگی نیز نقش دارد.

مواد چسبنده یا بایندر (binder) چه نقشی دارد

مواد چسبنده یا بایندر اغلب از رزین های مصنوعی و یا روغن های طبیعی تشکیل شده اند. از ترکیبات معدنی مانند سیلیکات های حلال نیز می توان به عنوان جایگزین مواد چسبنده استفاده کرد. بایندرها از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده ی رنگ سوله به شمار می آیند.

حلال (solvent) رنگ سوله چگونه عمل می کند

معمولا از مواد حلال برای حل کردن بایندر، افزایش روان سازی رنگ و سهولت در کاربرد آن استفاده می شود. حلال می تواند ترکیبی از مواد شیمیایی، عناصر ارگانیک و یا آب باشد.

جالب است بدانیم که

رنگ سوله به روش های متعددی روی سطوح فولادی مورد استفاده قرار می گیرد. پس از استفاده از رنگ یک فیلم مرطوب (wet film) ایجاد می شود که قبل از خشک شدن کامل دارای یک ضخامت بیشینه است. پیش از تبخیر کامل حلال می توان ابعاد آن را با استفاده از comb-gauge اندازه گیری کرد.

پس از تبخیر حلال، بایندرها و رنگدانه ها به عنوان لایه های نهایی باقی مانده روی سطح سخت می شوند. ضخامت لایه ی خشک با استفاده از دستگاه الکترومغناطیسی القایی قابل اندازه گیری است.

لایه های مختلف رنگ سوله چگونه طبقه بندی می شوند؟

استفاده از رنگ سوله روی سطوح شامل چند بخش است. پیش از اعمال پوشش نهایی لازم است از یک سری پرایمرهای اساسی روی سازه های فولادی استفاده شود تا مقاومت لایه های بالاتر را افزایش دهد. رنگ سوله حاوی رنگدانه هایی است که در ترکیبات بایندر پراکنده شده است. مجموع این ترکیبات در یک حلال بخصوص حل شده اند، به همین دلیل، فرمولاسیون های موجود فراتر از این نخواهند بود.

در گذشته فرمولاسیون رنگ پلی اورتان سیون محلول از ایراداتی برخوردار بود که به موجب آن توصیه می شد از پنج تا شش لایه رنگ استفاده شود. اما امروزه با رفع این ایرادات و توسعه ی ماشین آلات و دستگاه های پیشرفته می توان با اعمال سه لایه رنگ به نتیجه دلخواه دست یافت.

 

خصوصیت رنگ پرایمر

در رایج ترین روش، رنگ های صنعتی از طریق بایندرها و یا رنگدانه های آن دسته بندی می شوند. پرایمرهای فولادی را متناسب با نوع رنگدانه های اصلی که مانع از خوردگی می شود طبقه بندی می کنند.

به عنوان مثال، پرایمرهای زینک فسفات اپوکسی، زینک کرومات اپوکسی و دیگر پرایمرهای زینک ریچ، به دلیل داشتن ترکیبات زینک مقاومت فلز در برابر عوامل بیرونی را افزایش می دهد.

علاوه بر این، هر کدام از این مواد محافظت کننده در دیگر رزین های رنگی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از انجام این کار، در درجه اول پوشش دهی سطوح فلزی و در درجه ی دوم فراهم کردن یک بستر مناسب برای پذیرش لایه ی پایانی رنگ است.

خصوصیات پوشش میانی (زیرین) و پایانی

دیگر پوشش های رنگ سوله شامل پوشش میانی و پایانی است که آن ها هم در دسته های متعدد تقسیم بندی می شوند. این پوشش ها شامل رنگ اپوکسی، وینیل و رنگ پلی اورتان است.

از پوشش های میانی یا intermediate coat برای شکل دهی کل ضخامت فیلم مجموعه کاربرد دارد. بر اساس یک قاعده ی کلی، هرچقدر لایه ها در یک مقدار استاندارد و ضخیم باقی بمانند، طول عمر و پایداری بیشتری دارند.

