روغن کالاندولا چه خواصی دارد ؟ فواید بی نظیر آن کدام است ؟
روغن کالاندولا از گل های گیاه کالاندولا به دست می آید . گیاه کالاندولا با نام گل همیشه بهار شناخته می شود . کالاندولا گیاه علفی و یک ساله است و به خانواده کاسنی ها تعلق دارد.
گل های گیاه کالاندولا به رنگ های زرد و نارنجی دیده می شود . به عقیده گیاه شناسان این گیاه بومی نواحی گرم مدیترانه ، اروپا و شمال آمریکا است . به دلیل کاربرد های فراوان گیاه کالاندولا ، در سراسر جهان پرورش داده می شود .
یکی از کاربرد های اصلی این گیاه تهیه روغن طبیعی از گل های آن است . مطالعات محققان نشان می دهد استفاده از محصولات طبیعی نسبت به محصولات شیمیایی اغلب عوارض و مشکلات کمتری به دنبال دارند . هر چند در استفاده از محصولات طبیعی باید صبور بود زیرا برای اثر گذاری به مدت زمان بیشتری نیاز دارند .
روغن کالاندولا یکی از روغن های طبیعی بسیار مفید است که خاصیت ضد قارچی، ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد . این روغن در درمان زخم ها و مشکلات پوستی نیز بسیار موثر است .
در ادامه این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به موارد زیر می پردازیم :
طرز تهیه روغن کالاندولا
مهم ترین ترکیبات موجود در روغن کالاندولا
خواص روغن کالاندولا
روش استفاده از روغن کالاندولا
عوارض روغن کالاندولا
گیاه شناسی گیاه کالاندولا
طرز تهیه روغن کالاندولا
تهیه روغن کالاندولا بسیار راحت است و نیازی به روش ها و ابزارهای پیشرفته و پیچیده ندارد . به همین دلیل به راحتی می توان این روغن را در منزل تهیه کرد . برای این کار به مقداری گل کالاندولا و یک روغن حامل که می تواند روغن جوجوبا یا روغن هسته انگور باشد نیاز است .
معمولا پس از چیدن گل ها آن ها را مقابل نور آفتاب قرار داده و خشک می کنند . برای تهیه این روغن می توان از دو روش استفاده کرد :
- در یک روش گل های خشک شده را درون ظرفی ریخته ، مقداری روغن حامل و آب به آن اضافه می کنند و حرارت می دهند . هنگامی که حجم آب به یک سوم مقدار اولیه خود رسید ظرف را از روی حرارت بر می دارند . محتویات درون ظرف را از صافی عبور می دهند . به این ترتیب مواد اضافه جدا شده و روغن خالص از صافی عبور می کند .
- در روش دوم گل های خشک شده را در ظرفی شیشه ای ریخته و مقداری روغن حامل به آن اضافه می کنند . ظرف را به مدت یک ماه درون یخچال نگهداری می کنند . در این روش گل ها در روغن خیسانده می شود . پس از مدتی گل های کالاندولا روغن خود را به روغن حامل پس می دهند و می توان از آن استفاده کرد .
توجه :
این روغن نیز مانند سایر روغن های طبیعی گیاهی باید در ظرف شیشه ای مات یا تیره نگهداری شود . به این ترتیب می توان روغن را از اثرات منفی نور آفتاب که منجر به کاهش کیفیت و فساد می شود محفوظ نگاه داشت .
مهم ترین ترکیباتی که در این روغن وجود دارند
از جمله مهم ترین ترکیباتی که در این روغن وجود دارد می توان به کاروتنوئیدها، فلاونوییدها، ساپونوزیدها، کالندین، تانن، موسیلاژ و اسانساشاره کرد .
خواص روغن کالاندولا
همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد این روغن خاصیت ضد التهابی ، ضد قارچی و ضد باکیریایی دارد . این ویژگی ها سبب می شود تاثیر فوق العاده ای در درمان بیماری ها داشته باشد . در ادامه به مهم ترین اثرات درمانی آن می پردازیم .
در پیشگیری از مسمومیت غذایی موثر است
معده به دلیل نقشی که در هضم غذا دارد از اندام های بسیار حساس به شمار می آید . به همین دلیل حفظ سلامت این اندام کمک بسیاری به سلامت و عملکرد بدن می کند .
امروزه مشکلات معده از مشکلات بسیار شایع و رایج است . تحقیقات نشان می دهد به طور میانگین از هر ۱۰ نفر ، ۶ نفر از مشکلات مربوط به معده رنج می برند .
روغن کالاندولا دارای ترکیباتی است که می تواند پاتوژن های بیماری زا را از بین ببرد . به همین دلیل مصرف این روغن از مشکلات ناشی از مسمومیت غذایی جلوگیری می کند .
