رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چیست ؟ درآمد و آینده شغلی آن
رشته دانشگاهی گیاه پزشکی یا آسیب شناسی گیاهی شاخه ای محبوب از علم است که به دانش کشاورزی مرتبط بوده و دوره تحصیل در این رشته ۴ سال به طول می انجامد. رشته دانشگاهی گیاه پزشکی زیر گروه رشته علوم تجربی بوده و برای قبولی در آن باید در کنکور سراسری شرکت نموده و موفق به کسب رتبه قبولی در آن شوید. فردی که در این رشته تحصیل کرده می تواند برای خود ایجاد اشتغال نموده و از این جهت بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی گیاه پزشکی نسبتاً مناسب پیش بینی می شود. به دلیل علاقه بسیاری از داوطلبان کنکور سراسری به این رشته تحصیلی در ادامه مقاله به معرفی رشته دانشگاهی گیاه پزشکی و آینده شغلی و میزان درآمد، گرایش ها و ادامه تحصیل این رشته دانشگاهی پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
قبلاً هم در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی رشته های دانشگاهی دیگری مانند : پزشکی، زیست فناوری، فیزیوتراپی، زیست شناسی سلولی و مولکولی، بهداشت عمومی و… پرداخته شده است.
معرفی رشته دانشگاهی گیاه پزشکی
رشته دانشگاهی گیاه پزشکی به عنوان رشته ای که ارتباط مستقیم با گل و گیاه دارد شناخته می شود. اگر به گیاهان علاقه‌مند هستید انتخاب این رشته انتخابی مناسب خواهد بود. لازم به ذکر است که کار یک گیاه پزشک درمان بیماری های گیاهان است و هیچ ارتباطی با درمان انسان ها با گیاه ندارد. درواقع گیاه پزشک مشکلاتی را که برای گیاهان و رشدشان بوجود می آید شناسایی و درمان می کند. شناخت و تشخیص علمی عوامل مضر و مؤثر بر رشد گیاهان بر عهده گیاه پزشک بوده و هدف اصلی او این است که مانع خسارت گیاهان شود یا میزان خسارات را کاهش دهد. تأمین بهداشت محصولات گیاهی از دیگر اهداف و مسئولیت های گیاه پزشک می باشد. عواملی که می توانند به گیاهان خسارت وارد کنند شامل : آفات، بیماری های گیاهی و علف های هرز می باشند.
ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی گیاه پزشکی
بعد از قبولی در رشته دانشگاهی گیاه پزشکی باید برای دریافت مدرک کارشناسی ۴ سال درس بخوانید. بعد از فارغ التحصیل شدن در این رشته می توان در صورت تمایل ادامه تحصیل داد. ادامه تحصیل رشته دانشگاهی گیاه پزشکی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ممکن می باشد.
همانطور که پیش تر گفته شد رشته گیاه پزشکی زیر مجموعه گروه علوم تجربی بوده و در دانشگاه های دولتی روزانه، شبانه، غیرانتفاعی و حتی دانشگاه آزاد در مقطع کارشناسی دانشجو جذب می نماید. لازم به ذکر است در برخی از دانشگاه ها در این رشته، بدون کنکور هم (بر طبق سوابق تحصیلی) اقدام به جذب دانشجو می کنند.
توجه
گرایش های رشته دانشگاهی گیاه پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد به شرح زیر می باشد :
- بیماری شناسی گیاهی
- حشره شناسی کشاورزی
گرایش های این رشته تحصیلی در مقطع دکتری تخصصی به شرح زیر می باشد:
- کنه شناسی
- قارچ شناسی
- ویروس شناسی
- نماتد شناسی گیاهی
- حشره شناسی کشاورزی
ادامه تحصیل رشته دانشگاهی علوم پزشکی در خارج از کشور چگونه است ؟
دانشگاه های مختلفی در این رشته در مقاطع کارشناسی تا دکتری در خارج از کشور اقدام به جذب دانشجو می نمایند. این رشته در خارج از کشور در قسمت زیست شناسی دانشگاه ارائه می شود. معروف ترین دانشگاه های خارج از کشور که از این رشته دانشجو جذب می کنند در ادامه آورده شده است.
آمریکا :دانشگاه کالیفرنیا آمریکا (Davis) و دانشگاه کالیفرنیا آمریکا (Riverside)
که این رشته تحصیلی در آنجا دارای گرایش های مختلفی می باشد و هر کدام بنا به علاقه قابل انتخاب است. از این گرایش ها می توان به اقتصاد کشاورزی، گیاه پزشکی و مهندسی آب اشاره نمود.