استفاده از لایه های میانی، مقاومت و محافظت کلی پوشش های رنگ سوله را افزایش داده و نفوذپذیری در برابر رطوبت و اکسیژن را به طور کلی از بین می برد. وجود عناصری مانند اکسید آهن در ترکیبات این نوع پوشش ها مانع نفوذ رطوبت موجود در جو شده و از جهاتی نیز استحکام کششی رنگ سوله را افزایش می دهد.

نکته

در استفاده از رنگ سوله، انچه که باید مورد توجه قرار گیرد ترتیب استفاده از پوشش ها است. پرایمر و پوشش میانی در اولویت کار اعمال رنگ سوله قرار دارد.

اعمال پوشش نهایی رنگ سوله، استحکام سطحی لایه های زیرین را تضمین می کند. سطح سازه های فلزی متناسب با شرایط محیطی و اینکه در کدام ناحیه قرار دارد، به عنوان اولین لایه های در تماس با محیط از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. این لایه باید نور خورشید و همچنین آب و هوای پر تنش را تحمل کرده و دچار تغییر ساختار نشوند.

قیمت خرید و فروش رنگ سوله چگونه است؟

رنگ سوله متناسب با نوع کار و میزان مصرف، در حجم‌ های مختلف توسط شرکت های تولیدی داخلی و خارجی به بازار عرضه می شود.

قیمت خرید و فروش رنگ پایانی بیشتر از رنگ میانی و قیمت رنگ میانی بیشتر از پرایمر است.  قیمت محصولات تولید شده در داخل کشور به میزان قابل توجهی کمتر از رنگ های تولید شده در خارج از کشور است.

خریداری رنگ های تولید داخل علاوه بر حمایت از کارخانه های داخلی، در صرفه جویی ارزی نیز بسیار موثر است. هنگام خرید باید توجه داشت محصول از برند های معتبر خریداری شود تا از کیفیت بالایی برخوردار باشد.

ویژگی انواع رنگ سوله چیست؟

رنگ سوله انواع مختلفی دارد که از آن جمله می توان به رنگ های آلکیدی زینک کرومات، زینک فسفات، براق و مات، رنگ اکریلیزه شده لاستیکی و وینیل، رنگ اپوکسی و رنگ پلی اورتان اشاره کرد. در این قسمت به خواص و ویژگی های هر کدام می پردازیم:

ویژگی رنگ آلکیدی زینک کرومات

این نوع رنگ به دلیل وجود رنگ ‌دانه ضد خوردگی کرومات به‌عنوان پوشش ضد خوردگی در سازه‌های فلزی کاربرد دارد.

این نوع رنگ با وجود اینکه موجب محافظت سازه‌های فولادی در محیط‌های دریایی و صنعتی در مقابل خوردگی می شود اما، برای سازه‌های درون آب مناسب نیست. وجود پیگمنت های ضد خوردگی در این رنگ، محدودیت رنگی داشته و باعث سمی شدن آن می‌شود.

ویژگی رنگ آلکیدی زینک فسفات

 

این نوع رنگ به دلیل داشتن رنگ ‌دانه ضد خوردگی فسفات، به‌عنوان پوشش ضد خوردگی در سازه‌های فلزی مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، می‌توان از آن به‌عنوان لایه اول یا میانی استفاده کرد. زیرا، لایه‌ی مقاومی نسبت به عوامل جوی و رطوبت روی سطح ایجاد می‌کند.

ویژگی رنگ آلکیدی براق

ترکیب اصلی این نوع رنگ، رزین‌های آلکیدی است که با داشتن ثبات رنگی و درخشندگی بالا، به‌عنوان رنگ رویه به کار می ‌رود.

کاربرد عمده این نوع رنگ، تزیینی و حفاظتی است. زیرا، نسبت به نور خورشید و محیط‌های با اسیدیته پایین مقاومت دارد. این رنگ روی سطوح فلزی، چوبی، بتونی و گچی نیز کاربرد دارد.

