تیغ میکروتوم چیست ؟ کاربرد ، انواع و قیمت خرید و فروش آن
تیغ میکروتوم ابزاری است که برای ایجاد برش های بسیار نازک از بافت های گیاهی و حیوانی مورد استفاده قرار می گیرد . این تیغ در جراحی و آزمایشگاه پاتولوژی بافت شناسی و هنگام کار با میکروسکوپ ، بیشترین کاربرد را دارد .
جنس تیغ میکروتوم می تواند از فولاد ، استیل ضد زنگ ، کربن استیل ، شیشه و الماس باشد . از جنس الماس برای برش بافت های استخوانی و جنس فولاد برای برش بافت های گیاهی و حیوانی در میکروسکوپ های نوری استفاده می شود . این تیغه ها به صورت یک بار مصرف و یا چند بار مصرف تولید می شوند . تیغه های یک بار مصرف خود به دو گروه high Profile و Low Profile تقسیم می شوند .
جالب است بدانیم که :
لبه ی بعضی از تیغ های میکروتوم به وسیله ی لایه ای از تفلون ، پلیمر ، سرامیک و یا تیتانیم نیترید پوشانده می شود . این کار موجب می شود از اصطکاک بین بافت مورد برش و تیغ کاسته شده و به طول عمر و ماندگاری لبه ی تیغه افزوده شود . معمولا برای برش بافت های سخت از این نوع تیغ ها استفاده می شود .
نکته :
کلمه میکروتوم یک کلمه ی یونانی است که از دو بخش mikros به معنای کوچک و temnien به معنای کاهش ، تشکیل شده است .
نکته :
تیغ میکروتوم با توجه به نگهدارنده ( هولدر ) و نوع بافت مورد برش و آماده سازی نمونه در مدل های مختلفی تولید می شود . از این تیغ برای برش بافت های خیلی سخت ، سخت ، تقریبا سخت ، نرم و بافت های فروزن سکشن استفاده می شود .
نکته :
تیغ میکروتوم معمولا در ابعادی با طول و عرض ۸۰ در ۸ یا ۸۰ در ۱۴ میلیمتر تولید می شود .
پیش از این در نشریه علمی جهن شیمی فیزیک به بررسی دستگاه های آزمایشگاهی ، تجهیزات ایمنی آزمایشگاهی و ابزار هایی مانند پوآر ، پتری دیش ، پارافیلم ، قیف بوخنر ، مثلث نسوز ، توری نسوز ، تیترازول و … پرداخته شده است . در این مقاله به معرفی تیغ میکروتوم ، کاربرد ، انواع و قیمت خرید و فروش آن می پردازیم :
- تولید تیغ میکروتوم چه تاریخچه ای دارد ؟
- تیغ میکروتوم چه کاربرد هایی دارد ؟
- قیمت خرید و فروش انواع تیغ میکروتوم چگونه است ؟
- انواع تیغ میکروتوم کدام است ؟
- تیغ میکروتوم یک بار مصرف با دائمی چه تفاوتی دارد ؟
- در استفاده از تیغ میکروتوم رعایت چه نکاتی الزامی است ؟
تولید تیغ میکروتوم چه تاریخچه ای دارد ؟
اولین بار دانشمندی به نام جورج آدام جونیور در سال ۱۷۷۰ این وسیله را ابداع کرد که بعد ها توسط الکساندر کامینگز توسعه یافت . در سال ۱۸۳۵ ، اندرو پریچارد آن را به دستگاه های برش اضافه کرد تا کار برش با دقت بیشتری انجام شود . برخی اختراع این دستگاه را به ویلهلم آناتومیست در سال ۱۸۶۵ نسبت می دهند . زیرا او در کتابی می نویسد : این وسیله دقت مرا در کارهایی که نمی توانستم با دست انجام دهم را افزایش داد .
تیغ میکروتوم چه کاربرد هایی دارد ؟
در تکنیک بافت شناسی سنتی کاربرد دارد
در این روش بافت با جایگزین کردن آب با پارافین سخت می شود . سپس با استفاده از تیغ میکروتوم آن را در ضخامت های مختلف ۲-۵۰ میکرومتر برش می دهند . پس از آن بافت را در یک اسلاید میکروسکوپ نصب کرده و پس از حذف پارافین آن را با رنگ آبی مناسب رنگ آمیزی کرده و با استفاده از یک میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار می دهند .
در تکنیک برش بخش های یخ زده کاربرد دارد
بافت هایی که غنی از آب هستند پس از انجماد سخت می شوند . برای برش این بافت ها از تیغ میکروتوم انجماد و یا تیغ میکروتوم سرماسنج استفاده می شود . پس از رنگ آمیزی ، این برش ها توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار می گیرند .
