رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟ آینده شغلی و درآمد آن
رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی از مجموعه رشته های ریاضی فیزیک بوده و برای تحصیل در آن باید از طریق کنکور سراسری ریاضی فیزیک اقدام نمود. هدف رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی ایجاد پلی مابین علم مهندسی و علم پزشکی بوده و درواقع مهندسی پزشکی حوزه ای میان رشته ای داراست. با معرفی رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی بهبود کیفیت و مراقبت بهتر از بیماران فراهم شده است. بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی را می توان در مراکز مختلفی از جمله مراکز مرتبط با درمان و… جستجو نمود. درآمد رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی می تواند تحت تأثیر عوامل گوناگونی قرار داشته و مقادیر مختلفی را در بر گیرد. در ادامه این مقاله به معرفی این رشته و بررسی میزان درآمد، فرصت های شغلی، دروس، دانشگاه ها و گرایش های رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی پرداخته ایم.
نشریه علمی جهان شیمی فیزیک رشته های دانشگاهی دیگری را نیز بررسی نموده است. رشته های دانشگاهی همچون : رشته دانشگاهی مهندسی معدن، رشته دانشگاهی مهندسی نفت، رشته دانشگاهی مهندسی برق، شیمی کاربردی، شیمی محض، نانوشیمی و… . با ما همراه باشید.
معرفی رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی
قبل از قرن بیستم تشخیص و درمان بر پایه معاینه بیمار، بررسی سندرم ها و عارضه های مربوط و ارائه مجموعه ای از روش‌های شناخته شده مبتنی بر تجویز دارو یا اعمال برخی عمل های جراحی در زمان بیماری صورت می‌گرفت. با گذشت زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی در اوایل قرن بیستم و دهه ۳۰ و ۴۰ ، مفهوم تازه‌ای در علم پزشکی شکل گرفت.
بر اساس این علم، ساختار بدن انسان مانند یک ساختار هماهنگ مهندسی فرض شد که بیماری در آن عامل بی‌نظمی ساختار محسوب می شد. هدف رشته مهندسی پزشکی توسعه سیستم ها، تجهیزات و ابزار پزشکی برای حل مشکلات کلینیکی بوده که به دلیل شناخت بیماری و درمان آن به کار برده می‌شوند. لازم به ذکر است که مهندسی پزشکی نقش بسیار مهمی در تشخیص و درمان بیماری ها ایفا می کند.
با استفاده از علم مهندسان این رشته می‌توان به بهبود انواع بیماری ها، ناتوانی ها و صدمات جسمی کمک نمود. البته باید توجه نمود که این رشته دانشگاهی، رشته ای تکنیکی و بسیار سخت است و فارغ التحصیلان این رشته دارای دانش و تخصص بالایی در علوم بیولوژی و علوم مهندسی می باشند. درواقع این رشته دانشگاهی، نیازهای پزشکی در زمینه طراحی، ساخت و نگهداری تجهیزات و ابزارهای پزشکی برای کاربرد های پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری ها را به کمک علوم مهندسی فراهم می کند.
دروس رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی برای قبولی چیست ؟
این رشته تحصیلی در زیر مجموعه رشته های ریاضی فیزیک و در زیر گروه ۱ مجموعه رشته های آن قرار گرفته است. پذیرش رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی در دانشگاه های دولتی و غیر انتفاعی و پیام نور صورت می پذیرد. پذیرش رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی بدون کنکور و با کنکور هم امکان پذیر می باشد. برای قبولی در این رشته دانشگاهی باید به دروس دبیرستان مسلط باشید تا بتوانید در این رشته دانشگاهی موفق شوید. مهم ترین درس برای قبولی در این رشته دانشگاهی درس ریاضی می باشد و در کنکور سراسری این رشته ضریبی برابر با ۴ داراست. درس فیزیک از دروس مهم دیگر برای قبولی این رشته بوده و ضریبی برابر با ۳ داراست. درس شیمی با دارا بودن ضریبی برابر با ۲ در کنکور سراسری، از دروس مهم دیگر این رشته دانشگاهی بشمار می آید.
