دمنوش بادرنجبویه – خواص، فواید و قیمت خرید و فروش

دمنوش بادرنجبویه از برگ ها و سر شاخه های جوان گیاهی به همین نام به دست می آید. این دمنوش طبیعت گرم و خشک داشته و خواص درمانی فراوانی دارد. در طب سنتی دمنوش بادرنجبویه به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، ضد میکروب، ضد قارچ، ضد التهاب و آفت کش شناخته شده است.

خواص درمانی بی نظیر این دمنوش موجب شده است برای درمان بیماری هایی مانند سر درد، کاهش اضطراب، التیام زخم، اسپاسم و تشنج، پوست، کبد، قلب، مشکلات دستگاه گوارش، تنفس، عصبی، حرکتی و … مورد استفاده قرار گیرد.

جالب است بدانیم که:

گیاه بادرنجبویه با نام علمی Melissa Officinalis ، گیاهی علفی، معطر، پایا و چند ساله است که ساقه های راست با مقطع چهار گوش دارد. ارتفاع ساقه های این گیاه از ۳۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر متغیر است. تمام ساقه ها و برگ های گیاه پوشیده از پرز های ریز است.

برگ های گیاه به شکل بیضی و یا قلب بوده و لبه های دندانه دندانه دارد. طول برگ ها ۳ تا ۸ سانتیمتر و پهنای آن ۴ تا ۵ سانتیمتر است. در سطح برگ، رگبرگ های متعددی وجود دارد که به صورت مشبک است. این برگ ها، به رنگ زرد مایل به سبز دیده می شوند. برگ های معطر بادرنجبویه، عطری شبیه به لیمو دارند.

نکته:

گل های گیاه معمولا به صورت ۶ تا ۱۲تایی در کنار برگ ها می رویند. کاسبرگ های رنگی آن ابتدا به رنگ زرد، سپس به رنگ سفید و بعد به رنگ بنفش دیده می شود.

درون گل چهار پرچم ( دو پرچم بزرگ و دو پرچم کوچک ) وجود دارد. عطر این گل ها در جذب حشرات به خصوص زنبور های عسل بسیار موثر است. گل های بادرنجبویه معمولا از خرداد تا اواسط مرداد روی گیاه دیده می شود.

ريشه اصلی گیاه، كوتاه و استوانه ای شكل بوده و روی ريزوم ها گره های خاصی وجود دارد. از اين گره ها استلون ها و ساير انشعاب های ريشه ای به رنگ قهوه ای روشن خارج می شود.

میوه ی گیاه به صورت فندقه، به طول ۱ تا ۵/۱ میلیمتر بوده و به رنگ قهوه ای است. بذر گیاه نیز تخم مرغی شکل و به رنگ سیاه و براق است.

نکته:

گیاه بادرنجبویه با نام های بادرنگبویه، بادرنجوبه، بادرشبی و ملیسا نیز شناخته می شود.

نکته:

گیاه بادرنجبویه بومی مناطق شرق مدیترانه، جنوب اروپا، نواحی مختلف خاورمیانه و آسیای مرکزی است. امروزه این گیاه در بسیاری از نقاط مانند شمال آفریقا، آمریکای شمالی و جنوبی نیز کشت می شود.

در ایران این گیاه در مناطق اطراف تهران، شهرهای شمالی مانند رشت و رودبار دیده می شود.

نکته:

خواص و فواید دارویی این گیاه موجب شده است در صنایع مختلفی مانند صنایع دارویی، غذایی و آرایشی و بهداشتی کاربرد داشته باشند.

توجه:

از آنجا که این دمنوش طبع گرم و خشک دارد به افراد گرم مزاج توصیه می شود از صمغ عربی و کندر به عنوان مصلح استفاده کنند.

پیش از این در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به معرفی و بررسی انواع عرقیات گیاهی و دمنوش هایی مانند اکلیل کوهی، افتیمون، هوفاریقون، کوهوش سیاه، ریوند چینی، گل مغربی، برگ درخت چریش، کندر، کنگر کوهی و … پرداخته شده است. در این مقاله به بررسی دمنوش گیاهی بادرنجبویه، خواص، ویژگی و قیمت خرید و فروش آن می پردازیم:

• ترکیبات شیمیایی موجود در دمنوش بادرنجبویه چیست؟
• قیمت خرید و فروش دمنوش بادرنجبویه
• طرز تهیه دمنوش بادرنجبویه چگونه است؟
• دمنوش بادرنجبویه چه خواصی دارد؟
• عوارض دمنوش بادرنجبویه چیست؟

ترکیبات شیمیایی موجود در دمنوش بادرنجبویه چیست؟

این دمنوش تقریبا تمام ترکیبات شیمیایی مهم گیاه بادرنجبویه را در خود دارد. از جمله این ترکیبات می توان به سيترونلال، سيترال، ژرانيول، لينالول، استات اوگنول، اسيد فنوليک و فلدونوئيد اشاره کرد.

