آپاندیسیت چیست و عوارض خطرناک آن کدامند؟

خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

آپاندیسیت (Appendicitis) زمانی رخ می دهد که آپاندیس ( appendix ) شما ملتهب یا آلوده شود. آپاندیس اندامی کوچک به شکل لوله است که به روده بزرگ متصل می باشد و هیچ کس نمی داند که هدف از وجود آپاندیس در بدن چیست و هیچ عملکرد شناخته شده ای ندارد ، اما اگر ملتهب یا آلوده شود به درمان فوری نیاز دارید . ما می دانیم که بیماری آپاندیسیت بسیار جدی است و معمولاً یک جراح برای برداشتن آپاندیس از کار افتاده عمل آپاندکتومی (appendectomy) را انجام می دهد.

یک آپاندیس ملتهب شده ممکن است باعث درد و حالت تهوع و استفراغ در فرد بیمار شود و یا ممکن است پاره شود و باعث ایجاد درد شدید و ناگهانی در شخص بیمار شود. ترکیدن آپاندیس می تواند باکتری ها را در حفره شکم پخش کند و این باکتری ها باعث ایجاد یک عفونت جدی و گاهی مهلک به نام پریتونیت (peritonitis) می شوند که سریعا نیاز به درمان دارد .

فهرست مطالب

چه کسانی ممکن است به بیماری آپاندیسیت مبتلا شوند؟

آپاندیس در سمت راست و پایین شکم قرار دارد و تقریباً ۳% افراد جهان دچار بیماری آپاندیسیت (Appendicitis) می شوند. آپاندیسیت می تواند در هر سنی رخ دهد ، اگرچه این بیماری در افراد در سنین زیر ۲۰ سالگی بیشتر مشاهده می شود. این وضعیت در کودکان اغلب در طی سال های کودکی یا نوجوانی اتفاق می افتد ، اما حتی کودکان در سن دبستان نیز ممکن است دچار این بیماری شوند.

علت بیماری آپاندیسیت چیست؟

مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد این بیماری می شود و چه چیزی باعث التهاب (تحریک و تورم) یا عفونت در آپاندیس شما می شود. علل شایع این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد :

آسیب شکمی یا ضربه
انسداد در دهانه محل اتصال آپاندیس به روده ها
عفونت دستگاه گوارش
بیماری التهابی روده
رشد باکتری در داخل آپاندیس

علائم بیماری آپاندیسیت چیست؟

درد شدید شکم در سمت راست ، جایی که آپاندیس شما قرار دارد نشانه اصلی بروز بیماری آپاندیسیت خواهد بود و علائم آن اغلب به طور ناگهانی بروز کرده و بدتر می شوند . این علائم عبارتند از:

درد یا حساسیت شکمی که هنگام سرفه ، عطسه ، استنشاق یا حرکت بیشتر می شود
شکم متورم
یبوست
اسهال
عدم توانایی دفع گاز
از دست دادن اشتها (احساس گرسنگی نکردن )
تب درجه پایین (زیر ۱۰۰ درجه فارنهایت)
حالت تهوع و استفراغ

چگونه بیماری آپاندیسیت تشخیص داده می شود؟

ابتدا توسط پزشک معاینه فیزیکی می شوید و پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی عفونت تجویز کند. همچنین ممکن است برای تشخیص دقیق تر اسکن تصویربرداری را برای شما تجویز کند . هر یک از این آزمایشات می تواند علائم انسداد ، التهاب یا پارگی عضو را در شخص نشان دهد . این آزمایشات عبارتند از :

اسکن توموگرافی رایانه ای ( CT ) ، این تصویر برداری مقاطع عرضی بدن را نشان می دهد و این تصویر برداری ترکیبی از اشعه ایکس و فناوری رایانه را برای ایجاد تصویر از بدن استفاده می کند.
در تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) از امواج رادیویی و آهن ربا برای تولید تصاویر دقیق از اندام های شکمی استفاده می شود.
سونوگرافی شکمی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای نشان دادن تصاویر اندام داخل بدن استفاده می شود .

چگونه بیماری آپاندیسیت درمان می شود؟

بیشتر افراد مبتلا به این بیماری نیاز به جراحی به نام آپاندکتومی ( appendectomy ) دارند . با این جراحی آپاندیس فرد بیمار را از بدن جدا می کنند. اگر هنوز آپاندیس پاره نشده باشد ، جراحی از پارگی آن جلوگیری کرده و از گسترش عفونت در بدن جلوگیری خواهد کرد.