برای رنگ آمیزی ماشین‌آلات، تأسیسات فولادی، اسکلت‌های فلزی، در و پنجره، نرده های ساختمان و لوازم‌خانگی در شرایط جوی مناسب استفاده از این نوع رنگ توصیه می شود.

ویژگی رنگ آلکیدی مات

این نوع رنگ که بر پایه رزین آلکید است، ثبات رنگی بالایی داشته و به‌ سرعت خشک می ‌شود. رنگ آلکیدی مات برای رنگ آمیزی سطوح چوبی، فلزی، گچی و بتونی، با استفاده از قلم‌مو، اسپری هوا یا غلطک کاربرد دارد.

از ویژگی های اصلی این رنگ مقاومت در برابر تابش خورشید، محیط‌های با اسیدیته پایین و قدرت پوششی مناسب است. این رنگ در محیط‌های صنعتی و نیمه‌ صنعتی، مصارف ساختمانی و سطوح گچی و در و پنجره ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

ویژگی رنگ های اکریلیزه شده لاستیکی و وینیل

این نوع رنگ مقاومت بالایی در برابر واکنش های شیمیایی دارد. برای تشکیل فیلم فرآیند های اکسیداسیون رخ نمی دهد و تنها از طریق تبخیر حلال، لایه های رنگ خشک می شوند.

این رنگ ها، در مجموع ضخامت خوبی از لحاظ لایه های تشکیل دهنده داشته و لازم است شرایط محیطی مساعدی را برای خشک شدن کامل آن ها فراهم کرد. پوشش های شکل گرفته تقریبا نرم هستند اما نسبت به سایش و خوردگی دوام فوق العاده ای از خود نشان می دهند. رنگ های قیری که نوعی عایق رطوبتی محسوب می شوند زیر مجموعه ی این ترکیبات تک جزئی هستند.

ویژگی رنگ اپوکسی و رنگ پلی اورتان

رنگ سوله اپوکسی و پلی اورتان اغلب از مواد دو جزئی محسوب می شوند که لازم است یک اختلاط صحیح نسبت به آن ها انجام شود. این کار منجر به شکلی گیری یک واکنش شیمیایی در محلول خواهد شد که لازم است در مدت زمان کوتاهی آن ها را روی سطح اعمال کرد.

پس از تبخیر حلال و بروز یک واکنش پلیمریزاسیون، لایه های پوششی رنگ سوله سخت تر خواهند شد. از طرفی می توان با استفاده از رزین های مایع با ویسکوزیته پایین، از استفاده ی هرگونه حلال جلوگیری کرد. به همین دلیل، اغلب به آن ها ترکیبات با حلال کم و یا بدون حلال گفته می شود که ضخامت بالایی دارند.

رنگ سوله چه کاربرد هایی دارد؟

رنگ سوله به عنوان یک رنگ صنعتی کاربرد های فراوانی دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به عنوان پوشش ضد خوردگی روی انواع سازه های فلزی مانند انواع سوله ها مورد استفاده قرار می گیرد.
• در تاسیسات و اسکلت های فلزی کاربرد دارد.
• روی سطوح فلزی، چوبی و گچی استفاده می شود.

این رنگ به وسیله قلم مو، غلطک و اسپری هوا مورد استفاده قرار می گیرد. رنگ الکیدی قابل استفاده در محیط های مختلف صنعتی و نیمه صنعتی است و می توان از آن به عنوان پوشش ماشین آلات، انواع تاسیسات فولادی، اسکلت های فلزی، لوازم خانگی و اداری استفاده کرد. در محیط های معمولی و نیمه صنعتی با اطمینان بیشتری می توان از این رنگ استفاده کرد.

