بیماری کرون چیست و چه علائم و عوارضی دارد؟
بیماری کرون (Crohn’s disease) یک التهاب مزمن دستگاه گوارش و یک نوع بیماری التهابی روده است . در بیماری کرون ، سیستم ایمنی بدن در پاسخ به غذا یا عفونت در دستگاه گوارش ، به اشتباه به بافت های سالم حمله می کند و این بیماری می تواند بر روی هر قسمت از دستگاه گوارش تأثیر بگذارد ، اما به طور معمول قسمت تحتانی روده کوچک (ایلئوم) را درگیر می کند. سایر مناطق آسیب دیده شامل دهان ، مری ، معده ، روده کوچک ، روده بزرگ و راست روده خواهند بود .
علائم این بیماری اغلب شروع بسیار پنهانی دارند و در دوره های متناوب در طول زندگی اتفاق می افتند ، فراوانی و شدت علائم با گذشت زمان به طور پیوسته پیشرفت می کنند و تأخیر در تشخیص به دلیل الگوی متنوع علائم شایع این بیماری است . علائم کلاسیک بیماری کرون شامل درد شکم و تورم و دوره های مکرر اسهال است ، این بیماری همچنین می تواند در سایر نقاط بدن (مفاصل ، چشم ، پوست و کبد) شرایط التهابی ایجاد کند که نیاز به درمان خواهند داشت.
بیماری کرون می تواند به طور جدی توانایی فرد در شرکت در فعالیت های عادی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به عوارض جدی از جمله سوء تغذیه و انسداد روده شود و کودکانی که به بیماری کرون مبتلا هستند ممکن است دچار مشکلات رشد شوند. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
علل و درمان بیماری کرون
علت دقیق بیماری کرون هنوز هم مشخص نیست ، اما محققان بر این باورند که ممکن است یک بیماری خود ایمنی باشد که در خانواده ها ایجاد می شود و حدود ۲۰٪ از مبتلایان به بیماری کرون نسبت خونی با نوعی بیماری التهابی روده داشته اند . بیماری کرون می تواند همه گروه های سنی را تحت تأثیر قرار دهد اما به ویژه در افراد ۱۵ تا ۳۵ ساله دیده می شود.
التهاب مزمن دستگاه گوارش به دلیل بیماری کرون به پوشش داخلی قسمت های سیستم گوارش آسیب می رساند و این می تواند به عوارض جدی یا تهدید کننده زندگی منجر شود ، مانند کمبودهای تغذیه ای ، خونریزی دستگاه گوارش ، کم خونی و انسداد روده که باید هرچه سریعتر درمان شوند .
در صورت مشاهده علائم بیماری کرون ، مانند درد شکم و اسهال مکرر ، به سرعت به دنبال مراقب های پزشکی برای خود باشید و در صورت داشتن خونریزی شدید از راست روده ، درد شدید و مداوم شکم یا تغییر هوشیاری غیرمعمول ، سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کنید .
علائم شایع بیماری کرون چیست؟
علائم بیماری کرون به دلیل التهاب مزمن و تحریک دستگاه گوارش به وجود می آید و هر کسی که به بیماری کرون مبتلا است ، علائم را متفاوت تجربه خواهد کرد . علائم این بیماری ممکن است خفیف ، متوسط یا شدید باشد و در واقع ، ممکن است در زمان های مختلف در یک فرد کم و بیش شدت داشته باشند. اگر به بیماری کرون مبتلا هستید ، ممکن است علائم رایج زیر را تجربه کنید:
- درد و گرفتگی شکم (اغلب در ربع پایین سمت راست بوجود می آید)
- اسهال که ممکن است خونی باشد یا چرک در آن باشد
- کاهش وزن
- کم خونی
- مدفوع خونی (خون ممکن است قرمز و یا سیاه رنگ باشد)
- ناراحتی و التهاب چشم ( یوویت – uveitis )
- عدم رشد در كودكان ، كه با رشد و توسعه آهسته کرون همراه است
- خستگی
- تب
- درد مفصل
- کمبودهای تغذیه ای
- درد همراه با حرکات روده
- آبسه پریانال ( Perianal abscess )
- اشتهای ضعیف
علائم جدی بیماری کرون
علائم دیگر این بیماری شامل زخم های دهان ، خونریزی مقعدی ، علائم پوکی استخوان یا علائم بیماری کلیه یا کبد ، مانند هپاتیت یا سیروز می باشد.
