اثرات و خواص باور نکردنی روغن بذر هویج
روغن بذر هویج روغنی است که از دانه های هویج به دست می آید . این روغن سرشار از آنتی اکسیدان ها ، انواع ویتامین ها و مواد مغذی است و خاصیت ضد التهابی ، ضد باکتریایی و ضد قارچی دارد . خاصیت التیام دهندگی و سم زدایی روغن بذر هویج موجب شده بود یونانیان و هندیان باستان همواره توجه ویژه ای به آن داشته و در درمان برخی بیماری ها از آن استفاده کنند .
این روغن به دلیل داشتن رایحه ی زمینی ، گرم ، تند و چوبی ، بیشتر در آروماتراپی ( رایحه درمانی ) مورد استفاده قرار می گیرد. زیرا ، استشمام رایحه ی عالی و منحصر به فرد آن در کاهش اضطراب و فشار های عصبی تاثیر قابل ملاحظه ای دارد .
روغن بذر هویج به خاطر داشتن انواع ویتامین ها خصوصا ویتامین A نقش ویژه ای در درمان مشکلات پوستی ، آب رسانی ، تولید کلاژن و زیبایی دارد . از این رو در تقویت پوست و مو تاثیر بسزایی دارد . این روغن در درمان بیماری هایی مانند اگزاما ، پسوریازیس ، درماتیت ، سرطان ، مشکلات تنفسی ، گوارشی ، تنظیم هورمون و کم خونی موثر است .
نکته :
از آنجا که بذر هویج مقدار روغن کمی دارد صرفا در تهیه ی محصولات آرایشی و بهداشتی گران قیمت به ویژه محصولات ضد پیری مورد استفاده قرار می گیرد .
توجه :
هنگام خرید روغن دانه ی هویج باید توجه شود با روغن هویجی که از ریشه ی گیاه به دست می آید اشتباه گرفته نشود .
توجه :
بر خلاف روغن هویج از روغن بذر هویج در آشپزی استفاده نمی شود و فقط مصرف خارجی دارد .
نکته :
هنگام استفاده از روغن بذر هویج همیشه باید آن را با روغن های حاملی مانند روغن نارگیل ، زیتون ، آفتابگردان و یا بذر شاهدانه رقیق کرد .
در مقاله ی پیش رو از نشریه ی علمی جهان شیمی فیزیک سعی داریم به معرفی خواص و فواید بینظیر روغن بذر هویج بپردازیم .
- مهم ترین ترکیبات شیمیایی موجود در روغن بذر هویج
- روش تهیه ی آن چگونه است ؟
- روغن بذر هویج از چه خواص درمانی برخوردار است ؟
- روش استفاده از آن چگونه است ؟
- روغن بذر هویج چه عوارض جانبی دارد ؟
- قیمت خرید روغن بذر هویج در بازار
مهم ترین ترکیبات شیمیایی موجود در روغن بذر هویج
روغن بذر هویج دارای ترکیبات شیمیایی مهمی مانند آلفا پینن ( ۱۳ درصد ) ، کاروتول ( ۱۸ درصد ) ، داکول ، لیمونن ، بتا-بسابولین ، اگنول ، وانیلین ، تپنوئید های مختلف ، پالمتیک اسید و بوتیریک اسید است .
روش تهیه ی آن چگونه است ؟
روغن بذر هویج به راحتی در منزل قابل تهیه است و برای تولید آن نیازی به وسایل و روش های پیچیده شیمیایی نمی باشد . به این منظور مقداری بذر (دانه) هویج را در ظرفی ریخته و به آن آب اضافه می کنند . به ظرف حرارت می دهند تا آب آن به جوش آید . بخار ایجاد شده را به وسیله تقطیر جدا کرده و سپس سرد می کنند . مایع به دست آمده به رنگ زرد طلایی بوده و غلظت متوسطی دارد . این مایع همان روغن بذر هویج است .
روغن به دست آمده را به ظرف شیشه ای در دار و تیره رنگ انتقال داده در مکان خنک و تاریک نگهداری می کنند تا از نفوذ نور مستقیم به درون آن جلوگیری شود .
روغن بذر هویج از چه خواص درمانی برخوردار است ؟
در آروماتراپی ( رایحه درمانی ) مورد استفاده قرار می گیرد
آروماتراپی یک روش درمانی جهت کاهش استرس ، درمان بیماری های تنفسی و گوارشی است . در این روش مقداری از روغن را به روش مستقیم یا غیر مستقیم استشمام می کنند . در روش غیر مستقیم روغن را به وسیله ی اسپری یا دستگاه های پخش کننده در هوا پراکنده می کنند .
پزشکان معتقدند استشمام رایحه ی روغن بذر هویج با تحریک عملکرد مغز و عصب ، ضعف و خستگی را کاهش داده و حس طراوت و شادابی ایجاد می کند . علاوه بر این ، از طریق سم زدایی اندام هایی مانند کبد و کلیه را تقویت کرده و به هضم بهتر غذا کمک می کند .
