رشته دانشگاهی مامایی چیست ؟ معرفی و درآمد و آینده شغلی آن
یکی از محبوب‌ترین رشته‌های زیرمجموعه علوم پزشکی رشته دانشگاهی مامایی است که در ارتباط مستقیم با مادر و کودک و سلامت و مراقبت از آن ها قرار دارد. لازمه‌ی ورود به رشته دانشگاهی مامایی دیپلم تجربی و شرکت در کنکور سراسری بوده و درآمد و آینده شغلی رشته دانشگاهی مامایی با توجه به اینکه زیرمجموعه رشته‌های علوم پزشکی بوده، خوب است. گرایش رشته دانشگاهی مامایی در مقاطع کاردانی و کارشناسی عمومی بوده و دوره تحصیل در کارشناسی رشته دانشگاهی مامایی ۴ سال به طول می‌انجامد.
به دلیل علاقه‌مندان به رشته مامایی و انتخاب آن در کنکور دولتی و آزاد در ادامه این مقاله به معرفی رشته مامایی و میزان درآمد و آینده‌ی شغلی و گرایش ها و نحوه ی ادامه تحصیل در این رشته می پردازیم. قبلا در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی رشته های دانشگاهی دیگری مانند: علوم آزمایشگاهی، رشته پرستاری، شیمی محض و شیمی آلی، شیمی فیزیک، نانوشیمی و … نیز پرداخته شده است. در ادامه با معرفی رشته دانشگاهی مامایی با ما همراه باشید.
معرفی رشته دانشگاهی مامایی !
درواقع برای شناخت رشته دانشگاهی مامایی باید بدانید که آنچه امروز به نام رشته مامایی (Midwife) معروف است، ادامه‌ی مامایی سنتی که از گذشته‌ها بر یادها مانده نیست. مامایی یک رشته دانشگاهی بوده که با تحصیل علم و دانش پدید آمده و بر پایه‌ی مشاهده، آموزش، پیشگیری، تحقیق و درنهایت تشخیص و درمان به وجود آمده است. دوره کار یک ماما معمولاً قبل از بارداری شروع شده و تا پس از زایمان و تا ۶ سالگی کودک ادامه پیدا خواهد نمود و ماما با توصیه‌های خود می‌تواند به سلامت و بهداشت مادر و کودک یاری رساند.
درواقع ماما شخصی است که در دانشگاه رشته دانشگاهی مامایی را انتخاب نموده و واحدهای درسی مربوط به این رشته را گذرانده و آموزش‌های لازم را دیده است. آموزش‌های دانشگاهی به ماما توانایی‌هایی همچون : نظارت و مراقبت از زنان باردار، زایمان و بعد مراحل بعد از آن و مراقبت‌های لازم از نوزاد را خواهند داد.
در دوره تحصیل رشته دانشگاهی مامایی چه درس‌هایی باید آموخته شود ؟
رشته مامایی در سطح عمومی را می‌توان به‌صورت کاردانی و یا کارشناسی در دانشگاه گذراند. مدت زمانی که برای تحصیل در مقطع کاردانی لازم است ۲ سال و دوره کارشناسی ۴ سال می‌باشد. واحدهای درسی که برای دریافت و اتمام دوره کارشناسی باید گذرانده شود، حدود ۱۳۵ واحد درسی است که تنها ۲۰ واحد از آن به دروس عمومی اختصاص یافته است. بقیه‌ی واحدها به صورت: ۲۰ واحد دروس پایه، ۱۷ واحد دروس اصلی، ۶۲ واحد دروس تخصصی و ۱۶ واحد کارآموزی می‌باشند.
دروس پایه مامایی :
ایمنی شناسی، میکروب و ویروس شناسی، انگل شناسی، سلول شناسی، بافت شناسی، بیوشیمی، تشریح و فیزیولوژی.
دروس اصلی رشته دانشگاهی مامایی چیست ؟
آسیب شناسی اختصاصی و عمومی، داروشناسی، اصول و فنون پرستاری و مامایی، اصول خدمات بهداشتی جامعه و آموزش بهداشت، اتاق عمل و زایمان، آمار حیاتی و روش تحقیق، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌ها، روانشناسی، زبان تخصصی.