در بعضی موارد ، بیماری کرون می تواند منجر به عوارض جدی مانند کمبود آب بدن ، انسداد روده ، کم خونی و پریتونیت شود (عفونت پوشش داخلی حفره شکم). اگر شما یا کسی که با او در ارتباط هستید ، علائم زیر را مشاهده کردید ، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید :
- گیجی یا گمراهی
- تب بالا (بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت)
- بی حالی یا عدم پاسخگویی
- درد یا گرفتگی شدید و مداوم شکم که ممکن است همراه با نفخ ، استفراغ ، یبوست یا اسهال ایجاد شود.
- خونریزی شدید مقعدی یا مدفوع خونی
- تغییر غیرمعمول در سطح هوشیاری
چه عواملی باعث بروز بیماری کرون می شوند؟
علت دقیق بیماری کرون مشخص نیست ، اما محققان معتقدند این بیماری ممکن است یک بیماری خود ایمنی باشد که در اثر پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به عفونت باکتریایی یا مواد غذایی در دستگاه گوارش ایجاد شده است. اگرچه برخی شواهد نشان می دهد که افراد مبتلا به این بیماری دارای ناهنجاری های سیستم ایمنی بدن هستند ، اما مشخص نیست که آیا مشکلات ایمنی دلیل یا نتیجه بیماری است.
بیماری کرون ممکن است در خانواده ها نیز وجود داشته باشد ، بنابراین احتمالاً یک مولفه ژنتیکی وجود دارد و برخی از افراد ممکن است با ژن های خاصی متولد شوند که آنها را مستعد ابتلا به بیماری کرون می کند. اگر پدر و مادر ، برادر یا خواهری مبتلا به بیماری کرون دارید ، احتمالاً خودتان به این بیماری مبتلا خواهید شد.
عوامل محیطی ممکن است نقش کمی در ابتلا به بیماری کرون داشته باشند و عوامل بالقوه شامل سیگار کشیدن است . مصرف آنتی بیوتیک ها ، ضد التهاب های غیراستروئیدی (NSAID ها مانند ایبوپروفن) یا کنترل بارداری خوراکی یا رژیم غذایی پرچرب می توانند احتمال ابتلا به این بیماری را بسیار افزایش دهند .
علیرغم باور عمومی این بیماری به دلیل خوردن برخی غذاها ایجاد نمی شود ، اگرچه برخی از غذاها می توانند روده را تحریک کرده و علائم را در افرادی که قبلاً به این بیماری مبتلا هستند تشدید کنند ، غذاهای تحریک کننده بسته به فرد متفاوت است.
ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری کرون چیست؟
تعدادی از عوامل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند ، اما همه افرادی که در معرض خطر هستند ، به این بیماری مبتلا نخواهند شد. ریسک فاکتورها برای این بیماری عبارتند از:
- داشتن سابقه خانوادگی بیماری کرون
- سیگار کشیدن
چگونه خطر ابتلا به بیماری کرون را کاهش دهیم؟
اگرچه برخی از عوامل خطر شناخته شده برای بیماری کرون وجود دارد ، اما این بیماری قابل پیشگیری نمی باشد . یک شیوه زندگی سالم و یک برنامه درمانی ممکن است به مدیریت علائم این بیماری کمک کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کند . مولفه های یک سبک زندگی سالم عبارتند از:
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل
- ورزش در بیشتر روزهای هفته که به کاهش استرس و جلوگیری از اضافه وزن کمک می کند
- مدیریت استرس
- سیگار نکشیدن
کدام بیماری ها با بیماری کرون تحت تاثیر قرار می گیرند؟
بیماری کرون یکی از انواع بیماری های التهابی روده (IBD) است و کولیت اولسراتیو (UC) است که روده بزرگ را تحت تأثیر قرار می دهد. پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث کولیت اولسراتیو (UC) می شود ، اما آنها می دانند که سیستم ایمنی بدن در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو غیرطبیعی عمل می کند و تحقیقات نشان می دهد که میکروبیوم روده – باکتری ها ، قارچ ها و ویروس هایی که در دستگاه گوارش زندگی می کنند – ممکن است در دلیل ابتلا به بیماری IBD در بعضی از افراد و برخی دیگر در این زمینه نقش داشته باشد.