انجام یک مطالعه ی پزشکی که در سال ۲۰۱۳ به مدت ۱۰ روز روی ۳۱ زن با علائم خفیف افسردگی صورت گرفت نشان داد روش درمانی آروماتراپی نه تنها به بهتر شدن خلق و خوی آنان کمک کرد بلکه عملکرد متابولیکی زنان را نیز تا حد زیادی بهبود بخشید .
محققان معتقدند این شیوه با افزایش میزان آرژنین ، گردش خون را تقویت کرده و میزان الکل ، کربوهیدرات ها و اسیدهای آلی را کاهش می دهد .
بیماری های پوستی را درمان می کند
خشکی پوست ، پسوریازیس ، اگزما ، خارش و زخم های پوستی از جمله بیماری هایی هستند که به کمک روغن بذر هویج می توان آن ها را درمان کرد . این روغن به دلیل داشتن آنتی اکسیدان و انواع ویتامین ها توانایی تولید کلاژن را دارد . کلاژن ها با ایجاد استحکام در دیواره ی سلولی از شل شدن و افتادگی پوست جلوگیری می کند . به همین دلیل این ماده در رفع خطوط و چین و چروک های پوست بسیار موثر است .
ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در روغن ، رادیکال های آزاد را مهار کرده و مانع از آسیب بافت های پوست می شود . به این ترتیب از ایجاد مشکلات پوستی جلوگیری می کند . ترکیب مقدار کمی از روغن بذر هویج با مقدار بیشتری روغن بادام سبب درخشندگی پوست می شود .
در بهبود عملکرد کبد موثر است
این روغن خاصیت سم زدایی دارد و موجب دفع مواد زاید و سموم از کبد و کیسه ی صفرا می شود . از این رو در درمان مشکلات کبدی مانند زردی ، هپاتیت و نارسایی های کبدی موثر است .
در پیشگیری از سرطان نقش دارد
روغن دانه ی هویج منبعی غنی از انواع ویتامین ها خصوصا ویتامین های A و B است . این ویتامین ها علاوه بر داشتن فیبر غذایی بالا در پیشگیری از سرطان نقش مهمی دارند .
موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود
این روغن علاوه بر داشتن مقدار بالایی آنتی اکسیدان و ویتامین ، خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد . این ویژگی ها موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و از ایجاد بیماری های عفونی جلوگیری می کند . خاصیت ضد التهابی روغن در درمان تورم رگ ها موثر بوده مانع از درد و تورم می شود .
در درمان کم خونی موثر است
ترکیبات شیمیایی موجود در این روغن نقش مهمی در افزایش تعداد گلبول های قرمز خون دارد . از این جهت در درمان کم خونی بسیار تاثیر گذار است . علاوه بر این به دلیل داشتن خاصیت سم زدایی به عنوان تصفیه کننده ی خون نیز عمل می کند .
سبب تقویت و رشد مو می شود
آنتی اکسیدان ها و ویتامین های A ، E و بتاکاروتن در تقویت و رشد مو نقش مهمی دارند . این ترکیبات موجود در روغن دانه ی هویج موجب افزایش گردش خون در پوست سر شده و فولیکول های مو را تغذیه می کند . هر چه میزان گردش خون در پوست سر بیشتر باشد احتمال ایجاد خشکی پوست و شوره ی سر کمتر است . تغذیه ی فولیکول های مو در تقویت ، رشد و جلوگیری از ریزش مو موثر است .
مشکلات تنفسی را برطرف می کند
روغن دانه ی هویج به دلیل داشتن کاروتول خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریای دارد . این ویژگی بافت مخاط بینی ، گلو و ریه ها را تقویت کرده و موجب درمان بیماری های تنفسی مانند آنفلوانزا ، برونشیت ، سرفه و سرماخوردگی می شود .
در تعادل هورمونی نقش دارد
زنان بسیاری از مشکلات قاعدگی که ناشی از تغییر در سطح هورمون های خون است رنج می برند . استاده از این روغن موجب تعادل هورمون های بدن شده ، به تنظیم چرخه ی قاعدگی کمک می کند . به این ترتیب علاوه بر کاهش استرس ، ضعف و خستگی به درمان ناباروری نیز کمک می کند .
سیستم گوارش را تقویت می کند
خاصیت ضد التهابی ، ضد قارچی ، ضد باکتریایی و سم زدایی روغن بذر هویج سبب دفع سموم از بدن شده و به پاک سازی روده ها کمک می کند . این روغن از ایجاد مسمومیت های غذایی و اسهال جلوگیری می کند . زخم معده را کاهش داده و در درمان نفخ و التهاب معده بسیار موثر است . به این ترتیب مصرف این روغن موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش می شود .
