روغن اکالیپتوس چیست و چه خواصی برای سلامتی دارد؟
روغن اکالیپتوس با رایحه تازه و خنکی که دارد همیشه جزو ترکیبات اصلی عطر های برند دنیا است. علاوه بر رایحه دلپذیر به عنوان یک تقویت کننده قدرتمند است و ، دارای خواص درمانی منحصر به فردی مانند ضد عفونی کردن مجاری تنفسی ، تقویت سیستم ایمنی و… دارد.این روغن به سبب داشتن ماده ارگانیک به نام سینوئل ، مزایای فراوانی برای بدن دارد. در ادامه این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به خواص و کاربرد های روغن اکالیپتوس می پردازیم .به عنوان یک تقویت کننده قدرتمند
گیاه شناسی اکالیپتوس :
اکالیپتوس با نام انگلیسی Eucalyptus سردهای از درختان از خانوادهMyrtaceae میباشد. ارتفاع و اندازه این درخت در گونه های مختلف متفاوت است و ارتفاع آن از ۳۰ میلیمتر به ۱۴۵ متر متغییر است . برخی از آن ها درختانی بلند قامت و بعضی دیگر مانند بوته ای کوتاه رشد کرده اند.اکثر درختان اکالیپتوس همیشه سبز هستند و در طی فصل خشک ، برگ هایشان را از دست می دهند.روغن اکالیپتوس از برگ های این درختان گرفته می شود. گل های درختان اکالیپتوس راهنمای تشخیص نوع گونه ای گیاهان است. این گل ها ، فاقد گلبرگ هستند اما پرچم هایی به رنگ صورتی ، زرد ، قرمز ، سفید دارد. ظاهر و شکل میوه ها در بین گونه های مختلف متفاوت است.
جدول مشخصات
نام گیاه دارویی | اکالیپتوس |
---|---|
نام انگیسی گیاه دارویی | Gum tree, Eucalyptus, River red gum |
نام علمی گیاه دارویی | Eucalyptus camaldulensis |
نامهای رایج گیاه دارویی | بیدبویه، پَشه رَم |
خاستگاه گیاه دارویی | استرالیا |
طبع گیاه دارویی | گرم و خشک (صفراوی) |
اثرگذاری گیاه دارویی | تقویت سیستم ایمنی بدن, دستگاه تنفسی, مفاصل و عضلات |
خواص گیاه دارویی | التیام روماتیسم, التیام ورم مفاصل و آرتروز, بهبود عملکرد ریه, تقویت سیستم ایمنی بدن, درمان آسم, درمان آنفولانزا, درمان دردهای عضلانی, درمان سرفه و سرماخوردگی, کاهش تب |
روش مصرف گیاه دارویی | استنشاقی (تنفسی), خوراکی, موضعی |
عوارض گیاه دارویی | تهوع، اسهال و استفراغ در صورت مصرف بیش از حد مجاز، منع مصرف در زنان باردار، مادران شیرده، کودکان زیر ۲ سال، افراد دارای بیماری های التهاب معده، روده، التهاب مجرای صفراوی و ناراحتیهای کبد |
خاستگاه اکالیپتوس :
این درخت بومی استرالیا است و به فراوانی در قاره اقیانوسیه پراکنده است . اکالیپتوس از درختان عظیم و سریع الرشد قاره اقیانوسیه است . این درخت در مناطق وسیعی مانند مراکش ، هندوستان و دیگر کشورهای آفریقایی شمالی یافت می شود. این گیاه حدود نیم قرن است که وارد کشور ایران شده است و در استان های فارس و خوزستان کاشته شده اند.
طبع روغن اکالیپتوس :
طبیعت گیاه اکالیپتوس طبع گرم و خشک است.
ترکیب روغن اکالیپتوس :
خواص روغن اکالیپتوس :
۱. خواص روغن اکالیپتوس در درمان سرماخوردگی :
عفونت های دستگاه تنفسی مانند سینوزیت ، سرماخوردگی ، درگیری حنجره و نای و حلق از عارضه های شایع بین افراد است. این روغن با خواص ضد التهابی ، ضد عفونی کننده ، ضد باکتری با عث گشایش انسداد سینوسها و رفع عفونت گلو و خلط آوری می شود. اگر دچار سرما خوردگی شدید، می توانید چند قطره روغن در دستگاه بخور بچکانید و از عطر و بوی با خاصیت آن استفاده کنید.
