رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای – بازار کار و درآمد آن
رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای با دارا بودن حوزه ای میان رشته ای از زیرمجموعه علوم تجربی بوده و در زیر گروه ۲ آن در کنکور سراسری قرار گرفته است. هدف رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای استفاده از خواص هسته ای مواد برای شناسایی و درمان بیماری ها می باشد. بازار کار و آینده شغلی رشته تکنولوژی دانشگاهی پزشکی هسته ای به دلیل وابستگی به درمان بیماری ها بسیار مناسب پیش بینی می شود. درآمد رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای تا حد زیادی به تجربه و مهارت و محل اشتغال بستگی خواهد داشت. در ادامه این مقاله به معرفی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای و بررسی میزان درآمد، فرصت های شغلی، گرایش ها، ادامه تحصیل و … پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
قبلاً هم در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک رشته های دانشگاهی دیگری نیز بررسی شده اند. مانند : رشته دانشگاهی پرتودرمانی، رادیولوژی، اتاق عمل، هوشبری، اعضای مصنوعی و …
معرفی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای
تکنولوژی پزشکی هسته ای (Nuclear Medicine) از دانش و تجارب دو یا چند حوزه علمی و تخصصی ایجاد شده و از رشته های تصویر برداری پزشکی، فیزیک پزشکی و پرتو نگاری مولکولی تلفیق شده است. رشته دانشگاهی پزشکی هسته ای از خواص هسته ای مواد مانند: رادیو ایزوتوپ ها به تشخیص و درمان بیماری ها می پردازد. تصویر برداری های دیگر مانند : CT-SCAN و MRI می توانند اطلاعات ساختاری و آناتومیکی بدن انسان را ارائه دهند، در مقابل، اما پزشکی هسته ای در ایجاد تصاویر فرآیند ها و عملکرد های متابولیکی اعضای گوناگون بدن به ایفای نقش می پردازد.
در واقع این رشته دانشگاهی از کلیه اقدامات تشخیصی، تخصصی و درمانی در دو حیطه بالینی و پاراکلینیکی تشکیل شده است که در آن از چشمه های باز مواد رادیواکتیو استفاده می شود. آموزش افرادی كه قادر باشند تحت نظر پزشكان و متخصصان در مراكز تشخيصي و درماني پزشكي هسته‌اي فعالیت کنند، هدف این رشته دانشگاهی بشمار می آید. فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای باید بتوانند بيماران را در مورد چگونگي مصرف صحيح دارو هاي راديواكتيو تجويز شده و حفاظت در مقابل اشعه یون‌ساز، در مراكز آموزشي مرتبط کمک و راهنمایی کنند.
استفاده از رادیو دارو ها، کاربرد های بالینی رادیو بیولوژی، حفاظت در برابر اشعه و دوزیمتری از مهم‌ترین کاربردهای این رشته دانشگاهی بشمار می آیند. روش های تشخیصی این رشته در تشخیص بیماری های اعضا مختلف بدن همانند : مغز، کلیه، ریه، قلب، استخوان ها، دستگاه ادراری و دستگاه گوارش کاربرد فراوانی دارند.
تاریخچه
در واقع استفاده از پزشکی هسته ای با کشف اشعه ایکس در سال ۱۸۹۵ و با کشف مواد رادیواکتیو در سال ۱۹۳۴ پدیدار شد. این رشته به عنوان یکی از روش های تشخیصی و درمانی مهم در طب پزشکی معرفی می شود. در سال ۱۹۳۷ در دانشگاه کالیفرنیا در بروکلی برای اولین بار مواد رادیو اکتیو جهت درمان لوسمی مورد استفاده کلینیکی قرار گرفتند. پس از گذشت چندین سال (۱۹۴۶) دوباره از این مواد استفاده شد و در یک بیمار توانستند تا حدی از پیشرفت بیماری سرطان تیروئید جلوگیری نمایند.
مواد رادیواکتیو تا سال ۱۹۵۰ استفاده و کاربرد کلینیکی نشدند تا اینکه عده ای از دانشمندان و فیزیکدانان کشف کردند که با تجمع رادیو داروها در داخل ارگان هدف، می توان تصاویری به دست آورد و به درمان بافت آسیب دیده پرداخت.
برای ساخت دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز و دست یابی به روش های درمانی مطالعات بسیار زیاد و گسترده‌ای در اواسط سال ۱۹۶۰ صورت گرفت. در نهایت با روش جاروب نمودن از ارگان های دیگر بدن همانند طحال، کبد، تومور های مغزی و مجاری گوارشی دانشمندان موفق شدند تا تصاویری را به دست آورند.
پس از کشف و استفاده‌ی این روش در سال های بعد دانشمندان برای تشخیص بیماری های قلبی از رادیو داروها استفاده کردند تا با پیشرفت علم و فناوری امروزه پزشکی هسته ای به عنوان روشی ایمن برای تشخیص، درمان و جلوگیری از پیشرفت روند بیماری ها، مورد استفاده قرار گیرد.