روش استفاده از آن چگونه است ؟
روش استفاده از روغن بذر هویج متناسب با عملکردی که دارد متفاوت است . در این قسمت به مهم ترین و رایج ترین روش های استفاده از این روغن می پردازیم .
- مهم ترین و بیشترین میزان استفاده از این روغن در آروماتراپی یا رایحه درمانی است . به این منظور ، چند قطره از روغن را روی یک دستمال یا پارچه ی تمیز ریخته و استنشاق می کنند . علاوه بر این می توان مقداری از آن را درون دستگاه بخور اضافه و در هوا پخش کرد . اغلب کسانی که از روغن دانه ی هویج برای آروماتراپی استفاده می کنند آن را با روغن های دیگری مانند سرو ، دارچین ، گریپ فروت یا اسانس شمعدانی ترکیب می کنند .
- برای استفاده موضعی توصیه می شود ۱۲ قطره از روغن دانه ی هویج را با ۳۰ میلی لیتر روغن حامل ، لوسیون ، کره گیاهی بدن یا کرم مرطوب کننده ترکیب کرده سپس مورد استفاده قرار داد .
هشدار :
هرگز نباید از روغن دانه ی هویج در نزدیکی چشم ، بینی ، گوش ، دستگاه تناسلی یا سایر نقاط حساس پوست استفاده کرد .
روغن بذر هویج چه عوارض جانبی دارد ؟
روغن بذر هویج مانند سایر روغن های گیاهی و طبیعی درکنار فواید بیشمارشان عوارضی نیز به همراه دارند . به همین دلیل مصرف محصولات گیاهی باید با مشورت افراد متخصص صورت پذیرد . در ادامه به برخی از عوارض جانبی این روغن می پردازیم :
- استفاده ی موضعی این روغن خطری در پی ندارد اما هنگام استفاده ، باید آن را با روغن های حامل رقیق نمود . زیرا ممکن است باعث ایجاد قرمزی ، بثورات ، سوزش و التهاب پوست شود . بهتر است از روغن های حامل فشار داده سرد استفاده شود . زیرا کمتر تحت اکسیداسیون قرار می گیرند و بافت لطیف تری دارند .
- در صورت استفاده ی موضعی بهتر است از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب پرهیز شود . زیرا احتمال آفتاب سوختگی و آسیب های پوستی را افزایش می دهد .
- روغن بذر هویج به دلیل مدر بودن حجم ادرار را افزایش داده و سبب کاهش فشار خون می شود . بهتر است در صورت استفاده از داروهای ضد فشار خون و دو هفته قبل از انجام عمل های جراحی از مصرف این روغن پرهیز شود .
- در صورت استفاده از داروهای حساس به نور جهت نور درمانی پسوریازیس ، آنتی بیوتیک هایی مانند سیپروفلوکساسین و تتراسایکلین ، قطره های چربی چشم مانند آفلوکساسین از مصرف این روغن باید پرهیز شود .
- استفاده ی این روغن توسط زنان باردار موجب ایجاد انقباضات رحمی و سقط جنین می شود . در گذشته برای پیشگیری از بارداری یا سقط جنین از آن استفاده می کردند .
- اگر به صورت خوراکی مصرف شود مشکلاتی مانند حالت تهوع ، استفراغ ، گرفتگی شکم ، اسهال ، تشنج و مشکلات شدید کلیه به همراه دارد .
توجه :
قبل از استفاده ی موضعی از این روغن بهتر است مقداری از آن را روی پوست داخل آرنج امتحان کرده و در صورت نداشتن حساسیت و واکنش منفی از آن استفاده کرد .
قیمت خرید روغن بذر هویج در بازار
هنگام خرید روغن دانه ی هویج باید به کیفیت آن توجه شود . به دلیل قیمت بالای این روغن نسبت به سایر روغن های گیاهی برخی از تولید کنندگان برای سود بیشتر آن را با روغن های ارزان مانند روغن نباتی ترکیب می کنند . از این رو هنگام خرید باید موارد زیر را در نظر گرفت .
- بهتر است از شرکت هایی خریداری شود که اطلاعاتی مانند نام لاتین ، کشور و شرکت تولید کننده روی برچسب آن نوشته شده باشد .
- برای تشخیص روغن اصل بهتر است یک قطره از آن روی حوله کاغذی ریخته شود . در صورت مشاهده ی حلقه ی روغن مشخص می شود با روغن نباتی مخلوط شده است .
- از آنجا که نسبت به نور حساس است باید محصولاتی خریداری شود که در ظرف های شیشه ای تیره رنگ نگهداری می شوند .
- هنگام خرید باید به رایحه ی آن نیز توجه شود . روغن های بی کیفیت از عطر مطبوعی برخوردار نیستند . اگر روغن کدر باشد یا غلظت بالایی داشته باشد نشان دهنده ی کیفیت پایین آن است .
