انواع هود آزمایشگاهی – کاربرد ، ویژگی و قیمت خرید و فروش آن
انواع هود آزمایشگاهی ، وظیفه ی تهویه ی هوای آزمایشگاه از آلودگی هایی مانند گاز های سمی و بخار های خطرناک ناشی از آزمایش ها را بر عهده دارد . این دستگاه با مکش هوا ، محیط آزمایشگاه را در برابر نشت مواد شیمیایی ، مواد اشتعال زا ، مواد رادیو اکتیو و مواد خطرناک برای محیط زیست محافظت می کند . هود های آزمایشگاهی انواع مختلفی دارند و از دستگاه های آزمایشگاهی بسیار ضروری و حائز اهمیت به شمار می آیند .
جالب است بدانیم که :
هود آزمایشگاهی با مکش ذرات معلق در هوا ، تهویه و ضد عفونی کردن فضای کابین و محفظه را به عهده دارد . علاوه بر این ، اپراتور و محیط آزمایشگاه را از انواع آلودگی های محیط آزمایشگاهی محافظت می کند . این دستگاه ، محصولات و فراورده های آزمایش را نیز در برابر فاسد شدن ، تجزیه و آلودگی حفظ می کند .
این آلودگی ها شامل باکتری ، ویروس و انگل های تولید کننده ی سم ، عوامل شیمیایی ، میکروبی ، بخارهای اسیدی ، ترکیبات سوزاننده ، قلیا و سایر بخارات بیهوش کننده و بی حس کننده هستند . این مواد و ترکیبات در اثر فعل و انفعالات شیمیایی و یا حلال ها ایجاد می شوند .
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی انواع آون ، انکوباتور و دیگر تجهیزات ایمنی آزمایشگاهی پرداخته است . در این مقاله به بررسی انواع هود آزمایشگاهی ، کاربرد ها و قیمت خرید و فروش آن می پردازیم :
- معرفی انواع هود آزمایشگاهی
- هود شیمیایی چیست و چه انواعی دارد ؟
- هود لامینار چیست و چه انواعی دارد ؟
- هود کانوپی چیست ؟
- هود بازویی چگونه است ؟
- قیمت خرید و فروش انواع هود آزمایشگاهی
- طرز کار انواع هود آزمایشگاهی
- انواع هود آزمایشگاهی چه کاربرد هایی دارد ؟
- هنگام کار با انواع هود آزمایشگاهی رعایت چه نکاتی الزامی است ؟
معرفی انواع هود آزمایشگاهی
هودهای آزمایشگاهی بر اساس کارایی و نوع آزمایشگاهی که مورد استفاده قرار می گیرند ، به انواع مختلف تقسیم می شوند که عبارتند از :
- هود شیمیایی
- هود لامینار
- هود سقفی
- هود کانوپی
- هود بازویی
- هود PCR
- هود پاتولوژی
در این مقاله به معرفی هود های شیمیایی ، لامینار یا میکروبی ، کانوپی ، بازویی و کاربرد آن ها می پردازیم .
هود شیمیایی چیست و چه انواعی دارد ؟
هود شیمیایی دارای محفظه ای برای انجام آزمایشات ، فن جهت مکش هوا ، پنجره ، ضربه گیر و کابینتی برای نگهداری مواد شیمیایی است . از این دستگاه برای مکش دود و بخارات حاصل از آزمایش ها ، احتراق مواد شیمیایی و انتقال این بخارها به بیرون از فضای آزمایشگاه مورد استفاده قرار می گیرد .
هود های شمیایی ، هوای آلوده را به سمت سیستم تخلیه مرکزی هدایت کرده و آن را به بیرون انتقال می دهند . این دستگاه با انتقال بخارات سمی حاصل از فعل و انفعالات شیمیایی از بروز سرطان و بیماری های تنفسی جلوگیری می کند .
نکته :
هود های شیمیایی دارای دو نوع فن آکسیال و سانتریفیوژ است . فن سانتریفیوژ نسبت به فن آکسیال گران تر است . زیرا ، حجم هوای کمتری دارد و فشار بیشتری تولید می کند .
نکته :
هود های شیمیایی براساس سرعت انتقال هوا به دو دسته هود حجم هوای ثابت و هود حجم هوای متغیر تقسیم می شوند . در ادامه ، این هود ها را به طور کامل معرفی می کنیم .
هود حجم هوای ثابت
در هود حجم هوای ثابت ( CAV )، با بالا و پایین آمدن پنجره ، سرعت حرکت هوا در هود تغییر کرده و در هر زمان مقدار معینی هوا در محفظه وجود خواهد داشت . طراحی ساده و نصب آسان این دستگاه از مزیت های آن است . هود حجم هوای ثابت نسبت به هود حجم هوای متغیر هزینه ی اجرایی بیشتری دارد .