توانایی ها و مهارت های رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟
- داوطلبان این رشته باید از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی برخوردار باشند تا بتوانند برای نیازهای بیماران و مشتریان راه حل های مناسب طراحی کنند.
- داوطلبان این رشته باید از توانایی کار گروهی برخوردار باشند. مهندسان پزشکی اغلب در تیم ها کار می‌کنند. این دانش آموختگان اطلاعات را از بیمار، درمان‌گر، پزشک و متخصصان گرفته و با تیمی از مهندسان رشته های مرتبط کار می‌کنند.
- داوطلبان این رشته باید در علم ریاضی و آمار و تجزیه و تحلیل مسائل مرتبط با آن ها قوی باشند. متخصصان این رشته، تحلیل های آماری و موضوعات مرتبط با ریاضیات را برای تجزیه و تحلیل و طراحی و … بکار می برند.
- داوطلبان این رشته باید از قدرت حل مسئله برخوردار باشند زیرا ممکن است در آینده تحصیلی و شغلی خود با مشکلاتی در نرم افزارها، تجهیزات یا سیستم های بیولوژیکی پیچیده مواجه شوند که باید قادر به حل آن ها باشند.
دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟
پس از پذیرش در این رشته دانشگاهی، دانشجویان این رشته موظف به گذراندن ۱۴۰ واحد درسی می باشند. این واحد های درسی شامل : ۲۰ واحد دروس عمومی، ۲۶ واحد دروس پایه، ۴۷ واحد دروس اصلی و ۴۷ واحد نیز دروس تخصصی می باشند. در ادامه به برخی از دروس این رشته اشاره شده است.
دروس عمومی : ادبیات فارسی، تربیت بدنی ۱و۲، زبان خارجی مقدماتی، اخلاق اسلامی ۱، معارف اسلامی ۱ و ۲، قرائت متون اسلامی، تاریخ اسلام، انقلاب اسلامی و ریشه های آن.
دروس تخصصی : ریاضی عمومی، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی، فیزیولوژی، فیزیک عمومی، برنامه نویسی کامپیوتر، آمار حیاتی و احتمالات، استاتیک و مقاومت مصالح در مهندسی پزشکی، ریاضیات مهندسی، مدارهای منطقی، مقدمه‌ای بر مهندسی پزشکی زیستی، الکترونیک، بهداشت عمومی، اصول و کلیات مدیریت خدمات بهداشتی_درمانی، اصول سیستم‌های رادیولوژی و رادیوتراپی، تجهیزات عمومی بیمارستان‌ها و کیلینیک های پزشکی، مدارهای الکتریکی، اصول توان‌بخشی وسایل و دستگاه ها، زبان تخصصی مهندسی پزشکی، آناتومی، فیزیک پزشکی، بیوفیزیک، کارورزی، پروژه.
معرفی دانشگاه های رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی
دانشگاه صنعتی امیرکبیر – تهران، دانشگاه شاهد – تهران، دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی سهند – تبریز، دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه صنعتی شاهرود.
موسسه غیرانتفاعی ابرار – تهران (ویژه خواهران)، موسسه غیرانتفاعی انرژی – ساوه، موسسه غیرانتفاعی البرز – قزوین، موسسه غیرانتفاعی پویش – قم، موسسه غیرانتفاعی خاوران – مشهد، موسسه غیرانتفاعی اکباتان – قزوین، موسسه غیرانتفاعی احرار- رشت، دانشگاه غیرانتفاعی شمال – آمل، دانشگاه غیرانتفاعی امام رضا(ع) – مشهد، دانشگاه غیرانتفاعی صنعتی سجاد – مشهد، دانشگاه غیرانتفاعی علامه محدث نوری – نور، دانشگاه غیرانتفاعی علوم و فنون مازندران – بابل، موسسه غیرانتفاعی پویندگان دانش – چالوس، موسسه غیرانتفاعی روزبهان – ساری، دانشگاه غیرانتفاعی شیخ بهایی – اصفهان، موسسه غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی – اصفهان، موسسه غیرانتفاعی راغب اصفهانی – اصفهان، موسسه غیرانتفاعی زند دانش‌گستر – شیراز، موسسه غیرانتفاعی خراسان – مشهد، موسسه غیرانتفاعی رشدیه – تبریز، موسسه غیرانتفاعی سراج – تبریز.
