دیابت نوع ۲ چیست و چطور می توان از آن پیشگیری کرد؟
دیابت نوع ۲ (type 2 diabetes) یک بیماری متابولیکی است که حدود ۱۰.۵٪ از جمعیت ایالات متحده را درگیر می کند. از نظر آماری بیش از ۳۴ میلیون نفر در ایالات متحده به بیماری دیابت مبتلا هستند و از این تعداد حدود ۹۵٪ مبتلا به دیابت نوع ۲ و بقیه دیابت نوع ۱ دارند .
بدون درمان ، علائم بارز این بیماری شامل ، گرسنگی ، تشنگی و ادرار بیش از حد است و پس از تشخیص ، تغییر در شیوه زندگی و مصرف دارو برای دیابت نوع ۲ علائم را بهبود می بخشد . در صورت داشتن این علائم در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا ما را همراهی کنید.
دیابت نوع ۲ در مقابل دیابت نوع ۱
در گذشته ، دیابت نوع ۲ ، دیابت بزرگسالان نامیده می شد و این نام مناسب به نظر می رسید زیرا اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا می شدند در سن بزرگسالی به سر می برند. با شیوع چاقی در بین انسان ها ، دیابت نوع ۲ در سنین پایین تر و زودتر ظاهر می شود و امروزه حتی کودکان نیز می توانند به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند ، هرچند این شیوع در بزرگسالان بسیار بیشتر است. یک روش بهتر برای مقایسه دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ ، بررسی زیست شناسی زمینه ای این بیماری است.
این بیماری با مقاومت به انسولین شروع می شود ، وضعیتی که سلول های شما به طور طبیعی به انسولین پاسخ نمی دهند. انسولین هورمونی است که بدن شما برای استفاده از انرژی قند موجود در غذا نیاز دارد. در ابتدا ، لوزالمعده شما ( ارگانی که انسولین می سازد ) ، انسولین بیشتری تولید می کند و این در پاسخ به سیگنال هایی است که سلولها به انسولین نیاز دارند ، حتی اگر آنها قادر به استفاده از آن نباشند.
در نهایت ، لوزالمعده قادر به ادامه کار خود نخواهد بود و همانطور که باید کار کند ، وظایف خود را انجام نمی دهد ، بنابراین سطح قند خون شما بالاتر و بالاتر می رود و در نتیجه باعث افزایش قند خون در شما می شود. در دیابت نوع ۱ ، سطح قند خون افزایش می یابد زیرا پانکراس به دلیل حمله خود ایمنی به سلول های سازنده انسولین ، تولید انسولین را متوقف می کند.
بیماری دیابت باعث تجمع قند (گلوکز) تا سطح ناسالم در جریان خون شما می شود و با گذشت زمان ، قند خون کنترل نشده می تواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند ، از جمله:
- بیماری های قلبی
- سکته
- آسیب های کلیوی و نارسایی کلیه
- آسیب و بی حسی اعصاب
- مشکلات بینایی از جمله نابینایی
غربالگری مرتب برای دیابت نوع ۲ می تواند به شما کمک کند تا قبل از اینکه دچار مشکلات اساسی شوید ، این بیماری را تحت کنترل خود در آورید .
علائم بیماری دیابت نوع ۲
روند مقاومت به انسولین و فرسودگی پانکراس ( لوزالمعده ) معمولاً به تدریج اتفاق می افتد و در نتیجه علائم نیز به آهستگی رشد می کنند. در حقیقت ، شما ممکن است سالها متوجه ابتلا به این نوع از دیابت نشوید. شایع ترین علائم این نوع از بیماری دیابت عبارتند از:
- دائماً تشنه یا گرسنه بودن
- همیشه خسته یا ضعیف بودن
- احساس گزگز یا سایر احساسات غیر طبیعی در دست ها یا پاها
- در بینایی مشکل داشتن
- داشتن زخم یا زخم هایی که بهبود نمی یابند
- تکرر ادرار
همچنین ممکن است دچار عفونت های مکرر از جمله عفونت های مخمری و سایر عفونت های قارچی شوید و گاهی اوقات ، دیابت نوع ۲ باعث به وجود آمدن اختلالات ED ( اختلال در نعوظ ) در مردان می شود.