این روش نسبت به تکنیک بافت شناسی سنتی بسیار سریع تر است (۵ دقیقه در مقابل ۱۶ ساعت) . به همین دلیل در اهداف پزشکی و برای رسیدن به یک تشخیص سریع بسیار پرکاربرد است.
در تکنیک میکروسکوپ الکترونی مورد استفاده قرار می گیرد
در این تکنیک بافت را در رزین های اپوکسی قرار داده ، سپس با استفاده از تیغ میکروتوم شیشه ای و یا جواهر الماس در ضخامت های بسیار نازک که معمولا ۶۰ تا ۱۰۰ نانومتر هستند برش می دهند . بافت ها را پس از برش با محلول آبی از نمک های فلزات سنگین مناسب رنگ آمیزی کرده و با میکروسکوپ انتقال الکترونی مورد بررسی قرار می دهند . این وسیله معمولا ultramicrotome نامیده می شود .
نکته :
تیغ های ultramicrotome شیشه ای و یا الماس صنعتی به منظور کاهش بخش نظرسنجی قبل از برش نازک مورد استفاده قرار می گیرد . این برش ها به طور کلی ۵/۰ تا ۱ میکرون ضخامت دارند و پس از نصب در یک اسلاید شیشه ای ، رنگ آمیزی شده و پیش از برش نازک برای TEMدر زیر میکروسکوپ نوری بررسی می شوند .
در روش سنتی برش نازک برای TEM است اغلب با یک چاقو الماس با کیفیت جواهر انجام می شود . برای تکمیل تکنیک سنتی TEM ، ultramicrotomes را داخل یک محفظه SEM تعبیه می کنند . به این ترتیب ، سطح صورت بلوک را می توان به تصویر کشیده ، سپس با تیغ میکروتوم سطح آن را حذف کرده و در تصویربرداری برای کشف سطح بعدی مورد استفاده قرار داد.
در تکنیک گیاه شناسی ( Microtomy) به کار برده می شود
برای برش مواد سختی مانند چوب ، استخوان و چرم به یک تیغ میکروتوم با تیغه سنگین تر نیاز است . این تیغ میکروتوم به نسبت سایر تیغ های میکروتوم ظرافت کمتری دارد .
در تکنیک طیف سنجی ( FTIR و یا طیف سنجی مادون قرمز) پرکاربرد است
در تکنیک طیف سنجی ، مقاطع نازکی از پلیمر مورد نیاز است تا به وسیله ی پرتو مادون قرمز به خوبی مورد بررسی قرار گیرد . ضخامت این نمونه ها بین ۲۰ تا ۱۰۰ میکرومتر انتخاب می شود . از میکروسکوپ FTIR برای تجزیه و تحلیل بیشتر از مناطق بسیار کوچکتر در مقاطع نازک استفاده می شود .
در میکروسکوپ فلورسانس مورد استفاده قرار می گیرد
پیشرفت جدید در تولید تیغ میکروتوم لیزر ، موجب کاهش نمونه هدف با لیزر فمتوثانیه به جای چاقو مکانیکی شده است . این روش بدون تماس بوده و تکنیک های آماده سازی نمونه ندارد . تیغ میکروتوم لیزر توانایی ایجاد برش هایی به ضخامت۱۰ تا ۱۰۰ میکرون را دارند که بسته به ماده مورد فرآیند ، ضخامت برش انتخاب می شود . این برش های نازک توسط میکروسکوپ فلورسنت ( fluorocent) بررسی می شوند .
قیمت خرید و فروش انواع تیغ میکروتوم چگونه است ؟
به دلیل کاربرد های بسیار بالایی که تیغ میکروتوم در آزمایشگا ه های بافت شناسی و جراحی دارد ، شرکت های تولیدی بسیاری در داخل و خارج از کشور سعی می کنند این محصول را در بالاترین کیفیت تولید کنند . قیمت این تیغ ها متناسب با نوع و کاربرد آن متفاوت است . تیغ های میکروتوم در مدل های R35 ، S35، A35، N35 ، C35 و به صورت یک بار مصرف و چند بار مصرف تولید می شود .
بیشترین و با کیفیت ترین تیغ های مورد استفاده در داخل ، وارداتی و ساخت کشور ژاپن هستند . این تیغ ها نسبت به نمونه های مشابه تولید داخل ، قیمت بسیار بیشتری دارند . از این رو ، حمایت از تولیدات داخلی در صرفه جویی ارزی بسیار موثر است .
انواع تیغ میکروتوم کدام است ؟
تیغ میکروتوم بر اساس شکل تیغه ی آن در یکی از دسته های مقعر صفحه ای ، سه گوش و قلمی شکل دسته بندی می شوند . در این قسمت به بررسی انواع این تیغ ها می پردازیم :
تیغ میکروتوم مقعر
این نوع تیغ صفحه ای بی نهایت تیز و بسیار ظریف دارد . بنابراین ، تنها در رابطه با نمونه های بسیار نرم مورد استفاده قرار می گیرد .
