رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چیست ؟ بازار کار و درآمد آن
رشته دانشگاهی مهندسی انرژی از مجموعه رشته های ریاضی فیزیک بوده و برای قبولی در آن باید از طریق کنکور سراسری این رشته اقدام نمود. هدف رشته دانشگاهی مهندسی انرژی طراحی و توسعه و بهره برداری از سیستم های استخراج انرژی، تبدیل و انتقال و توزیع و مصرف انرژی می باشد. رشته دانشگاهی مهندسی انرژی حوزه ای میان رشته ای داشته و مزایای استفاده از آن در جهان، با پیشرفت علم و فناوری بیشتر می شود. بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی را می توان در بسیاری از مراکزی که با انرژی و مسائل وابسته با آن در ارتباط هستند، جستجو نمود. درآمد رشته دانشگاهی مهندسی انرژی می تواند مقادیر مختلفی را در برگرفته و به عوامل گوناگونی وابسته است. در ادامه این مقاله به معرفی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی و بررسی آن پرداخته ایم.
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک قبلاً هم به معرفی رشته های دانشگاهی دیگر پرداخته است. رشته های دانشگاهی همچون : مهندسی معدن، مهندسی نفت، مهندسی برق، شیمی محض، شیمی کاربردی، نانوشیمی و … .
معرفی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی
از سال ۱۹۷۰ میلادی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی به دلیل افزایش در قیمت انرژی و ضرورت آموزش نیروهای متخصص در زمینه انرژی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی جهان تأسیس گردید. از اواسط دهه ۱۹۷۰ مراکز تحقیقاتی و آموزشی در زمینه انرژی، در آمریکا و کشورهای بزرگ عضو اتحادیه اروپا و تعدادی از کشورهای آسیایی آغاز به کار نمودند. درواقع بعد از شوکی که بازار جهانی نفت به کشور ها وارد نمود، تربیت نیروهای متخصص برای بهینه سازی در زمینه های مختلف انرژی به تدریج از اهمیت ویژه ای برخوردار شد.
در کشور ما ایران دانشگاه علوم و تحقیقات تهران در سال ۱۳۷۳ اقدام به پذیرش رشته دانشگاهی مهندسی انرژی در مقاطع تحصیلات تکمیلی نمود. پس از آن نیز دانشگاه صنعتی شریف اقدام به جذب دانشجو در این رشته نمود.
در حال حاضر گسترش سیستم های عرضه انرژی و بهره برداری از منابع انرژی فسیلی تقاضای روزافزون انرژی را تأمین می کنند. اما نکته ای که باید به آن توجه شود پایان پذیری و قدرت آلایندگی سوخت های فسیلی و آلودگی محیط زیست و آلودگی هوا می باشد. درواقع انرژی های فسیلی سهم بالایی در تأمین انرژی مورد نیاز بخش‌های مختلف دارند. از طرفی با پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان استفاده از انواع انرژی بیشتر شده و دولت ها و جوامع باید از توانایی های متخصصان این زمینه استفاده کرده تا بتوانند انرژی و استفاده از آن را بهینه سازی نمایند.
وظایف رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چیست ؟
- فرآیند ها و تجهیزات انرژی در سیستم مورد نظر را شناسایی نموده و بر انتخاب و طراحی تجهیزات مناسب نظارت کنند.
- برای افزایش کارایی و بهبود مصرف انرژی، منابع اقتصادی و هزینه تغییرات سیستم را ارزیابی کنند.
- تهیه و تنظیم و پیگیری اجرای دستورالعمل های بهره برداری از تأسیسات مکانیکی و برقی را انجام دهند.
- برنامه های صرفه جویی انرژی را تهیه و تدوین و پیگیری کنند.
- برنامه ریزی و طراحی جهت کاهش هزینه ها انجام دهند.
- بر اعمال تعرفه انرژی الکتریکی نظارت کنند.
دروس رشته دانشگاهی مهندسی انرژی برای قبولی چیست ؟
برای قبولی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی باید از طریق کنکور سراسری ریاضی فیزیک اقدام نمود. پذیرش رشته دانشگاهی مهندسی انرژی دانشگاه دولتی و دانشگاه آزاد در بسیاری از شهرها صورت می پذیرد. این رشته دانشگاهی در زیر گروه ۱ مجموعه رشته های ریاضی فیزیک قرار گرفته است. مهم ترین درس برای قبولی در این رشته دانشگاهی، درس ریاضی با دارا بودن ضریبی برابر با ۴ در کنکور سراسری می باشد. درس فیزیک با دارا بودن ضریبی برابر با ۳ از دروس مهم دیگر در قبولی این رشته است. درس شیمی هم برای قبولی این رشته در کنکور سراسری ضریبی برابر با ۲ داراست. البته لازم به ذکر است که این رشته از مهندسی پیچیده بوده و برای تحصیل در آن باید به کلیه دروس تخصصی دبیرستان مسلط بود.