توانایی ها و مهارت های لازم برای رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چیست ؟
برای تحصیل در رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای باید از توانایی‌های لازم برای این رشته اطلاع داشته باشید. برخی از این توانایی ها که باید دانشجویان و داوطلبان داشته باشند عبارتند از :
- علاقه‌مندی به رشته تکنولوژی پزشکی هسته ای، زیرا اولین و مهم ترین نکته در ورود به هر رشته تحصیلی داشتن علاقه است.
- سلامتی جسمانی و روانی
- نظم و دقت فراوان در انجام کار ها
- آمادگی برای مواجه با شرایط سخت موجود در این رشته
کشور ما ایران در بخش تکنولوژی های هسته ای در حال پیشرفت بوده و آینده‌ای روشن برای دانشجویان این رشته در پیش رو خواهد بود. درواقع دانشجویانی که علاقه‌مند به تحصیلات در این رشته هستند، اگر در کسب مهارت و یادگیری دقیق باشند، می‌تواند آینده‌ی کاری خود را در این رشته تضمین شده بداند. فارغ التحصیلان این رشته دانشگاهی می‌توانند در مراکز درمانی مختلفی به فعالیت بپردازند.
دروس لازم برای پذیرش رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چیست ؟
این رشته تحصیلی در زیر گروه ۲ علوم تجربی قرار داشته و برای قبولی در رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای لازم است که پایه قوی در دروس دبیرستان داشته باشید. دروسی مانند زیست شناسی و شیمی برای پذیرش در این رشته بسیار مهم بوده و ضریب این دروس در کنکور سراسری برای این رشته ۴ می باشد. درس ریاضی با دارا بودن ضریبی برابر با ۳ از دروس مهم دیگر دبیرستان است که برای قبولی در این رشته دانشگاهی باید به آن کاملاً مسلط باشید. درس فیزیک با ضریب ۲ درس مهم دیگر در قبولی کنکور این رشته بشمار می آید. درس زمین شناسی نیز برای این رشته دانشگاهی در کنکور سراسری ضریبی برابر با ۱ داراست.
وظایف و مزایا رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چیست ؟
- شناسایی میزان نقص و اختلال در عضو های بیماران
- تشخیص سریع بیماری
- انجام آزمایشات و بررسی های لازم
- عدم اعمال فشار یا محدودیت و شرایط خاص برای بیمار، چه قبل، بعد و یا حین انجام آزمایش
- کاهش اثر تشعشع بر بیمار در هنگام بررسی و آزمایش نسبت به انواع اشعه های دیگر
- توانایی لازم در بررسی لحظه ای و با ضریب دقت بالا در خصوص حال بیمار
- گزارش دقیق به پزشک در مورد مقدار تأثیر کار مراقبت های پزشکی دوره های درمان برای بهبودی بیمار
- تهیه گزارش دقیق نتایج عمل های جراحی در برخی از بیماری ها
دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چیست ؟
پس از پذیرش در این رشته دانشگاهی برای اخذ مدرک کارشناسی موظف هستید تا تقریباً ۱۳۰ واحد درسی را بگذرانید. این واحد های درسی شامل ۲۲ واحد دروس عمومی، ۸۸ واحد دروس پایه و تخصصی و ۲۰ واحد هم کارآموزی در عرصه می باشند.
دروس عمومی :
مباني نظري اسلام، ادبيات فارسي، اخلاق اسلامي، زبان انگليسي عمومي، انقلاب اسلامي، تربيت بدني ۱و۲، تاريخ و تمدن اسلامي، آشنايي با مباني اسلامي، جمعيت و تنظيم خانواده.
دروس پایه :
اخلاق پزشکی، فیزیک عمومی، بافت شناسی و آسیب‌شناسی، آناتومی (تشریح انسانی)، فیزیولوژی انسانی و فیزیوپاتولوژی، کمک های اولیه و مراقبت از بیمار، اصطلاحات و کلیات پزشکی، مديريت بخش پزشكي هسته‌اي.
دروس اصلی و تخصصی:
رادیو بیولوژی، فیزیک تشعشع و مواد رادیواکتیو، آمار و ریاضی، رادیو بیوشیمی و رادیو فارماکولوژی، حفاظت در برابر پرتوها، دوزیمتری پرتوها، اصول کامپیوتر، شناخت دستگاه های پزشکی هسته ای، روش های پزشکی هسته ای، اصول تاریک‌خانه و ارزیابی تصاویر، کارآموزی در عرصه بیمارستانی، اصول و مباني راديولوژي تشخيصي، حفاظت در برابر پرتوها، روش‌های اختصاصی پزشكي هسته‌ای.