۲. دفع شپش در مو :
شپش حشره ای کوچک است که از خون سر تغذیه می کند . این بیماری مشکل خطرناکی ایجاد نمی کند فقط باعث زخم و خارش کف سر می شود. برای رفع شپش سر کافی است چند قطره از روغن اکالیپتوس را با روغن حامل مخلوط کنید و در قسمت های آلوده سر استفاده می کنید.
۳. مراقبت از مو :
اگر به مراقبت از مو بی توجه باشیم ، مو ها دچار آسیب دیدگی می شود و ترمیم آنها به مراتب سخت تر می شود. یکی از روش های ساده و خانگی مراقبت از مو ، استفاده از روغن اکالیپتوس است . این روغن دارای خاصیت آفتکشی و ضدقارچ است و به دفع آلودگی مو ها کمک می کند . این روغن یک راه حل عالی درمانی برای شوره سر، خارش پوست سر و پسوریازیس (صدفک) است. به این منظور چند قطره روغن اکالیپتوس را با روغن زیتون و نارگیل مخلوط می کنیم و از آن برای تقویت و تحریک رشد مو استفاده می کنیم.
۴. تسکین آسم :
خاصیت ضدالتهابی سینئول موجود در روغن اکالیپتوس می تواند به بهبود آسم کمک کند . کافی است چند قطره این روغن را در دستگاه بخور بچکانید و از بخار اکالیپتوس استنشاق کنید . این ماده باعث رگ گشایی و افزایش اکسیژن رسانی به ریه می شود و بهدنبال آن تنفس به حالت عادی برمیگردد.
۵. خواص روغن اکالیپتوس در درمان زخمها :
روغن اکالیپتوس حاوی مواد ضد عفونی کننده و ضد باکتری است . اگر دچار سوختگی، بریدگی، خراش شدید ، می توانید برای جلوگیری از عفونت و درمان سریع زخم ها از این روغن استفاده کنید .
۶. تسکین خستگی ذهنی :
خستگی ذهنی باعث عدم تمرکز می شود و فعالیت روزانه شما را مختل می کند . شما در این مواقع همراه استراحت کافی می توانید از بخور دادن اکالیپتوس ، جریان خون رادر مغز افزایش دهید و انرژی مضاعف دریافت کنید . این امر سبب رفع اضطراب و اختلالهای ذهنی می شود.
۷. بهبود عملکرد مغز :
اکالیپتوس دارای خاصیت رگ گشایی است ، در نتیجه با باز کردن رگ ها ، جریان خون افزایش می یابد و حجم خون بیشتری به طرف مغز هدایت می شود و این باعث عملکرد و توان بیشتر مغز می شود.
۸. تسکین دردهای ماهیچهای :
دردهای ماهیچه ای یکی از مشکلات رایج سلامتی است که زیاد جدی و خطرناک نیست. این درد ها اغلب برای پاسخ به فعالیت بدنی بیشتر از حد معمول است . روغن اکالیپتوس خاصیت ضد درد و ضد التهاب دارد . اگر دچار بدن درد هستید ، با ماساژ به روش دورانی بر روی محل درد ، درد و تنش را کاهش دهید.
۹. خواص اکالیپتوس در درمان درد مفاصل :
درمان درد مفاصل به جهت اینکه در ارتباط با سلامت حرکتی بدن افراد است ، بسیار اهمیت دارد. در حال حاضر هیچ درمان کاملا قطعی برای درد مفاصل مرتبط با آرتریت وجود ندارد ، ولی با روش هایی می توان این درد را تسکین و کنترل کرد.ماساژروغن اکالیپتوس باعث افزایش گردش خون می شود و موجب کاهش درد مفاصل می شود. این روغن هم چنین به کسانی که به رگبهرگ شده، گرفتگی ماهیچه،کمردرد، رماتیسم ، دردهای عصبی دارند ، توصیه می شود. تنفس بخار اکالیپتوس نیز باعث کاهش درد ، تورم و التهاب می شود.