توانایی های رشته دانشگاهی مهندسی انرژی برای ورود چیست ؟
- علاقه مندی: علاقه به دروسی مانند ریاضی و فیزیک از لازمه های ورود به این رشته دانشگاهی بشمار می آید.
- قدرت تجزیه و تحلیل : داوطلبان این رشته باید از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی برخوردار باشند تا بتوانند در شغل آینده موفق شوند.
- هوش و استعداد تحصیلی : از موارد مهم در رشته های مهندسی دارا بودن هوش و استعداد بالا در مسائل ریاضیاتی و آماری می باشد. داوطلبان این رشته دانشگاهی باید باهوش بوده و قدرت درک بالایی داشته باشند.
- آشنایی با کامپیوتر : داوطلبان و دانشجویان رشته های مهندسی باید با رایانه و کار با آن به‌خوبی آشنایی داشته باشند.
گرایش های رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چیست ؟
گرایش های دوره کارشناسی رشته مهندسی انرژی:
این رشته دانشگاهی در مقطع کارشناسی دارای گرایش هایی بوده که در ادامه به آن اشاره شده است.
گرایش سیستم های انرژی : گرایش سیستم های انرژی به تربیت دانشجویان برای فعالیت در حوزه تکنیک های شبیه سازی سیستم های ترکیبی می پردازد تا متخصصان این رشته قادر باشند جایگاه های حامل های انرژی را ارزیابی نمایند. این گرایش به عنوان مبنای مدل سازی اولیه به کمک قوانین اساسی علوم مکانیک، ترمودینامیک و برق قدرت جهت تراز انرژی سیستم ها، جهت گیری فناوری های فعلی را به سمت بهینه سازی و حداقل کردن مصرف انرژی سوق می دهد.
گرایش فناوری های انرژی : این گرایش روش های گوناگون طراحی سیستم های تبدیل انرژی، سیستم های تولید هم زمان برق، برودت و حرارت و قابلیت های سیستم انرژی های تجدید پذیر و آزمایش های گوناگون را به دانشجویان می آموزد. این گرایش با شناخت انواع فناوری های پیشرفته انرژی و قابلیت های منابع انرژی تجدید پذیر در کشور، دانش فنی در این زمینه را گسترش داده و استفاده از فناوری‌های نوین در کشور را توسعه می دهد.
گرایش انرژی و محیط زیست : این گرایش رابطه بین انرژی های گوناگون و محیط زیست را مطالعه نموده و از ابزار های مختلفی مانند: معادلات انتقال جرم، معادلات دینامیک سیالات و … بهره می برد.
ادامه تحصیل رشته دانشگاهی مهندسی انرژی در دانشگاه های ایران و هم دانشگاه های خارج از کشور مقدور می باشد. علاقه‌مندان به این رشته می توانند تحصیلات خود را در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری ادامه دهند.
گرایش های ارشد :
- تکنولوژی انرژی
- انرژی و محیط زیست
- سیستم های انرژی
دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چیست ؟
پس از پذیرش رشته دانشگاهی مهندسی انرژی دانشجو موظف به گذراندن ۱۳۸ واحد درسی بوده تا بتواند موفق به اخذ مدرک کارشناسی شود. کارشناسی این رشته دانشگاهی معمولا ۴ سال یا ۸ ترم طول خواهد کشید. این واحدهای درسی شامل : ۲۰ واحد دروس عمومی، ۳۵ واحد دروس پایه، ۶۳ واحد دروس اصلی، ۱۶ واحد دروس انتخابی، ۴ واحد کارآموزی و پروژه و ۶ واحد نیز دروس جبرانی می باشد. در ادامه به برخی از دروس این رشته اشاره شده است.
دروس عمومی: مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، دروس اخلاق اسلامی، زبان عمومی، دروس انقلاب اسلامی، تربیت بدنی ۱، دروس تاریخ و تمدن اسلامی، تربیت بدنی ۲، دروس آشنایی با منابع اسلامی.
دروس پایه : ریاضی عمومی ۱، فیزیک ۱، آزمایشگاه فیزیک، ریاضی عمومی ۲، فیزیک ۲، آزمایشگاه فیزیک ۲، شیمی عمومی، آزمایشگاه شیمی عمومی، معادلات دیفرانسیل، مبانی برنامه سازی کامپیوتر، محاسبات عددی، آمار و احتمالات مهندسی، مبانی اقتصاد، اقتصاد سنجی.
