سرطان پروستات چیست و از علائم و عوارض آن چه می دانید؟

سرطان پروستات یک سرطان شایع در مردان است و می تواند یک بیماری جدی کشنده در برخی از آنها باشد. با این حال ، بسیاری از مردان سرطان های پروستات با رشد کند را تجربه می کنند که تأثیر زیادی بر سلامتی آنها ندارد. این مردان میزان بقاء بالایی دارند. آنها اغلب به دلیل این بیماری نمی میرند ، بلکه به علت دیگری می میرند.

پروستات در زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار (که در مردان ادرار و منی را حمل می کند) از آن عبور می کند. غالباً ، هیچ علائمی در اوایل سرطان پروستات مشاهده نمی شود. هنگامی که علائم ایجاد می شود ، اغلب بر ادرار و انزال تأثیر می گذارد.

این علائم می تواند شامل خون در مایع منی یا ادرار ، اشکال در ادرار کردن ، ضعف جریان ادرار  یا توقف و شروع در هنگام ادرار باشد. این علائم و سایر علائم همچنین می توانند در شرایط غیر سرطانی مانند بزرگ شدن پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH) نیز وجود داشته باشند. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

انواع سرطان پروستات کدامند؟

آدنوکارسینومای اسینار شایع ترین سرطان پروستات است و اغلب آدنوکارسینومای معمولی نامیده می شود. تا حدود ۹۵٪ آدنوکارسینوماها از این نوع هستند. در این بیماری سلول های سرطانی در حاشیه یا قسمت خارجی پروستات شروع به رشد می کنند. آدنوکارسینوما نوعی سرطان است که پزشک شما در حین معاینه دیجیتال رکتوم آن را احساس می کند.

آدنوکارسینومای مجاری پروستات بسیار کمتر مشاهده می شود و در صورت بروز ، غالباً با آدنوکارسینومای آژینار همراه است. سلول های سرطانی بیشتر در پروستات متمرکز هستند ، اگرچه سلول ها هنوز هم می توانند بر حاشیه تأثیر بگذارند و سرطان ناشی از آنها تهاجمی تر از آدنوکارسینومای آسیینار است و معمولاً گرید ۴ به آن داده می شود.

حتی اشکال نادرتری از آدنوکارسینوما وجود دارد ، از جمله کارسینومای مخاطی (کلوئیدی) ، کارسینوم cribriform ، سرطان سلول سنگفرشی ، کارسینوم sarcomatoid ، کارسینوسارکوم و آدنوکارسینوم مجرای پروستات یا PDA . این موارد درصد بسیار کمی از مردان مبتلا به سرطان پروستات را تحت تأثیر قرار می دهند.

ریسک فاکتورهای سرطان پروستات چیست؟

خوشبختانه ، آزمایشات غربالگری بسیاری از سرطان های این اندام  را قبل از بروز علائم پیدا می کند. حدود ۸۰٪ سرطان های پروستات در مراحل اولیه تشخیص قرار دارند. در حال حاضر تشخیص به موقع این بیماری منجر به بقاء مردان شده است ، تقریباً ۱۰۰٪ مردان  پنج سال پس از تشخیص زنده می مانند. حتی وقتی سرطان  به صورت موضعی به بافت های مجاور گسترش یافته باشد ، بقای پنج ساله تقریباً ۱۰۰٪ باقی می ماند. این امر تشخیص زودهنگام را به یک قسمت مهم در مبارزه با این بیماری تبدیل می کند.

