به دانه (دم کرده هسته های میوه به) چه خواص و فوایدی دارد؟

به دانه در واقع همان هسته های میوه به است که طبیعت سرد و تر دارد. این هسته های قهوه ای تا قهوه ای تیره یک آنتی اکسیدان قوی بوده و خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد. در طب سنتی از آن برای درمان سوختگی، گلو درد، آفت دهان، سرفه، آسم، رفع التهاب مخاط، سرطان، زخم معده، اسهال، یبوست، مشکلات قلبی، کاهش کلسترول، کاهش فشار خون، تقویت سیستم گوارش و … استفاده می شود. به دلیل خواص و فوایدی که این دانه دارد از کاربرد های فراوانی برخوردار است.

علاوه بر این، هسته میوه به در صنایع آرایشی و بهداشتی و نساجی نیز کاربرد دارد. از این دانه ها برای ساخت محصولات آرایشی، مجعد کردن موها و در نساجی برای آهار داده پارچه های گران قیمت استفاده می شود. از خیساندن هسته میوه به در آب، لعاب تولید می شود. لعاب این دانه مانند لعاب دانه های کتان، ریحان و کتیرا خاصیت ضد التهابی دارد. بررسی ها نشان می دهد ۲۰ تا ۲۲ درصد وزن دانه های به را لعاب (موسیلاژ) تشکیل می دهد.

هسته میوه به منبعی غنی از فیبر، ویتامین C و نوعی کربوهیدرات به نام پکتین است. از این رو، مصرف آن به کاهش وزن کمک کرده و در استحکام رگ ها و جلوگیری از تصلب شرایین نقش دارد. افزودن این دانه ها به غذا علاوه بر ایجاد طعمی خوب، به گوارش غذا به خصوص گوارش پروتئین کمک فراوانی می کند. به با نام انگلیسی Quince از خانواده گل سرخ  (Rosaceae) و از جنس Cydonia است. تنها دارای یك گونه با نام  Vulgaris بوده و بومی ایران و تركمنستان است.

درخت به، درخت كوچكی است که ارتفاع آن حداكثر به ۵ متر و عمر آن به ۵۰ سال می رسد. این درخت از ۴ تا ۵ سالگی میوه تولید می كند. پوست ساقه و تنه درخت به رنگ قهوه ای است.

شاخه های جوان، برگ ها و پشت میوه از كرك هایی نرم، به رنگ سفید یا خاكستری مایل به قهوه ای پوشیده شده است. برگ های آن به صورت تخم مرغی و تقریبا گرد یا بیضی نوكدار با قاعده گرد است. گل ها یا شکوفه های درخت به اندازه درشتی داشته و به رنگ صورتی مایل به سفید دیده می شوند. گلبرگ ها تخـم مرغی شکل بوده و دارای ۵ كاسبرگ، ۵ گلبرگ وگلهـای خـود بارور هستند. این گل ها در انتهـای شاخه های نازک برگ دار می رویند. شکل میوه به، متناسب با نوع آن می تواند گرد، تخم مرغی و گلابی باشد.

داخل این میوه دانه (هسته) هایی به رنگ قهوه ای یا قهوه ای تیره وجود دارد که خاصیت درمانی فراوانی دارد. میوه به، در حالت نارس به رنگ سبز است اما پس از رسیدن، به رنگ زرد طلایی و یا زرد مایل به سبز دیده می شود. در این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی به دانه (دم کرده هسته های میوه به)، خواص، فواید و کاربرد های آن می پردازیم.

پراکندگی جغرافیایی درخت به چگونه است

درخت به بومی مناطق مدیترانه، اروپا، آسیا و آفریقای شمالی است. این درخت در کشور هایی مانند اسکاتلند، ارمنستان، ترکیه، ایران و جورجیا به مقدار زیاد دیده می شود. در ایران استان های گیلان، گلستان، مازندران و آذربایجان را می توان از تولید کنندگان اصلی این میوه به حساب آورد.