تیغ میکروتوم سه گوش
تیغ های سه گوش به نسبت پایدار تر بوده و از آن ها برای برش موادی که نسبتا سخت هستند مانند نمونه های اپوکسی یا سیروژنیک ، استفاده می شود .
تیغ میکروتوم قلمی
این نوع تیغ به دلیل داشتن لبه ی ضخیم ، میزان پایداری بالایی دارد . این ویژگی موجب می شود قدرت لازم برای برش به میزان بسیار بالایی افزایش یابد .
بهتر است بدانیم که :
برای ساخت تیغ های اولترا میکروتوم ، تیغ های الماس یا شیشه ای مورد نیاز است . در نتیجه پهنای برش تیغ در حد چند میلی متر بوده و نسبت به تیغ میکروتوم کلاسیک به شکل قابل ملاحظه ای کوچک تر است .
تیغ های شیشه ای معمولا به وسیله ی میله های شیشه ای ظریف و با استفاده از دستگاه های شکاف دهنده ی تیغ ساز ساخته می شوند . از تیغ های شیشه ای می توان برای آماده سازی اولیه ی نمونه استفاده کرد در حالی که از تیغ های الماسی برای برش دادن نهایی استفاده می شود .
نکته :
تیغ های شیشه ای ممکن است دارای کانال های کوچکی باشند که توسط نوار پلاستیکی ایجاد شده اند . این کانال ها با آب پر می شوند تا شناور مانده و در زمان مناسب جمع آوری شوند . تیغ های الماسی هم ممکن است به گونه ای ساخته شوند که دارای چنین کانالی باشند . این کانال ها اجازه ی انجام جمع آوری به چنین روشی را می دهند .
تیغ میکروتوم یک بار مصرف با دائمی چه تفاوتی دارد ؟
کار کردن با تیغ های یک بار مصرف از سهولت بیشتری برخوردار بوده و برش های بهتری را ایجاد می کند . اما تیغ میکروتوم دائمی طول عمر بیشتری دارد و برای عملکرد بهتر باید در دوره های زمانی معین ( معمولا هر ۶ ماه ) تیز شوند . به همین دلیل است که هزینه خرید تیغ های یک بار مصرف مشابه هزینه لازم برای تیز کردن تیغ های دائمی است .
تیغ های یک بار مصرف خود به دو دسته high profile و low profile تقسیم می شوند . از تیغ های Low profile به عنوان تیغ های با کاربرد عمومی برای برش بلوک های پارافینی استفاده می شود . این تیغ ها نسبت به تیغ های high profile ابعاد کوچک تری داشته و معمولا شامل پوشش روی لبه تیغ هستند.
ابعاد تیغ های low profile معمولا ۷۶ در۲۵/۰ در ۸ میلیمتر است . تیغ های یک بار مصرف high profile به نسبت سنگین تر بوده و هم با پوشش و هم بدون پوشش مورد استفاده قرار می گیرند . ابعاد این تیغ ها معمولا ۷۶ در ۳/۰ در ۱۴ میلیمتر است .
در استفاده از تیغ میکروتوم رعایت چه نکاتی الزامی است ؟
- برای افزایش حداکثری تیزی لبه ی تیغ ، از یک تیغ قدیمی برای تراشیدن اولین قطعه ی تیغ استفاده کنید .
- به منظور افزایش کارآیی برش تیغ ، باید به صورت دائم پارافین را از روی قسمت جلو و عقب تیغ حذف کرد .
- بسته به ساختار بافتی که باید مورد برش قرار گیرد ، ممکن است قادر به استفاده از طرف دیگر تیغ باشید تا طول عمر آن افزایش یابد .
- تیغ را باید در زاویه ی آزاد مناسب تنظیم کرد . این کار نه تنها به شکل قابل توجهی نتیجه ای که می گیرید را بهتر می کند بلکه عمر لبه ی تیغ را نیز بالا می برد .
- توصیه می شود همواره لبه ی تیغ میکروتوم خود را تیز نگه دارید . زیرا ماهرترین تکنولوژیست ها هم نمی توانند بر مشکلات ایجاد شده توسط یک تیغ کند یا ضعیف غلبه کنند .
- توصیه می شود بر اساس زاویه ی حاده به دست آمده در فرآیند دوباره شایسته سازی ، زاویه ی آزادی بین ۶ تا ۸ درجه مورد استفاده قرار گیرد .
- زمانی که تیغ میکروتوم به بلوغ ابعادی خود می رسد یعنی پهنای سطح تیغ کمتر از ۷/۸ یک اینچ است ، استوار کردن تیغ در پایه با مشکلاتی همراه خواهد بود . قرار دادن یک قلم شش ضلعی در پایه ی تیغ در پایه ، نقش یک پر کننده را داشته و پشتیبانی لازم را برای آن فراهم خواهد آورد .