وظایف فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟
- تجهیزات پزشکی را نصب و راه اندازی نماید.
- بر عملیات صادرات و واردات تجهیزات و دستگاه های پزشکی نظارت کند.
- فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی نظری و عملی در زمینه تولید انجام دهد.
- نحوه استفاده و نگهداری از تجهیزات و دستگاه های پزشکی را به کارکنان آموزش دهد.
- برای بهبود کیفیت تجهیزات و دستگاه های پزشکی، تحقیقات و پژوهش نظری و عملی انجام دهد.
- لوازم، تجهیزات و دستگاه های پزشکی را طراحی و تولید نماید.
ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟
این رشته دانشگاهی در مقطع کارشناسی دارای ۳ گرایش مختلف است:
گرایش بیوالکتریک : هدف از این گرایش به کارگیری دانش الکترونیک و کامپیوتر در حوزه علم پزشکی می باشد. این گرایش دروس مشترکی را با رشته های کامپیوتر و برق (الکترونیک، کنترل و مخابرات) دارا می باشد. همچنین این گرایش شامل دروس پایه پزشکی نظیر : آناتومی و تصویربرداری پزشکی و فیزیولوژی نیز می باشد.
گرایش بیومکانیک: تحلیل های حرکتی اندام ها و کاربرد رباتیک در طراحی و تولید وسایل تشخیصی و درمانی از اهداف این گرایش محسوب می شود. در این رشته، تمرکز روی دروس فیزیک و مکانیک کلاسیک سیالات و جامدات می باشد.
گرایش بیومتریال: تمرکز روی شناخت مواد و ترکیبات طبیعی و مصنوعی است از اهداف این گرایش بشمار می آید. این مواد در اندام های مصنوعی و مصارف درمانی برای کاشت آن ها در بدن مورد استفاده قرار می گیرد.
نکته
ادامه تحصیل رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی هم در کشور ما ایران و هم در کشورهای خارجی امکان پذیر می باشد. علاقه‌مندان به این رشته دانشگاهی می توانند در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تحصیلات خود را ادامه دهند. برخی از گرایش های رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی در ادامه آورده شده است.
- بیومکانیک (مطالعه‌ی حرکت، تغییر شکل مواد، جریان مایعات در بدن انسان و دستگاه ها و تغییر و تبدیل مواد شیمیایی در سیستم های بیولوژیکی)
- بیومتریال ( مطالعه مواد بیولوژیکی بافت زنده و مواد مورد استفاده برای کاشت)
- تصویربرداری پزشکی (شامل گرفتن عکس از بدن انسان برای تشخیص بیماری‌ها می باشد)
- مهندسی بافت (این گرایش به مطالعه ایجاد بافت، ساخت مواد بافتی برای جایگزینی با بافت های معیوب بدن می پردازد.)
- مهندسی عصبی( به مطالعه تعامل بین سیستم عصبی بدن و هر وسیله پزشکی مصنوعی می پردازد)
- مدل سازی محاسباتی با شبیه سازی و تحقیق (مطالعه و بررسی آنچه در سلول ها و اندام های انسان رخ می دهد)
- فیزیولوژی سیستم‌ها ( مطالعه استراتژی‌ها، تکنیک‌ها و ابزارهای مهندسی برای درک کامل و دقیق عملکرد موجودات زنده از باکتری تا انسان)
- مهندسی بالینی (این گرایش مربوط به کاربرد علم و فناوری برای مراقبت های بهداشتی در بیمارستان هاست. این مهندسین همراه پزشکان، پرستاران و سایر کارکنان بیمارستان عضو تیم مراقبت‌های بهداشتی هستند.)