هود حجم هوای متغیر
هود حجم هوای متغیر ( VAV ) ، جریان هوا را بر اساس ارتفاع پنجره تنظیم می کند . سرعت هوا در این نوع هود شیمیایی ، ۱۰۰ فوت در دقیقه است . در هود حجم هوای ثابت با تغییر ارتفاع ، سرعت تغییر می کند . اما در هود حجم هوای متغیر ، با کنترل هوای خروجی سرعت خروج هوا ثابت باقی می ماند . این دستگاه در حالت عملکرد استاندارد مجهز به یک مانیتور است.
هود لامینار چیست و چه انواعی دارد ؟
هود لامینار به هود میکروبی معروف است . این نوع هود نمونه های آزمایشگاهی درون محفظه نگهداری و یا محیط آزمایشگاه را از ذرات آلوده ، گرد و خاک و میکروب ها محافظت می کند . برای کشت بافت ، سلول ، تومور و نمونه های میکرو بیولوژیکی از این نوع هود استفاده می شود .
در این نوع هود ، هوا با استفاده از فیلتر هپا ( ذرات با راندمان بالا ) تصفیه شده و هوای پاک به محیط کاری منتقل می شود . این دستگاه با استفاده از یک جریان هوای یک طرفه محیطی بدون آلودگی ایجاد می کند .
نکته :
فرآیندهای میکرو بیولوژیکی تولید ذرات معلق و سایر مواد عفونی را تقویت می کنند . به همین دلیل هنگام کار در آزمایشگاه ، باید آلودگی های ناشی از مواد عفونی را از بین برد .
انواع هود لامینار براساس نحوه ی تصفیه هوا
هود لامینار را براساس نحوه ی تصفیه هوا به دو دسته تقسیم می کنند که عبارتند از :
- هود لامینار عمودی
- هود لامینار افقی
انواع هود لامینار بر اساس کلاس کار و سطح حفاظت
هودهای لامینار را بر اساس اصل کار و سطح حفاظت به سه دسته یا کلاس تقسیم می کنند که عبارتند از :
هود لامینار کلاس ۱
هود لامینار کلاس ۱ از لحاظ طراحی مشابه هود شیمیایی بوده و از دیگر انواع هود ساده تر است . از این دستگاه برای محافظت محیط و اپراتور های آزمایشگاه استفاده می شود . عیب این نوع هود این است که توانایی محافظت نمونه های کار در برابر آلودگی را ندارد .
هود لامینار کلاس ۲
هود لامینار کلاس ۲ ، محیط آزمایشگاه ، اپراتور ها و نمونه های آزمایشگاهی را در برابر آلودگی های خطرناک محافظت می کند . به همین دلیل برای محافظت از مواد بالقوه خطرناک از این نوع هود استفاده می شود . هود لامینار کلاس ۲ را در چهار مدل مختلف تولید می کنند .
هود لامینار کلاس ۳
هود لامینار کلاس ۳ ، بالاترین سطح ایمنی را ایجاد می کند . این دستگاه باعث ایجاد یک محیط غیرقابل نفوذ برای هوای آلوده ، مواد عفونی و عوامل بیماری زای انسانی می شود . از این رو ، این نوع هود لامینار بیشترین کارایی را دارد .
هود کانوپی چیست ؟
این نوع هود را روی دیوار یا سقف آزمایشگاه نصب کرده و عملیات شیمیایی را در فضای زیر هود انجام می دهند . به این ترتیب ، به صورت مستقیم و پیوسته آلودگی های ایجاد شده طی فرایند های شیمیایی را از محیط آزمایشگاه خارج می کند . هود کانوپی دارای یک فن است که روی هود قابل نصب نیست و در فضایی خارج از آزمایشگاه تعبیه می شود .
هود بازویی چگونه است ؟
هود بازویی با نام هود مفصلی نیز شناخته می شود . این نوع هود را با استفاده از بازوها و مفصل های تعبیه شده می توان تا متراژ معینی در فضای آزمایشگاه جابجا کرد .
قیمت خرید و فروش انواع هود آزمایشگاهی
انواع هود های آزمایشگاهی به دلیل کاربرد های فراوانی که دارند ، از لوازم ضروری آزمایشگاه ها به شمار می روند . به همین دلیل بسیاری از کارخانه های ایرانی و خارجی اقدام به تولید این دستگاه می کنند .
قیمت این دستگاه ها متناسب با تجهیزات ، جنس بدنه ، اندازه و کاربردی که دارند متفاوت است . هر چقدر تجهیزات و اندازه دستگاه بیشتر باشد از قیمت بالاتری برخوردار است . به عنوان مثال هود های لامینار یا هود هایی که اندازه بزرگ تری دارند نسبت به دیگر انواع هود آزمایشگاهی قیمت بیشتری دارند .