توجه :
توصیه می شود چند قطره از این روغن را به سالاد اضافه کرده و میل نمایید . علاوه بر این روغن کالاندولا در پیشگیری از بروز سایر مشکلات گوارشی مانند نفخ و یبوست موثر است .
به کاهش التهاب کمک می کند
به باور بسیاری از محققان ، التهاب عامل اصلی ابتلای افراد به بیماری های مزمن است . روغن کالاندولا به دلیل داشتن آنتی اکسیدان می تواند عوارض ناشی از التهاب را کاهش دهد . آنتی اکسیدان ها مانع از فعالیت رادیکال های آزاد می شوند . رادیکال های آزاد ذرات فعال و پر انرژی هستند که سبب تخریب سایر مولکول ها و بافت ها می شوند .
به دلیل ویژگی ضد التهابی روغن کالاندولا است که قرن ها از آن برای کاهش التهابات ناشی از زخم های پوستی ، خراش ، بریدگی و گزش حشرات استفاده می کردند .
زخم ها را به خوبی درمان می کند
روغن کالاندولا می تواند مشکلات ناشی از ایجاد زخم مانند ورم ، قرمزی و کبودی را کاهش داده و به درمان آن کمک کند . به همین دلیل اغلب پزشکان توصیه می کنند در کنار داروهای شیمیایی از روغن یا پماد کالاندولا استفاده شود . این کار مدت زمان بهبودی را کاهش می دهد .
پسوریازیس را به طور شگفت آوری درمان می کند
بیماری پسوریازیس نوعی بیماری پوستی ژنتیکی است . این بیماری مزمن بوده و به نام های صدف پوستی یا صدفک نیز معروف است .
به صورت طبیعی بدن سلول های جدید پوستی تولید و آن را جایگزین سلول های مرده می کند . در بیماری پسوریازیس بین ریزش سلول های مرده و جایگیزینی آن با سلول های جدید هماهنگی وجود ندارد . این موضوع سبب پوسته پوسته شدن پوست ، قرمزی و تورم می شود .
استفاده از روغن کالاندولا سرعت رشد سلول های جدید را کاهش داده و بین سلول های جدید و مرده پوست هماهنگی ایجاد می کند . علاوه بر این به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارد به درمان زخم های ایجاد شده نیز کمک می کند . به همین دلیل توصیه می شود قسمت های ملتهب و پوسته پوسته شده ، روزی چند بار با این روغن ماساژ داده شود .
اثرات اگزما را تا حد زیادی کاهش می دهد
اگزما نوعی بیماری پوستی است که در آن پوست متورم شده و دچار خارش ، قرمزی و پوسته پوسته شدن می شود . کلمه اگزما ریشه یونانی داشته و به معنی جوش بالا آمده است . پزشکان معتقدند فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل ناشناخته و محرک های زیستی سبب بروز این مشکل می شود .
روغن کالاندولا که یک ضد التهاب قوی است در درمان اگزما بسیار موثر است . همچنین این روغن در درمان اگزمای پوستی ناشی از تماس با گیاه پیچک سمی بسیار موثر است.
از ایجاد جوش و آکنه جلوگیری می کند
روغن کالاندولا خاصیت ضد باکتریایی دارد و استفاده از آن مانع از ایجاد جوش و آکنه می شود . به همین دلیل توصیه می شود از پاک کننده های حاوی کالاندولا برای پاک کردن مواد آرایشی از صورت استفاده شود .
بهتر است پس از شستشوی صورت و پاک سازی پوست از این روغن استفاده کرد . اگر مقداری از روغن کالاندولا یا کرم آن را روی جوش وآکنه یا لک های باز مانده از آن بمالیم به رفع این مشکل کمک فراوانی می کند .
استفاده از این روغن در قسمتی از پوست که پیش بینی می شود مستعد جوش و آکنه است بسیار مفید است .
به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی و فوق العاده است
با توجه به تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام گرفت مشخص شد میزان SPF روغن کالاندولا ۳۶/۸ است . بنابراین ، این روغن می تواند به عنوان یک ضد آفتاب قوی از پوست در برابر اشعه خطرناک ماورابنفش نور خورشید محافظت کند . همچنین اثرات ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش می دهد و از ابتلا افراد به سرطان پوست جلوگیری می کند .
به سلامت و زیبایی پوست کمک فراوانی می کند
داشتن پوستی سالم و زیبا نیازمند مراقبت های مداوم پوستی است . هر چقدر پوست استحکام بیشتری داشته باشد از زیبایی بیشتری نیز برخوردار است . آب رسانی به پوست سبب تقویت و استحکام بافت پوست شده و از ایجاد چین و چروک جلوگیری می کند .
