داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چیست ؟ تأثیرش بر قارچ سیاه

داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال از داروهای ضد قارچ بوده که برای بیماری های قارچی حاد مانند بیماری قارچ سیاه به بیماران تجویز می شود. به‌تازگی کاربرد داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال به دلیل شیوع بیماری کرونا و به دنبال آن ازدیاد مبتلایان به قارچ سیاه ، بیشتر هم شده است. قارچ سیاه در بیماران کرونایی با وضعیت حاد و با نقص سیستم ایمنی شایع شده است. نحوه مصرف داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال بسیار مهم بوده و مقدار و دوز آن باید توسط پزشک متخصص تعیین شود. قیمت داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال به انواع این دارو وابسته است، اینکه دارو خارجی یا ایرانی باشد بر قیمت آن مؤثر است. خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال در داروخانه ها و مراکز مجاز فروش دارو صورت می پذیرد. در ادامه به کاربردها و عوارض داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال پرداخته‌شده است.

استفاده از داروهای آمفوتریسین بی لیپوزومال و آمفوتریسین بی امروزه با شیوع قارچ سیاه به دنبال پاندمی کرونا، به‌ویژه کرونا دلتا و کرونا لامبدا بیشتر شده است. نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی برخی دارو ها در زمینه درمان این بیماری ها پرداخته است. با ما همراه باشید.

کاربرد داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چیست ؟

Liposomal amphotericin B جهت درمان عفونت های شدید قارچی، کاندیدیاز داخل چشمی، عفونت های قارچی دستگاه ادراری و مننگوانسفالیت اولیه تجویز می گردد. این دارو درمان انتخابی اندوکاردیت قارچی، مننژیت قارچی، پریتونیت یا عفونت های شدید مجرای تنفسی نیز می باشد. کاربرد و مصرف داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال امروزه با شیوع بیماری قارچ سیاه که در کشور ما ایران، بیماران مبتلا به کرونا در وضیعت حاد، افراد دچار دیابت و افراد دچار نقص سیستم ایمنی بدن را درگیر نموده است، مورد استفاده قرار می گیرد.

تفاوت داروی داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال با داروی آمفوتریسین بی چیست ؟

آمفوتریسین بی لیپوزومال در واقع فرمولاسیونی از دارو است که مولکول های دارو توسط غشایی لیپیدی احاطه شده‌اند. این امر عوارض جانبی دارو را بدون اینکه در میزان اثر بخشی دارو تغییری ایجاد کند، کاهش می‌دهد. غلظت پلاسمایی ایجاد شده با کاربرد آمفوتریسین بی لیپوزومال بیشتر از نوع ساده دارو می‌باشد و بنابراین تجمع و نفوذ دارو به بافت های چربی و مغز نیز بیشتر خواهد بود. با توجه به نکات ذکر شده، این دارو با غلظت و سرعت ثابتی به بافت عفونی می رسد. کاهش عوارض ناخواسته دارو از علل اصلی تولید و مصرف آمفوتریسین بی لیپوزومال بوده است.

داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال به همراه فیلتر ۵ میکرونی عرضه می‌گردد. لازم به ذکر است که نوع معمولی دارو در یخچال و انواع آمفوتریسین بی لیپوزومال در دمای محیط قابل نگهداری می باشد. باید توجه شود که در صورت وجود نارسایی های کلیوی یا احتیاج به تجویز دوز های بالا، نوع لیپوزومال دارو تجویز شده و نمی توان آن را با سایر انواع دارو جایگزین نمود.