قیمت خرید و فروش دمنوش بادرنجبویه

این دمنوش ، از دمنوش های سنتی محسوب می شود که به دلیل داشتن فواید بی نظیر از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار بوده و طرفداران فراوانی دارد . از این رو، شرکت های تولیدی بسیاری در داخل کشور اقدام به تهیه ی این محصول نموده اند .

قیمت خرید و فروش این دمنوش مانند افتیمون ، خار مریم ، بید مشک ، کندر ، کنگر کوهی ، رزماری و … است . به همین دلیل، برای تهیه ی آن نیازی به پرداخت هزینه های گزاف نیست .

این دمنوش را می توان به راحتی از عطاری ها و فروشگاه های اینترنتی معتبر خریداری نمود . هنگام خرید باید به این نکته توجه داشت که محصول خریداری شده از تائیدیه وزارت بهداشت برخوردار باشد .

طرز تهیه دمنوش بادرنجبویه چگونه است؟

این دمنوش را می توان به راحتی در منزل تهیه کرد. برای تهیه ی این دمنوش لازم است برگ ها و سرشاخه های جوان گیاه جمع آوری شود. بهتر است از گیاهانی استفاده شود که به دور از جاده های اصلی و محیط های بدون آلاینده کشت می شوند.

این دمنوش را می توان تنها از گیاه بادرنجبویه و یا به صورت ترکیبی از این گیاه با گیاهان دیگر تهیه کرد. افزودن سایر گیاهان به این دمنوش بر خاصیت دارویی آن می افزاید.

طرز تهیه دمنوش بادرنجبویه

برای تهیه ی این دمنوش در یک قوری کوچک مقدار یک لیوان آب ریخته روی حرارت قرار می دهیم تا به جوش آید. سپس، ۱ قاشق غذاخوری برگ بادرنجبویه خشک و یا ۲ قاشق غذاخوری برگ تازه را به آب جوش اضافه می کنیم. کمی بعد شعله را خاموش کرده اجازه می دهیم پس از چند دقیقه دمنوش دم بکشد .

محتویات قوری را از صافی عبور داده مواد شناور آن را جدا می کنیم. دمنوش صاف شده را در یک فنجان ریخته و میل می کنیم. این دمنوش طعم مرکباتی ملایم مانند لیمو دارد. برای خوش طعم تر شدن، می توان به آن مقداری عسل اضافه نمود.

طرز تهیه دمنوش بادرنجبویه با دارچین و زنجبیل

برای تهیه ی این دمنوش، یک لیوان آب درون قوری ریخته و روی حرارت قرار می دهیم تا آب به جوش آید. سپس، ۲ قاشق غذاخوری برگ تازه و یا ۱ قاشق غذاخوری برگ خشک بادرنجبویه را به همراه ۱ عدد چوب دارچین و مقداری زنجبیل به آب جوش اضافه می کنیم.

پس از این مرحله شعله گاز را خاموش کرده و چند دقیقه به محتویات درون قوری اجازه می دهیم تا به خوبی دم بکشد. برای بهتر دم کشیدن دمنوش یک پارچه ی تمیز روی قوری قرار می دهیم.

این دمنوش پس از گذشت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه آماده است. می توانید قبل از میل کردن از عسل برای شیرین کردن دمنوش استفاده کرد.

نکته:

عسل را می توان پس از صاف کردن دمنوش به آن اضافه کرد. اما، زنجبیل حلقه شده و یا چوب دارچین را باید همزمان با بادرنجبویه به آن اضافه کرده و دم کرد.