به دانه و فراورده های آن حاوی چه ترکیباتی است

 

هسته میوه به و فراورده های آن مانند دمنوش، جوشانده، لعاب و ماسک حاوی ترکیبات شیمیایی مهمی مانند ویتامین ‌ A، آمیگدالین یا ویتامین B17، دیگر ویتامینهای ‌B ، ویتامین  C، تانن، شکر، پکتین، مالیک اسید و املاح معدنی مانند پتاسیم، سدیم، روی، فسفر، کلسیم، آهن، منیزیم و سلانیوم است.

به دانه به چه روش هایی مورد استفاده قرار می گیرد

این دانه ها به دلیل داشتن خواص درمانی فراوان محبوبیت بسیاری داشته و به شکل لعاب، جوشانده، دمنوش، ماسک صورت و ماسک مو، مورد استفاده قرار می گیرد. در این قسمت به روش های استفاده از این دانه ها اشاره می کنیم:

روش تولید لعاب به دانه

برای تهیه لعاب هسته میوه به ، یک قاشق چای خوری از این دانه ها را به مقدار کمی آب اضافه می کنند. این دانه پس از مدتی خیسانده لعاب تولید می کنند. علاوه بر این، می‌توان چند دانه به را روی زبان قرار داده و لعاب آن را ظرف چند دقیقه مکید.

باید از جویدن دانه های به شدت پرهیز کرد. این دانه ها را نباید به صورت له ‌شده و یا خرد شده، جوشاند و خورد. زیرا با این کار، موادی به نام آمیگدالین که در به دانه وجود دارد تجزیه تجزیه شده و به اسید سیانیوریک تبدیل می شود. این اسید برای بدن بسیار خطرناک است.

با مکیدن یا خوردن هسته میوه به ، لعاب از روی آن جدا شده و دانه بدون هیچ تغییری دفع می ‌شود. در این حالت، خطر تولید اسید سیانیوریک وجود ندارد. اسید سیانیوریک فقط با له و یا خرد شدن دانه در محیط معده تولید می ‌شود.

روش تهیه جوشانده به دانه

برای تهیه جوشانده هسته میوه به، ۳۰ گرم از آن را به یک لیتر آب جوش اضافه کرده و مدتی می جوشانند تا به ژله تبدیل شود. سپس آن را از روی حرارت برداشته و اجازه می دهند کمی صبر شود. پس از این مرحله جوشانده آماده ی مصرف است. جوشانده هسته میوه به را می توان هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی مورد استفاده قرار داد.

طرز تهیه دمنوش به دانه

برای تهیه ی این دمنوش ابتدا مقداری آب را روی حرارت قرار می دهیم تا به جوش آید. سپس آن را از روی حرارت برداشته و مقدار کمی هسته میوه به ، به آن اضافه می کنیم. پس از چند دقیقه این دمنوش آماده میل کردن است.

نحوه تولید و استفاده ماسک صورت به دانه

برای تولید ماسک صورت هسته میوه به، ابتدا مقدار کمی از دانه های به را به نصف لیوان آب اضافه کرده و در ظرف شیشه ای درب دار می ریزند. پس از آن به مدت ۲۴ ساعت درب ظرف را محکم می بندند. پس از این مدت می توان ماده ی ژله ای هسته میوه به را با پنبه روی پوست صورت مالید. این کار را می توان به صورت روزانه تکرار کرد.

طرز تهیه و استفاده ماسک مو به دانه

برای تهیه ی ماسک مو به دانه، مقداری از آن را به ۲ لیوان آب اضافه کرده و روی حرارت قرار می دهند تا بجوشد. سپس آن را از روی حرارت بر میدارند تا خنک شود. توصیه می شود پس از خنک شدن، مایع را روی ریشه ی موها مالیده و بعد از یک ساعت با آب گرم و بدون استفاده از شامپو آبکشی نمایند.

میوه و هسته میوه به را می‌توان در غذا و مربا هم استفاده کرد. میوه به در غذا شبیه سیب‌زمینی ا‌ست، با این تفاوت که عطر و خواص متفاوت و فوق‌العاده‌ای دارد. علاوه بر این، می‌توان دانه ی به را همراه با انواع دمنوش و چای مورد استفاده قرار داد.