یک بیماری با علائمی مانند بیماری های التهابی روده IBD ، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) است. علائم سندرم روده تحریک پذیر شامل شکم درد ، ناراحتی ، نفخ و سیری می باشد و نوع مدفوع در سندرم روده تحریک پذیر IBS متفاوت است . برخی از افراد دچار یبوست و نفخ می شوند ، در حالی که دیگران اسهال و فوریت مدفوع را تجربه می کنند. بر خلاف IBD ، سندرم روده تحریک پذیر به روده آسیب نمی رساند و منجر به التهاب سیستمیک نمی شود و در نتیجه ، نمونه برداری از بافت معمولاً با IBS تشخیص داده نمی شود. با این وجود ، IBS چالش برانگیز است و می تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی شود. درمان IBS (دارو و مراقبت از خود) می تواند به کنترل علائم به شما بسیار کمک کند.
پزشکان چگونه بیماری کرون را تشخیص می دهند؟
افرادی که درد مزمن شکم ، اسهال ، تب ، کاهش وزن و کم خونی را تجربه می کنند باید از نظر علائم بیماری کرون مورد معاینه قرار گیرند. علاوه بر یک سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی ، آزمایشات و روش های تشخیص بیماری کرون ممکن است شامل موارد زیر باشد :
کشت مدفوع : بررسی وجود باکتری های غیر طبیعی در دستگاه گوارش که ممکن است باعث اسهال و سایر مشکلات شود.
آندوسکوپی فوقانی مری (Esophagogastroduodenoscopy (EGD : به پزشک اجازه می دهد تا داخل مری ، معده و اثنی عشر را بررسی کند و بافت یا سلول ها را برای بررسی بیشتر (بیوپسی) خارج کند.
کولونوسکوپی : به پزشک اجازه می دهد تا کل طول روده بزرگ را مشاهده کند و اغلب می تواند به شناسایی رشد غیر طبیعی ، بافت ملتهب ، زخم و خونریزی کمک کند ، این روش همچنین به پزشک اجازه می دهد تا نمونه برداری کند .
آزمایش دستگاه گوارش فوقانی : اندام های قسمت فوقانی دستگاه گوارش را بررسی می کند: مری ، معده و دوازدهه (قسمت اول روده کوچک).
آزمایش دستگاه گوارش پایین : روده بزرگ ، کولون و قسمت تحتانی روده کوچک را بررسی می کند.
هیچ درمانی برای بیماری کرون وجود ندارد ، اما گزینه های مختلفی برای کنترل آن وجود دارد و هدف از درمان این است که علائم و عوارض را از طریق کاهش التهاب روده و اطمینان از تغذیه و آبرسانی مناسب کاهش دهید. پیروی از برنامه درمانی فردی شما می تواند پیشرفت علائم این بیماری را برطرف کرده و دوره های بهبودی طولانی مدت و بدون علامت را برای شما ایجاد کند.
درمان دارویی بیماری کرون
اسیدهای آمینو سالیسیلیک – Aminosalicylic acids ( 5-ASA) :
مانند مزالامین ( mesalamine ) ، اولسالازین ( olsalazine ) و بالازالازید ( balsalazide ) ، برای بهبود علائم بیماری کرون خفیف تا متوسط. مزالامین به عنوان قرصی که از طریق دهان مصرف می کنید ، شیافی که در راست روده قرار می دهید و به عنوان تنقیه وجود دارد و اکثر افراد می توانند آنها را برای مدت طولانی مصرف کنند. عوارض جانبی این دارو شامل اسهال ، سردرد ، سوزش معده ، حالت تهوع ، استفراغ و درد شکم است.