دروس تخصصی مامایی
اصول تغذیه مادر و کودک، تاریخ، اخلاق و مقررات پزشکی، جنین شناسی، مقررات پزشکی قانونی، ژنتیک، کارآموزی بارداری و زایمان، بارداری و زایمان، آزمایش های کاربردی در مامایی، نوزادان، کارآموزی نوزادان، بیماری‌های کودکان، بی‌حسی و بیهوشی و احیا در مامایی، بیماری‌های زنان و ناباروری، اختلال عمل جنسی و آموزش مشاوره آن، نشانه شناسی و معاینات فیزیکی، فیزیوپاتولوژی بیماری‌های داخلی جراحی و عفونی، کارآموزی بیماری‌های داخلی و جراحی، بهداشت مادر و کودک و خانواده، کارآموزی بهداشت مادر و کودک و خانواده، تغذیه درمانی مادر و کودک، روان‌پزشکی در مامایی، رادیولوژی، سونوگرافی و الکتروفیزیولوژی در مامایی و زنان، اصول مدیریت و کاربردهای آن در مامایی، کارآموزی بیماری‌های زنان، پایان‌نامه.
ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی مامایی چگونه است ؟
رشته دانشگاهی مامایی را می‌توان تا مقطع کارشناسی ارشد و سپس دکتری تخصصی ادامه داد. کارشناسی ارشد رشته دانشگاهی مامایی حدود ۳۲ واحد درسی بوده که ۱۶ واحد از آن دروس اختصاصی و اجباری و ۱۰ واحد از آن دروس اختصاصی و اختیاری و بقیه واحدها به پایان‌نامه اختصاص می‌یابد.
مقطع کارشناسی ارشد رشته مامایی دارای دو گرایش می باشد :
- گرایش رشته دانشگاهی مامایی- بهداشت مادر و کودک
- گرایش آموزش مامایی
خوشبختانه علاقه‌مندان به این رشته می‌توانند تا مقطع دکتری این رشته دانشگاهی را ادامه دهند. گرایش رشته دانشگاهی مامایی در مقطع دکتری تخصصی بهداشت باروری می‌باشد.
کسی که رشته دانشگاهی مامایی را انتخاب می‌کند چه ویژگی هایی دارد ؟
از آنجایی که شغل مامایی، شغل حساسی بوده و با زنان باردار و نوزادان و کودکان سر و کار دارد، بنابراین شخصی که این شغل را انتخاب می کند باید به حساس بودن این شغل دقت لازم را داشته و سپس آن را برگزیند. افرادی که انتخابشان شغل مامایی است باید :
- به شغل مامایی عشق و علاقه داشته باشند.
- روابط عمومی، اعتماد به نفس، صبر و حوصله زیادی داشته باشند.
- در شرایط بحرانی قادر به تصمیم‌گیری سریع و درست باشند.
- از روحیه کار تیمی برخوردار باشند.
- در شرایط استرس‌زا آرامش خود را حفظ نمایند.
- از لحاظ فیزیکی و ذهنی استقامت و توانایی خوبی داشته باشند.
- باهوش و نکته‌سنج باشد.
- از دستگاه‌های پزشکی مربوط به شغلشان بتوانند استفاده کنند.
آینده شغلی رشته دانشگاهی مامایی چیست ؟
برای اینکه پس از ورود به دانشگاه از انتخاب رشته خود پشیمان نشوید اولین کار اطلاع پیدا کردن از آینده‌ی شغلی رشته‌ای است که انتخاب می کنید. پس همواره این موضوع را در نظر داشته باشید که بازار کار هر رشته چیست و بعد در آن رشته تحصیل نمایید.
آینده شغلی رشته دانشگاهی مامایی به دلیل اینکه زیر مجموعه علوم پزشکی بوده، خوب پیش بینی خواهد شد. از مراکزی که یک فارغ‌التحصیل رشته مامایی می‌تواند در آنجا مشغول به کار شود: بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز بهداشتی شروع به فعالیت نماید. فارغ‌التحصیلان رشته دانشگاهی مامایی می توانند با ثبت نام در طرح مامایی در مراکزی که از سوی وزارت بهداشت اعلام می شود شروع به خدمت نمایند.
وظایف فارغ التحصیل رشته دانشگاهی مامایی چیست ؟
-
گزارش‌های مربوط به مراجعه کننده را مکتوب، حفظ و نگهداری می‌کند.