به دانه، دمنوش، جوشانده و لعاب آن چه خواصی دارند

مصرف به دانه و فراورده های آن به دلیل ترکیبات و ویژگی های منحصر به فردی که دارند از محبوبیت بالایی برخوردار است. در این قسمت به مهم ترین و رایج ترین خواص درمانی آن می پردازیم:

اثر آرام بخشی قوی دارد

این دانه ها خاصیت آرام بخشی بی نظیری دارند. به همین دلیل مصرف هسته میوه به و فراورده های آن در کاهش استرس، تنش‌های عصبی و درمان اختلال تنفسی بسیار موثر است. علاوه بر این، مصرف به دانه کمک فراوانی به کاهش غم و اندوه می کند.

به منظور استفاده از این دانه ها به عنوان آرام بخش، توصیه می شود آن را در داخل یک لیوان آب خیسانده و پس از ایجاد حالت لعاب (موسیلاژ) قبل از خواب میل کرد. تهیه ی چای دانه به هم کمک زیادی به کاهش استرس می کند.

در درمان سرفه و سرماخوردگی موثر است

هسته میوه به خاصیت ضد التهابی دارند. از این رو، مصرف آن برای درمان گلودرد و تسکین سرفه بسیار موثر است. با خیساندن این دانه‌ها در آب، از لعاب آن به عنوان داروی سرفه استفاده می شود. این روش درمان، برای کودکان بسیار مفید است. به این منظور توصیه می شود کودکان از ترکیب عسل و لعاب هسته میوه به استفاده کنند.

علاوه بر سرفه، هسته به در درمان پنومونی، سرماخوردگی، آسم و بیماری‌های تنفسی بسیار موثر است. توصیه می شود دانه‌های به را در آب جوشانده و سپس مصرف کرد.

در بهبود عملکرد دستگاه گوارش نقش دارد

لعاب هسته میوه به به دلیل داشتن حالت لزج در بهبود عملکرد دستگاه گوارش بسیار موثر است. برای درمان ورم معده توصیه می شود ۴ گرم به‌ دانه را با سه‌ چهارم لیوان آب مخلوط کرده و پس از ایجاد حالت ژلاتینی مورد استفاده قرار داد. علاوه بر این، تانن موجود در این دانه ها، خاصیت ضد التهابی به آن بخشیده و به درمان اسهال و ورم روده کمک می کند.

بوی بد و آفت های دهان را برطرف می کند

این دانه ها خاصیت ضد باکتریایی قوی دارد.  بلعیدن این دانه ها، فعالیت باکتری های دهان را مهار کرده و از ایجاد بوی بد و آفت های دهان جلوگیری می کند.

به درمان سوختگی کمک می کند

لعاب هسته میوه به در درمان سوختگی تاثیر فوق العاده ای دارد. برای این منظور، لعاب به دانه را به صورت موضعی روی قسمت های آسیب دیده قرار می دهند. خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی این لعاب در درمان سوختگی بسیار موثر است.

در کاهش وزن تاثیرگذار است

هسته های میوه به منبعی غنی از فیبر و ویتامین C است. علاوه بر این، دانه های به  چربی، کالری و نمک کمی دارد. از این رو، مصرف آن به کاهش وزن و لاغری کمک فراوانی می کند.

سلامت قلب را تضمین می کند

این دانه ها سرشار از نوعی کربوهیدرات به نام پکتین است. این ترکیب در استحکام بیشتر رگ ها نقش داشته و مانع از تصلب شرایین می شود. علاوه بر این، با کاهش کلسترول و فشار خون سلامت قلب را تضمین کرده و مانع از ایجاد بیماری های قلبی می شود.

در مبارزه با سرطان موثر است

هسته میوه به، به دلیل داشتن انواع ویتامین ها مخصوصا ویتامین B_۱۷، خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. آنتی اکسیدان ها فعالیت رادیکال های آزاد بدن را مهار کرده و در جلوگیری از سرطان نقش بسیار مهمی دارند.

در سلامت و زیبایی پوست و مو نقش دارد

از لعاب هسته میوه به می توان برای تهیه ماسک صورت و مو استفاده کرد. این لعاب سرشار از مواد مغذی است. ماسک لعاب به دانه سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدان است و مصرف آن برای پوست موجب بهبود لک و آکنه شده، پوست را روشن کرده و در رفع چین و چروک و ترک های پوستی موثر است.

