تونکات علی چیست و چه فواید و مضراتی دارد؟
تونکات علی (Tongkat ali) یک داروی سنتی آسیایی برای بهبود عملکرد جنسی مردان است. طرفداران طب سنتی از این گیاه برای کمک به تسکین بسیاری از بیماری ها و مسائل بهداشتی استفاده می کنند.
تحقیقات مفیدی در مورد خواص تونکات علی انجام شده است. با این حال ، افراد در صورت داشتن شرایط خاص سلامتی یا مصرف داروهای خاص باید در مصرف آن احتیاط کنند.
با ما در ادامه مقاله با نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید تا درباره کاربردهای سنتی تونکات علی و آنچه شواهد علمی در مورد مزایا و عوارض جانبی احتمالی آن می گویند بیشتر بدانید.
تونکات علی چیست؟
تونکات علی یا Eurycoma longifolia درختچه ای است که بومی جنوب شرقی آسیا است. این گیاه بومی مالزی ، اندونزی و ویتنام است. برخی از گونه های گیاه در مناطق کامبوج ، میانمار و تایلند نیز رشد می کنند.
معنای لغوی tongkat ali “چوب دستی علی” است که به اثرات جنسی آن اشاره می کند. برخی از مردم می گویند که “چوب” به ریشه های بلند و پیچ خورده گیاه اشاره می کند که برخی از گروه ها به دلیل ارزش دارویی آن را برداشت می کنند. نام های رایج دیگر برای این گیاه عبارتند از: E. longifolia ، Long Jack ، جینسنگ مالزیایی و Ali’s Umbrella.
در حقیقت ، سه گونه گیاهی دیگر وجود دارد که مردم ممکن است از آنها به عنوان تونکات علی یاد کنند.اینها شامل Entomophthora apiculata ، Polyalthia bullata و Goniothalamus هستند.
کاربردهای تاریخی تونکات علی
در آسیا از این گیاه به عنوان یک داروی ضد تب و مالاریا استفاده می کنند. مردم از ریشه ، پوست و میوه های این گیاه برای درمان استفاده می کنند. بر اساس یک بررسی معتبر در سال ۲۰۱۶ ، در طب سنتی مردم از این گیاه برای تسکین شرایط زیر استفاده می کنند:
- اختلال عملکرد جنسی
- مالاریا
- فشار خون بالا
- اضطراب
- کرم های روده ای
- اسهال
- خارش
- اسهال خونی
- یبوست
- عملکرد ورزش
- تب
- دیابت
- سرطان
- زردی
- سوء هاضمه
- سرطان خون
- انواع درد
- سفلیس
- پوکی استخوان
در همان بررسی به این نتیجه رسیدند که E. longifolia یک داروی گیاهی امیدوار کننده برای برخی شرایط است. با این حال ، شواهد کافی در مورد ایمنی و کارایی آن وجود ندارد. افراد همچنین از ریشه گیاه برای تحریک اشتها و افزایش قدرت و انرژی استفاده می کنند. از این گیاه به عنوان آنتی بیوتیک نیز استفاده می شود.
به طور سنتی مردم جوشانده آب گیاه را می نوشیدند. ولی امروزه محصولات تونکات علی به شکل پودر و کپسول در دسترس است. این گیاه حاوی بسیاری از ترکیبات فعال زیستی از جمله آلکالوئیدها و استروئیدها است. کواسینوئیدها ترکیب اصلی فعال در ریشه ها هستند.
متخصص گیاهان دارویی این گیاه را به عنوان یک آداپتوژن در نظر می گیرند. آداپتوژن گیاهی است که به بدن کمک می کند تا با انواع مختلف استرس از جمله استرس فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی سازگار شود.
فواید و مزایای مصرف تونکات علی
این گیاه دارویی برای بسیاری از بیماری ها و مشکلات فواید سلامتی دارد. در ادامه به این فواید با جزئیات بیشتری اشاره شده است.
باروری مردان و عملکرد جنسی
برخی تحقیقات نشان می دهد که این گیاه ممکن است باروری و عملکرد جنسی مردان را افزایش دهد. بر اساس یک مرور معتبر در سال ۲۰۱۶ مطالعات حیوانی و انسانی نشان می دهد که اثرات مفید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افزایش حجم مایع منی ، تعداد اسپرم ، زنده ماندن اسپرم و تحرک اسپرم
- افزایش تولید تستوسترون
- افزایش عملکرد نعوظ و عملکرد جنسی
یک مطالعه معتبر در موش صحرایی در سال ۲۰۱۹ نشان داد که اثرات جنسی این گیاه ممکن است به دلیل افزایش سطح تستوسترون و افزایش دوپامین در مغز باشد. تونکات علی اغلب به عنوان دارویی برای اختلال نعوظ معرفی می شود. برخی شواهد اولیه وجود دارد که می تواند کمک کننده باشد.