- مهندسی توان‌بخشی: (این گرایش تخصصی جدید و رو به رشد در مهندسی پزشکی بشمار می آید)
بازار کار و آینده شغلی مهندسی پزشکی چیست ؟
بازار کار و آینده شغلی مهندسی پزشکی بسیار گسترده بوده و فرصت های شغلی متعددی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود خواهد داشت. بازار کار رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی هم در کشور ما ایران و هم در بیشتر کشورهای دنیا خوب بوده و آینده شغلی مناسبی پیش روی فارغ التحصیلان این رشته قرار دارد. مهندسی پزشکی با حوزه پزشکی و سلامت انسان ها ارتباط تنگاتنگی داشته و لزوم این شغل تقریباً همیشگی خواهد بود. اخیراً در رتبه بندی هایی که در مشاغل انجام شده، این شغل در بهترین مشاغل (از لحاظ آینده شغلی، پیشرفت شغلی، درآمد و …) جای گرفته است. در ادامه برخی از مشاغل و مراکز اشتغال مهندسان این رشته معرفی شده‌اند:
- اشتغال در مرکز تحقیقات وزارت دفاع و مراکز تحقیقاتی دیگر
- اشتغال در موسسه استاندارد
- اشتغال در وزارت بهداشت
- اشتغال در بنیاد مستضعفان و جانبازارن
- اشتغال در وزارت صنایع
- اشتغال در سازمان تأمین اجتماعی
- اشتغال در بیمارستان های دولتی
- اشتغال در کلینیک ها و بیمارستان های خصوصی
- اشتغال در کارخانه های تولید وسایل پزشکی
- راه اندازی شرکت های وارد کننده تحهیزات پزشکی
- تدریس در دانشگاه ها
درآمد رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی چیست ؟
درآمد رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی تا حد زیادی به محل اشتغال وابسته می باشد. اینکه مهندسان پزشکی در مراکز خصوصی مشغول به کار شوند یا مراکز دولتی بر میزان دریافت حقوق و درآمدشان مؤثر است. مراکز دولتی حقوقی از قبل تعیین شده توسط سازمان مربوطه را به کارکنان خود پرداخت می کنند. در رشته های مهندسی عامل مهم در میزان درآمد مهارت و علم و به روز بودن مهندسین است. هر چه این مهندسین با مهارت تر و با تجربه تر باشند می توانند در مراکز خصوصی مشغول به کار شده و حقوق و درآمد خوبی کسب نماید.
نکته دیگر در رابطه با فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی مهندسی پزشکی این است که این مهندسان با تأسیس مراکز خصوصی، فروش لوازم پزشکی، صادرات و واردات لوازم پزشکی و… نیز می توانند کسب درآمد نموده و بازار کار و آینده شغلی و درآمد بالایی برای خود ایجاد نمایند.
سخن آخر
انتخاب رشته دانشگاهی به عنوان یکی از مهم ترین انتخاب های هر شخصی محسوب می شود بنابراین در انتخاب آن باید دقت کافی به عمل آید. شناخت علایق و استعداد ها و روحیات شخصی از عوامل مهم در انتخاب رشته دانشگاهی بشمار می آیند. نکته مهم دیگر شناخت رشته های دانشگاهی می باشد. باید قبل از انتخاب رشته، در رابطه با درآمد، آینده شغلی، بازار کار، دروس و دانشگاه های رشته تحصیلی مورد نظر تحقیق و بررسی کرده و با تصمیمی درست و عاقلانه از اتلاف وقت و پشیمانی در آینده جلوگیری نمود.