طرز تهیه دمنوش بادرنجبویه و چای سیاه

این دمنوش را می توان در فصول مختلف سال به صورت گرم و یا سرد میل کرد. برای تهیه ی این دمنوش به صورت گرم به صورت زیر عمل می کنیم:

۵ لیوان آب را در ظرفی ریخته روی حرارت قرار می دهیم تا به جوش آید. ۱۰ عدد برگ تازه گیاه بادرنجبویه را به همراه ۳ قاشق چایخوری چای سیاه درون آب جوش ریخته و پس از آن شعله را خاموش می کنیم. چند دقیقه اجازه می دهیم تا محتویات درون ظرف به خوبی دم بکشد.

پس از این مرحله محتویات درون ظرف را از صافی عبور می دهیم تا دمنوشی صاف و یک دست حاصل شود. برای خوش طعم تر شدن دمنوش، مقداری آب لیمو و شکر یا عسل به آن اضافه می کنیم.

برای تهیه ی این دمنوش به صورت سرد می توان به روش زیر عمل کرد:

برای این کار پس از تهیه ی دمنوش بادرنجبویه، آن را از صافی عبور می دهیم. سپس درون یک پارچ مقداری یخ ریخته و نیمی از دمنوش را به آن اضافه می کنیم. در ادامه یک لیموترش را به صورت حلقه ای برش داده و درون ترکیب می ریزیم.

پس از انجام این مراحل، باقی مانده دمنوش را اضافه کرده و مقداری آب به نوشیدنی اضافه کرده و هم می زنیم. با انجام این مراحل، یک نوشیدنی فوق العاده و خنک خواهیم داشت که می توان از نوشیدن آن در هوای گرم تابستان لذت برد.

دمنوش بادرنجبویه چه خواصی دارد؟

همان طور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، مصرف این دمنوش دارای خواص دارویی و درمانی فراوانی است که در این قسمت به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم.

در پیشگیری از مشکلات کبد موثر است

اسانس بادرنجبویه در رایحه ‌درمانی کاربرد فراوانی دارد. استشمام عطر این گیاه موجب کاهش تری‌گلسیرید خون (چربی خون) شده و به سنتز کلسترول در کبد کمک می ‌کند. مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۲ نشان می دهد که رایحه درمانی با این گیاه فعالیت عواملی که باعث رشد دائمی سلول‌های سرطانی کبدی می ‌شوند را مهار می ‌کند.

به حفظ سلامت قلب کمک می کند

محققان در سال ۲۰۱۶ دریافتند که تپش قلب و فشار خون بالا در حیواناتی که این گیاه را به ‌شکل خوراکی مصرف کردند تا حد زیادی کاهش یافت. آن ها معتقدند بادرنجبویه روی سازوکار و پالس‌های الکتریکی قلب تأثیر قابل ‌توجهی دارد.در طب سنتی ایران همواره از این گیاه به‌عنوان درمانی برای تپش قلب استفاده می شود.

از دیگر مزایای مصرف این دمنوش، تأثیر آن روی آریتمی قلبی است. آریتمی به حالتی گفته می شود که در آن، ضربان قلب سریع‌تر یا آهسته‌تر از حالت عادی و یا در فواصل زمانی یکسان، نامنظم است.

نکته:

مطالعات نشان می دهد مصرف این دمنوش می‌تواند احتمال وقوع تپش ناگهانی، تاکی کاردی (ضربان قلب بالا یا تندتپشی) و فیبریلاسیون قلب (مشکل در ضربان قلب) را بدون ایجاد عوارض جانبی کاهش دهد.

این دمنوش تغییرات عمده‌ای را در نتایج الکتروکاردیوگرام (نوار قلب) ایجاد می‌کند. به این صورت که فواصل زمانی الکتریکی را افزایش می‌دهد.

به عنوان ضدباکتری طبیعی عمل می کند

این دمنوش به عنوان یک ضد باکتری و ضد قارچ قوی شناخته می شود. از این رو در مهار قارچ کاندیدا بسیار موثر است. این قارچ موجب بروز عفونت‌های قارچی از جمله عفونت قارچی واژن می ‌شود. علاوه بر این، سبب بروز علائمی مانند خستگی، مهِ مغزی، مشکلات گوارشی و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن می شود. مصرف این دمنوش مانع از بروز چنین علائمی می شود.

در درمان دیابت موثر است

دانشمندان برای بررسی گیاه بادرنجبویه روی دیابت آزمایشی را طراحی کردند. آن ها فراورده های این گیاه مانند دمنوش ، اسانس و یا روغن را به گروهی از بیماران دادند. نتیجه آزمایش مشخص کرد محصولات این گیاه در کاهش سطح قند خون و نیز کاهش استرس اکسیداتیو مرتبط با دیابت تاثیر بسیار مثبتی دارد.