توجه داشته باشید ممکن است قند خون آنقدر بالا برود که به یک وضعیت تهدید کننده جدی برای زندگی تبدیل شود که این وضعیت کتواسیدوز نام دارد. اگر شما یا کسی که با او در ارتباط هستید هر یک از این علائم خطرناک را مشاهده کردید فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید :
- دهان بسیار خشک
- نفس میوه ای یا بوی شیرین
- حالت تهوع و استفراغ یا درد شکم
- تنگی نفس
غربالگری منظم و آزمایش خون ساده در معاینه سالانه می تواند به شما اطلاعاتی در مورد قند خون بدهد. اگر بین معاینات منظم علائمی مشاهده کردید ، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید .
چه عواملی باعث ایجاد دیابت نوع ۲ می شوند؟
در حالی که پزشکان می دانند چگونه دیابت نوع ۲ ایجاد می شود ، اما مشخص نیست که چه عواملی باعث شروع مقاومت به انسولین در سلول های بدن می شود. احتمالاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باعث این اتفاق می شود و ممکن است برخی از افراد مستعد ابتلا به این اختلال بر اساس ژن های خود باشند. با این حال ، متخصصان بهداشت همچنین می دانند که عدم تحرک و اضافه وزن می تواند باعث ابتلا به این نوع از بیماری دیابتی شود.
ریسک فاکتورهای بیماری دیابت نوع ۲ چیست؟
چندین عامل خطر ابتلا به این نوع از دیابت را افزایش می دهد با این حال همه افرادی که دارای عوامل خطر هستند ، در نهایت به این بیماری مبتلا نخواهند شد. عوامل خطر این بیماری عبارتند از:
- سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲ در والدین یا خواهر و برادرها
- کلسترول بالا
- سابقه دیابت بارداری با بارداری قبلی
- سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- عدم ورزش منظم
- سن بالا ، به خصوص بالای ۴۵ سال
- اضافه وزن و چاقی ، به خصوص با توزیع چربی در اطراف شکم
چگونه از ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ پیشگیری می کنیم؟
خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ ممکن است با داشتن یک سبک زندگی سالم و درمان سایر عوامل خطر کاهش دهد . شما می توانید خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ را با رعایت موارد زیر کاهش دهید:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم کم چربی و کم کالری و سرشار از پروتئین بدون چربی ، فیبر ، غلات سبوس دار و میوه ها و سبزیجات تازه
- ورزش منظم بدنی با ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط در روز
- کاهش وزن اضافی (اگر اضافه وزن دارید) با از بین بردن ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن
- مدیریت هرگونه مشکل سلامتی مانند کلسترول بالا
قبل از ایجاد تغییرات چشمگیر در زندگی ، مهم است که به پزشک خود مراجعه کنید زیرا پزشک می تواند به شما در دستیابی به اهداف واقع بینانه و سالم کمک کند این تغییرات می تواند چالش برانگیز باشد .
برخی از شرایط مربوط به بیماری دیابت نوع ۲
دیابت نوع ۲ یک اختلال متابولیکی است و چندین بیماری متابولیکی و غدد درون ریز در رابطه با بیماری دیابت نوع ۲ وجود دارد و خطر ابتلا به این نوع از بیماری را افزایش می دهد ، از جمله:
دیابت بارداری: نوعی دیابت است که در برخی از زنان در دوران بارداری ایجاد می شود
مقاومت به انسولین: یک وضعیت متابولیکی است که در آن سلولهای چربی موجود در عضلات و کبد در پاسخ به انسولین عملکرد طبیعی ندارند و باعث می شود لوزالمعده انسولین بیشتری تولید کند. مقاومت به انسولین در نهایت می تواند منجر به افزایش قند خون و دیابت نوع ۲ شود.
سندرم متابولیک (Metabolic syndrome) : وضعیتی که با چربی بیش از حد شکم ، قند خون بالا ، فشار خون بالا و مشکلات کلسترول یا تری گلیسیرید تعریف می شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک – Polycystic ovary syndrome ( PCOS) : بیماری ناشی از عدم تعادل هورمون ها ، ۱۰ تا ۲۰٪ از زنان مبتلا به بیماری PCOS به دیابت نوع ۲ مبتلا می شوند.
پیش دیابت (Prediabetes): وضعیتی که با غلظت بالاتر از حد طبیعی قند خون مشخص می شود ، اما به اندازه کافی بالا نیست و می تواند دیابت نوع ۲ را به وجود آورد.