دانستن عواملی که خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهد به شناسایی مردانی که در معرض خطر بالایی هستند کمک می کند. ریسک فاکتورها عبارتند از:

• سن بالای ۶۵ سال. بیش از نیمی از موارد سرطان پروستات در مردان مسن رخ می دهد.
• سابقه خانوادگی سرطان پروستات
• جهش های ژنتیکی و سایر تغییرات از جمله داشتن جهش های ژنی BRCA1  و  BRCA2

جالب است بدانید:

عوامل سبک زندگی نیز ممکن است در خطر ابتلا به این بیماری قش داشته باشند. سیگار کشیدن یکی از اصلی ترین موارد است. احتمال خطر سرطان پروستات در افراد سیگاری سنگین دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است. همچنین احتمال مرگ آنها در اثر بیماری بیشتر است. خبر خوب این است که خطر ابتلاء  شما پس از ۱۰ سال سیگار نکشیدن در حد افراد غیر سیگاری خواهد بود . اگر با این عادت دست و پنجه نرم می کنید ، با پزشک خود در مورد ترک آن صحبت کنید. اگر یک عقب گرد دارید ناامید نشوید. ترک سیگار در هر زمانی  می تواند سلامت عمومی شما را بهبود ببخشد.

سایر عوامل سبک زندگی رابطه کمتر روشنی با این بیماری دارند. عادات غذایی ناسالم ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد. عدم فعالیت بدنی و چاقی ممکن است منجر به نتایج ضعیف در مردان مبتلا شود. محققان نمی توانند به طور قطعی بگویند که آیا این موارد در این سرطان نقش دارند یا خیر ، اما شواهد نشان می دهد که این روند وجود دارد.

از دیگر فاکتورهای تاثیرگذار در ابتلا به سرطان می توان به قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی ، مصرف رنگ خوراکی ، نگهدارنده هایی مانند سوربات پتاسیم و  بنزوات سدیم و همچنین اسانس های مختلف اشاره کرد.

چگونه خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهیم؟

به طور کلی ، کاهش خطر سرطان شامل تغییر عوامل خطر تحت کنترل شما است. معمولاً ، این بدان معنی است که عوامل سبک زندگی اصلی ترین روش برای تأثیرگذاری بر ریسک فاکتورهای شما هستند. برای سرطان پروستات ، ترک سیگار یک روش مهم برای محافظت از خود است. سایر عادات سالم نیز ممکن است کمک کنند از جمله:

داشتن یک رژیم غذایی سالم برای داشتن قلب سالم با میوه ها و سبزیجات و مصرف کمتر غذاهایی که قندهای تصفیه شده و چربی های ترانس دارند. در بیشتر روزهای هفته ورزش منظم داشته باشید. فعالیت شدیدتر ممکن است برای پیشگیری از سرطان پروستات و حفظ وزن سالم مفید باشد.

بهتر است بدانید:

با این حال ، بسیاری از عوامل خطر سرطان پروستات از کنترل شما خارج است و این بیماری ممکن است در مردان بدون عوامل خطر شناخته شده اتفاق بیفتد. به دلیل این عدم اطمینان ، محققان روش های پیشگیری از بیماری را با داروها بررسی کرده اند.

تمرکز اصلی این تحقیق مهارکننده های ۵-آلفا ردوکتاز بوده است. مردان معمولاً از این داروها برای درمان BPH استفاده می کنند ، بنابراین دانشمندان فکر می کنند این داروها می توانند به جلوگیری از این بیماری کمک کنند. نتایج نشان می دهد مردانی که از این داروها استفاده می کنند خطر ابتلاء کمتری دارند یا روند بیماری آنها کندتر است. اما به نظر نمی رسد که داروها تفاوتی در بقاء ایجاد کنند. آنها همچنین می توانند باعث مشکلات جنسی و سایر عوارض جانبی شوند. از آنجا که مشخص نیست که آنها چقدر موثر هستند و می توانند مشکلاتی ایجاد کنند آنها به عنوان یک استراتژی پیشگیری استاندارد در نظر گرفته نمی شوند و تحقیقات بیشتری در این رابطه لازم است.

تشخیص زودهنگام سرطان پروستات

تشخیص به موقع قسمت مهمی در مدیریت سرطان پروستات است. معاینات غربالگری اصلی ترین ابزار پزشکان برای یافتن زود هنگام این بیماری است. آزمایش های غربالگری این سرطان را در افرادی که هنوز علائمی ندارند جستجو و اغلب آنها را پیدا می کنند.