۱۰. بهداشت دهان و دندان :
روغن اکالیپتوس با خواد ضد میکروبی و ضد عفونی کننده برای سلامت و بهداشت دهان و دندان می شود . شست و شوی هرروز با این روغن به بهداشت دهان و دندان کمک می کند و از ایجاد پلاک دندان ، حفره های دندانی ، بوی بد دهان ، التهاب و انواع عفونت های دهان جلوگیری می کند. به طور معمول اکالیپتوس را در ترکیبات محصولات بهداشتی دهان و دندان مانند خمیر دندان ، دهان شویه ها به کار می رود.
۱۱. خواص روغن اکالیپتویس دردفع میکروبهای روده :
روغن اکالیپتوس مادهای کرمزداست که استفاده از آن برای دفع انگلها و میکروبهای روده بسیار رایج است. بنابر پژوهشها مصرف خوراکی این روغن بسیاری از بیماریهای باکتریایی و میکروبی را در قسمتهای مختلف بدن بهویژه قسمتهای حساستر مانند رودهها، درمان میکند.
۱۲. کنترل دیابت :
مصرف خوراکی روغن اکالیپتوس به تنظیم قند خون کمک میکند زیرا دارای فلاونوئید، فنول و ترپنوئید است. این ترکیب قدرتمند به رفع کرختی پس از هایپرگلیسمی (افزایش شدید قند خون) و درمان دیابت نوع ۲ نیز کمک میکند. ماساژ پوست با روغن اکالیپتوس و تنفس آن نیز برای بیماران دیابتی مفید است.
۱۳. خواص روغن اکالیپتوس در درمان تب :
به دلیل خاصیت تب بری روغن اکالیپتوس ، به آن روغن تب بر می گویند . زمانی که به تب دچار شدید به کمپرس آب گرم ، چند قطره روغن اکالیپتوس اضافه کنید و روی ناحیه مورد نظر بگذارید و بردارید تا دمای بدن کاهش یابد و تب از بین برود.
۱۴. درمان سینوسها و حساسیت :
از بیماری های شایع سينوزيت و حساسیت است. طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه نیویورک ، نشان داده شده است که روغن اکالیپتوس دارای خواصی است که می تواند عفونت سینوسها و حساسیت (آلرژی) را درمان کند.
۱۵. خواص روغن اکالیپتوس درمان سل و ذاتالریه :
روغن اکالیپتوس خاصیت ضدباکتری و ضدعفونیکنندگی دارد . این روغن از بهترین درمان های طبیعی برای عفونت ریه و التهاب سینه است . با تنفس در بخار اکالیپتوس و ماساژ آن بر روی قفسه سینه ریه ها تقویت و تمیز می شود . روغن اکالیپتوس به درمان انسداد ریه مانند ذات الریه و سل کمک می کند.
۱۶. خواص روغن اکالیپتوس و تقویت سیستم ایمنی :
سینئول موجود در روغن اکالیپتوس ، این روغن را به بهترین ترکیب برای تقویت سیستم ایمنی تبدیل کرده است . آروماتراپی روغن اکالیپتوس می تواند کمک مؤثری برای درمان سرماخوردگی و حساسیت های فصلی باشد.
۱۷. مراقبت از پوست :
پوست شفاف و صاف و زیبای دوران جوانی با سپری شدن عمر دستخوش تغییرات می شود . البته می توان با روش هایی تا حدی از این تغییرات جلوگیری کرد . روغن اکالیپتوس دارای مواد مغذی می باشد که از پوست در مقابل نور خورشید و پیری زود رس و خشکی پوست مراقبت می کند . اگر این روغن را با روغن نارگیل یا زیتون مخلوط کنیم و آن را هرروز استفاده کنیم ، پوستی شاداب و جوان خواهی داشت.
۱۸. درمان عفونتهای قارچی :
عفونت قارچی می تواند در نقاط مختلف بدن ایجاد شود . این بیماری اغلب در لایه های بالایی قسمت های مرطوب بدن مانند فضای بین انگشتان پا ایجاد می شود. روغن اکالیپتوس دارای خواص ضد قارچی است . برای درمان عفونت قارچی ناخن بهتر است ، پاها را در ظرف آب گرم که در آن چند قطره روغن اکالیپتوس ریخته شده است قرار دهید .