پزشکان چگونه بیماری دیابت نوع ۲ را تشخیص می دهند؟
پزشکان دیابت نوع ۲ را بر اساس میزان گلوکز (قند) در خون شما تشخیص می دهند و اگر پزشک شما به دیابت مشکوک باشد ، با آزمایشات اضافی خون می توان دیابت نوع ۱ یا ۲ را تشخیص دهد . آزمایش های مربوط به دیابت نوع ۲ شامل موارد زیر است:
آزمایش قند خون ناشتا ( Fasting blood glucose ) :
برای آزمایش قند خون ناشتا ، خون شما بعد از هشت ساعت ناشتایی مورد بررسی قرار می گیرد . سطح گلوکز خون ناشتا در افراد بدون دیابت یا پیش دیابت معمولاً کمتر از ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر است و اگر قند خون ناشتا ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد ، ممکن است مبتلا به دیابت باشید.
آزمایش قند خون تصادفی ( Random blood glucose ) :
این آزمایش را می توانید در هر زمان و بدون ناشتایی قبلی انجام دهید. سطح طبیعی گلوکز خون معمولاً کمتر از ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر است و مقدار ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر نشانگر ابتلا به بیماری دیابت است.
تست تحمل گلوکز خوراکی ( Oral glucose tolerance test ) :
بعد از ناشتایی شبانه ، مایعات شیرین می نوشید و بعد از اتمام نوشیدنی ، در زمان های مختلف از شما نمونه خون گرفته می شود ، این آزمایش را ممکن است در همان روز آزمایش قند خون ناشتا انجام دهید. مقدار قند خون افرادی که دیابت یا پیش دیابت ندارند کمتر از ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر خواهد بود و مقدار ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر نشان دهنده ابتلا به بیماری دیابت است.
آزمایش هموگلوبین گلیسیته – Glycated hemoglobin (HbA1C) :
این آزمایش که با نام A1C نیز شناخته می شود ، در مورد کنترل قند خون در طی ۲ تا ۳ ماه گذشته به شما می گوید و میزان هموگلوبین اصلاح شده در قند را در خون اندازه گیری می کند. متوسط A1C معمولاً کمتر از ۵.۷٪ است و A1C ۶.۵٪ یا بالاتر از دو آزمایش جداگانه نشان دهنده ابتلا به دیابت است. (برخی از موارد مانند از دست دادن خون یا بارداری وجود دارد که A1C شاخص خوبی برای دیابت نخواهد بود )
بیماری دیابت نوع ۲ چگونه درمان می شود؟
هدف از درمان دیابت نوع ۲ نزدیک کردن سطح قند خون تا حد ممکن به حد طبیعی است و در بیشتر موارد ، سطح قند خون هدف بین ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر قرار می گیرد .
برخی از افراد می توانند از طریق تغییر در شیوه زندگی که به کاهش خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ کمک می کند ، کنترل قند خون خود را انجام دهند. با این حال ، بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری برای رسیدن به اهداف درمانی خود نیاز به افزودن دارو به این تغییرات سبک زندگی دارند. داروی های درمان این بیماری به صورت خوراکی و تزریقی در دسترس هستند.
داروهای خوراکی درمان کننده بیماری دیابت نوع ۲
مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز (Alpha-glucosidase inhibitors):
این داروها هضم کربوهیدرات ها ، نشاسته و قندها را کند می کنند و منجر به سطح قند خون یکنواخت و ثابت بعد از غذا خوردن می شوند.
بیگوانیدها (Biguanides) :
این داروها سلول های شما را نسبت به انسولین حساس تر می کنند و میزان قند حاصل از کبد را در بین وعده های غذایی یا افزایش سریع انرژی کاهش می دهند.
مهار کننده های DPP-4 (DPP-4 inhibitors) :
این داروها اینکرتین را تقویت می کنند ، هورمونی که فقط در هنگام بالا بودن سطح خون به کاهش آن در بدن کمک می کند که منجر به کاهش متوسط قند خون بدون افت قند خون می شود.