مواد مغذی موجود در این لعاب، سبب تغذیه فولیکول های مو شده و به تقویت و رشد آن کمک می کند. علاوه بر این، برای مجعد کردن موهای معمولی (نه چرب و نه خشک) از لعاب دانه به روی ریشه مو استفاده می شود.

علاوه بر موارد گفته شده در بالا، هسته به و فراورده های آن در درمان زخم، اسهال خونی و ساده، بواسیر، تورم‌های داخلی بدن، ترک پوست دست، بدن، نوک پستان و لب، خشکی زبان و دهان بسیار مفید است.

مصرف به دانه، لعاب، جوشانده و دمنوش آن چه عوارضی دارد؟

مصرف هسته میوه به و فراورده های آن، در کنار خواص و فواید بی نظیری که دارد می تواند با عوارضی نیز همراه باشد. به همین دلیل توصیه می شود مصرف آن با مشورت افراد متخصص در زمینه طب سنتی همراه باشد. در این قسمت به عوارض احتمالی مصرف این دانه ها اشاره می کنیم:

• برای مصرف خوراکی دانه های به از روش های مکیدن، قورت دادن و یا ژل استفاده شود. جویدن این دانه ها سبب خروج اسید سیانوریک می شود که برای بدن به شدت خطرناک است.
• توصیه می شود هنگام تهیه لعاب هسته میوه به ، از له کردن یا خرد کردن دانه های به خودداری شود. زیرا این کار موجب می شود ترکیب آمیگدالین موجود در هسته تجزیه شده و به اسید سیانوریک تبدیل شود که ماده ای بسیار سمی است.
• مصرف بیش از حد هسته میوه به ، ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود. زیرا این دانه ها حاوی سیانید هستند.
• از مصرف همزمان هسته میوه به و فراورده های آن با دارو به شدت پرهیز شود. زیرا موسیلاژ یا لعاب این دانه ها جذب دارو را کاهش داده و در اثربخشی دارو اختلال ایجاد می کنند. برای رفع این مشکل توصیه می شود بین مصرف دارو و هسته میوه به حداقل یک ساعت فاصله وجود داشته باشد.

طریقه مصرف به دانه برای سرماخوردگی

در فصول سرد مانند زمستان، افراد معمولاً به دلیل تغییر دما از سرفه و سایر بیماری های مرتبط رنج می برند. برای مبارزه با آن، دانه های به توصیه می ‌شوند، زیرا حاوی سطوح بالایی از ویتامین C هستند که آن‌ها را به یک پادزهر بسیار موثر برای سرفه تبدیل می ‌کنند. به ایمنی را افزایش می دهد و به مبارزه با عفونت های ناشی از باکتری یا ویروس کمک می کند و شما را برای مدت طولانی تری سالم نگه می دارد. جدای از این، میوه به حاوی مقدار زیادی مواد معدنی و مواد مغذی ضروری دیگر است که همه با هم برای بهبود سلامت تنفسی شما با تامین مواد مغذی کافی کار می کنند. بنابراین اگر در طول زمستان مریض شدید، به یاد داشته باشید که به می تواند در مبارزه سریع با این بیماری به شما کمک کند.

این میوه باستانی غنی از ویتامین C و آنتی اکسیدان است و آن را به ابزاری عالی برای کمک به بهبود دفاع بدن در برابر بیماری های روزمره کمک می کند. اعتقاد بر این است که خوردن میوه به، بطور منظم برای هضم غذا مفید است، سلامت پوست را بهبود می بخشد و از آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند. حتی تحقیقاتی وجود دارد که نشان می دهد به می تواند عملکرد سالم کبد را تقویت کند. اگر به دنبال راهی آسان و طبیعی برای حمایت از سیستم ایمنی خود هستید، به ممکن است یک گزینه عالی باشد!

به دانه به روش های مختلف در دوران سرماخوردگی مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که در مقاله گفته شد شما می توانید از آنها دمنوش تهیه کنید یا آنها را روی زبان گذاشته و مزه مزه کنید تا لعاب آن باعث بهبود سرفه های شما شود. استفاده از دانه های به در طول سرماخوردگی کمک می کند ناراحتی های تنفسی شما کاهش یابد و سرفه و درد گلو زودتر درمان شود.