روش استفاده از رنگ سوله چگونه است؟

نحوه و شرایط استفاده از رنگ سوله اصول و قواعد خاصی دارد که باید به طور جدی در نظر گرفته شوند. از این رو، در ادامه به توضیح این شرایط می پردازیم:

• توصیه می شود هنگامی که نور خورشید به طور مستقیم و با شدت می تابد رنگ صنعتی سوله مورد استفاده قرار نگیرد.
• دما و رطوبت دو فاکتور مهم در استفاده از رنگ های پوششی است که می تواند تاثیر مستقیمی بر کیفیت رنگ سوله داشته باشد. شرایط ایده آل شروع کار در دمای معتدل ۲۵ درجه ی سانتیگراد و رطوبت نسبی ۱۰ تا ۱۵ درصد است.

نکته

دمای هوا و دمای سطح فولاد هر دو بر مدت زمان تبخیر حلال رنگ سوله تأثیر گذار است. به همین دلیل، در موقعیت های مختلف زمان خشک شدن کامل متفاوت خواهد بود.

• در صورت بروز پدیده ی چگالش روی سطح فولاد و افزایش رطوبت نسبی اتمسفر از حد طبیعی، پیشنهاد می شود تا رسیدن به یک رطوبت مناسب هوا این کار با تاخیر انجام شود. زیرا استفاده از رنگ سوله در این شرایط ممکن است از ایجاد حد چسبندگی عالی جلوگیری کند.
• مکانی که این نوع رنگ مورد استفاده قرار می گیرد باید از تهویه ی مناسبی برخوردار باشد. علاوه بر این، هنگام خشک شدن رنگ نیز باید تهویه ی آن برقرار باشد.
• هنگام رنگ آمیزی با این رنگ همواره رعایت اصول ایمنی توصیه می شود. این رنگ به شدت اشتعال پذیر است. به همین دلیل، باید به طور جدی از حضور آن ها در کنار آتش جلوگیری شود.

رعایت نکات ذکر شده می تواند نتیجه مطلوب تری را در رنگ آمیزی به دنبال داشته باشد. از این رو، توصیه می شود اصول ذکر شده همواره در نظر گرفته شوند.

تجهیزات مورد نیاز در استفاده از رنگ سوله کدام است؟

تجهیزاتی که در رنگ آمیزی قطعات صنعتی و سازه های فولادی با استفاده از رنگ سوله مورد نیاز است به سه گروه اصلی تقسیم بندی می شوند که عبارتند از:

• اسپری های هوا و بدون هوا،
• غلتک ها
• قلم موها

پروژه های صنعتی اهمیت بسیار زیادی به زمان اتمام کار می دهند. از این رو، لازم است از قطعات و تجهیزاتی استفاده شود که سریع ترین پوشش دهی را داشته باشند.

استفاده از قلم مو برای پوشش دهی اسکلت های فلزی سوله های عظیم عملی نیست. زیرا علاوه بر انرژی بالا، اتلاف وقت بیشتری را در پی دارد. استفاده از غلتک ها پس از اسپری ها در درجه ی دوم اهمیت قرار دارند.

نکته

هنگام کار با دستگاه های اسپری رنگ سوله، مقداری از ذرات رنگ ممکن است به دلیل این که ذرات ریز معلق با فشار بالا روی سطوح اعمال می شود به اطراف پراکنده و یا به سمت اپراتور برگردد. در چنین حالتی استفاده از ماسک و لباس مخصوص برای جلوگیری از اثرات مخرب این اتفاق توصیه می شود.

غلتک ها تنها مواد نیمه جامد رنگ سوله را بدون پراکندگی روی سطوح قرار می دهند. ویژگی منفی استفاده از غلتک برای رنگ آمیزی بو و استنشاق مواد محلول رنگ سوله است. در این شرایط، استفاده از ماسک تنفسی بسیار ضروری است.

کلام آخر

رنگ سوله از رنگ های صنعتی است که از آن به عنوان پوشش ساختار و اسکلت فلزی سوله ها استفاده می شود. این رنگ شامل سه بخش پرایمر، پوشش زیرین و پوشش پایانی است.

این نوع رنگ چسبندگی بالایی روی سطوح مختلف داشته و در برابر تغییرات جوی مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. رنگ سوله بسیار انعطاف پذیر بوده و نیازی به آستر و آماده سازی پیش از رنگ آمیزی ندارد.