نتایج این آزمایش به قدری درخشان بود که محققان دانشگاه آزاد برلین را تحت‌تأثیر قرار داد. آن ها بر این باورند که عصاره‌ی اتانولی بادرنجبویه احتمالا می‌تواند در کنار درمان دارویی دیابت نوع ۲ یا در پیشگیری از آن مفید باشد.

به بهبود سیستم عصبی کمک می کند

این دمنوش تاثیر فوق العاده ای روی سیستم اعصاب دارد. به‌همین‌دلیل، از گذشته برای درمان اضطراب و بی‌خوابی مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، مصرف دمنوش گیاهی بادرنجبویه موجب بهبود بیش فعالی، تمرکز و تحریک‌پذیری کودکان بالای ۷ سال، خلق‌وخو و عملکرد شناختی جوانان می شود.

مصرف این دمنوش در بهبود کیفیت خواب، کاهش علائم بی‌خوابی و اختلالات خواب به‌ ویژه در دوران یائسگی بسیار موثر است.

به درمان تبخال کمک می کند

دمنوش گیاهی بادرنجبویه به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان مانند تانن و پلی فنل خاصیت ضد ویروسی داشته و در درمان ویروس تبخال موثر است.

ب وجود این که تبخال درمان دائمی ندارد، اما استفاده از برخی روش‌های درمانی می‌تواند تعداد دفعات تبخال ‌زدن را کمتر کرده و فاصله‌ ی بین آن ها را طولانی ‌تر کند.

مصرف این دمنوش علاوه بر طولانی تر کردن فواصل تبخال زدن، خارش و سوزش ناشی از آن را تسکین می بخشد.

مانع از ابتلا به سرطان می شود

این دمنوش به عنوان یک آنتی اکسیدان و ضد التهاب قوی می‌تواند فعالیت رادیکال‌های آزاد را مهار کرده و از آسیب ناشی از آن پیشگیری کند.

مهم‌ترین مزیت این دمنوش، تأثیر احتمالی آن بر نوع خاصی از سرطان موسوم به گلیوبلاستوما مولتی ‌فرم است. این نوع سرطان ابتدا سلول های مغزی را درگیر می کند.

تیروئید پرکار را درمان می کند

مشکلات تیروئید مانند پرکاری و یا کم کاری تیروئید از شایع‌ ترین مشکلات بین مردم است. مطالعات محققان نشان می دهد، مصرف این دمنوش برای تنظیم پرکاری تیروئید بسیار مفید است. ترکیبات موجود در این دمنوش، از اتصال برخی ترکیبات که سبب فعالیت بیش‌ازحد تیروئید می‌شوند به گیرنده‌های تیروئید به ‌ویژه در بیماران مبتلا به گواتر جلوگیری می‌کند.

در بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر است

دمنوش گیاهی بادرنجبویه به‌ دلیل داشتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی، در سلامت دستگاه گوارش موثر است. این دمنوش می‌تواند از زخم‌معده جلوگیری کند. بررسی ها نشان می دهد مصرف این دمنوش مانند نعناع و سنبل ختایی در درمان یبوست موثر است.

در کاهش وزن و لاغری موثر است

ایجاد بافت های چربی در بدن انسان مهم ترین عامل برای ایجاد افزایش وزن در بدن انسان است. تحقیقات و بررسی ها نشان می دهد که دمنوش گیاهی بادرنجبویه فعالیت پروتئین های موثر در تولید چربی را کاهش داده و تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از رشد این بافت های چربی دارد.

عوارض دمنوش بادرنجبویه چیست؟

مصرف این دمنوش با وجود خواص و فواید بی نظیری که دارد می تواند با عوارض و مشکلاتی همراه باشد. به همین دلیل مصرف آن باید با نظر و مشورت افراد متخصص در زمینه طب سنتی همراه باشد. در این قسمت به شایع ترین عوارض مصرف این دمنوش اشاره می کنیم:

• زنان باردار باید از مصرف این دمنوش به شدت پرهیز کنند.
• افرادی که داروی تیروئید مصرف می ‌کنند نباید آن را مصرف کنند.
• برخی بیماران نیز پس از درمان با این دمنوش عوارض جانبی خفیفی را گزارش کرده‌اند.