کشور استرالیا : دانشگاه کوینزلند
برای قبولی در این دانشگاه های برتر دنیا به یک رزومه تحصیلی قوی و داشتن مقاله ISI نیاز است. اما مهم تر از این موارد نمره بالای زبان انگلیسی و تسلط کامل به آن، معدل تحصیلی بالا و آشنایی با نحوه مکاتبه و جلب نظر استاد در پذیرش بسیار تعیین کننده می باشد. در واقع برای پذیرش در یکی از دانشگاه های خوب خارج از کشور، کار تحقیقاتی خوب و داشتن مقاله ISI ضروری می باشد. برای پذیرش در دانشگاه های قوی در کشوری مانند امریکا باید مدرک تافل در زبان انگلیسی را کسب نمایید.
وظایف فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چیست ؟
- آفات و عوامل بیماری زای گیاهان زراعی، باغی، زینتی، جنگلی، مرتعی و فرآورده های گیاهی را تشخیص و درمان نماید.
- بتواند برای دفع آفات و رفع بیماری ها از روش ها و مواد مناسب استفاده نماید.
- گیاهان زراعی، زینتی و همچنین درختان میوه را نگهداری و معالجه نماید.
- به نحوه سم پاشی گیاه در مراحل مختلف رشد آگاهی داشته و بتواند از گیاه نگهداری کند.
- از مزارع، باغ ها، سیلو های کشور مراجعه نموده و در صورت وجود مسائل مربوط به گیاه پزشکی آن ها را حل نماید.
- در سطوح آزمایشگاهی، استانی، منطقه ای و حتی ملی در زمینه زیست شناسی و فیزیولوژی عوامل زیان‌آور محصولات کشاورزی را شناسایی نموده و در مورد آن ها تحقیق و پژوهش نماید.
- گیاه پزشکان با بهره‌گیری از روش های نوین (بیوتکنولوژی) به انجام پژوهش پرداخته و پژوهش هایی نیز در مؤسسات تک محصولی (مانند مؤسسه تحقیقات پنبه، پسته، خرما و…) و همچنین مؤسسه هایی که تحقیقات دیم در آن ها فعالیت ندارند، انجام خواهند داد.
- شناسایی، جمع آوری و رده بندی جانوران و گیاهان کشور ما ایران و تحقیق و پژوهش در تنوع زیستی شان.
- تحقیق و بررسی عوامل مفید جهت مبارزه بیولوژیکی علیه آفات و نگهداری منابع ژنتیکی آن ها
- تحقیق در زمینه سموم کشاورزی و روش های متنوع سم پاشی و آزمایش سموم جدید
- شناسایی و تحقیق در زیست شناسی و بوم شناسی و عصاره گیری از گیاهان به منظور کنترل عوامل زیان آورشان.
آیا دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی گیاه پزشکی برای ورود به بازار کار مناسب است ؟
باید گفت در هر رشته تحصیلی دروس دانشگاهی به گونه ای انتخاب و تدریس می شوند که بتوانند دانشجو را برای قرار گرفتن در محیط کار آماده کنند. دروس دانشگاهی این رشته هم به گونه ای برنامه ریزی شده است که فرد پس از فارغ‌التحصیلی بتواند از گیاهان، آفات و بیماری هایی که گیاهان دچار می شوند آگاهی پیدا نموده و بتواند وارد بازار کار رشته دانشگاهی گیاه پزشکی شود. برای اینکه یک گیاه پزشک واقعی تربیت شود علاوه بر گذراندن واحد های تحصیلی باید به مشاهده و تحقیق بپردازد.
برای آمادگی ورود به بازار کار و کسب درآمد در این رشته مشاهده زمین های زراعی و گیاهان کشاورزی و از نزدیک دیدن آفات و بیماری هایشان می تواند بسیار مفید واقع شود و مهارت های آن را افزایش دهد. انجام پروژه های تحقیقاتی در طول دوره کارشناسی این رشته هم می تواند برای یادگیری مهارت ها و تکنیک های این رشته بسیار مفید واقع شود.
بازار کار رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چگونه است ؟
افرادی که به کار کشاورزی مشغول هستند، اطلاعاتی در مورد گیاهان، آب و خاک دارند که این اطلاعات را به صورت تجربه ای به دست آورده اند. یعنی برای یادگیری این اطلاعات آموزش های آکادمیک ندیده و دوره ای نرفته اند. اما با گسترش دانش و بیشتر شدن مشکلات گیاهی، کشاورزان نیاز دارند که به متخصصان مراجعه نمایند تا برای مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی پس از تشخیص آن، راه حلی مناسب با حداقل آسیب به گیاه به آنها ارائه شود.
همانطور که می دانید کشور ما ایران، کشوری سرسبز و زیبا همراه با پوشش های گیاهی متفاوت در مناطق مختلف می باشد. در کشور ما بسیاری از روستاییان به شغل کشاورزی مشغول بوده و در بسیاری از موارد برای حفظ محصولات خود از آفات و بیماری ها به راهنمایی گیاه پزشک ماهر نیاز دارند. بنابراین بازار کار گیاه پزشکان ماهر و متخصص در این مناطق می تواند بسیار خوب باشد و با پیشرفت کشاورزی و ایجاد روش های نوین آینده شغلی رشته دانشگاهی گیاه پزشکی نسبتا خوب پیش بینی می شود.