ادامه تحصیل در رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چگونه است ؟
فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی پزشکی هسته ای می توانند تحصیلات خود را در گرایش های زیر ادامه دهند:
- رشته علوم داروهای پرتوزا
- فن‌آوری تصویربرداری پزشکی
- رشته مهندسی پزشکی (بیو الکتریک)
- رشته مهندسی پزشکی (زیست مواد)
- رشته آمار زیستی
- رشته اپیدمیولوژی
- رشته فناوری اطلاعات سلامت
- رشته ارزیابی فناوری سلامت
- رشته اقتصاد بهداشت
- رشته انفورماتیک پزشکی
- رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
- رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
- رشته نانوتکنولوژی پزشکی
- رشته زیست فناوری پزشکی
- رشته رفاه اجتماعی
- رشته تاریخ علوم پزشکی
- آموزش پزشکی
- مدیریت برنامه ریزی الکترونیکی در علوم پزشکی
- تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی
- ژورنالیسم پزشکی
معرفی دانشگاه های رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای
باید بدانید که ظرفیت پذیرش در این رشته دانشگاهی کم بوده و دانشگاه های اندکی اقدام به جذب دانشجو در این زمینه انجام می دهند.
دانشگاه علوم پزشکی زابل، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه (روزانه و پردیس خودگردان)، دانشگاه علوم پزشکی بابل.
بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای
آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای را می توان در بسیاری از مکان های مرتبط با درمان جستجو نمود. کارشناسان این رشته می‌توانند به پزشک متخصص پزشکی هسته ای در انجام روش های پزشکی هسته ای، در مراکز پزشکی هسته ای کمک کنند. کارشناسان این رشته فعالیت هایی نظیر : تهیه پرتو دارو، ارائه پرتو دارو، کار با دستگاه های پزشکی هسته ای و تصویر برداری از بیمار، چاپ تصاویر به دست آمده و ارائه به پزشک متخصص پزشکی هسته ای را تحت نظارت مستقیم پزشک متخصص پزشکی هسته ای انجام می دهند.
البته لازم به ذکر است که کارشناسان پزشکی هسته ای کاری متفاوت با پزشکان هسته‌ای که از تخصص‌های رشته پزشکی است، انجام می دهند و نباید این دو رشته با هم اشتباه گرفته شوند. پزشکی هسته ای را فرد بعد از اتمام دوره طبابت می‌تواند انتخاب کند و تخصص بگیرد، اما کارشناسان تکنولوژی پزشکی هسته ای تنها به عنوان تکنولوژیست هسته ای در مراکز هسته ای کشور زیر نظر پزشک متخصص مشغول به کار می شوند. این کارشناسان می توانند به عنوان مأمور حفاظت از پرتو نیز به فعالیت بپردازند.
انجام امور دانشگاهی و تعلیم دانشجویان در این زمینه، می تواند از دیگر فرصت های شغلی این رشته باشد، البته اگر شخص بتواند مدرک دکتری این رشته را دریافت کند.
نکته
در واقع این واقعیت را باید در نظر داشت که در دنیای امروز، واقعیت بازار کار موضوع پیچیده ای است که به راحتی نمی‌توان در مورد آن نظر داد. اما این موضوع روشن است که بازار کار همواره به نیروهای متخصص و حرفه‌ای در هر رشته تحصیلی نیاز خواهد داشت. رشد روز افزون بیماری ها و لزوم استفاده از رادیو داروها و پرتو درمانی برای تشخیص و درمان بیماری ها موجب شده است تا مراکز پزشکی هسته ای در کشور رشد و توسعه یابند تا به رفع مشکلات و بیماری های موجود در جامعه کمک کنند. به همین دلیل در این مراکز، حضور یک تکنولوژیست پزشکی هسته ای ضروری می باشد.
این رشته دانشگاهی شباهت هایی هم با رشته کارشناسی رادیولوژی داشته و در کشورهای پیشرفته ای مانند : آمریکا، انگلستان و آلمان پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی این رشته در حال انجام است.
درآمد رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای چگونه است ؟
درآمد رشته دانشگاهی رشته دانشگاهی تکنولوژی پزشکی هسته ای به محل اشتغال وابستگی زیادی دارد. مهارت، تخصص و تجربه از دیگر عوامل تأثیرگذار در این رشته دانشگاهی بشمار می‌آید. اینکه کارشناس در بخش دولتی اشتغال پیدا نموده باشد یا بخش خصوصی بر میزان حقوق دریافتی این رشته مؤثر است. معمولاً سازمان های دولتی حقوقی از قبل تعیین شده توسط سازمان را پرداخت می کنند. اما مراکز خصوصی حقوقی بر مبنای مهارت و تجربه پرداخت نموده و مقدار درآمد می تواند متفاوت باشد.
سخن آخر
انتخاب رشته دانشگاهی به عنوان یکی از اساسی ترین و تأثیرگذار ترین انتخاب های زندگی هر شخص بشمار می آید، بنابراین در انتخاب آن باید به خوبی تحقیق و بررسی نمود. اولین نکته مورد توجه در انتخاب رشته دانشگاهی شناخت علایق و روحیات فردی می باشد. پس از شناخت فردی باید به بررسی رشته های دانشگاهی مورد علاقه پرداخت. بازار کار، آینده شغلی و درآمد از جمله مسائل مهمی هستند که باید به آن ها توجه نمود. برای انتخاب رشته درست و مناسب می توان از متخصصان و مشاوران تحصیلی کمک گرفت تا در آینده پشیمانی و اتلاف وقت رخ ندهد.