کمک به عضله سازی
این گیاه دارویی ممکن است توده و قدرت عضلانی را افزایش دهد زیرا اثرات ظاهری آن بر سطح تستوسترون است. در نتیجه ، گاهی اوقات برای افزایش عملکرد ورزشی و قدرت بدنی و افزایش چربی سوزی استفاده می شود.
در یک مطالعه مقدماتی قدیمی که در مجله پزشکی ورزشی بریتانیا منتشر شد ، محققان دریافتند که مصرف ۱۰۰ میلی گرم عصاره این گیاه به مدت پنج هفته باعث افزایش توده و قدرت عضلانی در مردان شرکت کننده در یک برنامه تمرینات قدرتی شدید در مقایسه با افرادی شد که بدون آن در برنامه شرکت کرده بودند.
بر اساس مطالعه آزمایشی سال ۲۰۱۴ که در Phytotherapy Research منتشر شد، مشخص شد که این گیاه دارویی ممکن است به افزایش قدرت عضلانی در افراد مسن کمک کند. برای این مطالعه ۱۳ مرد و ۱۲ زن بین ۵۷ تا ۷۲ ساله به مدت پنج هفته ۴۰۰ میلی گرم عصاره تونکات علی را به صورت روزانه مصرف کردند. در پایان مطالعه مشخص شد که این گیاه دارویی سطح تستوسترون و نیروی عضلانی و توانایی افراد را افزایش داده است.
با این حال ، یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ که شامل ورزشکاران تفریحی مرد بود نشان داد که مصرف ۱۵۰ میلی گرم در روز به مدت هفت روز قبل از دو استقامت (یک ساعت قبل از دویدن) استقامت را در مقایسه با دارونما افزایش نمی دهد.
کمک ارگونژیک
ورزشکاران گاهی اوقات از ابزارهای ارگوژنیک برای افزایش عملکرد خود استفاده می کنند. بر اساس یکی از بررسی های سال ۲۰۱۶ محققان به این نتیجه رسیدند که با دوزهای بالا و طولانی مدت مکمل های این گیاه دارویی ممکن است به بهبود عملکرد استقامتی کمک کند.
یک مطالعه آزمایشی در افراد فعال از نظر جسمی ۵۷-۷۲ سال ، افزایش قدرت عضلانی و افزایش تستوسترون پس از مصرف مکمل عصاره E. longifolia را به مدت ۵ هفته گزارش کرد.
بهبود سلامت استخوان
در سال ۲۰۱۸ برخی از مطالعات شواهدی از فواید این گیاه دارویی برای بهبود پوکی استخوان در موش ها به دست آوردند. در این بررسی مشاهده شد که تونکات علی نسبت به سایر گیاهان سنتی خواص بیشتری برای استخوان ها دارد. بر این اساس می توان از آن برای جلوگیری از کاهش توده استخوانی با افزایش سن استفاده کرد.
کاهش استرس
یکی از مطالعات هورمون های استرس را در ۶۳ فرد مصرف کننده عصاره تونکات علی یا دارونما به مدت ۴ هفته ارزیابی کرد. محققان بهبود چشمگیری را در میزان عصبانیت ، تنش و گیجی در افرادی که عصاره مصرف می کنند، مشاهده کردند. با مصرف این گیاه دارویی سطح تستوسترون افزایش یافته و سطح هورمون استرس کورتیزول کاهش می یابد.
آنها به این نتیجه رسیدند که این گیاه دارویی می تواند یک درمان موثر برای استرس های مزمن امروزی ، محرومیت از خواب و تمرینات ورزشی باشد.
مطالعه دیگری از منابع معتبر ۲۰۱۸ اثرات ترکیبی این گیاه و مولتی ویتامین ها را در شرکت کنندگان با استرس متوسط اما سالم نشان داد. شرکت کنندگان از افزایش قدرت و بهبود احساس خبر دادند. مشخص شد که این گیاه غلظت گلوکز را نیز کاهش می دهد که ممکن است به شرایط بهتر شرکت کنندگان کمک کرده باشد.
رفع ناباروری
خواص این گیاه دارویی همچنین در درمان ناباروری امیدوار کننده است یک مطالعه اولیه این مسئله را نشان می دهد که در مجله آسیایی اندرولوژی در سال ۲۰۱۰ منتشر شده است.
محققان دریافتند که مصرف روزانه ۲۰۰ میلی گرم از این عصاره در مردان به مدت سه تا نه ماه منجر به افزایش حجم مایع منی ، غلظت اسپرم ، درصد مورفولوژی طبیعی اسپرم و تحرک اسپرم می شود و منجر به حاملگی در ۱۱ شریک شرکت کننده بعد از درمان شد.
هیپوگنادیسم دیررس
بر اساس مطالعه منتشر شده این ترکیب ممکن است علائم هیپوگنادیسم دیررس را بهبود بخشد. برای انجام این مطالعه ، به ۷۶ نفر مبتلا به هیپوگنادیسم دیررس ۲۰۰ میلی گرم عصاره استاندارد شده تونکات علی به مدت یک ماه داده شد. نتایج نشان داد که این عصاره علائم پیری را کاهش داده و سطح تستوسترون را بهبود می بخشد.
