آشنایی با خواص فوق العاده روغن گلرنگ برای سلامتی

روغن گلرنگ روغنی است که از گیاهی به همین نام بدست می آید. گلرنگ یک گیاه یک ساله با کشت محدود در سراسر جهان است. گلرنگ گیاهی ساقه دار و خوشه ای شکل است که در بالای آن یک پیاز یا همان گل وجود دارد . درون گل، دانه هایی هست که برای تهیه روغن بکار می رود.

از گیاه گلرنگ در مصر باستان به عنوان رنگ لباس استفاده می شد. امروزه از آن به عنوان جایگزین زعفران نیز برای رنگ دادن به برنج استفاده می کنند. از این گل برای تولید روغن گلرنگ نیز استفاده می شود. روغن گلرنگ با گذر زمان زرد نمی شود به همین دلیل برای تهیه لاک و رنگ مفید است. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

ویژگی های روغن گلرنگ

معمولا روغن های پخت و پز اگر حرارت خیلی بالایی ببینند ترکیبات مفیدشان را از دست داده و رادیکال های آزاد تولید می کنند. این رادیکال ها می توانند به سلول های بدن آسیب برسانند. به همین دلیل استفاده از روغن هایی که بتوانند دمای بالایی را تحمل کنند، اهمیت بالایی دارد.

اگر به دنبال روغن مناسبی برای پخت و پز هستید روغن گلرنگ گزینه مناسبی است. این روغن نسبت به روغن روغن ذرت، روغن کانولا، روغن زیتون و روغن کنجد دمای بیشتری را تحمل می کند و عطر و طعم خنثی دارد که آن را تبدیل به گزینه مناسبی برای آشپزی کرده است. این روغن حتی کاربرد آرایشی نیز دارد و از آن به عنوان مرطوب کننده یا روغن پایه رایحه های آروماتراپی استفاده می شود.

انواع روغن گلرنگ

دو نوع روغن گلرنگ وجود دارد: روغنی که لینولئیک اسید بالا دارد  و روغنی که اولئیک اسید بالایی دارد. روغن غنی از لینولئیک اسید سرشار از چربی اشباع نشده است درحالیکه روغنی که اولئیک بالایی دارد چربی اشباع نشده خیلی  بیشتری دارد.

اگر هر از گاهی غذای سرخ شده با دمای بالا میخورید روغن تک اشباع نشده می تواند یکی از بهترین انتخاب ها باشد چون در دمای خیلی بالایی دود می کند. این روغن برخلاف روغن زیتون بکر می تواند درجه حرارت بالا را تحمل کند و گزینه مناسبی برای سرخ کردن سیب زمینی است.

حتی در برخی غذاها می تواند جایگزین روغن زیتون شود. با اینکه روغن زیتون حاوی چربی غیر اشباع بیشتری است اما روغن گلرنگ طعم ملایم تری دارد و در دمای بالاتری دود می کند.

برای پخت و پز می توانید از روغن تک غیر اشباع استفاده کنید. مثلا آن را به هر غذایی که روغن می خواهد اضافه کنید یا جایگزین کره کنید. می توانید یک سوم فنجان روغن گلرنگ را به یک دوم فنجان چربی جامد اضافه کنید که البته بافت محصول نهایی کمی متفاوت خواهد بود.

برای سس سالاد و غذاهای خام و غذاهایی که حرارت کمی می بینند روغن گلرنگ غیر اشباع چندتایی مناسب است.  اما این روغن به سرعت خشک می شود. بنابراین همیشه آن را در جای تاریک و خنک نگه دارید.

فرآیند تولید روغن گلرنگ

ابتدا بذرهای گلرنگ از پوسته جدا شده و مغز ها گرفته می شوند. این مغزها ماده اولیه استخراج روغن گلرنگ است. این مرحله مشابه فرآوری روغن دانه آفتابگردان یا روغن دانه کنجد است. تهیه روغن گلرنگ در خانه نیز امکان پذیر است.

سپس این دانه های خام پخته یا بخارپز می شوند تا دما و رطوبت آن کنترل شود و بتوان به راحتی از آن روغن گرفت. دانه ها با استفاده از دستگاه های مکانیکی پوسته ریزی خرد می شوند تا شرایط مطلوب تری برای استخراج روغن ایجاد شود. سپس با استفاده از دستگاه پرس، روغن این دانه ها استخراج می شود. ناخالصی های آلی موجود در روغن با استفاده از دستگاه های فیلتراسیون گرفته می شود. در نهایت ، در برخی از کارخانه ها عمل تصفیه روغن نیز انجام می شود. این مرحله مرحله اختیاری است.