عوارض داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چیست ؟

• ایجاد تب و لرز
• ایجاد اختلالاتی در ضربان قلب
• ایجاد گرفتگی و درد عضلات
• بروز خستگی و ضعف غیر معمول
• ایجاد کمردرد و درد در قفسه سینه
• تیره شدگی ادرار
• سخت شدن تنفس
• ایجاد سر درد
• زرد شدگی پوست و چشم
• نا منظم شدن ضربان قلب
• گرفتگی عضلات یا درد
• ایجاد خستگی یا ضعف غیر معمول

عوارض داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال که کمتر رایج هستند :

• کمردرد و درد در قفسه سینه، تیرگی ادرار، دشواری در تنفس، سردرد و زرد شدن چشم یا پوست از عوارضی هستند که کمتر مشاهده شده‌اند.

توجه

مصرف بيش از حد این دارو ممکن است عملکرد دستگاه تنفسی و قلبی عروقی را تحت تأثير قرار دهد. درمان مسمومیت با این دارو، عمدتاً انجام اقدامات حمايتی است. همو دياليز در مسموميت آمفوتريسين B مؤثر نبوده و غالباً اختلالات الکتروليتی اصلاح می گردند.

منع مصرف داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال در چه مواردی است ؟

در صورت وجود حساسيت مفرط به دارو، مصرف آن باید قطع گردد، مگر آنکه درمان مؤثر ديگری موجود نباشد.

در بيمارانی که دچار نارسايی كليه هستند، مصرف آمفوتریسین بی لیپوزومال باید با احتياط صورت گیرد.

نحوه مصرف و تزریق داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چیست ؟

باید توجه شود که مقدار و نحوه مصرف داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال تنها توسط پزشک معالج تعیین می شود. و نحوه آماده سازی و تزریقی که در ادامه آورده شده است، تنها جهت آشنایی و مربوط به یکی از شرکت های داروسازی می باشد. بنابراین این دارو به طور خودسرانه نمی تواند به هیچ وجه مورد استفاده قرار بگیرد.

جهت آماده سازی دارو، پس از اینکه ۱۲ ميلی ليتر آب استريل به ويال افزوده شد، بايد به آرامی آن را تکان داد تا هيچ نشانه ای از رسوب زرد رنگ در ویال باقی نماند. تعداد مورد نياز ويال دارو بسته به دوز تجويز شده برای هر بيمار آماده شده و در يك سرنگ ۲۱ ميلی ليتری استريل با سوزن شماره ۱۸ كشيده خواهد شد. پس از انجام مراحل بالا، فيلتر بين سرنگ و سر سرنگ قرار گرفته و دارو وارد حجم مورد نظر از سرم دكستروز ۵ درصد شده و انفوزيون می شود.

نکته

با به کار بردن يك فيلتر می توان محتويات ۴ ويال را فيلتر نمود. حجم مورد نياز از دكستروز طوری انتخاب می شود كه پس از رقيق سازی غلظت انفوزيون نهايی ۱ ميلی گرم در ميلی ليتر باشد. برای کاربرد در كودكان و بيماران مبتلا به بيماری های قلبی عروقی بهتر است اين دارو به غلظت انفوزيون نهايی ۲ ميلی گرم در ميلی ليتر برسد.

اگر ويال در شرايط عادی در بخش و توسط پرستار آماده شود دارو بايد به سرعت استفاده شود، در غیر این صورت دارو باید پس از يك ساعت دور ريخته شود. لازم به ذکر است که در صورتي که دارو در شرايط تميز آماده و حل شود، در خود ويال دارو در دمای محيط تا ۲۴ ساعت و در خود ويال دارو و در سرنگ پلی پروپيلنی در يخچال تا يك هفته قابل نگهداری است. انفوزیون وریدی آمفوتریسین بی لیپوزومال باید طی ۲ تا ۴ ساعت انجام شود.

باید توجه شود که مصرف این دارو مناسب عفونت های قارچی خفیف نمی باشد.

برای کاربرد و یا عدم کاربرد داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال، خطرات مصرف آن در مقابل منافع مصرفش باید سنجیده شود. این تصمیمی است که توسط پزشک و در مشورت با بیمار صورت می پذیرد.