جدیدترین داروهای بیماری کرون Biologics است و شامل آدلیومیماب ، سرتولیزوماب ، اینفلیکسیماب و اینفلیکسیماب-دییب ، ناتالیزوماب و ودولیزوماب هستند. آنها همچنین به کاهش التهاب کمک می کنند ، اما این کار را با هدف قرار دادن پروتئین خاصی انجام می دهند. عوارض جانبی ممکن است شامل اسهال ، سردرد ، سوزش معده ، حالت تهوع ، استفراغ ، درد شکم و خطر ابتلا به عفونت هایی مانند سل باشد.
کورتیکواستروئیدها
مانند پردنیزون . کورتیکواستروئیدها در کنترل شعله ور شدن علائم حاد این بیماری موثر هستند اما در حفظ بهبودی موثر نیستند. این داروهای ضد التهاب از ۵-ASA قدرت بیشتری دارند و می توانند عوارض جانبی جدی مانند افزایش حساسیت به عفونت و پوکی استخوان داشته باشند ، بنابراین معمولاً فقط در دوره های کوتاه مدت استفاده می شوند.
سرکوبگرهای سیستم ایمنی (تعدیل کننده سیستم ایمنی)
مانند آزاتیوپرین ، سیکلوسپورین ، ۶-مرکاپتوپورین و متوترکسات که التهاب دستگاه گوارش را کاهش می دهند اما شروع به کار آنها چند هفته تا چند ماه طول می کشد. عوارض جانبی بالقوه می تواند شدید باشد و شامل خستگی ، حالت تهوع ، استفراغ ، پانکراتیت و احتمال بالاتر ابتلا به عفونت باشد. به طور خاص سیکلوسپورین عوارض جانبی جدی دارد ، بنابراین پزشکان آن را به صورت طولانی مدت تجویز نمی کنند.
- داروهایی با اثر ضد اسهال ، مانند کدئین و لوپرامید
- ویتامین ها و سایر مکمل های غذایی برای رفع یا به حداقل رساندن کمبودهای تغذیه ای و سو تغذیه
- برای تسکین علائم خود حتماً قبل از استفاده از محصولات بدون نسخه (OTC) ، به ویژه داروهای ضد درد و ضد اسهال ، با پزشک خود مشورت کنید.
سایر درمان های بیماری کرون
این بیماری نیز با انواع روش های درمانی ، شیوه زندگی و مداخلات غذایی و احتمالاً با جراحی درمان می شود. سایر درمان ها عبارتند از:
- استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های ناشی از آبسه یا فیستول
- تغییرات در رژیم غذایی ، مانند نوشیدن مایعات اضافی برای جلوگیری از کم آبی بدن ، خوردن غذا های کم چربی و محدود کردن محصولات لبنی و سایر مواد غذایی که به نظر می رسد علائم شما را تشدید می کند.
- تغذیه داخل وریدی برای اطمینان از تغذیه کافی در صورتی که قادر به غذا خوردن نیستید
- مصرف آب به مقدار زیاد اگر دچار اسهال مکرر هستید
- ورزش منظم برای بهبود سلامت جسمی و روحی
- مراقبت های پزشکی منظم برای نظارت بر علائم ، اصلاح برنامه های درمانی
- ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن
- مدیریت استرس برای بهبود کیفیت زندگی
جراحی
جراحی برای کنترل بیماری کرون وقتی که تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی و استفاده از داروها علائم شدید این بیماری را کاهش نمی دهند یا عوارضی مانند تشکیل فیستول ایجاد می کنند. روش های جراحی شامل برداشتن جزئی از روده کوچک می باشد . کولکتومی جزئی ، که در آن بخشی از روده بزرگ (کولون ) برداشته می شود و یا کلکتومی کامل که در آن کل روده بزرگ برداشته می شود.
هیچ راهی برای پیش بینی زمان بهبودی یا بازگشت علائم این بیماری وجود ندارد و علائم این بیماری ممکن است شبیه سایر شرایط پزشکی یا مشکلات باشد ، بنابراین مهم است که هنگام تشدید علائم این بیماری به پزشک مراجعه کنید .
با کمک پزشک می توانید علائم بیماری کرون را با مشکلات نسبتاً کمی مدیریت کنید. همیشه دستورالعمل های درمانی را دنبال کنید و هرگونه تغییر در علائم یا اثربخشی دارو را به پزشک خود گزارش دهید ، با یافتن یک برنامه درمانی مناسب برای خود ، می توانید علائم بیماری کرون را کنترل کنید .