مزایای روغن گلرنگ برای سلامتی

منبع سالم اسیدهای چرب

این روغن غنی از اسید چرب اشباع نشده تکی و چندتایی است. بدن انسان به این چربی ها نیاز دارد و برای تنظیم هورمون ها و حافظه ضروری هستند. این مواد برای جذب ویتامین های محلول در چربی یعنی E، D، A و K ضروری هستند. خوردن این چربی ها همراه غذا به تسریع حس سیری کمک می کند.

روغن گلرنگ نسبت به روغن زیتون، آووکادو و آفتابگردان چربی اشباع شده بیشتری دارد که از نوع بد آن است. باید بدانید که رژیم غذایی حاوی چربی خوب بالا برای سلامتی مفیدتر است.

کاهش قند خون

تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی حاوی چربی غیر اشباع ، موجب بهبود کنترل قند خون می شود. جایگزین کردن کربوهیدرات یا چربی اشباع شده یا اسیدهای چرب غیر اشباع، تاثیر مفیدی بر کاهش قند خون  و ترشح انسولین دارد. مطالعات نشان می دهد مصرف روزانه آن می تواند به بهبود قند خون، کلسترول خون و کاهش التهاب در افراد  مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

کاهش کلسترول و بهبود سلامت قلب

مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ انجام شده  نشان داد که سطح کلسترول افراد به دنبال ۴ ماه استفاده از روغن گلرنگ بهبود می یابد. انجمن قلب آمریکا نیز تایید می کند که چربی های غیر اشباع می توانند کلسترول بد خون را کاهش دهند. کلسترول بالا یکی از فاکتورهای مهم بیماری های قلبی است. چربی های اشباع نشده این روغن می تواند به جلوگیری از لخته شدن خون و سکته کمک کند. همچنین با کاهش فشار خون، رگ های خونی را تحت تاثیر قرار می دهد.

مبارزه با التهاب

طبق مطالعات انجام شده این روغن و اسیدهای چرب اشباع نشده موجود در آن باعث بهبود التهاب می شوند که در بیماری های مزمن قلبی و دیابت نقش دارد.

تسکین خشکی پوست

استفاده موضعی از این روغن باعث تسکین خشکی و التهاب پوست می شود. اگر چه تحقیقات در این مورد ادامه دارد اما استفاده از این روغن در محصولات آرایشی و بهداشتی امری رایج است. روغن گلرنگ حاوی ویتامین E است که در سلامت پوست نقش دارد و دهه ها یکی از عناصر مهم محصولات پوستی بوده است.

تحقیقات نشان می دهد ویتامین E از پوست در برابر اثرات نور خورشید و تشکیل رادیکال آزاد محافظت می کند. قبل از استفاده از این روغن بر روی پوست آن را تست کنید. به این ترتیب که یک قطره از آن را به بازو بمالید و اگر بعد از ۲۴ ساعت مشکلی پیش نیامد از آن استفاده کنید.

روغن گلرنگ برای لاغری

برخی تحقیقات نشان داده است که استفاده از این روغن با افزایش سوخت و ساز بدن چربی های انباشته شده در محوطه شکمی را به انرژی تبدیل کرده و به لاغری کمک می کند.

خواص روغن گلرنگ برای مو

با استفاده از این روغن می توان رطوبت موها را بهبود بخشید و با ماساژ آن بر روی پوست سر به رشد موها کمک کرد. این روغن با افزایش گردش خون در فولیکولهای مو و رساندن مواد مغذی به موها برای رشد و حفظ سلامت موها بسیار موثر است.

مضرات روغن گلرنگ

این روغن  منبع غنی اسید چرب اشباع نشده است که اغلب چربی خوب نامیده می شوند. این روغن به اندازه روغن زیتون و روغن کانولا سالم است اما عطر و طعم کمتری دارد و قیمت آن نیز نسبتا پایین تر است. در نقطه بالاتری نیز می سوزد پس گزینه ایده آلی برای پخت و پز در دمای بالاست.

این روغن کالری زیادی دارد و میزان ویتامین و مواد معدنی آن کم است. می توانید از آن برای سرخ کردن عمیق استفاده کنید اما سعی کنید مصرف غذاهای پرچرب را محدود کنید.

روغن گلرنگ را از کجا تهیه کنیم؟

روغن گلرنگ قیمت متفاوتی بر اساس کیفیت و درجه فرآوری که روی آن صورت می گیرد دارد. این روغن را می توانید از فروشگاه های فراورده های روغنی و در مقادیر کم از عطاری ها تهیه کنید.