بیماری سیاتیک چیست و چه علائم و عوارضی دارد؟
بیماری سیاتیک (Sciatica) به گروهی از علائم اشاره دارد که در صورت فشرده شدن ، آسیب دیدگی یا التهاب عصب سیاتیک اتفاق می افتد. اعصاب سیاتیک طولانی ترین اعصاب در بدن هستند و آنها از نخاع در پایین کمر منشعب می شوند و از باسن تا پایین پاها ادامه می یابند. اعصاب سیاتیک و شاخه های آنها ، عامل ایجاد حرکت و احساس در پاها می باشند.
فشردگی ، آسیب دیدگی یا التهاب این عصب ها منجر به ایجاد علائمی در فرد می شود که به طور معمول شامل درد در هر نقطه از مسیرعبور رشته های عصبی از باسن و پا در سمت آسیب دیده می شود ، ضعف و بی حسی نیز می تواند در این بیماری رخ دهد. علت شایع فشردگی و التهاب عصب سیاتیک ، فتق یا برآمدگی دیسک در قسمت پایین ستون فقرات می باشد. فشردگی این اعصاب می تواند به دلیل ساییدگی و پارگی کلی ستون فقرات و دیسک هایی باشد که مهره های ستون فقرات را بالشتک می کنند.
بیماری سیاتیک قابل درمان است و درمان این بیماری به شدت علائم آن ، وجود عوارض جانبی ، سن و سابقه پزشکی و نوع کار و فعالیت های شما بستگی دارد. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
علائم بیماری سیاتیک چیست؟
نوع و شدت علائم این بیماری در افراد مختلف ، متفاوت می باشد. برخی فعالیت ها مانند سرفه ، عطسه ، چرخیدن یا حرکات ناگهانی می تواند علائم این بیماری را بسیار بدتر کند.
در صورت مشاهده علائم این بیماری ، مانند دردی که در ناحیه پا قرار دارد ، سریعاً به دنبال مراقبت های پزشکی برای خود باشید. تشخیص و درمان به موقع این بیماری می تواند علائم و عوارض آن مانند از دست دادن حرکت پا و ناتوانی را کاهش داده یا از بین ببرد. شما یا کسی که با او در ارتباط هستید ، در صورت مشاهده علائمی مانند از دست دادن حرکات یا احساس در پا ، یا از دست دادن کنترل روده یا مثانه (بی اختیاری) سریعاً به مراکز پزشکی مراجعه کنید.
علائم این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد :
- ضعف در پشت ، باسن یا پاها
- سوزش ، بی حسی یا گزگز شدن در پشت ، باسن یا پاها
- درد در پشت ، باسن یا پاها ، این درد ممکن است از ناحیه کمر و باسن ، به داخل پاها گسترش پیدا کند. همچنین ممکن است درد فقط در یک ناحیه اندام تحتانی مانند بالای زانو یا زیر زانو رخ دهد.
در برخی موارد ، علت اصلی بروز بیماری سیاتیک می تواند بسیار جدی باشد. اگر شما یا کسی که با او در ارتباط هستید ، نمی توانید اندام تحتانی خود را احساس کنید یا حرکت دهید و یا کنترل روده یا مثانه خود را از دست داده اید (بی اختیاری) سریعاً به مراکز پزشکی مراجعه کنید .
علت بروز بیماری سیاتیک چیست؟
این بیماری اغلب به دلیل برجستگی یا فتق دیسک در قسمت پایین ستون فقرات رخ می دهد و این می تواند عصب سیاتیک را که مسئول حرکت و احساس در پاها می باشد را تخریب یا فشرده کند.
سایر دلایل بروز این بیماری عبارتند از:
- بیماری دیسک انحطاطی – Degenerative disk disease (ناشی از ساییدگی و اثرات پیری بر ستون فقرات)
- آرتروز
- بارداری
- تومور نخاعی ( Spinal tumor )
- ضربه به ستون فقرات یا پشت
ریسک فاکتورهای برای بیماری سیاتیک
تعدادی ازعوامل خطر ، احتمال ابتلا به این بیماری را بسیار افزایش می دهند. عوامل خطر برای این بیماری عبارتند از:
- سن بالاتر از ۴۰ سال
- آسیب دیدگی کمر
- انجام ورزش های سنگین
- بیماری تخریب ستون فقرات
- چاقی و اضافه وزن
- مشاغلی که شامل بلند کردن ، خم شدن یا پیچ خوردن و استفاده از تکنیک های نادرست بلند کردن است
- سبک زندگی یا شغل بی تحرک که می تواند عضلات حمایت کننده از ستون فقرات را ضعیف کند
- سیگار کشیدن
چگونگی خطر ابتلا به بیماری سیاتیک را کاهش دهیم؟
شما می توانید خطر ابتلا به این بیماری را با انجام اقدامات زیر کاهش دهید :
- حفظ وزن طبیعی
- ترک مصرف سیگار
- شرکت در یک برنامه ورزشی منظم با شدت متوسط شامل حرکات کششی ، که باعث تقویت عضلات حمایت کننده از شکم و کمر می شود.