هنگامی که یک ماما در حال مراقبت از یک زن باردار است ، باید گزارش ها بارداری را با جزئیات حفظ و نگهداری کند. یک ماما باید تاریخچه مامایی و معاینات قبل از زایمان را نیز انجام داده و نگه دارد. یک ماما باید نتایج معاینه هایی که انجام می دهد را ثبت و نگهداری و کاملاً شرح دهد. زیرا ممکن است این گزارش‌ها بعداً احتیاج و لازم شود تا به بیمارستان فرستاده شود.
-
راز دار بودن و مسئولیت پذیر بودن در برابر خانواده هایی که به ماما مراجعه می کنند.
یکی از ویژگی ها و مسئولیت های سنگین و مهمی که یک ماما دارد، رازداری اوست. زیرا خانواده ها به او اعتماد کرده و مشکلات خود را با ماما در میان می گذارند.
-
مسئولیت در قبال حرفه مامایی و به روز بودن اطلاعات
برای حفظ استاندارد های شغلی و بهبود مراقبت ها از بیمار، یک ماما همواره باید فعال بوده و علم خود را به روز کند تا بتواند به بهترین نحو به مراجعین یاری رساند.
-
مدیریت زندگی اجتماعی
یک ماما بسته به محلی که در آن خدمت می کند ممکن است با شرایط اجتماعی ویژه ای رو در رو شود، موضوعاتی مانند محرومیت های اجتماعی، تعصبات بی معنا، خشونت علیه زنان و شیوع برخی بیماری ها از مشکلاتی است که یک ماما ممکن است با آن درگیر باشد. در همه این مسائل و مشکلاتی که ممکن است پیش بیاید وظیفه اصلی ماما، حفظ امنیت و سلامت مادر و نوزادش بوده و باید این وظایف را به بهترین شکل انجام دهد. در صورتی که در روند مراقبت از مراجعه کننده، به کمک پزشک احتیاج شود، حتی با نظارت پزشک باز هم ماما مسئولیت دارد تا از مادر و فرزند مراقبت نموده و باید به طور کامل از مادر و فرزند مراقبت و پشتیبانی نماید.
برخی دیگر از وظایف ماما :
- راهنمایی و آموزش در رابطه با انجام زایمان طبیعی
- در جریان قرار دادن پزشک در صورت بروز هرگونه مشکل
- مشاوره‌ی بهداشتی به زنان و دختران
- توضیح مسائل مربوط به تنظیم خانواده
- توضیح اهمیت تغذیه در بارداری
- کمک به، دنیا آوردن بچه در بیمارستان و تولد طبیعی
- برگزاری دوره های آموزشی بارداری
- بررسی سلامت مادر و جنین در بارداری
- کنترل وزن و جلوگیری از چاقی در بارداری
درآمد رشته دانشگاهی مامایی چقدر است ؟
فرصت های شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی مامایی می تواند خوب یا بد تلقی شود. در واقع افرادی هستند که معتقدند بازار کار رشته مامایی کم بوده و فارغ التحصیلان در این رشته باید در مشاغل غیر مرتبط با عنوان تحصیلی‌شان مشغول به کار شوند. بسیاری نیز عقیده ای مخالف داشته و معتقدند که ماما یک عضو ضروری در بهداشت و سلامت جامعه ایفا خواهد نمود و هنوز هم در کادر درمان و پزشکی به آن نیاز است.
درآمد رشته دانشگاهی مامایی بستگی به محلی دارد که ماما در آن مشغول به کار است. بعضی از مراکز درمانی حقوق بیشتری برای فعالیت افراد در نظر می گیرند. یک ماما می تواند در مراکزی مانند : بیمارستان ها، درمانگاه ها، دانشگاه ها و مراکز بهداشتی شروع به اشتغال نماید.
معایب رشته دانشگاهی مامایی چیست ؟
رشته مامایی با تمام سختی هایی که دارد اما مزایا و درآمد و احترام در آن به اندازه ی یک پزشک نبوده و حتی قابل مقایسه هم نمی باشد. این یکی از مشکلاتی است که نه تنها مامایی، بلکه بشتر رشته های پیرا پزشکی در کشور ما ایران با آن مواجه هستند و چند برابر یک پزشک کار می کنند اما درآمدشان بسیار کمتر از پزشکان است.