هر مردی باید خطر ابتلا به این بیماری را با پزشک خود در میان بگذارد. دریابید که آیا عادت های زندگی شما خطر این بیماری را افزایش می دهد یا خیر. از پزشک خود در مورد داروهای پیشگیری از بیماری سوال کنید تا ببینید آیا داروها برای شما مناسب هستند یا خیر. همه این اطلاعات می تواند به شما کمک کند تا در مورد سلامتی خود آگاهانه تصمیم بگیرید.

معاینات پروستات چگونه انجام می شود؟

دو آزمایش اصلی غربالگری  عبارتند از:

معاینه رکتال دیجیتال (DRE) : روش معاینه پروستات است که در آن پزشک می تواند انگشت روغن کاری شده خود را به راست روده وارد کند. پزشک شما می تواند پروستات را از طریق دیواره رکتوم به دلیل وجود ناهنجاری احساس کند. DRE می تواند کمی ناخوشایند باشد. خوشبختانه ، معاینه مختصر است و دکتر شما با نکاتی برای سهولت روند به شما کمک می کند.

آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) : این آزمایش شامل یک نمونه خون است. نتیجه آزمایش PSA بالا ممکن است نشانه ای از سرطان باشد ، اما در شرایط دیگر مانند BPH ( هایپرپلازی خوش خیم پروستات) نیز این آنتی ژن می تواند زیاد باشد. اگر سطح آنها بالا است ، ممکن است پزشک بخواهد قبل از سفارش آزمایشات بیشتر آن را تکرار کند.

محدوده سنی برای معاینات سرطان پروستات

دستورالعمل های مربوط به غربالگری برای این بیماری متفاوت است. طبق گفته انجمن سرطان آمریكا ، همه مردان مستحق تصمیم گیری آگاهانه درباره سلامتی خود هستند. آنها توصیه می کنند با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به سرطان پروستات و جوانب مثبت و منفی آزمایشات غربالگری صحبت کنید. این مکالمه باید در سن ۴۰ سالگی برای هر مردی که بیش از یک خویشاوند درجه یک دارد که قبل از ۶۵ سالگی به این بیماری مبتلا شده است ، انجام شود.

مردان در معرض خطر متوسط – فاقد سابقه خانوادگی درجه یک – می توانند در ۵۰ سالگی غربالگری کنند. انجمن اورولوژی آمریکا همچنین مردان را تشویق می کند تا در مورد غربالگری با پزشکان خود صحبت کنند.

روش تشخیص سرطان پروستات

اگر معاینه پروستات مورد مشکوکی را نشان دهد ، پزشک ممکن است آزمایش تشخیصی را تجویز کند. این امر به تأیید یا رد سرطان کمک می کند. تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) برای گرفتن تصاویر از پروستات و ارزیابی اندازه آن
• نمونه برداری از پروستات برای گرفتن نمونه های بافتی از پروستات. این تنها راهی است که می توان با اطمینان از وجود سرطان آگاهی یافت.
• معاینه های تصویربرداری در صورت وجود سرطان در پروستات

پزشک شما از تمام این اطلاعات برای تشخیص کامل از جمله مرحله و درجه سرطان استفاده خواهد کرد. گرید بیماری به پزشک شما در مورد میزان سرطان در بدن می گوید. گرید پایین تر تمایل به داشتن چشم انداز بهتری نسبت به مراحل بالاتر دارند. درجه سرطان خصوصیات تهاجمی سرطان را توصیف می کند. درجات بالا به احتمال زیاد رشد و گسترش می یابند. این تشخیص کامل به پزشک کمک می کند تا موثرترین روش درمانی را برنامه ریزی کند.

آزمایشات تصویربرداری در سرطان پروستات

نتایج بیوپسی پروستات و آزمایش PSA در صورت نیاز به معاینات تصویربرداری اضافی ، به پزشک اطلاع می دهد. این معاینات می تواند در صورت شیوع سرطان به پزشک شما نشان دهد. آنها عبارتند از:

۱- اسکن استخوان می تواند نشان دهد که آیا سرطان به استخوان ها سرایت کرده است یا خیر. این یک آزمایش  متداول برای سرطان پروستات است.