دروس اصلی : استاتیک، ترمودینامیک مهندسی ۱، ترمودینامیک مهندسی ۲، مکانیک سیالات، آزمایشگاه مکانیک سیالات، انتقال حرارت، آزمایشگاه انتقال حرارت، سیستم های انرژی الکتریکی ۱، سیستم های انرژی الکتریکی ۲، آزمایشگاه سیستم های انرژی الکتریکی، مقاومت مصالح و علم مواد، ریاضی مهندسی، کنترل، آزمایشگاه کنترل، مبانی تحلیل سیستم های انرژی، برنامه ریزی ریاضی، مبانی انرژی های تجدید پذیر، تبدیل انرژی، مبانی انتگراسیون فرآیند، ممیزی انرژی، آثار زیست محیطی انرژی، اقتصاد انرژی، آزمایشگاه ممیزی انرژی، نقشه کشی صنعتی، زبان تخصصی.
معرفی دانشگاه های رشته دانشگاهی مهندسی انرژی
دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه شهید بهشتی دانشگاه صنعتی امیرکبیر – تهران، دانشگاه صنعتی قم، دانشگاه صنعتی قوچان (با سوابق تحصیلی و مخصوص داوطلبان بومی سیستان و بلوچستان)، مرکز آموزش عالی لامرد ( مخصوص داوطلبان بومی استان کهگیلویه و بویراحمد)، دانشگاه غیرانتفاعی صنعتی سجاد – مشهد، دانشگاه غیرانتفاعی علامه محدث نوری – نور، موسسه غیرانتفاعی احرار- رشت، موسسه غیرانتفاعی اسرار – مشهد، موسسه غیرانتفاعی انرژی – ساوه، موسسه غیرانتفاعی پاسارگاد – شیراز، موسسه غیرانتفاعی جامی – نجف آباد، موسسه غیرانتفاعی سینا – کاشان، موسسه غیرانتفاعی صنعتی فولاد – فولادشهر اصفهان، موسسه غیرانتفاعی فخرالدین اسعد گرگانی – گرگان، موسسه غیرانتفاعی هدف – ساری، موسسه غیرانتفاعی پویا – یاسوج، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر.
بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چگونه است ؟
رشته دانشگاهی مهندسی انرژی رشته‌ای نوپا در ایران محسوب شده و از طرفی انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر مختلفی در کشورمان وجود دارد. این شرایط موجب می شود تا آینده شغلی و بازار کار رشته مهندسی انرژی در ایران مناسب بوده و اشباع نشود. در ادامه به برخی از فرصت های شغلی این رشته اشاره شده است.
- اشتغال در سازمان ها و شرکت های دولتی و خصوصی
- اشتغال در سازمان بهره وری انرژی
- اشتغال در وزارت نیرو
- اشتغال در سازمان انرژی های نو ایران
- اشتغال در وزارت نفت
- اشتغال در سازمان حفاظت از محیط زیست
- اشتغال در وزارت صمت
- اشتغال در شرکت بهینه سازی مصرف سوخت
- اشتغال در سازمان انرژی اتمی ایران
- اشتغال در شرکت توانیر
- اشتغال در شرکت های خدمات انرژی
- اشتغال در شرکت های طراحی سیستم های انرژی
- اشتغال در شرکت های صنایع نیروگاهی
درآمد رشته دانشگاهی مهندسی انرژی چگونه است ؟
میزان درآمد رشته دانشگاهی مهندسی انرژی به عوامل مختلفی وابسته بوده و می تواند مقادیر متفاوتی را در بر گیرد. اینکه مهندسان این رشته در مراکز خصوصی مشغول به کار شوند یا مراکز دولتی می تواند بر میزان حقوق و درآمدشان تأثیرگذار باشد. مراکز دولتی حقوقی را که از قبل توسط سازمان مربوطه تعیین شده است را به کارمندان خود پرداخت می کنند، اما مراکز خصوصی حقوقی بر مبنای مهارت و تجربه پرداخت می کنند. بنابراین مهندسان انرژی متناسب با مهارت و تجربه، درآمدهای مختلفی کسب می کنند.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی انرژی با کسب مهارت و دانش روز دنیا می توانند در شرکت های خصوصی مشغول به کار شده و حقوقی توافقی و متناسب با مهارتشان دریافت نمایند.
سخن آخر
انتخاب رشته دانشگاهی همواره یکی از مهم ترین دغدغه دانش آموزانی است که در آستانه ورود به دانشگاه قرار دارند. انتخاب رشته دانشگاهی از آن جهت که تأثیر مستقیم بر آینده شخص خواهد داشت، بسیار بااهمیت می باشد. توجه به علایق و استعداد ها و روحیات شخصی از عوامل مهمی است که در انتخاب رشته دانشگاهی باید در نظر گرفته شود. نکته مهم دیگر تحقیق و بررسی در رابطه با رشته های تحصیلی، ادامه تحصیل و گرایش ها و دروس و دانشگاه ها و آینده شغلی و بازار کار و درآمدشان می باشد. درواقع باید رشته دانشگاهی را انتخاب نمود که علاوه بر سازگاری با روحیات فردی و علاقه، بازار کار مناسبی را هم دارا باشد.