چگونه از روغن اکالیپتوس استفاده کنیم ؟
۱- مزیت روغن اکالیپتوس در آروماتراپی
آروماتراپی از روش های خانگی است که درمان بسیاری از مشکلات و بیماری ها است . یکی از روغن های معروف و پرخاصیت برای آروماتراپی ، روغن اکالیپتوس است. چند قطره از این روغن دردستگاه بخور بچکانید و بویی که در فضا منتشر می شود را استنشاق کنید . این روغن برای بهبود گرفتگی بینی و دیگر مشکلات سرماخوردگی استفاده میشود.
حتی زمانی که به حمام می روید ، درست قبل از ورود به وان حمام ، چند قطره از آن را به آب اضافه کنید. هم چنین می توانید از این روغن چند قطره روی لیف بریزید و خود را با آن بشویید.
۲– استفاده موضعی از روغن اکالیپتوس : از آن جایی که روغن اکالیپتوس خالص بسیار غلیظ است . بهتر است برای استفاده موضعی از این روغن ، آن را رقیق کرد . برای رقیق کردن می توان از روغن های حامل مانند روغن بادام، زردآلو، روغن نارگیل تصفیه شده، جوجوبا یا آووکادو استفاده کرد . قانون کلی برای رقیق کردن روغن های اساسی این است که ۵-۱۰ قطره روغن اکالیپتوس در هر ۳۰ گرم روغن حامل اضافه می شود. هم چنین می توان از آن با اضافه کردن ۲-۳ قطره به ژله نفتی پماد ، تهیه کرد .
۳- استفاده برای پوست صورت : اگر برای ناحیه برای ناحیه صورت بخواهیم استفاده کنیم ، اگر برای درمان آکنه است ، ۱ قطره روغن اکالیپتوس را با ۳ قطره آب رقیق می کنیم و اگر برای رفع اگزما استفاده می شود ، ۲-۳ قطره روغن رقیق شده را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده بمالید و آن را ضد عفونی کنید.زمانی که محصولات مراقبت پوستی که دارای روغن اساسی است می خرید ، برای مشخص کردن غلظت محلول ، به دستورالعمل های روی برچسب دقت کنید.
موارد منع مصرف روغن آکالیپتوس :
- مصرف روغن غلیظ اکالیپتوس به صورت خوراکی و موضعی خطرناک است .
- از استفاده این روغن در دوران بارداری و شیردهی پرهیز کنید.
- تماس با فرآورده های اکالیپتوس مانند روغن ، عصاره آن باعث ایجاد کهیر و حساسیت می شود.
- مصرف بیش از اندازه اکالیپتوس باعث افت فشار خون و پایین آمدن درجه حرارت بدن ، ضعیف شدن رفلکسها ، سردرد ، ورم کلیه، تشنج می شود.
- استفاده خوراکی غلیظ آن در مواردی باعث مرگ شده است و درمان بیماران دیابتی را دچار اختلال کرده است.
- مصرف موضعی این روغن ، عوارضی ندارد ، اما نباید از آن برای مصارف داخلی استفاده کرد.
- روغن اکالیپتوس را نباید در فرآورده های بینی استفاده کرد ، به این علت که حرکات مژک ها را مهار کرده و باعث ایجاد پنومونی چرب می شود.
- مصرف این روغن برای کودکان زیر ۲ سال ممنوع است .
- استفاده مستقیم از روغن غلیظ اکالیپتوس روی پوست برای اولین بار بسیار خطرناک است . همچنین مصرف خوراکی این روغن اگر غلیظ باشد نیز عوارض جبران ناپذیری به همراه دارد. به اعتقاد پزشکان مصرف ۳/۵ میلی لیتر از این روغن می تواند کشنده باشد.
- علائم علائم مسمومیت از مصرف اکالیپتوس شامل حالت تهوع، استفراغ و اسهال ، درد و سوزش معده، سرگیجه، ضعف ماهیچه ، کوچک شدن مردمک و احساس خفگی می شود.