توجه
این متخصصان با استفاده از طرح اشتغال زایی که توسط جهاد کشاورزی ایجاد شده است، می توانند با دریافت وام، گلخانه و یا باغ میوه شخصی خود را تأسیس نموده و برای خود ایجاد اشتغال نمایند. فارغ التحصیلان این رشته بر اساس مقطع تحصیلی خود می توانند مشاغل زیر را برگزینند :
- کارشناس اجرایی یا تحقیقاتی در موسسات و ارگان‌های مختلف مانند سازمان حفظ نباتات
- اشتغال در موسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی
- اشتغال در وزارت جهاد کشاورزی
- اشتغال در شهرداری
- شرکت های تولید و پخش کود و سموم
- کلینیک‌های گل و گیاه
- تاسیس مزارع و اشتغال در آن
- اشتغال در کارخانه های محصولات کشاورزی
- همکاری در کادر آموزشی
- اشتغال در ادارات منابع طبیعی
- اشتغال در سازمان محیط زیست
- اشتغال در سازمان جنگل ها و مراتع
- تدریس در دبیرستان های فنی و حرفه ای
دروس رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چیست ؟
تعداد کل واحدها ی تحصیلی در این رشته ۱۴۰ واحد درسی می باشد و برای دریافت مدرک کارشناسی باید این ۱۴۰ واحد درس گذرانده شود. این دروس شامل : ۲۰ واحد دروس عمومی، ۳۷ واحد دروس علوم پایه، ۳۴ واحد درسی دروس اصلی، ۴۴ واحد درسی دروس الزامی و ۵ واحد دروس اختیاری می باشد. در ادامه به برخی از دروسی که باید گذرانده شود اشاره شده است.
آبیاری عمومی، آفات انباری، آفات مهم درختان میوه، آفات مهم گیاهان زراعی، آفات و بیماری‌های مهم گیاهان زینتی، آفات و بیماری‌های گیاهان جنگلی، آمار و احتمالات، اصلاح مبارزه با آفات و بیماری های گیاهان، اصول اصلاح نباتات، اصول تبدیل و نگهداری فرآورده‌های کشاورزی، اصول ترویج و آموزش کشاورزی، اصول رده بندی حشرات، حشرات گرده افشان و زنبور عسل، بیماری های ویروسی و باکتریایی گیاهان، خاک‌شناسی عمومی، ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی، باغبانی عمومی، اکولوژی، بیوشیمی عمومی، شیمی آلی، قارچ شناسی، کنه شناسی، هوا و اقلیم شناسی و … .
معرفی برخی از دانشگاه های رشته دانشگاهی گیاه پزشکی
فردوسی – مشهد، نعتی اصفهان، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشگاه تبریز، دانشگاه ارومیه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه زنجان، علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه گیلان، دانشگاه زابل، دانشگاه مراغه و … .
درآمد رشته دانشگاهی گیاه پزشکی چگونه است ؟
درآمد رشته دانشگاهی گیاه پزشکی به محلی که در آن مشغول به کار است بستگی دارد. مراکز دولتی یا خصوصی حقوق های متفاوتی را برای این رشته در نظر می گیرند. اگر در پروژه های دولت مشغول به کار شوند، در ازای هر بازدید و بر اساس هر محصول تعرفه ای خاص از قبل تعریف شده است که طبق همان تعرفه حقوق می گیرند. این قرارداد ها می توانند به صورت دوره ۶ ماهه بوده و درآمد قابل قبولی داشته باشند. اگر گیاه پزشک به طور خصوصی کار کند نیز درآمد متفاوتی می تواند داشته باشد و میزان درآمدش تا حد زیادی به مهارت و ارتباط اجتماعی خوب با مراجعین وابسته می باشد.
سخن آخر
هر رشته تحصیلی که توسط داوطلبان کنکور سراسری انتخاب می شود با آینده شان ارتباط مستقیم خواهد داشت، بنابراین در انتخاب رشته دانشگاهی و میزان علاقه و بازار کار و درآمد آن به خوبی تحقیق نموده و سپس اقدام به تحصیل در آن رشته نمایید تا در آینده پشیمان نشوید. انتخاب رشته تحصیلی یکی از تأثیرگذارترین انتخابات زندگی بوده و با دقت و هوشیاری می توان بهترین رشته برای خود را انتخاب و در آن به ادامه کسب علم و دانش پرداخت. باید توجه نمود که در انتخاب رشته دانشگاهی تنها علاقه مهم نیست بلکه مهم این است که رشته ای که به آن علاقه دارید بازار کار و درآمد خوبی هم داشته باشد مگر آنکه جنبه مالی رشته انتخابی برایتان مهم نبوده و به صرف علاقه می خواهید در آن رشته تحصیل نمایید.