قبل از جراحی ، آنتی بیوتیک های وریدی (IV) برای درمان عفونت برای بیمار تجویز می شود. برخی موارد بیماری آپاندیسیت خفیف فقط با دریافت آنتی بیوتیک بهبود می یابد و پزشک شما را از نزدیک تحت مراقبت قرار خواهد داد تا تشخیص دهد آیا به جراحی احتیاج دارید یا نه ، جراحی تنها راه درمان عفونت شکمی در هنگام پارگی آپاندیس می باشد.

در صورت نیاز به جراحی ، بیشترین روش جراحی آپاندکتومی به روش لاپاراسکوپی (laparoscopically) انجام می شود . این روش کم تهاجمی به شما کمک می کند تا با درد کمتری سریع تر بهبود یابید. همچنین ممکن است در صورت پارگی آپاندیس به جراحی باز شکم (لاپاراتومی – laparotomy) نیاز داشته باشید.

عوارض بیماری آپاندیسیت چیست؟

در صورت عدم درمان به موقع این بیماری ، آپاندیس بیمار می تواند پاره شود و ترکیدن آپاندیس می تواند باعث پخش شدن عفونت در داخل شکم فرد بیمار شود که می تواند منجر به بیماری بسیار جدی و حتی مرگ شود. عوارض این بیماری عبارتند از :

آبسه (Abscess)

ممکن است در اثر پاره شدن آپاندیس ، دچار آبسه یا عفونت شوید. پزشک متخصص ابتدا لوله های تخلیه را در شکم شما قرار می دهد ، این لوله ها قبل از جراحی مایعات را از آبسه خارج می کنند. روند زهکشی ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد ، در این مدت ، شما برای مقابله با عفونت آنتی بیوتیک مصرف خواهید کرد . بعد از برطرف شدن آبسه ، شما برای برداشتن آپاندیس جراحی خواهید شد .

عفونت شکمی (Abdominal infection)

در صورت گسترش عفونت در سراسر شکم ، بیماری پریتونیت می تواند زندگی را تهدید کند. جراحی شکم (لاپاراتومی) زائده را برداشته و عفونت را درمان می کند.

بیماری سپسیس (Sepsis)

باکتری های حاصل از پارگی آپاندیس می توانند وارد جریان خون شما شوند و اگر این اتفاق بیفتد ، می تواند شرایط بسیار جدی برای زندگی شما به نام سپسیس را ایجاد کند. سپسیس باعث التهاب گسترده در بسیاری از اعضای بدن شما می شود و می تواند کشنده باشد. این بیماری فورا نیاز به درمان در بیمارستان با آنتی بیوتیک های قوی را دارد.

چگونه می توانیم از ابتلا به بیماری آپاندیسیت جلوگیری کنیم؟

هیچ راهی اثبات شده ای برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آپاندیسیت وجود ندارد ، اما مصرف یک رژیم غذایی سرشار از فیبر همراه با مقدار زیادی غلات کامل و میوه ها و سبزیجات تازه ممکن است در جلوگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند ، اگرچه کارشناسان نمی توانند دلیل ایجاد این بیماری را همچنان توضیح دهند.

از آنجا که آپاندیس هیچ هدف مشخصی در بدن ندارد ، پس از انجام جراحی برای برداشتن آن نباید هیچ تفاوتی در شرایط زندگی مشاهده شود . برخی از افرادی که جراحی لاپاراسکوپی را انجام داده اند در همان روز یا در عرض ۲۴ ساعت از بیمارستان ترخیص می شوند و اکثر افراد طی دو تا سه هفته به زندگی فعال و معمول خود برمی گردند.

برای بهبودی از جراحی باز به زمان بیشتری در بیمارستان نیاز دارید (شاید تا یک هفته). اگر آپاندیس شما پاره شود ، ممکن است برای پاک سازی کامل عفونت ها به مصرف آنتی بیوتیک های به مدت طولانی نیاز داشته باشید و زمان بهبودی شما ممکن است شش هفته یا بیشتر طول بکشد.

چه موقع باید با دکتر تماس بگیرم؟

اگر فقط درمان آنتی بیوتیکی برای این بیماری داشته اید ، در صورت مشاهده مجدد علائم بیماری آپاندیسیت ، سریعا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید و اگر بعد از جراحی آپاندیس در دوره نقاهت هستید و علائم زیر را مشاهده کردید با پزشک متخصص خود تماس بگیرید :