مگلیتینیدها ( Meglitinides ) :
این داروها لوزالمعده را برای آزاد سازی انسولین تحریک می کنند
مهار کننده های SGLT2 ( SGLT2 inhibitors) :
این داروها به بدن شما اجازه می دهد به جای جذب مجدد ، از گلوکز اضافی (قند) در ادرار خلاص شود
سولفونیل اوره ( Sulfonylureas) :
این داروها نیز باعث تحریک لوزالمعده برای آزاد سازی انسولین می شود
تیازولیدیندیونزها ( Thiazolidinediones) :
این داروها حساسیت انسولین را در سلول های شما افزایش می دهند و گلوکز ناشی از کبد را کاهش می دهند
داروهای تزریقی برای درمان بیماری دیابت نوع ۲
آنالوگ آمیلین ( Amylin analogs) :
دارویی که هورمونی به نام آمیلین را تقلید می کند که باعث می شود سطح گلوکز بعد از غذا بیش از حد بالا نرود
آگونیست های GLP-1 ( GLP-1 agonists) :
دارویی که هورمون دیگری را تقلید می کنند ، پپتید ۱ مانند گلوکاگون ، برای تنظیم قند خون بعد از غذا و کاهش اشتها
انسولین ( Insulin ) :
دارویی که جایگزین انسولین در بدن شما می شود
نظارت بر قند خون بخشی از برنامه درمانی دیابت شما خواهد بود و اینکه چند بار نیاز به بررسی سطح قند خون داشته باشید ، به نوع درمانی که استفاده می کنید بستگی دارد. به طور کلی ، افرادی که از داروهای خوراکی استفاده می کنند چند بار در روز نیاز به بررسی دارند و افرادی که از انسولین استفاده می کنند نیاز به نظارت مکرر خواهند داشت .
سایر استراتژی ها برای کنترل قند خون
- برنامه ریزی غذا و میان وعده
- ورزش منظم
- مدیریت استرس
- کاهش وزن
رژیم غذایی و نکات تغذیه ای برای بهبود بیماری دیابت نوع ۲
رژیم غذایی و تغذیه سالم ، سنگ بنای اصلی مدیریت دیابت نوع ۲ می باشد و در واقع ، برخی از افراد حتی اگر بتوانند از یک رژیم غذایی دقیق و برنامه ورزشی پیروی کنند ، حتی می توانند این بیماری را معکوس کنند. دیابت نوع ۲ خطر ابتلا به بیماری های قلبی و سکته را افزایش می دهد ، بنابراین پیروی از یک رژیم غذایی سالم ساده ترین راه برای کنترل بیماری دیابت نوع ۲ است. اگر در حال حاضر برنامه غذایی سالمی ندارید ، یک متخصص تغذیه دیابت می تواند به شما کمک بسیار زیادی کند. در اینجا چند نکته کلی برای غذا خوردن و مقدار مورد نیاز برای بدن آورده شده است:
لبنیات : انواع کم چرب لبنیات را به جای “پرچرب” انتخاب کنید.
چربی ها و روغن ها : جایگزین کردن چربی های اشباع با مواد سالم
میوه ها : بهترین نوع میوه ، به صورت تازه می باشد و اگر میوه کنسرو شده خریداری می کنید ، گونه ای را انتخاب کنید که قند اضافی نداشته باشد.
گوشت و سایر منابع پروتئینی : برای تغذیه می توانید از برش های کم چربی گوشت گاو و مرغ بدون پوست ، استفاده کنید . تخم مرغ نیز منبع بسیار خوبی از پروتئین است ، مگر اینکه شما گیاه خوار باشید.
نشاسته : غلات ، نان ، سیب زمینی ، ذرت و غیره دارای نشاسته می باشند و حاوی کربوهیدرات هستند که به قند تجزیه می شوند ، بنابراین ، این دسته از مواد غذایی مهمترین روش اصلاح تغذیه ای می باشد ، غلات سبوس دار ، پاستا و نان و سیب زمینی شیرین را در مقابل سیب زمینی معمولی انتخاب کنید.
شیرینی ها : کیک ها ، کلوچه ها و بستنی را با انواع توت ها ، دسرهای کم قند و کم چربی عوض کنید.
سبزیجات : می توانید سبزیجات را به صورت خام یا بخارپز بخورید و یا آنها را در یک روغن پخت و پز سالم تفت دهید .
چگونه بیماری دیابت نوع ۲ بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد؟
هر شرایط سلامتی به ویژه یک بیماری مزمن می تواند بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد. صرفاً تشخیص بیماری دیابت نوع ۲ یا هرگونه بیماری دیابتی می تواند بر اساس پاسخ بیماران به پرسشنامه کیفیت زندگی ، کیفیت زندگی را کاهش دهد.