۲- توموگرافی کامپیوتری (CT) تصاویر مقطعی از پروستات را ایجاد می کند. این می تواند اطلاعات دقیق تری نسبت به اشعه ایکس استاندارد نشان دهد.

۳- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) از میدان های مغناطیسی برای ساخت تصاویر دقیق استفاده می کند. MRI در تهیه تصاویر واضح از پروستات و بافت های اطراف آن از CT مفیدتر است. هنگامی که شما در حال برنامه ریزی برای درمان خود هستید ، ممکن است پزشک این آزمایش را توصیه کند. همه مردان به این آزمایشات احتیاج ندارند ، به خصوص اگر احتمال گسترش سرطان به طرف پروستات کم باشد.

درمان سرطان پروستات

روش های درمانی به میزان پیشرفت سرطان و همچنین تشخیص آن برای اولین بار یا سرطان عود کننده بستگی دارد (سرطانی که پس از دوره اولیه درمان برمی گردد). گزینه های درمانی شامل پرتودرمانی ، هورمون درمانی ، شیمی درمانی ، درمان هدفمند و پروستاتکتومی است. درمان سرطان پیشرفته متاستاتیک پروستات (مرحله ۵ یا V) به طور کلی برای تسکین علائم و کند کردن رشد سرطان تا حد ممکن طراحی شده است. مراقبت از سرطان تسکینی نوعی درمان برای تمام مراحل سرطان است ، اما به ویژه برای سرطان پیشرفته پروستات مهم است (مراحل ۴ و ۵).

هنگامی که سرطان پروستات در اوایل بیماری تشخیص داده می شود ، شما و متخصص سرطان می توانید رویکرد “نظارت فعال” را انتخاب کنید. این توصیه معمولاً برای مردانی است که دارای سرطان مرحله پایین هستند و انتظار نمی رود به سرعت پیشرفت کند و علائمی ایجاد نمی کند. اگر در مورد این روش تصمیم بگیرید ، هر ۳ تا ۶ ماه آزمایش خون و طی ۶ تا ۱۲ ماه پس از تشخیص اولیه ، بیوپسی خواهید کرد. نمونه برداری را می توان طی ۲ تا ۵ سال تکرار کرد  یا در صورت پیشرفت سرطان زودتر آن را انجام داد.

آزمایشات بالینی و نظارت بر سرطان پروستات

مردان مسن تر یا بیماری های تهدید کننده زندگی دیگر ممکن است کاندیدای “انتظار هوشیارانه” باشند. با انتظار هوشیارانه ، شما آزمایش مکرر و تهاجمی انجام نمی دهید. یکی از دلایل انتظار هوشیارانه ، تومور پروستات با رشد کند است که می تواند بیشتر مانند یک بیماری مزمن رفتار کند تا یک وضعیت کشنده. انتظار هوشیارانه برای هر مردی (بدون توجه به سن) با تومور پروستات با درجه پایین گزینه قابل قبولی است. متخصص سرطان فقط در صورتی که تومور علائم آزار دهنده ای مانند مشکل ادرار ایجاد کند ، درمان را به شما توصیه می کند.

اگرچه درمان برای انواع مختلف سرطان پروستات ذکر شده در بالا مشابه است ، اما دانستن اینکه شما چه نوع و مرحله ای از سرطان پروستات را دارید برای موفقیت در درمان مهم است. این به شما کمک می کند برنامه درمانی که دکتر برای شما طراحی کرده است را بفهمید و ممکن است نشان دهد که شما واجد شرایط آزمایش بالینی هستید یا خیر. آزمایشات به بررسی روش های جدید و بهتری برای درمان این سرطان می پردازد. بسیاری از آزمایشات مخصوص یک مرحله خاص هستند ، مانند سرطان پروستات در مراحل اولیه یا سرطان پیشرفته پروستات. در این آزمایش ممکن است نوع سرطان بررسی شود.