در صورتی که در درمان بیش از یک هفته وقفه ایجاد شود، درمان باید مجدد با حداقل مقدار مصرف شروع شده و به تدریج تا مقدار مصرف مطلوب افزایش یابد.

تأثیر داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال بر کلیه ها چیست ؟

عفونت ‌های قارچی در مواردی باعث بروز بیماری و حتی مرگ می شوند. از آمفوتریسین B متعارف، سال‌ های زیادی جهت درمان عفونت ‌های قارچی استفاده شده است. با وجود اینکه این دارو برای درمان عفونت های قارچی مؤثر است، اما می‌تواند آسیب های کلیوی را به بیماران تحمیل کند. از مصرف کنندگان این دارو، حدود هشت نفر از هر ده بیمار تحت درمان کلیوی قرار می گیرند. در نتیجه مدت بستری افراد مبتلا به آسیب کلیوی در بیمارستان، هزینه ‌های مراقبت ‌های بهداشتی و میزان مرگ ‌و ‌میر نیز افزایش می‌ یابد.

در افراد نیازمند به درمان عفونت‌های قارچی به منظور پیشگیری مشکلات اشاره شده در بالا، فرمولاسیون‌ های جدیدی از دارو به نام لیپومازول (مرتبط با لیپید) معرفی شده است. داروی لیپوزومال آمفوتریسین B فرمولاسیون جدیدی است و اغلب در کارهای بالینی برای درمان عفونت ‌های قارچی استفاده می گردد.

نکته

مطالعات نشان داده است که کاربرد و تأثیر آمفوتریسین بی لیپوزومال در مقایسه با نوع معمولی دارو، با کاهش واکنش ‌های مرتبط با تزریق و واکنش‌ های کلیوی همراه خواهد بود.

شرایط و نحوه نگهداری داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چیست ؟

• ویال های باز نشده دارو را می توان در دمای کمتر از ۲۰ درجه سانتی گراد نگهداری نمود.
• داروی آماده سازی شده توسط SW را می توان به مدت ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری نمود.
• انفوزیون فرآورده رقیق شده باید طی ۶ ساعت بعد از رقیق سازی انجام گیرد.
• لازم به ذکر است که این دارو نباید با هیچ دارویی مخلوط شود. برای تزریق این دارو مسیر جداگانه‌ای برای تزریق لازم است. در صورتی که از مسیر داخل وریدی مشترک استفاده گردد، مسیر باید قبل و بعد از انفوزیون فرآورده، توسط دکستروز ۵ درصد فلاش شود.

کاربرد داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال در قارچ سیاه و کرونا چیست ؟

قارچ سیاه همان‌طور که از نامش پیداست یک بیماری قارچی عفونی است که در صورت عدم کنترل و درمان به‌موقع می تواند آسیب های جدی به بدن بیمار مانند برداشتن عضو و حتی مرگ منجر شود. لازم به توضیح است که بیماری قارچ سیاه قبل از اپیدمی کرونا هم در جوامع انسانی وجود داشته است. اما پس از شیوع کرونا در جهان و درگیری افراد به نوع حاد بیماری، پزشکان ناگزیر به تجویز داروهای کورتون و استروئیدی برای کنترل بیماری شده اند. این داروها سیستم ایمنی بدن را سرکوب نموده و زمینه را برای رشد این قارچ فراهم می نمایند. این قارچ به‌ویژه در افرادی که سیستم ایمنی پایینی دارند مانند افراد مبتلا به دیابت، تاثیرات بیشتری داشته و می تواند آسیب های جدی به این بیماران وارد کند. باید توجه نمود که برخلاف آنچه که به اشتباه در بین مردم رایج شده، قارچ سیاه به هیچ وجه مسری نیست.

درمان بیماری قارچ سیاه باید با بروز اولین علائم آغاز شده و مراحل درمان با مصرف داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال به طور کامل انجام شود. هر گونه سهل انگاری در مصرف این دارو اثرات غیر قابل جبرانی را برای مصرف کننده خواهد داشت.