رژیم غذایی و نکات تغذیه ای برای بیماری کرون چیست؟
غذاهایی که قبل از تشخیص بیماری کرون خورده اید لزوماً باعث بروز این بیماری نمی شوند ، اما بررسی آنچه پس از تشخیص می خورید می تواند به شما کمک کند تا احساس بهتری داشته باشید و مواد مغذی مورد نیاز برای سلامتی مطلوب را دریافت کنید. علائم این بیماری ، مانند کمبود اشتها ، ممکن است داشتن یک رژیم غذایی سالم را برای شما سخت کند ، در حالی که اسهال می تواند بدن را از دریافت مواد غذایی مورد نیاز محروم کند . قبل از ایجاد تغییرات چشمگیر در رژیم خود ، از پزشک خود یا یک متخصص تغذیه راهنمایی بخواهید.
اگر علیرغم تغییرات در رژیم غذایی ، علائم این بیماری ادامه داشته باشد ، ممکن است پزشک استراحت روده را برای شما توصیه کند. این استراحت برای این است که دستگاه گوارش شما پردازش غذاها را متوقف کند تا التهاب دستگاه گوارش را تسکین داده و به بافت ها زمان لازم برای بهبود داده شود . این روش شامل یک رژیم غذایی فقط با مایعات است که می تواند تا چند هفته ادامه داشته باشد و ممکن است در بیمارستان یا خانه انجام شود و ممکن است یک مایع پر از مواد مغذی ، از طریق دهان یا لوله و یا از طریق سوزن به ورید شما وارد شود.
بیماری کرون چگونه بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد؟
جنبه های عاطفی زندگی با این بیماری نیز می تواند ناراحت کننده باشد و افراد مبتلا ممکن است اغلب خود را درگیر مشکلات استرس زایی مانند :
- عدم توانایی در پیش بینی زمان بروز علائم این بیماری
- ترس از بیرون رفتن در انظار عمومی
- نگرانی برای اینکه آیا علائم یا درمان این بیماری ممکن است در زندگی جنسی شما تداخل ایجاد کند
- افسردگی و سایر مسائل عاطفی مرتبط با داشتن یک بیماری مادام العمر
- سایر نگرانی های بهداشتی ، مانند نیاز به مراقبت از علائم سوء تغذیه (به عنوان مثال ، کاهش وزن) به دلیل آسیب روده
درمان های امروزی می توانند بسیار موثر باشند و پریشانی های عاطفی این بیماری را بسیار محدود کنند. هنوز هم زندگی با بیماری کرون می تواند بسیار چالش برانگیز باشد . حفظ یا ایجاد یک سیستم پشتیبانی خوب برای داشتن یک زندگی کامل و سالم با این بیماری امری حیاتی است.
عوارض بالقوه بیماری کرون چیست؟
عوارض این بیماری می تواند بسیارجدی یا تهدید کننده زندگی باشد. عوارض این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد:
- کم خونی
- انسداد روده
- کمبود آب بدن
- تخریب عملکرد روده
- معلولیت
- فیستول ها
- مشکلات رشد در کودکان
- خطر بالاتر برای ابتلا به سرطان روده بزرگ
- سنگ کلیه
- سوء تغذیه
- پوکی استخوان
- پریتونیت (عفونت پوشش داخلی حفره شکم)
- خونریزی از رکتوم
- شوکه شدن
آیا بیماری کرون امید به زندگی را کوتاه می کند؟
یافتن یک پزشک خوب و یک برنامه درمانی مناسب به افراد کمک می کند تا علائم این بیماری را مدیریت کنند ، ولی با این حال ، ماهیت غیرقابل پیش بینی بودن علائم ، درد و عوارض این بیماری می تواند امید به زندگی را کوتاه کند. در مطالعه ای که در سال ۲۰۲۰ در کانادا انجام گرفته است در مورد بیماری التهابی روده (IBD) ، امید به زندگی در زنان مبتلا به این بیماری ۶ تا ۸ سال کوتاه تر از افراد فاقد این بیماری ها می باشد ، در مردان ، این اختلاف ۵ تا ۶ سال بوده است .