پیشگیری از سرطان
دانشمندان در حال کشف و شناسایی کازینوئیدهای جدیدی در E. longifolia هستند که ممکن است به مبارزه با سرطان کمک کند. منابع آزمایشگاهی در لوله های آزمایش نشان می دهد که این ترکیبات برای سلول های سرطانی ریه و دهانه رحم سمی هستند. در یک بررسی ۱۶ ترکیب از قسمت های مختلف گیاه شناسایی شد که خواص ضد سرطانی امیدوار کننده ای از خود نشان دادند.
یکی دیگر از مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که کازینوئیدهای موجود در این گیاه دارویی بر روی سلول های سرطانی پروستات انسان موثر هستند. انجمن غدد درون ریز در حال حاضر درمان سرطان پروستات را با تستوسترون منع می کند ، بنابراین استفاده از این گیاه در این بیماری توصیه نمی شود.
اثرات ضد التهابی و ضد میکروبی
برخی از تحقیقات نشان می دهد که این گیاه دارویی در برابر باکتری ها از جمله اشرشیاکلی و سالمونلا تیفی موثر است. در مطالعات آزمایشگاهی عصاره گیاه خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی نشان داد.
خطرات و عوارض جانبی گیاه تونکات علی
یک منبع معتبر در مورد ایمنی و سمیت این گیاه دارویی در سال ۲۰۱۶ گزارش داد که به نظر نمی رسد این گیاه دارویی وقتی دانشمندان از آن در دوزهای درمانی استفاده می کنند برای اسپرم ها در لوله های آزمایش مضر باشد. با این حال ، مطالعات روی حیوانات نشان می دهد که در غلظت های بالاتر ، ممکن است سمی باشد.
در همان بررسی دانشمندان به این نتیجه رسیدند که تا زمانی که افراد این گیاه را در دوزهای بالا مصرف نکنند، ایمن می باشد. نویسندگان توصیه می کنند روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم را با احتیاط مصرف کنید ، به ویژه اگر فرد مسن تر است.
افرادی که سرطان هورمونی دارند باید در مصرف E. longifolia احتیاط کنند ، زیرا ممکن است سطح تستوسترون را افزایش دهد. اگرچه مطالعات آزمایشگاهی اثرات مفید را نشان داده اند ، اما ممکن است این اثرات در بدن انسان یکسان نباشد.
افرادی که از داروهایی برای کاهش قند خون خود استفاده می کنند ، باید قبل از مصرف این گیاه دارویی با پزشک خود مشورت کنند ، زیرا ممکن است اثرات این داروها را افزایش دهد.
برخی منابع به افرادی که شرایط خاصی دارند توصیه می کنند از مصرف این داروی گیاهی اجتناب کنند. این شرایط شامل سرطان ، بیماری قلبی و بیماری کلیوی است. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نیز باید احتیاط کنند.
برخی از مطالعات آزمایشگاهی نشان دهنده اثربخشی این گیاه دارویی در برابر سرطان در لوله های آزمایش است. با این حال ، تحقیقات همچنین نشان می دهد که افراد مبتلا به سرطان های خاص باید از مصرف آن اجتناب کنند.
مصرف تونکات علی در دوران بارداری و شیردهی
از مصرف این گیاه در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید. زیرا اطلاعاتی در مورد ایمنی و اثربخشی در بارداری و شیردهی در دست نیست. همچنین اثرات آنتی استروژنیک در جوندگان نشان داده شده است.
تداخلات گیاه تونکات علی
- داروی فشار خون
- داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت
- داروهایی که سطح قند خون یا انسولین را کاهش می دهند
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
- مکمل های دیگر
نگرانی هایی در مورد آلودگی جیوه و سرب در محصولات تونکات علی ایجاد شده است. بر اساس یک مطالعه ۲۶ نوع از محصولات مورد آزمایش حاوی ۰.۵۳ تا ۲.۳۵ ppm جیوه بوده و با الزامات کیفی مطابقت ندارند.
قیمت خرید و فروش تونکات علی
با توجه به بررسی های انجام شده در سال ۲۰۱۶ دوزهای ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم روزانه تونکات علی معمولاً توصیه می شود. این مکمل را می توان به شکل کپسول ، قرص ، پودر و تنتور یافت. این گیاه دارویی گاهی در مکمل های تستوسترون استفاده می شود که شامل گیاهان دیگری مانند نخل اره ای و خارخاسک است.
در رابطه با این گیاه برخی از مسائل ایمنی برای افرادی که شرایط بهداشتی خاصی دارند و کسانی که داروهای خاصی مصرف می کنند وجود دارد. بنابراین بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل گیاهی با پزشک خود مشورت کنید.
در نهایت به نظر می رسد که تونکات علی یک درمان امیدوار کننده برای مشکلات متعدد سلامتی است. برخی تحقیقات نشان می دهد که برای باروری مردان ، عملکرد جنسی و استرس مفید است. همچنین ممکن است برای افزایش عملکرد استقامتی موثر باشد.