عوامل موثر بر کیفیت زندگی ، که به طور خلاصه از نظرسنجی سبک زندگی T2D جمع بندی شده اند ، عبارتند از:
- عوارض دیابت ، از جمله بیماری قلبی ، بیماری کلیوی و قطع اندام و همچنین ترس از عوارض جانبی
- افسردگی مربوط به مدیریت دیابت
- بار مالی پرداخت هزینه داروهای دیابت
- تنهایی
- مدیریت بیماری
- اختلالات خواب
تیم مراقبت های پزشکی شما می تواند شما را پشتیبانی کند و به شما کمک کند تا اهداف واقعی برای یک زندگی سالم با بیماری دیابت نوع ۲ را تعیین کنید ، همچنین دوستان و خانواده حامی شما نیز می توانند به شما اطمینان دهند و در موفقیت شما نقش اساسی دارند ، اما شما مهمترین قسمت راه حل هستید. یادگیری نحوه مراقبت از خود کلید اصلی سلامت ماندن در برابر این نوع از بیماری می باشد.
در اینجا چند نکته برای زندگی با دیابت نوع ۲ ذکر شده است:
- تمام غربالگری ها و واکسیناسیون های توصیه شده را انجام دهید
- به یک گروه پشتیبانی بپیوندید
- قرارهای ملاقات با پزشک خود را حفظ کنید
- بدانید که در هنگام بیماری یا قند خون خیلی پایین چه کاری باید انجام دهید (افت قند خون)
- بیاموزید که چگونه از پایتان مراقبت کنید
- به خودتان پاداش غیر غذایی بدهید
- از شکست ها به عنوان فرصتی برای یادگیری استفاده کنید و نگذارید این شکست ها شما را دلسرد کند.
عوارض احتمالی بیماری دیابت نوع ۲
همراه با بیماری دیابت نوع ۲ ، انواع مختلفی از عوارض بیماری و درمان وجود دارد و از بین آنها ، افت قند خون یا پایین بودن قند خون یکی از شایع ترین عوارض این بیماری می باشد ، کاهش قند خون به این معنی است که قند خون شما به زیر حد مورد نظر کاهش میابد . علائم مشکلات بالقوه با کاهش قند خون عبارتند از:
- تاری دید
- سرگیجه ، تعریق یا ضعف
- سردرد ، گیجی یا خستگی
- گرسنگی یا حالت تهوع
- لکنت زبان
- لرزش ، اضطراب ، عصبی یا تحریک پذیری
این علائم باید یک علامت هشدار دهنده برای بررسی قند خون در شما باشد و اگر مقدار آن کم باشد ، باید سریع یک منبع قندی بخورید ، قرص های گلوکز انتخاب خوبی می باشند ، اما گزینه های دیگری نیز وجود دارد ، این شامل شکر ، عسل و آب میوه است.
بدون درمان ، کاهش قند خون می تواند تهدید کننده جدی برای زندگی باشد. اگر فرد مبتلا به دیابت علائم قند خون پایینی دارد که به دارو یا مواد قندی پاسخ نمی دهد یا بیهوش شده یا از هوش رفته است ، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید .
سایر عوارض احتمالی بیماری دیابت نوع ۲ نتیجه بالا رفتن مزمن سطح قند خون است. وقتی قند خون بالا و کنترل نشده باقی بماند ، به اعصاب ، رگ های خونی و سایر بافت ها آسیب می رساند و عوارضی که می توانند از این طریق ایجاد شوند شامل بیماری های قلبی ، سکته ، آسیب های کلیوی ، نوروپاتی و مشکلات چشم ، شنوایی ، پا و پوست است ، علاوه بر این ، قند خون کنترل نشده می تواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد. با رعایت برنامه درمانی و عادات سالم زندگی می توانید از خود در برابر این عوارض محافظت کنید.
آیا بیماری دیابت نوع ۲ امید به زندگی را کوتاه می کند؟
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ که می توانند سطح قند خون خود را کنترل کنند ، پیش آگهی بسیار خوبی دارند. با استفاده از منابع اطلاعات موجود در جهان ، به طور متوسط امید به زندگی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تا دو سال کمتر از بقیه افراد در جهان است ، همان مطالعه نشان داده است که کنترل گلوکز خون با گذشت زمان باعث بهبود امید به زندگی می شود.