آشنایی با خواص و فواید روغن بابونه پرکاربرد برای سلامتی

روغن بابونه روغنی است که از گل های گیاه بابونه به دست می آید . سابقه ی استفاده از این گیاه و فراورده های آن مانند روغن و دمنوش به قرن ها پیش باز می گردد و در متون پزشکی به جا مانده از مصر باستان ، یونان و روم به استفاده از آن توصیه فراوان شده است .

گیاه بابونه گونه های مختلفی دارد اما در طب سنتی از دو گونه ی بابونه رومی و بابونه ی آلمانی استفاده می شود . این دو گونه با وجود تفاوت های ظاهری که با یکدیگر دارند در خواص درمانی بسیار به هم شبیه هستند . بر اساس تحقیقات انجام شده روی این گونه ها مشخص شده خواص درمانی بابونه آلمانی بیشتر است .

نکته :

روغن بابونه به دلیل ترکیباتی که دارد از خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی برخوردار است . به همین دلیل به عنوان یک ضد عفونی کننده ، ضد التهاب و ضد درد شناخته می شود . مجموع این ویژگی ها سبب شده این روغن در تهیه انواع غذاها و نوشیدنی‌ها ، دهانشویه‌ ها ، صابون‌ ها یا مواد آرایشی کاربرد داشته باشد .

ویژگی های درمانی این روغن موجب شده در درمان بیماری های مختلفی مانند مشکلات گوارشی ، سوء هاضمه ، ترمیم زخم ، کاهش اضطراب ، اگزما ، کمردرد و التهاب مفصلی مورد استفاده قرار گیرد .

نکته :

گلهای بابونه معولا در شمال استان خوزستان و دشت‌های اطراف شهرستان اندیمشک و در ماه فروردین می روید .

در مقاله پیش رو از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی خواص و فواید درمانی روغن بابونه می پردازیم :

• مهم ترین ترکیبات شیمیایی موجود در روغن بابونه
• خواص درمانی روغن بابونه چگونه است ؟
• روش استفاده از روغن بابونه چگونه است ؟
• از چه عوارضی برخوردار است ؟
• نکات مهم در هنگام خرید روغن بابونه
• قیمت خرید روغن بابونه در بازار

مهم ترین ترکیبات شیمیایی موجود در روغن بابونه

 

ترکیبات شیمیایی مختلفی در این روغن وجود دارد اما مهم ترین آن ها که تعیین کننده خواص درمانی آن هستند عبارتند از : پلی فنول ، آپیژنین ، کوئرستین ، پاتولتین ، لوتئولین و ترپنوئیدها .

خواص درمانی روغن بابونه چگونه است ؟

به درمان جوش و آکنه کمک می کند

روغن بابونه به دلیل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی که دارد در درمان جوش بسیار موثر است . برای اثر گذاری بیشتر توصیه می شود این روغن را با روغن گل مغربی مخلوط کنیم . این خاصیت ضد التهابی به درمان یا تسکین اگزما نیز کمک می کند .

روغن بابونه در بهبود زخم موثر است

در طب سنتی از ترکیب ۳ تا ۴ قطره روغن بابونه رومی با روغن نارگیل برای ترمیم سریع تر زخم ها استفاده می شود و هر نوع تحریک پوستی را از بین می برد . این روغن به گونه ای است که حتی نسبت به پماد معروف تتراسایکلین و دیگر داروهای انعقاد خون اثرگذاری بیشتری دارد .

به رفع چین و چروک صورت کمک می کند

آنتی اکسیدان های موجود در این روغن تولید کلاژن را تحریک می کنند . کلاژن ها ترکیباتی هستند که با استحکام دیواره سلولی به حفظ آب بافت های سلولی کمک کرده مانع از ایجاد چین و چروک می شوند . علاوه بر این با آب رسانی به پوست و ترمیم بافت های آسیب دیده از سیاهی دور چشم ، ایجاد لک و خشکی جلوگیری می کند .

موجب درخشندگی مو می شود

برای حفظ درخشندگی مو توصیه می شود ساقه های مو و پوست سر ، با این روغن به خوبی ماساژ داده شود . این روغن در حفظ رنگ و درخشندگی موهای رنگ شده بسیار موثر است . به همین دلیل توصیه می شود هنگام رنگ کردن مو یا استفاده از مواد گیاهی مانند حنا ، چند قطره روغن بابونه را به مواد مورد نظر اضافه کنید تا رنگی براق و درخشان در موهایتان ایجاد شود.