روغن کالاندولا به دلیل خاصیت آب رسانی و هیدراتاسیون به تقویت و استحکام پوست کمک کرده و زیبایی آن را تضمین می کند . به همین دلیل توصیه می شود روزی دو بار از این روغن روی پوست صورت استفاده شود .
توجه :
استفاده از روغن ها و محصولات بهداشتی می تواند سبب بروز حساسیت های پوستی شود . از این رو همواره توصیه می شود مقداری از روغن کالاندولا روی پوست داخل آرنج امتحان شود . در صورت عدم بروز حساسیت می توان با خیال راحت از آن استفاده کرد .
ادرار سوختگی نوزادان را درمان می کند
استفاده طولانی مدت نوزادان از پوشک می تواند سبب بروز مشکلاتی شود . راش پوشک که در واقع همان ادرار سوختگی است مشکلاتی مانند قرمزی یا التهاب پوستی ایجاد می کند . روغن کالاندولا به دلیل خاصیت ضد التهابی و آرام بخشی این مشکلات را کاهش داده و به درمان آن کمک می کند .
از این رو توصیه می شود هنگام تعویض پوشک ، پس از شستشو ، قسمت های داخلی کشاله ران نوزاد با روغن به خوبی ماساژ داده شود تا از بروز التهاب جلوگیری شود .
روش استفاده از آن چگونه است ؟
این روغن را می توان هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی استفاده کرد . اگر بخواهیم به صورت خوراکی مصرف کنیم بهتر است مقداری از آن را به سالاد اضافه کنیم .
در صورت استفاده به صورت موضعی ، ماساژ محل مورد نظر با روغن کالاندولا بسیار موثر است . اگر مقداری از روغن به وان حمام اضافه شده و در آن استراحت شود به رفع خستگی و آرامش اعصاب بسیار کمک می کند . اگر مخلوط روغن کالاندولا و روغن زیتون به شقیقه ها مالیده شود به درمان سردرد و سرگیجه بسیار کمک می کند .
عوارض روغن کالاندولا
با وجود اینکه تا کنون عوارض خاصی از مصرف این روغن گزارش نشده اما توصیه می شود موارد احتیاطی زیر مورد توجه قرار گیرد :
- مصرف آن به زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود .
- دو هفته قبل از انجام عمل های جراحی از مصرف روغن کالاندولا پرهیز شود . زیرا سبب بروز خواب آلودگی می شود .
- به افرادی که نسبت به گیاهان خانواده کاسنی حساسیت دارند نباید از این روغن استفاده کنند .
- مصرف همزمان این روغن با داروهای آرامبخش اکیدا ممنوع است .
- در صورت استفاده از داروهای دیگر بهتر است مصرف روغن کالانولا به توصیه پزشک متخصص صورت گیرد .
ویژگی های گیاه شناسی گیاه کالاندولا
گیاه کالاندولا با نام علمی Calendula officinalis L در زبان فارسی به گل همیشه بهار و در زبان عربی به نام های قوقحان ، اقحوان اصغر و قرقهان زبید معروف است .
کالاندولا که از تیره کاسنی است گیاهی علفی و یک ساله می باشد . ساقه گیاه دارای ارتفاعی بین ۲۰ تا ۵۰ سانتیمتر است .
برگ های ساده و دراز این گیاه بیضی شکل بوده و لبه های آن موج دار است . سطح برگ ها پوشیده از کرک است . برگ ها به رنگ سبز مایل به قهوه ای روشن دیده می شوند .
گل ها در قسمتی از ساقه که منشعب است می رویند . متناسب با میزان رطوبت و گرمای محیط ، گل ها در فاصله زمانی ۹ تا ۱۰ صبح شکفته و بعد از ظهر ها در ساعات ۴ تا ۵ عصر جمع می شوند . این گل ها معمولا به رنگ زرد مایل به نارنجی وجود دارند . میوه قهوه ای رنگ آن شبیه فندق است که سطحی ناهموار دارد .
همان طور که پیش از این نیز گفته شد گیاه کالاندولا بومی مناطق گرم مدیترانه ، اروپا و آمریکا است . در ایران نیز در مناطق غرب و جنوب غربی مانند مسجد سلیمان می روید .
این گیاه برای رشد بهتر به نور و گرما نیاز دارد . اگر بذر های گیاه به مدت ۴ تا ۵ روز در معرض دمای ۸ تا ۱۰ درجه سانتیگراد قرار گیرد جوانه می زند و برای کاشت آماده است .
خاک گیاه باید از اکسیژن و تهویه خوبی برخوردار باشد . بنابراین هر چه فضای بین ذرات تشکیل دهنده خاک بیشتر باشد مناسب تر است . استفاده از خاک های رسی و سنگی توصیه نمی شود .