سازمان بهداشت جهانی برآن است تا با واکسیناسیون گسترده مردم بتواند بیماری کرونا را کنترل کرده و از بیماری هایی که ممکن است به دنبال بروز آن گسترش یابند جلوگیری نماید. امروزه واکسیناسیون علیه بیماری کرونا تنها امید بشر در شکست این اپیدمی منحوس است.

قیمت داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چگونه است ؟

قیمت داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال می تواند به ایرانی یا خارجی بودن دارو بستگی داشته باشد. قیمت داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال نوع ایرانی به مراتب پایین‌تر از نمونه های خارجی دارو خواهد بود. شرکت های داروسازی ایرانی همواره در تلاشند تا با تولید داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال نوع ایرانی بتوانند به بیماران، بخصوص بیماران کرونایی مبتلا به قارچ سیاه کمک نمایند. البته شرکت ‌های سازنده هم می‌توانند قیمت‌های مختلفی را بر محصولات خود قرار دهند. قیمت‌ها تاحدود زیادی به تأثیرگذاری دارو و رعایت استانداردهای جهانی وابسته است. به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا در جهان و ایجاد بیماری هایی که به دنبال آن شیوع می‌یابند، شرکت های داروسازی در همواره می کوشند تا بتوانند با تولید داروهای مؤثر به بیماران کمک نمایند.

انواع خارجی داروی آمفوتریسین بی در کشور ما ایران قیمتی بسیار بالا داشته و با شیوع قارچ سیاه بیشتر هم شده است. این دارو پیش از شیوع کووید ۱۹ قیمت پایین تری دارا بود، اما با شیوع قارچ سیاه به دنبال کرونا، قیمت این دارو در کشور ما ایران بسیار افزایش یافته است.

خرید و فروش قیمت داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال چگونه است ؟

خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال در کشور ما ایران به دنبال پاندمی کرونا و بروز قارچ سیاه در این بیماران بیشتر رونق گرفته است. خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال به دلیل مؤثر بودن در درمان عفونت های قارچی و عوارض کمتر نسبت به نمونه مشابه دیگرش، بسیار گسترده تر شده و در بیمارستان ‌ها جهت درمان بیماران کووید ۱۹ حادی که مبتلا به قارچ سیاه هم شده اند، مورد استفاده قرار می گیرد.

خرید و فروش داروی آمفوتریسین بی لیپوزومال ایرانی و خارجی در داروخانه های مجاز کشور و تنها با نسخه پزشک صورت گرفته و در دسترس مردم قرار می‌گیرد. توجه شود که این دارو کاملاً تخصصی بوده و مصرف یا عدم مصرف آن تنها توسط پزشک معالج تعیین می‌گردد.

سخن آخر

داروهای شیمایی به هیچ وجه نباید بدون دستور پزشک معالج مورد استفاده قرار گیرند و رعایت این نکته بویژه برای داروهای فوق تخصصی همواره ضروری است.

داروهای شیمیایی می‌توانند عوارض جبران ‌ناپذیری را برای مصرف‌کنندگان ایجاد نماید، بنابراین باید همیشه از منابع معتبر و دارای مجوز تهیه شوند.

نحوه مصرف داروها و دوز مصرفی آن‌ها از نکات مهم درمانی بشمار آمده و باید دقیقاً طبق نظر پزشک مصرف گردند.

اینکه دارو در مراحل اولیه بیماری تجویز و مصرف گردد امری بسیار مهم است. در صورت عدم مصرف در زمان مناسب این داروها ممکن است تأثیری در درمان و بهبودی نداشته باشند.

عوارض دارو های ضد قارچ بالاست، بنابراین این داروها باید بااحتیاط برای بیمار تجویز شوند.

گام نخست هنگام بروز علائم بیماری، مراجعه به پزشک است و باید از خود درمانی با داروهای شیمیایی و گیاهان دارویی جدا خودداری نمود.