- پیاده روی و کشش ، هر دو ساعت هنگام کار در تمام روز با رایانه و بی تحریکی
- هنگام بلند کردن اجسام سنگین ، از تکنیک های مناسب و مکانیک بدن استفاده کنید مانند بلند کردن با پاها و نه کمر
بیماری سیاتیک چگونه درمان می شود؟
با تشخیص و درمان به موقع این بیماری، امکان معکوس کردن علائم بیماری سیاتیک در بسیاری از موارد وجود دارد. در برنامه های درمانی از یک رویکرد جامع با توجه به دلایل اساسی ، شدت علائم ، سابقه پزشکی ، سلامت عمومی و سایر عوامل استفاده می شود. درمان این بیماری همچنین شامل تشخیص و درمان هرگونه بیماری زمینه ای دیگر ، مانند تومور نخاع ، دیسک فتق و آرتروز می باشد که ممکن است باعث ایجاد بیماری سیاتیک شوند .
چه داروهایی برای درمان بیماری سیاتیک استفاده می شوند؟
- داروهای ضد افسردگی که می توانند به کاهش درد عصبی در فرد بیمار کمک کنند
- داروهای کورتیکواستروئیدی که التهاب و درد را کاهش می دهد ، کورتیکواستروئیدها به طور کلی از طریق تزریق مستقیم به ستون فقرات تجویز می شوند.
- شل کننده های عضلانی که تنش و درد عضلات را کاهش می دهد
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن که به کنترل التهاب و درد کمک می کنند. استفاده از داروهای NSAID می تواند در برخی افراد عوارض جانبی جدی یا حتی تهدید کننده برای زندگی را ایجاد کند. این داروها فقط باید طبق توصیه پزشک استفاده شوند.
داروهای ضد درد غیر افیونی که بر روی گیرنده های مواد افیونی مانند ترامادول ، برای کاهش درد های مزمن بیماری سیاتیک کار می کنند. استفاده از مخدرهای کوتاه مدت برای تسکین دردهای حاد بیماری سیاتیک
سایر روش های درمانی سیاتیک
بسته به علت زمینه ای بیماری سیاتیک ، انواع روش های درمانی ممکن است برای بهبود این بیماری توصیه شود ، از جمله :
- درمان های کایروپراکتیک (Chiropractic therapies) ، مانند دستکاری ستون فقرات ، تحریک الکتریکی
- درمان های مکمل ، مانند یوگا ، طب سوزنی و ماساژ
- انجام فیزیوتراپی و ورزش منظم برای بهبود قدرت عضلات در پشت و شکم ، افزایش انعطاف پذیری ، حرکت و کاهش درد
جراحی برای تسکین دردهای شدید یا رفع بی اختیاری روده و مثانه یا ضعف در پاها. گزینه های جراحی شامل لامینکتومی ( laminectomy ) یا دیسککتومی ( discectomy) است که هر دو فشار بر روی عصب سیاتیک را کاهش می دهند.
عوارض احتمالی بیماری سیاتیک چیست؟
عوارض این بیماری می تواند تأثیر عمیقی بر توانایی عملکرد در زندگی روزمره داشته باشد و در برخی موارد برای همیشه ناتوان کننده خواهد بود . با پیروی از برنامه درمانی مناسب که توسط پزشک برای شما طراحی شده است ، می توانید خطر بروزعوارض جدی بیماری سیاتیک را بسیار کاهش دهید. عوارض احتمالی این بیماری عبارتند از :
- سوء مصرف از داروهایی که برای درمان این بیماری استفاده می کنید
- عوارض جانبی درمان
- بی اختیاری در مثانه و روده
- از دست دادن حرکت در پاها
- ناتوانی دائمی
- کیفیت پایین زندگی