علاوه بر این ، می‌توانید بعد از حمام چند قطره روغن بابونه را به انگشتان زده ، روی موهای خشک و ساقه‌های مو ماساژ دهید تا موهایتان لطیف و درخشان شود.

شوره سر را از بین می برد

 

شوره سر به دلیل خشکی پوست سر و پوسته پوسته شدن آن ایجاد می شود . در این حالت پوسته های جدا شده از سطح پوست سر بین موها تجمع یافته و ظاهری نامناسب ایجاد می کند . ترکیبات موجود در روغن بابونه پوست را آب‌رسانی کرده ، تحریک و خارش پوست سر را تسکین می دهد . به همین دلیل این روغن ، یک محلول طبیعی مؤثر برای درمان شوره سر است.

موخوره را برطرف می کند

موخوره یکی از مشکلات رایج مو است که به دلیل خشکی و ضعیف شده ریشه ی مو به وجود می آید . در این حالت انتهای ساقه مو چند شاخه می شود . استفاده از این روغن ، رطوبت مو ها را حفظ کرده و آن ها را از درون تقویت می کند . از این رو برای درمان خشکی و شکنندگی مو موثر است .

در درمان اسهال مفید است

استفاده از این روغن باعث آرام شدن ماهیچه های سیستم گوارش شده و از تجمع مایع در روده ها جلوگیری می کند . علاوه بر این توصیه می شود بعد از عمل سزارین ، برای کارکرد بهتر روده ، با روغن بابونه به خوبی ماساژ داده شود .

به درمان اختلال اضطراب عمومی  (GAD) کمک می کند

این اختلال به دلیل کاهش ترشح کورتیزول ایجاد می شود . مصرف این روغن موجب افزایش سطح کورتیزول در هنگام صبح شده و میزان استرس را کاهش می دهد .

مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۷ نشان می دهد که استفاده از این روغن در مدت زمان کوتاهی اضطراب عمومی را کاهش می دهد.

روغن بابونه در درمان افسردگی نقش دارد

روغن بابونه آلمانی به دلیل داشتن عطر خوش ، در آروماتراپی مورد استفاده قرار می گیرد . استشمام عطر و رایحه ی دلپذیر این روغن موجب کاهش اضطراب و افسردگی می شود . محققان معتقدند مصرف منظم روغن بابونه به مدت هشت هفته ، تاثیر قابل توجهی در کاهش علائم افسردگی دارد .

در درمان آرتروز موثر است

 

این روغن دارای خاصیت ضد التهابی و ضد درد است . به همین دلیل برای درمان درد های مفصلی از آن استفاده می شود . ماساژ منظم روغن رقیق شده بابونه به مدت سه هفته و روزی سه بار ، در درمان دردهای آرتروز موثر است .

باعث پیشگیری از سرطان می شود

بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ انجام گرفت مشخص شد استفاده از روغن بابونه آلمانی از تکثیر سلول های سرطانی جلوگیری کرده و آن ها را از بین می برد .

روغن بابونه مشکلات گوارشی را درمان می کند

استفاده از این روغن به دلیل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی به عنوان یک ضد عفونی کننده قوی شناخته شده و مانع از فعالیت باکتری های مضر دستگاه گوارش می شود . به این ترتیب از بروز مشکلاتی مانند اسهال ، یبوست ، سنگ صفرا ، نفخ و رشد میکروارگانیسم‌های مضر در روده جلوگیری می کند .

علائم قاعدگی و یائسگی زنان را کاهش می دهد

بیشتر زنان از مشکلات قبل از قاعدگی و یائسگی رنج می برند . این مشکلات علائمی مانند افسردگی ، التهاب ، گر گرفتگی ، درد شکم ، ضعف و بی حالی به دنبال دارد . ماساژ سینه ها با روغن بابونه موجب کاهش حساسیت آن ها می شود . افزودن چند قطره از این روغن به وان آب گرم موجب تسکین درد قاعدگی می شود . علاوه بر این ، ویژگی ضد افسردگی آن مانع از تغییرات خلقی می شود .

یک ادرار آور قوی است

این روغن به عنوان یک ادرار آور قوی موجب افزایش حجم ادرار می شود . به این ترتیب آب اضافی و سموم بدن را خارج کرده به پاک سازی کلیه ها و مجاری ادراری کمک می کند .

جلوگیری از بیماری‌های قلبی

روغن بابونه آلمانی ماهیچه های قلب و دیواره رگ ها را تقویت کرده به تنظیم فشار خون کمک می کند . به این ترتیب از انقباض رگ‌های خونی جلوگیری کرده و احتمال ابتلا به سکته قلبی و تصلب شرایین را کاهش می‌دهد .