قیمت نمونه های هود آزمایشگاهی تولید شده در داخل کشور به مقدار قابل توجهی کمتر از نمونه های مشابه تولید شده در خارج از کشور است . از این رو تهیه ی دستگاه های تولید شده در داخل کشور علاوه بر حمایت از تولیدات داخلی ، موجب صرفه جویی ارزی نیز می شود .
طرز کار انواع هود آزمایشگاهی
انواع هود آزمایشگاهی دارای اتاقکی است که معمولاً از جنس استیل می باشد . در قسمت جلوی هودها ، شیشه ای به صورت عمود وجود دارد که به راحتی بالا و پایین می رود . به این ترتیب ، کاربر آزمایشگاه این قابلیت را دارد که از بیرون به راحتی فعالیت و کارهایی که توسط دستانش در داخل محفظه هود انجام می دهد را ببیند .
علاوه بر این ، هودها دارای یک سیستم تهویه به همراه یک موتور الکتریکی ، لوله یا خرطوم های تخلیه هوا ، پریز برق و اشعه ماوراء بنفش هستند . فیلتر (HEPA1) هود آزمایشگاهی ذرات عفونی را به دام انداخته و بوسیله مکش لوله های تخلیه هوا از محیط آزمایشگاه دور می کند.
بر اساس کاربردی که انواع هود ها دارند فن ، دمنده و لوله های ویژه انتخاب می شود . توصیه می شود فن هود هایی که برای انتقال مواد بسیار سمی ، مواد خورنده و یا قابل اشتعال مورد استفاده قرار می گیرد نزدیک به مناطق مسکونی یا ساختمانی قرار داده نشود . بهتر است فن این هود ها روی پشت بام که نزدیک به نقطه تخلیه به اتمسفر است قرار داده شوند.
انواع هود آزمایشگاهی چه کاربرد هایی دارد ؟
انواع هود های آزمایشگاهی با مکش هوای آلوده محیط آزمایشگاه ، آن را به فضای بیرون منتقل کرده و یا پس از فیلتر مجددا به محیط داخل بر می گرداند . مهم ترین کاربرد هود های آزمایشگاهی حفاظت از کاربر ( اپراتور ) ، نمونه و محیط آزمایشگاه است . در این قسمت به توضیح انواع کاربرد های هود می پردازیم :
محافظت از کاربر ( اپراتور )
اپراتور ها هنگام کار در محیط آزمایشگاه می توانند در معرض مواد خطرناک و سمومی باشند که به وسیله ی انواع ویروس ها , باکتری ها , انگل ها و … تولید می شود . به این ترتیب سلامت این افراد با خطری جدی رو به رو خواهد بود . هود های آزمایشگاهی با مکش هوای آلوده درون آزمایشگاه ، سموم و ذرات عفونی را از محیط خارج کرده و موجب پاکسازی هوای آزمایشگاه می شود .
محفاظت از نمونه مورد آزمایش
محصولات و یا نمونه های آزمایشگاهی موجود در آزمایشگاه ، ممکن است با خطر فاسد شدن ، تجزیه شدن و قرارگیری در معرض هوای آلوده مواجه باشند . هود های آزمایشگاهی با تصفیه هوای درون آزمایشگاه ، در حفاظت این نمونه ها بسیار موثر است .
محفاظت از محیط آزمایشگاه
با انجام فعالیت های آزمایشگاهی مانند میکروب شناسی ، سانتریفیوژی و یا تهیه ی اسید ، ذرات معلقی در هوا پراکنده می شوند که اگر به صورت مناسبی دفع نشوند خطرناک خواهند بود . هود های آزمایشگاهی از انتشار آلودگی در هوای آزمایشگاه که هنگام کار با مواد شیمیایی به وجود می آید ، جلوگیری می کنند . علاوه بر این ، این دستگاه برای محافظت در برابر انفجارهای خفیف و جمع آوری مواد پخش شده بسیار مفید است .
هنگام کار با انواع هود آزمایشگاهی رعایت چه نکاتی الزامی است ؟
- توصیه می شود کار خود را در قسمت انتهایی هود انجام دهیم .
- اگر داخل هود نمونه ها یا وسایل اضافی وجود دارد آنها را خارج کنیم تا فضای کافی در اختیار داشته باشیم .
- بهتر است هودهای مجهز به اشعه ماوراء بنفش ، هفته ای یک بار با الکل تمیز شوند .
- پس از اتمام کار با هود ، آن را با الکل هفتاد درصد ضد عفونی کنیم .
- لازم است پس از پایان کار ، ده تا پانزده دقیقه صبر کرده و بعد هود را خاموش کنیم .
- پس از آنکه لامپ دستگاه را خاموش کردیم ، پنجره شیشه ای جلوی هود را ببندیم .
- بهتر است که هود دارای یک لوله کشی گاز باشد تا بتوان به راحتی از یک شعله استفاده کرد .