روش استفاده از روغن بابونه چگونه است ؟

 

متناسب با بیماری هایی که وجود دارد روش های استفاده از این روغن متفاوت است . در این قسمت به روش های رایج استفاده از آن اشاره می کنیم :

• برای استشمام عطر و رایحه ی دلپذیر این روغن توصیه می شود چند قطره از آن به دستگاه پخش کننده اضافه شود . همچنین می توان با استفاده از افشانه این روغن را در هوا اسپری کرد .

نکته :

توصیه می شود از اسپری کردن روغن های اساسی در کنار مادران باردار یا شیرده، کودکان و حیوانات خانگی پرهیز شود .

• از ترکیب این روغن با روغن های حامل مانند روغن نارگیل و یا روغن جوجوبا برای استفاده موضعی استفاده می شود . این کار در کاهش درد ، مشکلات گوارشی یا اضطراب موثر است .
• افزودن ۱ یا ۲ قطره روغن بابونه به یک لوسیون و یا مرطوب کننده در کاهش درد های موضعی موثر است .
• برای کاهش درد معده و پشت توصیه می شود یک حوله یا پارچه را در آب گرم خیسانده ، سپس ۱ تا ۲ قطره روغن بابونه رقیق شده به آن اضافه شود . به این ترتیب با ایجاد یک کمپرس گرم می توان این مشکلات را برطرف کرد .

روغن بابونه از چه عوارضی برخوردار است ؟

روغن بابونه مانند سایر روغن های گیاهی در کنار خواص و فواید بی نظیری که دارد می تواند با عوارض و مشکلاتی همراه باشد . روغن های اساسی غلیظ برای مصارف خوراکی توصیه نمی شود . به همین دلیل باید قبل از استفاده از آن ، چه به صورت موضعی و چه به صورت خوراکی با افراد متخصص در زمینه طب سنتی مشورت شود .

در این قسمت به برخی از عوارض این روغن می پردازیم :

• استفاده موضعی از روغن بابونه می تواند با حساسیت های آلرژیک مانند قرمزی ، خارش ، سوزش و یا تورم همراه باشد . از این رو توصیه می شود قبل از استفاده مقداری از آن را روی پوست داخل آرنج امتحان کرده و پس از ۲۴ الی ۴۸ ساعت در صورت عدم بروز حساسیت مورد استفاده قرار داد .
• در برخی افراد موجب بروز واکنش شدید آلرژیک به نام آنافیلاکسی شود . این مشکل با علائمی مانند مشکلات تنفسی ، گلوی متورم ، سرفه یا خس خس سینه ، سفتی در سینه ، بثورات ، استفراغ  و اسهال همراه است .
• ممکن است با داروهایی مانند سیکلوسپورین و وارفارین سبب بروز تداخل دارویی شود . در صورت استفاده منظم از داروها بهتر است با پزشک متخصص مشورت کرده و بعد از روغن بابونه استفاده کرد .
• مصرف این روغن به زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود .

نکات مهم هنگام خرید روغن بابونه

از آنجا که شرکت های تولیدی زیادی این روغن را تهیه و به بازار عرضه می کنند تشخیص روغن اصل از اهمیت بالایی برخوردار است . از این رو توصیه می شود هنگام خرید به نکات زیر توجه کرد :

• مورد تاییدسازمان غذا و دارو (FDA) باشد .
• نام لاتین گیاه و روغن روی برچسب محصول نوشته شده باشد .
• به ترکیبات موجود در روغن توجه شود . به روغن های خالص مواد و ترکیبات افزودنی اضافه نمی شود .
• به بوی محصول توجه شود .
• محصولی خریداری شود که در بطری های تیره رنگ نگهداری می شود . عبور نور از ظرف شیشه ای کیفیت محصول را کاهش می دهد .

قیمت خرید روغن بابونه در بازار

روغن بابونه را به راحتی می توان از بازار و فروشگاه های آنلاین خریداری نمود . در ایران شرکت های مختلف تولید غذا و دارو این روغن را به صورت صنعتی تولید می کنند . معمولا روغن را در ظرف های کمتر از ۱۰۰ میلی لیتری ارائه می دهند که قیمت بالاتری نسبت به روغن های معمولی و آفتابگردان دارد .

بهتر است این روغن از شرکت هایی تهیه شود که مجوز سازمان غذا و دارو دارند . در این صورت می توان از اصالت محصول مورد نظر مطمئن بود .